N°. 8059.
"Vrijclagg 3'lei.
A0. 1886.
<§eze fëourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 21 Mei.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Year Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommers0.0S.
PRIJS DDR ADVERTENTTEN
Van 1—G regels 1.05. Iedere regel meer/0.174»
Grootero letters naar plaatsruimte. Voor het ineae-
seeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Zond* t ons partij te stellen in de reeds zoo lang
bogende en zulk warm bloed makende quaestie:
of men de omwonenden voor het hier ter stede
[oor hunne kinderen genoten wordende onderwijs
liet ervolg meer zal laten betalen dan de
didsche ingezetenen zelf, achten we het toch niet
Ingepast op een gezichtspunt te wijzen, dat o. i.
lover het hoofd is gezien en niettemin wel eenige
ndacht verdient.
Immers, zoowel de vier voorstellers als het
gelijl -ch Bestuur schijnen van meening dat
ie h'jogere schoolgeldheffing voor kinderen uit
indere gemeenten geoorloofd is, en dit nu is juist
(ene qua -stie die eerst wel mag uitgemaakt worden,
krant er bestaat reden om aan de zekerheid daarvan
i twijfelen.
Vooreerst zou zulk eene verhoogde schoolgeld-
|effing in strijd genoemd kunnen worden met
rt. 172 der Grondwet, omdat schoolgeld belasting is.
Maar bovendien heeft zich in de naburige ge
beente Leiderdorp indertijd een wel niet geheel het
elfde, maar toch een soortgelijk geval voorgedaan,
pant ook daar wilde men eene zekere rubriek van
iidere:; méér laten betalen dan anderen.
In e e door den gemeenteraad aldaar vastge-
•rordening tot heffing en invordering van
^hoolg 1 werden daartoe de ouders der kinderen in
[igoedi mindergegoeden en min- en onvermo
lenden onderscheiden. Blijkens het voor ons lig-
inde rslag over 1883 gedaan door de Gedepu-
lerde S aten aan de Staten dezer provincie waren
lerstge emden van oordeel dat die onderscheiding
pet de et in strijd was. Bjj de laatste alinea toch van
8, ncto art. 46, zijn er geene andere onderschei-
fngen roor de schoolgeldheffing dan betalenden,
inveri .genden en on vermogenden. Eene vierde
lersa iding laat de wet niet toe. Art. 48 is regel,
jerwijl o art. 46 de uitzonderingen zijn opgenomen,
stii moeten worden uitgelegd en niet voor
Uitbreiding vatbaar zijn.
g' ncenteraad van Leiderdorp, met het bezwaar
(sn Gi deputeerde Staten in kennis gesteld, was
p oordeel dat de wet niet verbiedt, het bedrag
het schoolgeld, dat van de ingezetenen wordt
levorderd, naar hunne gegoedheid te regelen. Deze
leerling bracht Ged. Staten van hunne opvatting
iet terug, weshalve zjj den Koning in overweging
pven, het bedoelde besluit niet goed te keuren.
De Rogeering deelde de opvatting van Ged. Staten
i nadut dezen hare zienswijze ter kennis van den
pmeenteraad hadden gebracht, werd de onder-
leiding in gegoeden en mindergegoeden uit de
^ordening gelicht, waarna zij bjj koninklijk besluit
[wd goedgekeurd.
ziet hieruit dat het nog zoo zeker niet is
ft onder het tegenwoordig College van Ged. Staten
1 Ministerie eene verordening, waarin onderscheid
Nt gemaakt tusschen ingezetenen en niet-inge-
F®nen, de koninklijke goedkeuring zou kunnen
ferven, want de wet spreekt slechts van be-
"tien, min- en onvermogenden, en laat eene vierde
perscheiding, welke in casu op de omwonenden
1 Leiden zou slaan, niet toe.
fa het zeer vele dat over deze zaak reeds door
|?geleerde en andere heeren gesproken, maar
geschreven en gedrukt is, willen wij ons
Mrlijk niet tegenover hen aan betweterij schuldig
W&; maar toch meenden wjj het bovenstaande
onder hunne aandacht te mogen brengen, dat
[■endien misschien wel geschikt is om de opge-
Men gemoederen althans op dit punt een weinig
^daren te brengen.
Hedenmorgen word het stoffelijk overschot
oud-strijder Gerhardus Ruys op de begraaf-
nabij de Warmonderbrug met militaire eer
ter aarde besteld. De mede-verpleegden in het
Invalidenhuis waren met de vertegenwoordigers
van het garnizoen het lijk tot aan de groeve gevolgd,
waar het ook werd opgewacht door de infanterie-
kapel, welke bij aankomst van den stoet treurmuziek
deed hooren, terwijl den doode eveneens het mili
tair saluut werd gebracht. Door den commandant
werd in treffende woorden herinnerd aan de
militaire loopbaan des overledenen, die, trots de
vele wederwaardigheden, steeds trouw aan Koning
en Vaderland bleef.
Bij de inlichtingen door de Regeering aan de
Tweede Kamer verstrekt op de adressen van de
Koninklijke fabriek van rijtuigen en spoorwegwagens,
firma J. J. Beynes te Haarlem, nopens de heffing
van invoerrechten van spoorwegmaterieel, is gevoegd
eene aanschrijving van den minister van waterstaat,
handel en nijverheid aan spoorwegbesturen nopens
de aanschaffing van dergelijk materieel hier te lande.
De minister geeft daarin o. a. te kennen:
Vermits in Nederland van Staatswege geen spoor
wegen worden geëxploiteerd en voor de staatsspoor
wegen op Java alleen ijzeren onderstellen voor spoor
wagens en rijtuigen, ten einde op Java te doen
afwerken en niet geheel gemonteerde, bekleede en
afgewerkte rijtuigen, zooals adressante die vervaar
digt, worden aangeschaft, heeft de Regeering ge
meend bjj het aan adressante te geven antwoord,
daarop te moeten wijzen, dat zij zich tot vervulling
van haren wensch om meer bestellingen van spoor
wagens, tot de besturen van die Maatschappijen zou
hebben te wenden.
Te Waddingsveen is door stemgerechtigden
van den Voorofschen polder met algemeene stem
men tot heemraad herkozen de heer W. C. Boer,
te Boskoop.
Tot arts, hoofd van den geneeskundigen dienst
in het Gast of Ziekenhuis te Dordrecht, is be
noemd dr. J. G. Meilink, arts te Zwolle.
In plaats van de door den brand op 4 April jl.
zwaar beschadigde kerk te Uden te restaureeren,
is thans besloten tot het bouwen eener nieuwe
parochie-kerk. De Brandverzekering-Maatschappij
heeft eene schadevergoeding van f 25,000 aan de
kerk toegekend.
In eenige bladen komt een kort woord voor
naar aanleiding der mededeeling in de Staatscourant
over het opstootje te Tjiomas in de afdeeling Bui
tenzorg van de residentie Batavia. De Staatscourant
voegde bij de mededeeling„dat men de reden van
het verzet meent te moeten toeschrijven aan de
opdrijving, door een landheer, van de lasten der
opgezetenen van het land."
Naar aanleiding van die bijvoeging schrijft een
met de toestanden aldaar bekend landgenoot, dat
deze beschuldiging van den landheer door hem niet
kan geloofd worden. Hjj gelooft veeleer dat de
regeeringsambtenaren aanleiding hebben gegeven
tot het gebeurde. De landheer behandelt de be
volking goed, maar heeft sedert het begin van
1885 moeilijkheden ondervonden met de bestuurs
ambtenaren.
Er zal zeker later nog wel het een en ander
Over hetgeen gebeurd is, worden medegedeeld.
Voorshands zal men nader bericht moeten afwachten.
Intusschen seinde het „Vad." Dinsdag naar den
landheer, den heer De Sturler, het volgende: „Sein
oorzaak opstoot. Officieel telegram beweert opdrijving
lasten," waarop genoemd blad gisteren van den heer
De Sturler het volgende antwoord ontving„Van op
drijving lasten geen sprake. Op landgoed Tjampea
(niet Tjiomas) vormde zich de bende oproerlingen,
waarop van grens van Tjiomas door militairen ge
vuurd werd. Hot oproer gevolg bestuur van Lautier.
De rust op Tjiomas bleef onverstoord."
Men schrijft uit Haarlem dat Richard Hol
zich aanvankelijk bereid verklaard had de benoe
ming tot organist van de Bavo-kerk aan te nemen,
n de meening dat hjj zich niet metterwoon te
Haarlem behoefde te vestigen, maar dat lijj bezwaren
had toen het bleek dat hij te Haarlem zou moeten
wonen.
De 55ste verjaardag van den tiendaagschen
veldtocht zal door de ridders van het Metalen Kruis
worden gevierd op 2 Augustus a. s., den verjaardag
van H. M. de Koningin. Zoo men weet, zal de
feestviering, welke schitterend belooft te zijn, te
's-Bosch plaats hebben.
De Regeerings-inlichtingen op de adressen uit
Limburg en Groningen, waarin op invoerrechten
op landbouwproducten, bepaaldelijk op granen, aan
gedrongen wordt, en welke 17 Mei bjj de Tweede
Kamer ingekomen zjjn, zjjn openbaar gemaakt.
Na om der gevolgen wille het zetten van dezen
eersten stap op de baan der bescherming te hebben
ontraden, komen de ministers van waterstaat en
financiën tot de slotsom dat geen belangrijke directe
belastingen het landbouwbedrijf drukken, zoodat
vermindering of afschaffing onnoodig is, dat indien
bij heffing van invoerrecht de graanprijzen zouden
stijgen, dit nadeelig voor het algemeen belang zou
zjjn en dit slechts weinig landbouwers zou baten,
en dat een invoerrecht den bloei van den landbouw,
djfcoj'- de Regeering door alle middelen tracht te be
vorderen, zou belemmeren.
De minister van Staat, minister van binnen-
landsche zaken, de heer Heemskerk, vertrekt deze
week naar Aken tot het ondergaan van een ge
zondheidskuur. Hjj zal omstreeks vier weken af
wezig zijn.
De minister van oorlog heeft bepaald dat voort
aan jaarlijks te Delft drie wapencursussen zullen
worden gehouden, en wel één cursus uitsluitend
voor officieren der infanterie, één voor artillerie
officieren en één voor officieren der cavalerie en genie.
De luit. t. z. der 1ste kl. S. T. Land, met
ingang van 16 Mei jl. eervol ontheven van de be
trekking van instructeur in de schei- en natuur
kunde b(j het Kon. Instituut der Marine en sedert
gedetacheerd te Willemsoord, wordt met lo. Juni
a. s. op non-activiteit gesteld.
Blijkens een telegram uit O.-I. is de 1ste luit.
der inf. D. J. Schafer op Atjeh overleden, aan de
gevolgen van bekomen wonden.
Het stoomschip „Sumatra", van Batavia naar
Amsterdam, passeerde 26 Mei Ouessant; de „Zaan
dam", van Amsterdam naar Nieuw-York, passeerde
25 Mei Lizard; de „Madura", van Amsterdam naar
Batavia, arriveerde te Port-Said 27 Mei en ging
denzelfden dag. het kanaal in; de „Noord-Brabant"
arriveerde 27 Mei van Rotterdam te Batavia.
Z. M. heeft pensioen verleend ten laste van
den Staat: lo. met ingang van 1 April 1886 aan
den onder toekenning van den titulairen rang van
referendaris eervol ontslagen hoofdcommies bjj het
departement van oorlog P. W. Nieuwland, ten be
drage van f 1601 's jaars; 2o. met ingang van
1 April 11., aan den eervol ontslagen opzichter
over de instrumentmakers en metaaldraaiers en
over de werktuiglijke inrichtingen der patroon-
fabriek J. W. C. Bolt, ten bedrage van ƒ719's jaars;
3o. met ingang van 1 Mei jl., aan den eervol
ontslagen wapencontroleur 1ste kl. bjj de inspectie
der draagbare wapenen N. A. Brossois, ten bedrage
van 934 's jaars.
Gemeugd Nieuws.
Door de politie alhier is aangehou
den en, na opgemaakt proces-verbaal, ter beschik
king der justitie gesteld zekere .J. L., die zich ten
nadeele zijner patroons van de firma De H. en Co.,
aan diefstal van goederen heeft schuldig gemaakt.
