N\ 8128.
A0. 1886.
Dinsdao X^ Augustus.
feze ijouraat wordt dagelijks, met uit zondering
van &on- tn feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 16 Augustus.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per S m»*nden1.10.
Franco per postl-40*
Afzonderlijke Nommere.0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer/0.17$.
Grootere letters naar plaateruimte. Voor het incas-
seeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Met genoegen hebben wy vernomen dat het
onlangs door den heer Horloos, koopman in anti.
quiteiten alhier, te Enkhuizen aangekochte Chineesch
porselein en dat welwillend door hem ter bezichti
ging is gesteld geweest, nu grootendeels aan een
der vorstelijke personen, die onlangs onze stad be
zochten, is verkocht. Een twaalftal fraaie borden
zijn nog overgebleven, welke liefhebbers van porselein
nu zeker zich spoedig zullen aankoopen, daar de
hoeveelheid nu niet zoo groot en de aankoop dus
minder kostbaar is.
De Indische mail per stoomschip „Prins van
Oranje" wordt 17 dezer alhier verwacht.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes in partijen van 100, 50, 10 en 5 hecto-
i liters, waren de hoogste prijzen ƒ41, f20.50, ƒ4.30
en f2.15; de laagste ƒ41, f20, ƒ4 en 2.10.
De godsdienstoefening te Leiderdorp had gis
teren op bijna gelijke wijze plaats als de vorige
week. Yoor de kerk stonden de huzaren en aan
de kerkdeuren posten infanterie. Een tiental rijks
veldwachters waren in en buiten de kerk geplaatst.
Ds. Van Haselen, predikant te Zoeterw^ude, die
de godsdienstoefening moest leiden, was den vori-
gen avond reeds in de gemeente gekomen en
begaf zich tegen halftien met den waarnemenden
burgemeester en den president-kerkvoogd naar het
kerkgebouw. Hij sprak naar aanleiding van 2 Ko-
rinthe 5, vers 2.
De kerk was vrij goed bezetvooral het aantal
vrouwen was aanzienlijk grooter dan den vorigen
Zondag. De voorlezer was weder afwezig en deze zal
zich deswege voor het klassikaal bestuur, doende wat
des kerkeraads is, te verantwoorden hebben. Nu
deed ook de predikant diens werk.
De ex-predikant Vlug hield 's morgens en 's avonds
godsdienstoefening in de Christelijke school.
Het aantal nieuwsgierigen op straat was veel
geringer dan de vorige week en bestond meest
uit Leidsche wandelaars. De waarnemende burge
meester deed de militairen reeds te halftwaalf huis
waarts keeren.
Tot aanvulling van het bericht omtrent het in
den loop der vorige week in gebruik nemen van
het catechisatielokaal door den heer Vlug wordt
nog gemeld, dat de sleutel niet werd terugbezorgd
en de president-kerkvoogd daarna de deur aan de
binnenzijde deed verzekeren. Toen de heer Vlug
nu den volgenden dag in dit gebouwtje een pas
gesloten huwelijk kerkelijk wilde inzegenen en de
deur met den sleutel wilde openen, weigerde het
slot zijn dienst niet, maar wel de scharnieren. Men
trok nu naar he*- weeshuis, dat nog in handen
van de geschorste diakenen is en waar de plech
tigheid thans plaats had.
In den avond van dien dag hield de heer Vlug
weder een bidstond in de Christelijke school, en
vermaande zyn gehoor om zich gisteren, Zondag,
te overtuigen of er militairen waren, en zoo ja,
dan moest men hem volgen naar het lokaal waar
hij zou spreken.
Eene groote turfschuur werd voor die godsdienst
oefeningen in gereedheid gebracht, zegt men.
De uitkomsten van het afdeelingsonderzoek
van de Tweede Kamer der thans opnieuw nage
noeg geheel onveranderd ingediende voorstellen van
verandering in de G-rondwet zjjn in voorloopige ver
slagen en verslagen medegedeeld.
De algemeene beschouwingen geven de meening
terug van sommigen, die twijfelden aan het tot
stand komen van grondwetsherziening by de be
staande party verhouding en aan de noodzakelijkheid
der herziening, waar kiesrechtverbetering door be
lastinghervorming onder de tegenwoordige Grondwet
;o verkrygen ware. Dit gevoelen werd niet gedeeld.
De tegenstanders der schoolwetgeving hadden
gaarne gezien dat eene verandering van Hoofdstuk
X ware voorgesteld, ofschoon anderen onder hen
verklaarbaar vonden dat de Reg. na mislukking van
de eerste poging, zich thans van herziening van
het art. 194 onthield. Deze bleven niettemin aan
dringen op wegneming der bekende grieven.
De meerderheid oordeelde aandrang tot wijziging
van het Xde hoofdstuk niet noodig en meende dat
de voorstanders van verandering daartoe het initia
tief hadden te nemen, bereid als zjj was gematigde
voorstellen in het belang eener bevredigende op
lossing van den strjjd ernstig te overwegen.
Sommige tegenstanders der bestaande schoolwet
geving betoogden evenwel het hooge belang van
kiesrechtsherziening en van wijziging in de regelen
omtrent de troonsopvolging. Beperking van den om
vang der grondwetsherziening wilden ook voorstan
ders der onderwysregeling, maar anderen vonden
voor het buiten behandeling laten van een deel
der Regeeringsvoorstellen geen reden.
Het verslag omtrent de bepalingen over de troons
opvolging loopt hoofdzakelijk over de al of niet
noodzakelijkheid van den waarborg der wettelijke
erkenning van huwelijken van Prinsen of Prinses
sen uit een ander dan het regeerend 6tamhuis.
Bij het onderzoek van Hoofdstuk III (kiesrecht)
werd breedvoerig gehandeld over de reeds bij het
adres-debat behandelde vraag over het toekennen
van eenfe groote mate van vrijheid aan den gewo
nen wetgever by de toekomstige regeling van het
kiesrecht.
Tegenover de aanwijzing der gevaren aan het niet
aan banden leggen van den wetgever in dit opzicht
verbonden, herinnerde de meerderheid aan de gezind
heid van Regeering en Kamer-meerderheid tot sa
menwerking op dezen grondslag, dat do Grondwet
zich onthoude den gewonen wetgever een bepaald
kiesstelsel voor te schrijven, maar hem in de ge
legenheid te stellen om de kiesbevoegdheid gelijken
tred te doen houden met de ontwikkeling der natie,
zonder evenwel den weg te banen tot het algemeen
stemrecht.
Naar een lid meende, moest de Grondwet wel
degelyk het algemeen stemrecht, in gezonden zin
opgevat, mogelyk maken.
De meerderheid meende niet geroepen te zjjn
hare zienswijze, in het Adres van Antwoord neder-
gelegd, thans in een artikel te formuleeren en achtte
het beter de zaak over te laten aan de Regeering,
tot wie men het verzoek richtte zich spoedig bezig
te willen houden met het ontwerpen der voorstellen,
opdat de Kamer haar oordeel kunne vestigen over
hetgeen in de plaats zal komen van het minder
doelmatig gebleken kiesstelsel op den grondslag
der huurwaarde.
In het verslag over Hoofdstuk IV wordt als het
oordeel van vele leden vermeld dat de kiesbevoegd
heid voor de leden der Gemeenteraden geheel moet
worden losgemaakt van die voor de leden der Tweede
Kamer en der Provinciale Staten, omdat, waar voor
Ryk en Provinciën geen census meer vereischt wordt,
bydragen in de gemeentebelastingen als voorwaarde
van kiesbevoegdheid wenschelijk kunnen blyken.
De ontwerpen der Staatsbegrooting voor 1887
zyn zoo verre gereed, dat zy binnen weinige dagen
naar den Raad van State kunnen worden verzonden.
Zijn wy goed ingelicht, zoo heeft de Regeering,
niettegenstaande den bekenden toestand der schat
kist, goedgevonden de uitgaven op het hoofdstuk
Marine andermaal met een belangrijk cyfer te ver
zwaren. Daartegenover zouden 15 buitengewone
opcenten op het personeel worden gelegd. (N. R. C.)
By gelegenheid van het bezoek van den koning
van Portugal te Soestdyk werd door Z. M. aan
prinses Wilhelmina de koninklijke Portugeesche
damesorde der Heilige Isabella vereerd.
Tot lid van den Raad der gemeente Zoetermeer
is gekozen de heer M. Van der Helm, die 42 van
de 73 uitgebrachte stemmen verkreeg.
De gemeenteraad van Groningen heeft benoemd
tot tydelyk leeraar in de Fransche taal aan de
H. B.-School met 3-jarigen cursus den heer C. J.
Gigandel en tot leerares in het Fransch aan de
H. B.-School voor meisjes mej. C. W. Daubanton,
beiden aldaar.
Door een onbekende te Zierik;see is ƒ1000
geschonken aan het ondersteuningsfonds voor het
Ned. Ond.-Genootschap.
Het stoomschip „Utrecht", van Rotterdam naar
Java, vertrok 14 Aug. van Marseillede „P. Caland"
vertrok 14 Aug. van Nieuw-York naar Rotterdam
de „Voorwaarts", van Amsterdam naar Batavia,
vertrok van Southampton 14 Aug.de „Zaandam",
van Amsterdam naar Nieuw-York, passeerde 15
Aug. Dover.
De off. van gez. 2de kl. by de zeemacht J. H.
Smit, uit Oost-Indië in Nederland teruggekeerd, is
op non-activiteit gesteld.
Door den minister van koloniën zyn de heeren
C. W. F. Kooiman, W. J. Ketjen, H. Altmann,
J. C. Jansen, H. Carpentier Alting, A. Pecqueur,
D. H. Van der Hoek en A. C. Veenhuyzen ter be
schikking gesteld van den gouv.-gen. van Nederl.-
Indië, om aldaar in administratieve betrekkingen te
worden geplaatst.
Z. M. heeft aan O. Van Slooten, op zjjn
daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend
als lid der commissie van administratie over de
gevangenissen te Groningen, onder dankbetuiging
voor de in die betrekking bewezen diensten.
Gemengd NieuWA
In de afgeloopen week z ij n binnen
deze gemeente slechts 2 personen aangegeven als
door mazelen aangetast en is één patiënt aan die
ziekte overleden. Er is derhalve eene belangrijke
vermindering op te merken, zoodat met grond mag
worden verwacht dat de epidemie weldra geacht
kan worden te zyn geweken.
De aandacht van onze lezers we n-
schen wy te vestigen op den pleiziertrein, welken de
IJselstoomtramweg-Maatschappy op "Woensdag 18
Augustus zal laten loopen van hier naar Den Haag,,
waarvan ongetwijfeld velen gebruik zullen maken.
Een hond door liefhebbers bestem
peld met den naam van tijgerhond had heden
middag by Zomerzorg, nabjj den overweg, het
ongeluk met een der treinen in aanraking te komen.
Het dier werd weggeslingerd en oogenschijnlijk
zonder wonden, stierf het, een laatsten blik werpende
op zyn eigenaar. Wij deelen dit feit mede ten
einde zoo mogelijk onze lezers als zy tevens honden-;
liefhebbers zyn, voor dergelijk geval te vrijwaren.
Aangaande den brand, welke Vrijdag
nacht te Valkenburg woedde, kan nog worden'
bericht dat men eerst om 5 uren in den namiddag
van den volgenden dag het vuur geheel meester
was, dank zy de flinke maatregelen der autoriteiten
en van de verschillende fabrikanten, die al hunn^-<
arbeiders beschikbaar stelden tot blussching en
verwijdering der brandende stoffen. Den geheelen
Zaterdag bleef ééne spuit in werking, terwijl des
avonds wakers werden aangesteld om verder©
onheilen zoo mogelijk te voorkomen. Meldenswaardig
is nog, dat ouderen van dagen zich herinneren dat-
dezelfde steenoven door het vuur werd geteisterd
op Paaschmaandag van het jaar 1830.
De zoon van A. S. te Haarlemmer-,
meer, geraakte te Hoofddorp zoodanig tusschen ee»
wagen en de leuning der brug bekneld, dat genees
kundige hulp is moeten worden ingeroepen.
Een zoontje van P. Van Dam, Sloterweg, oud