Maandag Juli.
lit Dommer bestaat uit Twee Bladen.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
e het eene kwaad het andere verwekt.
rr'
h». 7801.
A'. 1885.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Toer Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regels t.05. Iedere regel meer/0.17$.
Groolere letters naar plaatsruimte. Voor het inoasset-
ren builen de stad wordt 0.10 berekend.
Offideele Kennisgevingen.
|lmissle-examen Hoogere Burgerschool
voor Jongens.
hrgemeester en Wethouders der gemeente Leiden
;en ter kennis van belanghebbenden dat het tweede
.ssie-examen voor de Hoogere Burgerschool voor
jlns, cursus 1885 86, zal plaats hebben in het gebouw
_jde Pieterskerkgraeht, op Woensdag, Donderdag en
Trijdag, 26, 27 en 28 Augustus aanst.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
Huli 1885. E. KIST, Secretaris.
BBirgemeester en Wethouders der gemeente Leiden;
tst op art. 6 der Verordening van 27 November 1879
enteblad No. 10);
ngen bij deze ter algemeene kennis dat door hen is be-
I tot Heer der Gebuurte No. 29 of No. 4 van Wijk VII
er GERARD SPLINTER en zulks in de plaats van
eer PIETER JOHANNES VAN 'T HOOFT, aan wien,
s vertrek uit de Gebuurte, een eervol ontslag is
ad.
Burgemeester en Wethouders Toomoemd,
en, DE KANTER, Burgemeester,
i 1885. E. KIST, Secretaris.
■rgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter
wneene kennis dat de rekening en verantwoording voor
i inkomsten en uitgaven dezer gemeente, over het dienst-
p 1884, met al de daarbij behoorende bescheiden, aan
p: Gemeenteraad op heden is overgelegd, tegelijk voor
B ieder, gedurende veertien dagen, ter lezing nederge-
op de Secretarie dezer gemeente en in druk, tegen
ing der kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
iden, DE KANTER, Burgemeester.
|uli 1885. E. KIST, Secretaris.
pe hebben indertjjd onze belangstelling aan den
gelegd in den strijd, daor den beer Huygen
iRaat, landeigenaar te Salatiga, gevoerd tegen
ndische Regeering over de handhaving vaneen
ikit, wederrechtelijk op zijn eigendom geplaatst,
nze lezers zullen zioh herinneren dat majoor
Jlaer, na door zijn boek: „Spoliatie" deze zaak
de Nederlandsche natie aanhangig gemaakt te
en, in een tweede geschrift: „Het oordeel der
ÜeiBrlandsche Pers" het voornaamste heeft ver-
tateU, en daaronder ook ons drietal artikelen, wat
loor onderscheiden couranten en tijdschriften over
nmuaestie was gezegd. Het vervolg der treurige
jjHiiedeniB is mede bekend. Het adres van den
pM Huygen De Raat aan de Tweede Kamer werd
bid in handen eener commissie, die in haar
lort adviseerde tot het vragen van inlichtin-
enl aan don Minister van Koloniën. Het advies
|B aangenomen, en de mededeelingec der Regee-
ver6chenen nog vóór de Kamer-ontbinding. De
Mere openbare behandeling dezer, voor het rechts-
zoo hoogst gewichtige quaestie, laat zich
Mgwachteo.
Iwe kunnen de beweringen, vervat in de „ïnlich-
ll»n" van den Minister van Koloniën, niet stuk
ooJ stuk besprekende hier beschikbare ruimte
(wiégt tot beknoptheid. Majoor Perelaer heeft in
Mlaatste gedeelte van zijn geschrift: „Het oor-
M| der Pers", er het onhoudbare van aangetoond,
p onwederlegbare wijze. Hetzelfde werd gedaan in
k nieuw adres, den 26sten November 1884 door
M belanghebbenden landeigenaar tot de Kamer
eri^ht.
Op de tegenwerping, dat hij, in 1877 eigeoaar
«wirden van het land Gemoelak, eerst in 1880
Wrong op de verwijdering van de opiumkit te
gïpeBan, antwoordt hij dat hij eerst toen, bij ge-
tgwheid van een brand in genoemde dessa, met
et bestaan dier kit bekend werd: de dessa ligt
imilijk op een moeilijk te bereiken uithoek van
k lend; eerst meende hij met eene clandestine
Pkoopplaats te doen te hebben, maar een schrijven
yden assistent-resident voor de politie te Sama-
»og
meldde hem dat, in weerwil van het ontbreken
'<t vereiscbte opschriften, het bestaan wettig was.
Voorts deelde de Minister mede datde opiumpachter
(Chinees) den grond, waarop de kit te Boeloesan
staat, van het hoofd der desBa had gehuurd voor
f 1 's maands en dat die geregeld werd betaald.
Dit wordt ten btelligste tegengesproken. Nog in
Ootober 1883 heeft de pachter zich tot den heer
Huygeo De Raat gewend, ten einde van dezen
het bezette terrein te huren, hetgeen hij wel niet zon
gedaan hebben alB hij het reeds op wettelijke wijze
in huur bad. Een nauwkeurig onderzoek heefc uit
gemaakt dat noch het hoofd, noch eenig lid van
het dessabestuur, en evenmin de Javaan die het
laatst het gebruiksrecht van den grond had, iets
wisten van de beweerde verhuringeeae notarieele
acte bij het adres gevoegd, constateert dit nadruk
kelijk. Bovendien zouden zij daartoe het recht niet
gehad hebben; de in erfelijk individueel gebruik
bezeten gronden, behoorende tot in particulier eigen
dom afgestane landen (zooals Gemoelak) mogen
niet do.r de gebruikers aan niot-inlanders worden
verhuurd. (Ordonnantie van 30 Oct. 1871 Staatsbl.
No. 163, artikel 15.) Hadue dus zoodanige ver
huring plaats gehad, het opeobaar gezag zon die
onmiddellijk hebben moeten vernietigen als strijdig
met de wet, in plaats van zich er op te beroepen
tot handhaving van een eenmaal ingenomen stand
punt. Eindelijk wordt nog in bedoeld adres, ten
antwoord op des Ministers „inlichtingen", de be
wering behandeld, als zon verplaatsing van de kit
naar de dichtbij gelegen gouveruementsdessa van
denzeifden naam, het opiumverbruik doen toenemen;
de heer Huygen De Raat weerspreekt dit beslist.
Men zou denken dat bet eene waardige houding
zou zijn, indien de Regeering te Batavia eenvoudig
verklaarde, zich te hebben vergist en de wegruiming
der kit gelastte; wij vertrouwen dat daarmee de
zaak uit zou zijn, onder voorbehoud van nauw
keuriger controle in het vervolg. Officieele personen,
hoe hoog ook geplaatst, compromitteeren zich niet
door zoodanige betuiging, als zij ten minste niet
te laat wordt gedaan.
Maar neen, - met eeno wanhopige vasthoudend
heid klemt zij zich vast aan het hierboven be
sproken verhurings-argument, bet eenige, nair het
schijnt, waaraan zjj nog eenige kans van slagen
verbindt. Het is daarom dat de heer Perelaer de
reeks zijner geschriften over de Boeloesan-qnaestie
voortzet met een (ons dezer dagen toegezonden)
brochure getiteld: „Eene mededeeling aan deleden
der Tweede Kamer." De aanleiding tot deze nieuwe
publicatie is een gesprak, door den heer Perelaer
gevoerd met een Kamerlid, en dat bij hem de
vrees wekte, dat er een adder onder het gras school.
Ooder dien indruk deed hij nasporingen, en schreef
daarop naar Salatiga
„Er is naar Indië geschreven, dat getracht moet
worden, het koste wat het wil, een tegenbewijs te
erlangen voor den verhuur van het plekje grond,
waarop de opiumkit te Boeloesan staat, om dat
tegenover het uwe te plaateen. Wat er nu gedaan
moet worden, kan ik onmogelijk bepalen; maar
gij zijt nu gewaarschuwd. Het zal, dunkt me, thans
niet moeilijk zijn, de personen, die de notarieele
acten afgaven, welke bij uw request gevoegd zijn,
in het oog te houden."
Als antwoord ontviDg de beer Perelaer een in
het Ma'eisch gesteld verhaal, (de vertaling is achter
bet oorspronkelijke afgedrukt in „Eene mededee-
ling",) waarnit blijkt dat zoowel het dessahoofd en
de bestuurders alsmede de vroegere bezitter van
het verbruiksrecht door niemand minder dan den
Regent van Samarang en het hoofd (de wedono)
van het district ondervraagd zijn geworden over hnn
afgelegde verklaringen, welke zij trouw handhaaf
den. Als men weet, welken eerbied, aan slaafsche
onderwerping grenzende, de Javaan koestert voor
zijn Regent, don afstammeling zijner vroegere vor-
- oq; als men ia aanmerking neemt, dat de hier
5 -doelde personen wel zullen bespeurd hebben, dat
enie herroeping hunner vroegere verklaring den
Regent, die van den hoogsten Enropeeschen ambte-
mar in het district, den contrólear, was vergezeld,
aangenaam ware geweest, dan kan er, dnnkt ons,
ireen schaduw van twijfel meer overblijven aan de
voikomen juistheid van bedoelde verklaringen.
Maar daarmee verzinkt ook het laatste bastion,
chter hetwelk de Regeering do zwakheid harer
stelling poogde te verbergen.
Juist. En des te klemmender wordt de eisch naar
recht. Het is het Gouvernement onwaardig, den
rechtzoekenden landeigenaar zijn wraak te doen
gevoelen door hom, gelijk onlangs geschied is, ver
lenging van huur te weigeren voor landerijen welke
hij in de residentie Soerakarta in hunr had. Een
gepleegd onrecht erkennen, liefst met eene betuiging
van leedwezen, dat zou het prestige der Regeering
verhoogen, zoowel in de schatting van Europeanen
als van inlanders.
LEIDEN, 25 Juli.
Gaarne vestigen wjj de aandacht op het streven
van de vereeniging „Kennis is Macht" voor kantoor-
en winkelbedienden. Dit streven toch: het onder
houden en aanleeren der moderne talen, van het
dubbel boekhouden, de handelscorrespondentie enz.,
is loffelijk.
Om het den kantoorbedienden nog gemakkelijker
te maken is aan deze vereeniging eene voorberei
dende school verbonden voor jongens onder de 16
jaren, die ook in dezelfde vakken onderwezen worden.
Wij wenschen dier vereeniging den steun van
alle belangstellenden, om baar de vruchtbare taak
gemakkelijk te waken.
Gedurende deze week zijn dagelijks in de
Stedelijke Werkinrichting alhier opgenomen van
4565 volwasser personen en van 47 kinderen.
Ingedeeld is bij het 2de reg. vesting artillerie
te Naarden de 2de luitenant P. Tillema.
Ds. H. Elffers te Hillegom is beroepen tot pred.
bjj de Christ.-Geref. gemeente te Wolfertsdijk.
Op de Rozententoon8telling te Apeldoorn is een
eerste prijs uitgereikt voor 100 hybride-remontant-
rozen in 100 verscheidenheden van elk ócne bloem,
aan den heer W. C. Boer te Boskoop, zoomede
voor de grootste verzameling theerozen een dito aan
denzelfde.
Aan de openbare jongensschool te Middel-
harnis is benoemd tot onderwijzer met akte voor
de Fransche taal de heer C. C. Bertram.
Tot directeur van het Huis van Arrest en
Provoost te Haarlem is beDoemd de heer H. Van
Dijk, thans cipier van het Huis van Arrest en Be
waring te Rotterdam, in wiens plaats benoemd is
de heer Th. J. Meenes, thans commies in de ge
vangenis voor veroordeelde vrouwen te 's-Hertogen-
bosch; deze wordt vervangen door den heer M.
Noordhoff, thans schrijver in het Huis van Arrest
en Bewaring te Rotterdam, en tot schrjj ver aldaar
is benoemd de heer F. R. J. C. Schiebelhont, thans
schrijver in het Huis van Opsluiting en Tuchtiging
te Leeuwarden.
Door Gedepnteerde Staten van Gelderland is
beslist, dat de bijzondere kerkelijke begraafplaats
te Oosterwolde niet voldoet aan de vereischten der
wet en derhalve moet gesloten worden, uiterlijk
1 October a. s.
De Koning heeft den 23sten Juli jl. ontvangen
do geloofsbrieven van baron Von Saurma-Jeltsch,
als buitengewoon gezaDt en gevolmachtigd minister
van Z. M. den keizer van Duitechland, koning van
Pruisen, bij Hoogetdeszelfs Hof. Stt.-Crt
Zr. Ms. gaffelschoener „Argns", commandant
ce luit. ter zee 1ste kl. W. M. E. Bervoets, kwam,