N°. 8070.
"Vrijclagg 11 Juni.
A0. 1886.
Dit mmer ae-slad Hit Twee Bladen.
<§eze Qourant wordt dagelijksmet uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven.
De Abonnementsgelden vanhetLeidsch
Dagblad zullen morgen, Vrijdag, ontvan
gen vorden bij de Abonné's wonende op
Zoeterwoudschen Singel, Hoogen Rijndijk,
Broederpad, Zijlsingel, Zijlweg, Heeren
laan, Heeren weg, Schelpenpad, Vreewijk,
Witten Singel,Witte Rozenlaan,Haagweg.
Leiden, 10 Juni.
LEIDS0ÏÏ
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Toot L«iden p«r 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommera0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1G regels 1.05. Iedere regel maer 0.17).
Grootere letters naar plaatsi-nimte. Voor het inoaa-
seeren buiten de stad wordt 0.10 berekend:
De kerkeraad der Ned.-Herv. gemeente alhier
heeft met meerderheid van stemmen besloten, de
namen van hen, die onlangs, vanwege den kerke
raad van Voorhout, tot lidmaten der Leidsche ge
meente zijn aangenomen, in het lidmatenboek in
te schrijven en daarvan kennis te geven aan het
classicaal bestuur van Leiden.
- Bij den gemeenteraad van 's-Gravenhage is
ingekomen een voorstel van burg. en weths. tot
aanbouw van een nieuw politiebureel aan de zuid
zijde van het Alexanderveld, waarvan de kosten
op f 32,000 a f 33,000 worden begroot. Het voor
stel is gegrond op de overtuiging van den burge
meester, hoofd der gemeente-politie, dat de voor
den dienst noodige lokalen door 40 toeneming van
den dienst meer en meer ontoereikend" zijn en de
staat van het politiegebouw in de tweede afdeeling
onhoudbaar is geworden.
- De Delftsche gemeenteraad gaf gisteren in
beginsel vergunning aan de Haagsche Tramway-
maatschappij om, in plaats van hare paardentram
eene stoomtram door Delft naar 's-Hage te laten
loopen.
Tevens deelde de voorzitter mede, dat de ont
hulling van het monument voor Hugo De Groot
zal kunnen plaats hebben in het begin van Sep
tember aanstaande.
- De ontbinding der Tweede Kamer deed te
Delft eene quaestie ontstaan waaromtrent de ge
meenteraad, in zijne zitting van gisteren, geroepen
werd eene beslisssing te nemen. Nadat de Kamer
18 Mei jl. ontbonden was, werden de militaire
leden Seret en Fabius met ingang van 19 Mei in
activen dienst hersteld en door den minister van
oorlog bjj den staf der artillerie geplaatst. Burg. en
"Weths. meenden nu dat, volgens de bepalingen der
Gemeentewet, het mandaat van den heer Fabius
als gemeenteraadslid was vervallen, zijnde hij thans
„krijgsman in werkelijken dienst." De heer Fabius
was echter van eene andere meening en schreef
een uitvoerigen brief aan den Baad, waarin hij
verzocht als lid gehandhaafd te worden, op grond
dat hij onmiddellijk een verlof van den minister
heeft gevraagd en gekregen, „totdat nader over
hem beschikt zal zijn." De fieer Fabius betoogt dan
verder dat hij, staande onder niemands bevelen en
ook geene bevelen gevende, niet is „krijgsmanin
werkelijken dienst." De meerderheid van den Raad
was het echter in dezen niet met den heer Fabius
eens, want met 11 tegen 6 stemmen werd beslist
dat burgemeester en wethouders terecht het man
daat van den heer Fabius vervallen achtten, zoo
dat eene nieuwe verkiezing zal worden uitgeschreven.
- Voor het eindexamen van het gymnasium te
Delft hebben zich aangemeld 2 leerlingen, 1 hoorder,
1 extraneus.
- Voor den cursus 1886/87 der Hoogere Burger
school voor meisjes te Rotterdam hebben zich reeds
69 nieuwe leerlingen aangemeld.
- In de renbaan nabij Nijmegen zal op 14 dezer
van 12 tot 5 uren 's namiddags een Rijkstelegraaf
kantoor in werking zijn.
- Blijkens een bij het dep. van marine ontvan
gen telegram is Zr. Ms. schroefstoomschip 4de ki.
BJava", onder bevel van den luit. ter zee 1ste k!.
C. Hoffman, 8 dezer te Batavia aangekomen. Aan
boord was alles wel.
De luit. ter zee 2de kl. J. M. Wijers wordt
met 21 dezer tijdelijk als 1ste officier geplaatst
aan boord van Zr. Ms. monitor „Bloedhond".
Het stoomschip „Batavia", van Rotterdam
naar Batavia, is 8 Juni te Pauillac aangekomen;
de „Utrecht", van Java naar Rotterdam, passeerde
8 Juni Perim; de „Zuid-Holland", van Batavia naar
Rotterdam, is 8 Juni van Marseille vertrokkende
„Prins Frederik" vertrok 9 Juni van Batavia naar
Amsterdam.
Z. M. heeft aan mej. C. J. M. Daussonne, geb.
te Toulouse (Frankrijk), mits zij overigens aan de
bjj de wet gevorderde vereischten voldoet, vergun
ning verleend tot het geven van lager onderwijs.
Gcmetigd Nieuws.
Heden namiddag omstreeks twee
uren is een man, door het uitglippen van zjjn haak,
van eene pakschuit in den Nieuwen Rjjn gevallen.
Twee onzer stadgenooten, de heeren F. en v. "W.,
mochten er in slagen den man te redden; de heer
v. "W. begaf zich daartoe geheel gekleed te water.
Hedenmiddag is een dienstmeisje,
"W. genaamd, ten huize van den heer B. in de
Diefsteeg alhier, door onvoorzichtigheid door eene
platte lantaarn gevallen, waardoor zjj haar arm
brak en eene verwonding aan het hoofd bekwam.
Tijdons het hevig onweder, dat gister
namiddag om vijf uren ongeveer ten westen van
Leiden woedde, werd een paard van den landbouwer
P., te Katwijk aan den Rijn in de weide door
het hemelvuur gedood. De eigenaar, die op korten
afstand zat te melken, bekwam geen letsel.
De ar r o n d i s s e m e n t s - r e c h t b a n k te
's-Hage zetelde heden o. a. ter behandeling der strafver
volging tegen F. Domela Nieuwenhuis en C. Croll.
Reeds vroeg in den ochtend was er eene groote
menigte op de been voor het gebouw der arron-
dissements-rechtbank aan den Korten Vijverberg,
't Waren meerendeels nieuwsgierigen, die er vroeg
bij waren om zich een plaatsje op de tribune van
de rechtszaal te verzekeren. Zjj vormden een langen
schakel, die ver op het Tornooiveld eindigde. De
vrouwen stonden in de lange rij vooraan.
Er hadden zich vele socialisten, van elders voor
deze gelegenheid naar de residentie gekomen, bij
aangesloten.
De zorg voor de orde was overgelaten en werd
volbracht door de gemeentelijke politie in vrij groot
aantal aanwezig.
Twee marechaussees te paard kwamen aanrijden,
hielden eenige minuten stand bjj het gebouw der
rechtbank, doch verwijderden zich spoedig.
Tegen 10 uren kwamen de beklaagden zich aan
het gebouw der rechtbank vervoegen. Domela
Nieuwenhuis droeg het wetboek onder den arm en
had- Croll aan zijne zijde. Beiden werden gevolgd
door een aantal partijgenooten, waaronder Fortuyn,
Van der Stadt, Bos e. a. Men had blijkbaar aan
den gang naar het rechtsgebouw de beteekenis
van een optochtje gegeven.
Bij aankomst voor het lokaal werden de twee
beklaagden met een hoezeetje door hunne aan
hangers ontvangen.
De ruimten binnen en achter de balie der recht
zaal liepen geheel vol van bezoekers.
Het eerst kwam de zaak van Domela Nieuwen»
huis voor. Vóór zjjne verschijning voor de rechtbank
op de bank der beklaagden, vermaande de president
geen teekenen van goed- of afkeuring te geven,
zullende elke handeling van dien aard ten strengste
worden onderdrukt.
De zaak afgeroepen zijnde, gaf bekl. op te heeten
Ferdinand Domela Nieuwenhuis, 39 jaren te zjjn
en zonder winstgevend beroep, wonende te 's-Hage.
Met aandacht luisterde hij naar de voorlezing
van het vonnis van verwijzing en maakte eenige
aanteekeningen.
Uit dat vonnis blijkt dat Domela Nieuwenhuis
was gedagvaard:
lo. wegens het plaatsen in het blad „Recht voor
Allen" van een den persoon des Konings boos-
aardiglijk en openbaar smadend, honend en laste
rend artikel, naar aanleiding voor diens aangekon»
digd jaarlijksch bezoek aan Amsterdam, en 2o.
wegens een later in hetzelfde blad van den com
missaris Stork voorkomend beleedigend artikel in
verband met diens benoeming tot ridder in de orde
van de Eikekroon.
Nadat de rechtbank in raadkamer had beslist
dat beide zaken gelijktijdig zouden behandeld wor
den, nam het getuigenverhoor een aanvang, waarna
aan het woord kwam de officier van justitie mr.
Van der Kemp, die in een uitvoerig requisitoir eene
strenge straf eischte, nl. eene veroordeeling tot
eene cellulaire gevangenzetting voor den tijd van
twee jaren en f 100 boete, subsidiair 7 dagen ge
vangenisstraf.
Met kalmte hoorde bekl. dezen eisch aan. Thans
werd het woord aan hem tot zijne verdediging ge
geven, waarvan hij gebruik maakte, doch op zulk eene
wijze dat hjj herhaaldelijk door den president werd in
de rede gevallen, omdat hjj van het onderwerp
afdwaalde, tot eindelijk Domela Nieuwenhuis zeide
af te zien van de verdediging, welke hem eigenlijk
niet gegund is, zelfs niet in het vrije Nederland.
De uitspraak werd bepaald op heden over 8 dagen.
Daarna had C. Croll, gewezen ambtenaar, zich
te verantwoorden wegens een artikel, mede opge
nomen in „Recht voor Allen," en getiteld: „De
slavenkolonie Enschedee en de slavendrijver Van
der Zee," met allerlei liefelijkheden aan het adres
van den burgemeester van Enschedee. Tegen Croll
werd wegens smaad f 200 boete of 1 maand ge
vangenisstraf geëischt, waarna hjj eene uitvoerige
verdedigings-memorie voorlas. Ook hem viel de
president herhaalde malen in de rede over zijne
aanvallen tegen personen en met de zaak niets
uitstaande beschouwingen. Toch bracht hjj zijne
verdediging geheel ten einde.
Bjj eene interruptie gaf de voorzitter Croll te
verstaan dat de socialisten, de rechters er toe drij
ven hun het recht van verdediging te ontnemen
en het daarop steeds aanleggen.
Uitspraak eveneens over 8 dagen.
Nieuwenhuis en Croll werden door een troep der
hunnen onder gejuich en gezang naar „Walhalla"
begeleid. Er waren echter meer nieuwsgierigen op
de been.
Nader wordt ons per telegraaf gemeld dat bij
den terugkeer van de heeren Domela Nieuwenhuis
en Croll naar het „Walhalla"-gebouw, een onbe
kend gebleven persoon, vóór 's Konings paleis, een
schimpwoord tegen de politie uitte. Deze som
meerde herhaaldelijk de menigte om uiteen te gaan
en gebruikte, toen dit niet baatte, haar staf, nadat
Domela Nieuwenhuis weigerde zijn invloed op het
volk te doen gelden om uiteen te gaan. Er volgden
geen arrestatiën. Spoedig was de menigte uiteen.
In eene der drukste straten van
Weenen schoot een jeugdige kleermaker zich dood
met eene revolver. Hjj had te voren zjjn dokter
bezocht, en, toen deze had verklaard dat hjj aan
eene ongeneeslijke ziekte leed, twee revolverschoten
op hem gelost. Gelukkig werd de dokter niet
ernstig gewond.
De vier extra-treinen der Rjjnland-
sche Stoomtram, welke anders enkel des Zondags
loopen, zullen den 2den Pinksterdag ook rijden.
CORRESPONDENTIE. - K. 1 Morgen.
