N°. 7885.
Maaiidao; 2 November.
A0. 1885.
feze (Qonrant wordt dagelijks, met uitzondering
Tan <§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 31 October.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poet1-40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.171.
Grootere letters naar plaaternimte. Voor het inoas-
seeren bniten de stad wordt f 0.10 berekend.
Het eerste gewoon concert van de „Maat
schappij voor Toonkunst te Leiden" werd
gisteravond in de Stadszaal gegeven. Het bleek al
weder overtuigend hoe goed hare commissarissen
de belangen der leden weten te behartigen; de
steeds toenemende belangstelling in deze concerten
moge voorzeker aanleiding geven op den ingeslagen,
goeden weg voort te gaan.
Het Utrechtsche Symphonie-orkest, onder directie
van den heer Coenen, was voor dezen avond aan
gewezen om een in alle opzichten schoon pro
gramma uit te voeren. Als solisten traden op de
heer C. Veerman (viool), concertmeester uit Utrecht,
en de heer Th. Enderle (piano), hoofdonderwijzer
aan de Muziekschool alhier.
De heer C. Veerman speelde het bekend A-moll-
concert van Vieuxtemps, den eens beroemden violist
componist. Vieuxtemps heeft in deze compositie,
wat de solo-partij betreft, slechts aan eigen techniek
gedacht en kunstenaar moet hij zijn die het werk
zoo gemakkelijk en waar vertolkt als de heer Veer
man het doet. Zeer eigenaardig geeft de partituur
een bekend lied [„"Waar kan men beter zijn", enz.]
te hooren, dat aan het geheel een tint van fijnen
humor geeft.
Groot was het succes, dat den heer Veerman
ten deel viel.
Wat den heer Enderle betreft, willen wij alleen
vermelden dat hp na de uitvoering van Chopin's
Concert uitbundig werd toegejuicht en dat dezelfde
bjjval hem ten deel viel na zijn tweede optreden.
Wij onthouden ons van eene beoordeeling, omdat
het naar onze meening hatelijk is als over de be
kwaamheden van een onderwijzer in het openbaar
wordt gesproken. Wanneer alleen onderwijzers aan
de Muziekschool worden beoordeeld begaat men een
groote onbillijkheid, - waarom alleen zij en niet alle
andere onderwijzers onzer openbare scholen? Deze
vraag is o. i. niet ongepast en wel der overweging
waardig.
Loffelijke vermelding verdient het spel van de
heeren Veerman, Van Adelberg en Bouman, die in
het C-dur-Concert van Handel als solisten optraden.
Dit Concert werd hoogst verdienstelijk uitgevoerd;
wij kunnen het strijk-quartett niet genoeg roemen,
dat uitmuntte door eenheid. De piano-partij had
men echter wel weg kunnen laten; moest deze
soms het orgel vervangen?
De uitvoering der orkestwerken geeft reden tot
groote tevredenheid. De 8ste Symphonie van Beet
hoven opende het programma. Vreemd schijnt ons
de eenvoud van deze compositie, vergeleken bij
don rijkdom van gedachten en den weelderigen
dosch, waarmede de meester hare zusteren heeft
getooid.
Men zou geneigd zijn te gelooven dat de 8ste
Symphonie, het 93ste werk van Beethoven, de
openbaring moet zijn van zijne steeds toenemende
scheppingskracht, en toch doet zij denken aan de
lste en 2de Symphonie, zoo eenvoudig is zij be
werkt, in den stijl van Mozart en Haydn.
Misschien heeft Beethoven, evenals iedereen dat
wel eens in zijn leven heeft gehad, onwillekeurig
liet verledene herdacht en dan zoude dit werk een
terugblik kunnen heeten.
Hoe dit ook zij, het was goed gezien met deze
symphonie het concert te openen en de toehoorders
in den aanvang niet te zeer te vermoeien, waar
nog zoo vele diepzinnige werken hunne onverdeelde
aandacht zouden vorderen.
Max Bruch's inleiding tot de opera „Loreley"
is boeiend en maakt reeds op den oningewijden
toehoorder een grooten indruk. Met dit werk begon
het tweede gedeelte van het programma.
De heer Coenen bracht ook zijn eigen compositie
ten gehoore. Leerden wjj hem kennen als uitmuntend
directeur, ook "als componist heeft hij groote ver
diensten. Zijn werk viel zeer in den smaak van
het publiek, vooral de „tarentelle" of laatste afdeeling
uit zijne 2de Suite.
Het is waarlijk te bejammeren dat de Acade
mische Feestouverture van Brahms in eene zoo
kloine zaal werd uitgevoerd. De machtige instru
mentatie vordert eene ruimte, zooals bv. de Hoog-
landsche Kerk of eenig ander dergelijk gebouw.
"Was de indruk, dien de uitvoering nu maakte,
reeds overweldigend, ontzaglijk grootsch moet hjj
zjjn wanneer deze ouverture gespeeld wordt in
eene ruimte die geëvenredigd is aan het klankge
halte dat wordt ontwikkeld. Dit monumentaal werk
was een waardig slot van den schoonen avond.
De minister van koloniën ziet ook dit jaar de
noodzakelijkheid niet in van eene regeling der be
vordering, het ontslag en het op non activiteit stellen
der Indische officieren bij de wet.
Het advies van den tegenwoordigen gouver
neur-generaal over de regeling van het rechtswezen
ter Sumatra's Oostkust is herwaarts onderweg en
eerstdaags hier te wachten.
Gemenffd Nieuws.
Gedurende deze week zijn hier ter
stede aangegeven 18 gevallen van roodvonk. Sterf
gevallen aan besmettelijke ziekten kwamen niet voor.
Blijkens een bij de betrokken auto.
riteit ontvangen telegram is de ontvluchte gevan
gene Van Rijsselberghe krachtens een bevel van
gevangenneming der Engelsche regeering, thans te
Londen gearresteerd. Hij oefende aldaar weer zijn
vroeger beroep van kapper uit en zou in een kap
perswinkel herkend zijn.
De politie te 's-Gravenhage ontving het eerste
telegram, dat Van Rijsselberghe zich te Londen op
hield, van een aldaar verblijf houdenden Nederlander
buiten onze Vertegenwoordiging in de Engelsche
hoofdstad.
Bij aankomst van deze waarschuwing in de
residentie was de ontsnapte nog niet gepakt.
Onmiddellijk daarna is toen door tusschenkomst
van het ministerie van buitenlandsche zaken en
de Hollandsche diplomatie te Londen, de voor-
loopige aanhouding van den voortvluchtige verzocht.
De uitlevering kan nu eerlang verwacht worden.
Omtrent de ,Badhoeve" in de Haar
lemmermeer vernemen wij, dat zij in haar geheel
zal blijven bestaan. In plaats echter van zuivel
bereiding zal veefokkerij en vetweiderij voortaan
het hoofddoel zijn.
Woensdag-avond sloeg bij het hevig
woedende onweder de bliksem in het huis van
S. v. A. te Haarlemmermeer. Een balk werd ge
spleten, doch zonder brand te veroorzaken zocht
het hemelvuur zich een uitweg door het dak.
Men meldt uit Noord w ij k aan Zee
dat aldaar voor de derde reis 3 schuiten zijn aan
gekomen met ladingen van 90 en 110 kantjes
pekelharing. Eene schuit is aan met volle lading
steurharing. De prjjs der pekelharing is 12 a
12'/, per ton, steurharing 7 tot 11 per 1000,
id. uit tonnen f 7'/j.
Naar men verneemt, was de zelf
moordenaar in een hotel aan de Boompjes te Rot
terdam, een gepensioneerd officier van gezondheid
uit Ned.-Indië, thans te Breda woonachtig en om
streeks 45 jaren oud. Daags na den dag, waarop
de zelfmoord plaats greep, moest hjj in het huwelijk
treden. (Maasbode.)
Hedennacht brandde te Wagenin-
gen door eene onbekende oorzaak de sigarenfabriek
van den heer v. D. af.
Volgens telegram uit Londen, is
het Ned. schip „Zes Gebroeders", kapt. Schaap,
van Villanova naar Rotterdam, eenigszins lek en
met overgeworpen lading te Portlandbinnengeloopen.
Wederom moet een ernstig geval
van zeeroof worden gemeld. Den Vlaardingschen
logger V L 98 van den reeder A. P. Krul te
Scheveningen, werd eenige dagen geleden dooreen
Engelschen vischkotter van 50 haringnetten met
toebehooren beroofd. Het verlies der netten weegt
voor reeders en visschers dubbel zwaar, omdat de
bemanning daardoor in de onmogelijkheid wordt ge
bracht de visscherjj voort te zetten, en dat juist in
deze dagen, nu de haringprijzen stijgende zijn. (Vad.)
Als eene b ij zonderheid deelt men
mede dat voor den waterschout te Scheveningen
nu reeds de equipage van een logger is aange
monsterd voor de visscherjj van het volgende jaar.
De Haagsche kouter van de „Pro v.
Gr. Crt." verhaalt het volgende staaltje uit het
leven van den minister Thorbecke, door hem opge-
teekend uit den mond van een der oude boden van
het ministerie van binnenlandsche zaken, die den
grooten maar niet zeer beminnelijken staatsman
gediend had.
Herhaaldelijk was de man met Thorbecke op
reis geweest, want daar de eenvoudige minister er
zelfs geen huisknecht op nahield, vervulde bij zulke
gelegenheden een der boden de betrekking van
bediende. Het was in den drukken tijd van den
aanleg der Staatsspoorwegen, en Thorbecke, die
gaarne zelf oordeelde, trok menigmaal overal heen,
om den stand der groote werken in oogenschouw
te nemen.
„Bevielen je die uitstapjes nogal?" vroeg ik den
ouden man.
„Drommels neen, mijnheer; want de Thor was
niets makkelijk, en scheutig evenmin."
„Hoe leefde hij?"
„Als een burgerman, als ik en mijne vrouw. Kwa
men we in een logement, dan bestelde hjj eene
kamer voor zich en ééne daarnaast voor mij. Dan
werden de papieren uit de portefeuille gehaald en
tegen etenstijd bestelde hij een biefstuk met aard
appelen en groente, geen sikkepitje meer, en een
half fleschje wijn. Van den wjjn dronk hij de helft
uit en schonk het overige in een veldfleschje dat
hij in zijn valies had, om 's avonds onder het werk
te drinken. Had de minister geen „confrensjes",
dan zat hij door te werken tot 12 uren en ik kon
na middernacht eerst naar bed gaan, om tegen vijf
uren al weer op te staan. De minister moest om
5 uren geroepen worden en verkoos om 6 uren te
ontbijten. Nu, in de logementen bedankten zij er
hartelijk voor, om 6 uren al 't ontbijt gereed te
zetten, en daarom moest ik voor alles zorgen. Ik
sliep letterlijk niet van angst dat ik den Thor niet
bijtijds zou roepen, en als ik na zoo'n tocht weer
thuis kwam, was ik nog blijder dan mijne vrouw.
Nu, u begrijpt, de logementhouders zagen nog liever
een „kommies-fayezeur" in kinder-speelgoed aan
komen dan zoo'n minister, die op een half fleschje
daags teerde en voor dag en dauw op was. En ik,
mijnheer, ik had meer slaap noodig dan 5 uren
daags, zoodat ik den hemel dankte als we den
Haagschen toren weer in 't oog kregen."
Volgens ^Veritas" zjjn gedurende
September verongelukt 77 zeil- en 17 stoomschepen,
waaronder 1 Nederl. zeilschip.
Volgens een later bericht verloren
300 personen het leven bjj den storm aan de kust
van Labrador en vergingen er 70 schepen; 250
geredden werden in berooiden toestand te St.-John
gebracht.
Volgens bericht uit San-Francisco
is aldaar aangekomen de „Corwin," aan boord
hebbende ongeveer 200 schipbreukelingen, in de
Poolzee gered, van de schepen „Mabel," „Geo
Susan" en „Napoleon."