K° 7743.
Dinsdag 19 Mei.
A0. 1885.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN.
^et 'aalst dezer week
zal als Feuilleton gegeven
worden
T K M: OOI!
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
V*or Leiden per 3 maandenl.lt.
France per post1.40.
Afzonderlijke Nommers.0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIE!*:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.174
Greotere letters naar plaatsruimte. Voor het i
ren bniten de stad wordt 0.10 berekend.
Naar bet Fransch
TAN
ANDRÉ GIRARD.
LEIDEN, 18 Hiel.
Een paar dagen na de brieven, waar ran wjj
den 15den Mei een uitreksel gaven, zijn nieuwe
berichten ran onze reizigers in Afrika gekomen,
niet minder dan zes weken jonger dan de vorige.
De laatste zijn van Benguella, 8 April, terwijl de
voorafgaande van Humpata, 26 Februari, gedagtee-
kend waren.
De reis naar Benguella, die, zooals wij reeds mede
deelden, op 10 Maart bepaald was, is door her
nieuwde koortsaanvallen, waarmede de heer Veth
te worstelen had, meer dan veertien dagen ver
traagd Bij zijn vertrek was hij nog lang niet beter
en uiterst zwak. Hij liet daarom een goed bed voor
zich op de kar leggen, die inmiddels de noodige
herstellingen en verbeteringen ondergaan had, en
nam zijne beide reisgerooten mede, met het oog
merk om den heer Van der Keilen bij zich te hou
den en den heer Goddefroy van Benguella tot het
afhalen der paardjes naar Banana te zenden.
Ue eis naar Benguella bleek al even bezwaarlijk
te zij .tls die van Mossamedes naar Humpata. Ook
hier w&ren de wegen zoo ellendig, dat de kar tot
driem >al toe onderst boven word geworpen. Gelukkig
dat geone instrumenten waren medegevoerd, daar
ze ongetwijfeld onbruikbaar zouden geworden zjjn.
Al de voorwerpen op spiritus, door den heer v. d.
Keilen onderweg verzameld, gingen door het breken
der fl -schen verloren.
In weerwil dezer bezwaren heeft de reis den
heer Veth goed gedaan. Na eenige dagen voelde
hij zich volkomen wel, en bij het afzenden der brie
ven had hij alleen nog over eenige zwakte te klageD,
welke hem lange voettochten bezwaarlijk maakte, of
schoon hij te paard gezeten, er weinig of geen last
van had.
De beer Van der Keilen had, deels op zijne
jacht-excursie met de Boeren, deels te Humpata
en op de reis naar Benguella, weder vrij wat ver
zameld; een kist met vogelbuiden is van daar naar
het Ltidsch Museum gezonden.
De heer Goddefroy heeft zich niet minder ver
dienstelijk gemaakt door het bjjeenbreogen eener
uitgebreide en uitmuntend geconditionneerde ethno-
logische collectie. Den 8sten April is hij met dezelfde
boot welke de laatste brieven medevoerde, met het
reeds vermelde doel naar Banana vertrokken, van
waar hij eerst in Mei kon terugkomen. De heer
Veth zou zijne terugkomst te Benguella afwachten,
met den heer v. d. Keilen verzamelen zooveel
hij kon, en zijne kennis van land en volk door
kleine excursiën zooveel mogelijk vermeerderen hij
hoopte in het beg:n van Jani te Humpata terug
Fe zijn.
Deze laatste berichten getuigen weder van groote
ingenomenheid met de Boeren te Humpata. Toen
de heer Veth den 30sten Jannari, uitgeput door
koorts en vermoeienis, te Humpata aankwam en
in hot nog geheel ledige huis dat hij gehuurd had,
geene huisvesting kon vinden, had hij eene toevlucht
gezocht bij den landdrost Botha, dien hjjteMosia-
medes had leeren kenDen. Botha zelf was afwezig;
maar de reiziger werd liefderijk opgenomen door
zijne vrouw, die hem zoo zorgvuldig verpleegde, dat
hij, zooals hij zich uitdrukt, te huis het niet beter
had kunnen hebben.
De ternperatuur-verschillen tusschen Humpata
-O Benguella zijn zeer aanmerkelijk. Te Humpata
had de bevr Veth 's morgens te 6 uren een ther-
ometerstand van 5° C. waargenomen, en te Ben-
paella op hetzelfde tjjdstip een van 28° C. De
- oogste stand op dat uur was te Humpata 16° C.
geweest. Midden op den dag is de temperatuur te
Humpata gemiddeld omstreeks 22° C., te Benguella
35° C. Die laatste plaats is dus op den dnur over
matig warm, zoodat onze reizigers den terugkeer
naar koudere streken met wolgevallen te gemoet
zagen.
Na ingesteld onderzoek is het B. en Ws.
gebleken dat zonder bezwaar hot Waaggebouw kan
worden gebruikt voor de voorbereidende sohietoefe-
ningon van de Weerbaarheids vereniging „Neerlan-
dia" gedurende twee avonden der week, ingevolge
een daartoe door het bestaar ingediend verzoek
schrift. Het komt hun alzoo voor dat de gevraagde
vergunning kan worden verleend, doch, met het
oog op de beslissing genomen in de raadszitting
van 20 November jl. ten aanzien van een der
gelijk verzoek der gymnastiekvereniging „Her
cules," tegen betaling van eene zekere retributie
voor het gebruik, terwijl eene som van f 10 's jaars
voldoende schijnt nu alleen het lokaal en geene
gymnastiektoestellen in gebruik worden gegeven,
en onder bepaling dat de kosten voor licht en de
eventueele schade aan het gebouw en menbilair
toegebracht door de vereeniging worden vergoed.
Tevens geven B. en Ws. in overweging aan den
gepensionneerden lnitenant-kolonel J. Paulns, over
eenkomstig de bestaande bepalingen, restitutie te
verleonen van schoolgeld betaald over het 2de
kwartaal 1885, voor twee kinderen der meisjesschool
lste klasse over de maanden Mei en Juni, op grond
van vertrek uit de gemeente naar Den Haag met
1 Mei. Het verschuldigde over één kwartaal bedraagt
f 22.50, waarvan twee derde ad 15 zal moeten
worden terugbetaald.
Verder stellen zij voor, ODder de door de com
missie van fabricage voorgestelde voorwaarden,
vergunning te verleenen aan de firma Gebr. Van
Wijk Co. om eene tapkraan met gootsteen en
uitloozing in bet stadsriool op de Uiterstegracht te
plaatsen aan den gevel van hare fabriek, en aan H. P.
J. Van Wensen om een aanvoerbnis met filter te leg
gen van hare dekenfabriek tot aan den Zuid-Singel,
zoomede tot het leggen van een stoep, mits volgens
aan te wijzen rooiing, aan L. Van Es vóór zijn
huis in de Janvossensteeg No. 9 en aan P. Van
Roon vóór zijn huis op de Haarlemmerstraat No. 66.
Ingevolge artikel 9 der statuten der vereeni
ging „de Practieche Ambachtsschool" geeft het be
stuur dier vereeniging kennis dat op de leden
vergadering de volgende tweetallen zijn opgemaakt,
waaruit den Raad wordt verzocht eene keuze te
doen: lo. Dr. M. J. De Goeje en dr. E. F. Van
Diesel, uit de leden van den gemeenteraad, en 2o.
W. A. Van Lith en P. J. Groen, uit de leden van
„Bouwkunst en Vriendschap". Aftredende leden zijn
de heeren dr. M. J. De Goeje en W. A. Van Lith,
die evenwel volgens genoemd artikel herkiesbaar zijn.
Vóór een paar weken zag de tweede druk
der Fransche vertaling van professor dr. C. P.
Tiele's „Geschiedenis van den godsdienst tot aan
de heerschappij der wereldgodsdiensten" (in 1876
uitgekomen) bet licht. De eerste uitgave is door
den hoogleeraar nauwkeurig herzien, terwijl enkele
hoofdstukken geheel opnieuw werden bewerkt.
Aan het hoofd der verschillende gedeelten plaatste
de schrijver tal van bibliographische aanteekeningen,
welke tot aan den aanvang vsn dit jaar zijn bij
gehouden.
In vijf verschillende talen is dit oorspronkelijk
werk reeds uitgegeven; voor professor Tiele is dit
zeker een groote triumf; voor de Leidsche univer
siteit is bet een feit, waarop zij trotsch mag zijn,
omdat baar aloude, beroemde naam er schitterend
door gehandhaafd wordt.
Voor de algemeene réunie van oud studenten
<!er Leidsche hoogeschool, te houden bij gelegenheid
van de aanstaande studentenfeesten, hebben zich
tut nn toe aangemeld 100 deelnemers voor do
avondbijeenkomst op Maandag 22 Jnni, en daar
onder 65 ook voor den maaltijd op Woensdag 24 Juni.
Aan het gebonw vau het Provinciaal Bestaar
to 's- Gravenhage werd heden aanbesteed het ver-
bonwen van het Physisch Laboratorium te Leiden.
Minste inschrijver was de heer J. J Pl^Djer alhier,
voor f 6500.
Aan eene partiouliere correspondentie aan do
„N. R. Crt." nit Paramaribo, omtrent de Suriraam-
scbe expeditie, on tl een en wij het volgende
De wetenschappelijke commissie, die op 28 Maart
II. naar de Boven-Suriname-rivier vertrok, keerde
op den 20sten April hier terng. De vier personen,
die deel uitmaakten van de expeditie, de heeren
prof. Martin, H. D. Benjamins, Neervoort Van
de Poll en W. L. Loth, verklaren zeer tevreden
te zijn over de uitkomsten.
Kan de reis, wat het geologisch gedeelte betreft,
als goed geslaagd worden beschoud, het ligt voor
de hand dat door de snelle reizen en zeer korte
halten, veelal alleen bij naoht, de reis voor zoölo
gische wetenschap weinig kon opleveren. Tooh zal
onder het door den heer Van de Poll bijeenge
brachte vermoedeljjk wel iets belangrijks te vin
den zijn.
De belangrjjke onderzoekingstocht van Voltz werd
gedaan onder zeer ongunstige voorwaarden, terwjjl
Voltz reeds op Koffiakamp door het daar wonend
boschnegerhoofd in zijn verder voortreizen werd
belemmerd. Sedert zjjn de boschnegers welwillender
gezind geworden jegens de Enropeanen, en kon men
na de verlangde hnlp krijgen, tegen betaling van
hooge loonen aan de roeiers en betrekkelijk veel
geld voor aardvrnohten, enz.
Prof. Martin heeft een groot aantal steenen op
verschillende plaatsen aan de Suriname-rivier bijeen
gebracht.
Onze beide gasten vertrekken heden, 26 April,
naar Nederland, een hoogst aangenamen indruk
achterlatende, verrukt over onzen buitengewoon
vruchtbaren grond.
Ook „Artis" te Amsterdam zal eene aangename
verrassing krijgen uit de West, in den vorm van
twee ratelslangen, die de heer Neervoort Van de Poll
te Arnba heeft gekocht.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes in partjjon van 100, 50,10 en 5 hectoliters,
waren de prijzen f 35, f 18, f 3.70 en f 1.85.
Men schrjjft nit Katwjjk: Waar vroeger het
rioolwater te Katwjjk aan Zee op bet strand uitliep
en dit voor de gezondheid nadeelig en onaangenaam
voor de badgasten bleek te zjjn, is thans door het
gemeentebestuur eene flinke verbetering tot stand
gebracht.
Op advies van den ingenieur Van Waning is
thanB eene rioleeriog tot stand gekomen, welke de
gansche gemeente doorkruist en al het vuile water
eaz. buiten het dorp naar het Prins-Hendrik-kanaal
voert. Het vuile water toch dat op het strand liep
en daar verdroogde, kwam bij stoffig weder in de
huizen, zeer zeker niet tot bevordering der ge
zondheid.
Men begint hier al weder toebereidselen te maken
om de badgasten te kunnen ontvangen. Het nieuw
gebouwde hotel „De Rjjn" zal dezer dagen geopend
worden, terwjjl de vier villa's, aan beide zjjden
opgetrokken, in boven- en benedenwoningen gemeu
bileerd te huur zullen zijn. Men hoopt dat er alzoo
eonigszins aan eene lang bestaande behoefte zal
zijn voorzien.
