buitenVlanp.
eene gewone crayon-teekening, voorstellende den
beminden predikant dr. EL G. Hagen, die dezer
dagen zjjn 25-jarig jubileum bij de Hervormde ge
meente alhier zal mogen vieren.
Al behoeft goede wijn geen krans, zoo meenen
wij toch geen ondienst te doen om nogmaals de
aandacht te vestigen op de piano-voordracht, door
den heer C. Wirtz morgenavond, Dinsdag, in de
zaal van het Nut te houden; want wjj twijfelen
er niet aan of de muziekliefhebbers zullen er een
paar zeldzaam genotvolle uren doorbrengen.
By de heden gehouden openbare verkooping
van cokes in party en van 100, 50,10 en 5 hectoliters,
waren de hoogste pryzen f 42, f 22, f 4.40 en
f 2.20; de laagste f 42, f 21, f 4.10 en f 2.15.
Biykens de Afdeelingsverslagen over de Staats-
begrooting voor 1886 werd bij Hoofdstuk V
(departement van binnenl. zaken), wat het hooger
onderwjjs betreft, ook thans het getal der Rijks
universiteiten ter sprake gebracht. Sommige leden
betoogden opnieuw en op de bekende gronden het
wenschelyke der opheffing van ééne of twee dezer.
Door één lid werd hierbij in overweging gegeven,
by opheffing van universiteiten aan het gemeente
bestuur der plaats, waar de universiteit gevestigd
was geweest, het jus promovendi toe te ken
nen; dat bestuur kan alsdan beslissen, of het de
universiteit voor zijne rekening wilde laten voort
bestaan. Dit denkbeeld vond echter weinig bijval.
Benoeming van hoogleeraren. Het beginsel, in
art. 53 der wet op het hooger onderwijs neerge
legd, ontmoette nog steeds talrijke bestrijders. Aan
het vroegere stelsel, benoeming in de faculteit, zou
den vele leden de voorkeur geven boven het stel
sel van benoeming in speciale vakken. De weder
invoering der collegegelden werd voorts weder door
niet weinigen bepleit. Het stelsel van lectoren en
privaatdocenten, in de wet van 1876 gehuldigd, is,
naar zij meenden, alleen daardoor tot volle ont
wikkeling te brengen.
Opheffing der theologische faculteit. Nog werd
door enkelen het voortbestaan van eene godgeleerde
faculteit aan elke der drie universiteiten noodig
noch wenschelijk geacht, vooral nu het onderwijs
aldaar schier uitsluitend het onderwijs in de gods
dienstwetenschap ten doel heeft. Nu èn de Gemeen
telijke, èn de Vrije Universiteit te Amsterdam open
staan voor hen, die zich aan de bediening van
den godsdienst wenschen te wijden, scheen volgens
die leden het oogenblik aangebroken tot het ophef
fen van althans ééne dier faculteiten over te gaan.
Rijks-universiteit te Leiden. Tegen de sub
letter c vermelde nieuwe ambtenaren of trakte-
mentsverhoogingen, werd, op grond van denfinan-
tieelen toestand, door velen bezwaar gemaakt. Men
vroeg of de minister wel genoeg weerstand biedt
aan don aandrang van curatoren tot uitbreiding
van personeel of verhooging van jaarwedden. Nog
meerdere aanmerkingen van dergelijken aard wer
den gemaakt.
Naar aanleiding van de aanstelling van een
tweedon adsistent in de natuurkunde werd ge
wezen op art. 84 a in verband met de Memorie
van Toelichting. Daar toch blijkt van belangrijke
uitbreiding van het natuurkundig kabinet, eene ver
hooging vorderende van het gewoon subsidie van
f 1200, benevens f 5490 voor eens, ten einde de
drie nieuwe werkkamers te voorzien van de gewone
hulpmiddelen voor natuurkundig onderwijs. Opge
merkt werd dat het doel van een en ander is aan
de studenten in de geneeskunde de gelegenheid te
geven, zich te oefenen in het doen van physische
proeven, terwyl dit vroeger alleen met chemische
proeven het geval was. De noodzakelijkheid van het
eerste werd echter betwijfeld.
Ethnographisch Museum te Leiden. Vele leden
gaven hunne bevreemding te kennen dat dit reeds
zoo kostbare onderdeel alweder bezwaard werd met
een jaarlykschen huurprjjs van f 650 voor een
huis op de Heerengracht, ter verkrijging van meer
dere bergruimte en tentoonstelling. Zij zagen in
liet Ethnographisch Museum als het ware een
speelpop der Regeering, waaraan al meer en meer
schatten zullen worden ten koste gelegd, die de
vele voorwerpen, welke zich er reeds in bevinden
en nog voortdurend worden opgestapeld, in geenen
deele waard zyn.
Verdere uitgaven betrekkelijk het hooger onder
wijs. Synodale hoogleeraren. De vraag werd
gedaan of de minister den tijd niet gekomen acht,
vooral in verband met de voorgenomen Grondwets
herziening, om dezen post te doen vervallen. Van
andere zijde werd hiertegen opgemerkt dat deze
post op dezelfde lijn staat als dio onder de artt.
94 en 95, wat echter werd weersproken. In ieder
geval meenden sommigen, dat tegemoetkoming aan
ééne of twee universiteiten voldoende zou zijn.
Velen meenden dat het leerplan der gymnasia
te hoog was opgevoerd, vooral ook door een te
veel omvattend onderwijs in het Grieksch, waaraan,
mede volgens het oordeel van uitnemende deskun
digen, te veel tijd wordt besteed. Een gevolg van
die opvoering is dan ook dat de eischen voor het
eindexamen te zwaar zijn.
De opheffing van sommige hoogere burgerscho
len, waartoe ten vorigen jare door de indiening
van het amendement van den heer De Savornin
Lohman op art. 107 van dit hoofdstuk eene poging
was aangewend, werd ook thans door verschillende
leden bepleit. Met het oog op de wet van 1863,
welke er slechts vijftien vordert, terwijl er thans
twintig bestaan, meenden zij dat dit denkbeeld nog
steeds aanbeveling verdiende.
Enkele leden zouden gaarne vernemen wat het
gevolg is geweest van het wegvallen van de sub-
sidiën voor de hoogere burgerscholen voor meisjes.
Te Hoogeveen is op 75-jarigen leeftijd over
leden de heer J. Van der Veen Azn., oud-griffier
van hot kantongerecht en oud-schoolopziener van
het arrondissement Hoogeveen. De overledene, die
wegens het uittrekken als officier der Drentsche
schutterij in het jaar 1330 drager van het metalen
kruis was, had mede vroeger zitting in de Synode
der Ned.-Herv. gemeente. Ook op letterkundig ge
bied had h\j een zeer goeden naam, en destijds
werd hij wegens zijne verdiensten op dat gebied
lid der Maatschappij der Noderlandsche Letterkunde
te Leiden en van andere geleerde genootschappen.
Het besluit van den Raad der gemeente Hille-
gom, tot opheffing der vier laagste klassen van de
openbare school met uitgebreid leerplan, hoofd de
heer Cremer, is door Gedeputeerde Staten goed
gekeurd. Eene onderwijzeres en een onderwijzer
zijn daardoor eervol ontslagen.
De heeren L. Nooter en J. C. Emeis, onder
wijzers te Hillegom, zijn als zoodanig benoemd
respectievelijk te Amsterdam en Rotterdam.
Uit Noordwijkerhout wordt ons gemeldDe
heer K. Keyzer, die met 1 Nov., na 40-jarigen
diensttijd, eervol ontslag als hoofd der openbaren
school alhier bekwam, heeft een hartelijk afscheid
van zijne leerlingen genomen. By deze gelegenheid
bood een van de oudste leerlingen der school, uit
naam van allen, den heer Keyzer eene fraaie hang
lamp tot eene gedachtenis aan met eene hartelijke
toespraak.
Enkele dagen te voren hadden de onderwijzers
der omliggende dorpen van den heer Keyzer af
scheid genomen en hem toen mede een aandenken
vereerd.
Van het gemeentebestuur ontving de heer Keyzer
een vleiend schrijven, waarbij hem eene gratificatie
werd verleend. Ook de predikant der Herv. gemeente
bood, in tegenwoordigheid van een aanzienlijk ge
zelschap, den heer Keyzer een rijk geschenk in
geld aan, bijeengebracht door tegenwoordige en
voormalige leden der Herv. gemeente, onder welke
vele vroegere predikanten en ook oud-burgemees
ters, die tevens kerkvoogden der Herv. gemeente
alhier waren.
Aller boste wenschen voor zijn geluk en voor
spoed volgen naar zijne nieuwe woonplaats, "Wage-
ningen, den waardigen grijsaard, wiens ambtelijke
werkzaamheden in ons midden thans geëindigd zijn.
Benoemd is tot leeraar in de oude talen aan
het gymnasium te 's-Hertogenbosch de heer A. H.
V. M. Desertine.
Gistermorgen is, na eene kortstondige ziekte,
in den ouderdom van 75 jaar overleden mr. H. H.
Tels, sedert 1 Jan. 1844 als hoofdredacteur aan
de „N. R. Crt." verbonden.
Het stoomschip „Soerabaia" arriveerde 31 Oct.
van Rotterdam te Bataviade „Zeeland" vertrok
31 Oct. van Batavia naar Rotterdem de „Gelder
land," van Java naar Rotterdam, vertrok 1 Nov.
van Port-Saidde „W. A. Scholten" vertrok 31
Oct. van Nieuw-York naar Rotterdamde „Liml
burg," van Java naar Rotterdam, arriveerde 1 Nov.
te Marseillede „Drente," van Rotterdam naar
Java, arriveerde 31 Oct. te Port-Saidde „Prins
Alexander," van Batavia naar Amsterdam, ver
trok van Suez 1 Nov.de „Prins Frederik," van
Amsterdam naar Batavia, arriveerde te Southamp
ton 1 Nov.de „Prins Hendrik," van Amsterdam
naar Batavia, vertrok van Suez 1 Nov.de „Soenda"
vertrok van Batavia naar Amsterdam 31 Oct.
Z. M. heeft jhr. J. W. M. Van de Poll, dijk
graaf van den Haarlemmermeerpolder, benoemd tot
ridder in de orde van den Nederlandschen Leeu^l]
den heer W. K. Pické (zich schrijvende y/1
Pické), laatstelijk verificateur der 3de kl. by
in- en uitvoerrechten en accijnzen in Ned.-hJ
thans met verlof hier te lande, op zijn ver?J
met ingang van 1 Nov. a. s., eervol uit 'sv 1
dienst ontslagen, met toekenning van pensioen 1
Gemengd Nieuws.
Te Haarlemmermeer is tijdens J
schietoefeningen aan het Nieuwemeer een pJ
voor eene driewielde kar, waarop zaten L.
en A. K., van Aalsmeer, door een kanonseU
verschrikt, op hol geraakt. Eerstgemelde viel J
de kar en verkeert in levensgevaar. Hij ia rJ
bediend.
Volgens den schrijver der „Haa
sche Kroniek" in de „N. Gron. Crt." heeft de 'J
zondere zachtmoedigheid, welke in denlaatsteng
door het Haagsche gerechtshof is aan den da»1
legd, een guitig advocaat op den inval gebracht
dit achtenswaardig rechtscollege met den naam
bestempelen van „hofje van barmhartigheid!" I
Vooral de uitspraak tegen Jeanne Lorette is dj
van natuurlijk oorzaak. Het is velen, die zich zj
zeer geërgerd hebben aan de clementie van het]
voor deze jeugdige en schoone zondares, zea
bijzonder meegevallen, dat op haar verzoek]
verandering van straf in anderhalfjaar cel afwijz]
door den Koning is beschikt. Doch de Haagjl
kroniekschrijver vreest, dat zij eene nieuwe a]
leiding tot ergernis zullen vinden in de waarschl
ljjke inwilliging van Jeanne's nader request,,]
haar gevangenisstraf in de residentie te mos
ondergaan. Haar voorkeur voor de gevangenisd]
ter stede, waar zjj, van de bewaakster, die h]
ter terechtzitting geleide, zooveel sympathieke]
negenheid ondervond en waar zjj ook door de les
der commissie van administratie met beleefdheid]
zachtheid werd bejegend, laat zich zeer wel
klaren. Iemand maakte dezer dagen eene anderen
onaardige opmerkinghy beweerde dat juffro]
Lorette zoker 't, liefst te 's-Hage gevangen zat,]
het gebleken is, dat men er zoo gemakkelijk
de gevangenis ontsnapt.
Hedennacht ontstond te AmsterdJ
in de Barberstraat in een perceel, waarin onder J
stalhouderij is gevestigd, bovenwoningen zijnen]
zolders dienen tot bergplaats van hooi, door broei
van het hooi te ongeveer drie uren brand, diei
vermoedelijk dreigend deed aanzien, maar spoefl
door de brandweer was bedwongen. Deze had]
tusschen tot hedenochtend halftwaalf werk, omi
smeulende hooi geheel te blusschen en van del
ders te halen. Er is weinig schade aan hetperi
merkbaar; alleen is de achterzolder en het 1
verbrand en hebben de onderburen waterschade!
De dag van gisteren is aldaar rustig voorbjj gegil
Op Amelandis de bliksem g e slagl
in eene boerderij, die totaal afbrandde. Een kl
werd mede doodelijk getroffen, zoomede eenopl
erf loopend schaap.
De cholera, die in Spanje bijna!
heel was verdwenen, heeft zich nu weer vertol
in Biskaje, welke provincie tot dusver van dei\m
verschoond bleef. Er wordt reeds melding genui
van 200 ziekte- en 50 sterfgevallen in één vol
De „Ind. Beige" ontvangt uit 81
Petersburg (over Insterburg) het bericht dat 1
stige ongeregeldheden te Bakoe, aan de Caspis*
Zee, zijn ontstaan. De aldaar wonende Mal 1
danen vielen de politie aan, waarop deze vani*
vuurwapenen gebruik maakte. Van weerzijden*
verscheidene personen gedood en gekwetst.
tot deze wanordelijkheden wordt nieje'*<5pgeget*
De officieele sluiting vande-!l
werpsche tentoonstelling C,s thans bepaald op*
dag 8 Nov. te 5 uren.
Do sneltrein van, LiSSabon naar!
drid derailleerde, toen h over de brug «Tr:l
Sever bij de Spaansche grens ging, en stoi"!
de rivier. Men telt eenig e dooden en versd-fl
gewonden.
Het meer Luganc js buiten deoe'l
getreden en een deel v an de stad Lugano 1
onder water. (j,
Oostenr.-Hon^.juonarcbi6
In eene zitting van dc|| commissie uit de'
gaarsche Delegatie heeft graaf Kalnoky '7
schillende tot hem geric'. yte vragen de
verzekering gegeven dat geenerlei verand®*
