N°. 7740.
Vrijdag 15 Mei.
A*. 1885.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nummer bestaat uit TWEE JiLAi;
Uithoofde van den Hemelvaarts
dag zal deze Conrant, morgen niet
worden uitgegeven.
LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
PRIJS BEZER COURANT:
▼•or Leiden per 8 maanden.1.1#.
France per post1.40.
Afzonderlijke Nommen.0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIE»:
Van 10 regels 1.05. Iedere regel meer 0.174.
Groolere lettere naar plaatsruimte. Voor het incataee-
ren bniten do stad wordt 0.10 bereken A
Ofllcifcele Kennlsjjevlnffen,
De Burgemeester van Leiden brengt ter kennis van be
langhebbenden dat dagelijks, Zon- en feestdagen uitge
zonderd, des voormiddags van 1012 uren, de paspoorten
voor de miliciens dezer gemeente, behoorende tot de
lichting van den jare 1880 en voor de Zeemiliciens der
lichting van 1881, verkrijgbaar zijn ter Gemeente-Secretarie,
mits men zich in persoon en voorzien van zijn zakboekje
daartoe aanmelde.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
13 Mei 1885. DE KANTER.
LEIDEN, IS Mei.
Heden is aan de universiteit alhier, de heer W.
C. Bosman, geb. te Alkmaar, bevorderd tot doctor
in de rechtswetenschap, met academisch proefschrift
get. „Vereenvoudiging van procedure, in verband
met het pandingsrecht, en het Dnitsche Mabn-
vorfahren."
Plaatsruimte noodzaakte ons het verslag van
de tentoonstelling der Practische Ambachtsschool
ter zijde te leggen. Het vinde in dit nommer thans
ztjDe plaats.
De tentoonstelling der Ambachtsschool werd,
evenals het vorige jaar, gelijktijdig met die van
het Genootschap „Mathesis Scientiarinm Genitrix"
in de Stadszaal gehouden; evenwel werden dit jaar
door de Ambachtsschool op de galerij de werk
stukken en teekeningen tentoongesteld, daar het
orkest, bljjkens ondervinding in het vorige jaar
opgedaan, geeDe ruimte genoeg aanbood. De tal
rijke bezoekers die 8, 9 en 10 Mei hunne schreden
naar de Stadszaal richtten, gaven herhaaldelijk
hunne verbazing te kennen over de vorderingen
die de leerlingen in de drie leervakken hadden
gemaakt. Door de klassengewijze verdeeling der
vakken, kon een ieder goed den gaDg van het
onderwijs volgen.
In de timmerafdeeling waren aan de wanden
de werkteekeningen en uitslagen opgehangeD, waar
naar was gewerkt geworden, terwijl op doelmatig
ingerichte tafels de verschillende werkstukken waren
tentoongesteld.
Deurknoppen, raamroeden, tafelbakken enz., en
last not least een eikenhouten tafel, deden zien
wat goed onderwijs vermag uit te werken.
De schilderafdeeling was vertegenwoordigd door
letteroefeningen in verschillenden vorm en grootte,
terwijl in de timmer- en smedenafdeeling geschaarde
en geschilderde voorwerpen het bewijs gaven, dat
bet onderwijs in het schilderen aan een bekwamen
onderwijzer is toevertrouwd.
De smedenafdeeling was eveneens zeer belang
wekkend om te aanschouwen, zoo zelfs dat wjj
herhaalde malen door deskundigen het woord „uit
nemend" hoorden uitroepen. Een tentoongestelde
schroef werd zelfs onberispelijk genoemd.
Wij wenscben der Practische Ambachtschool een
voortdurenden bloei toe, en zijn overtuigd dat, nu
het onder wij 8 aan zoo goede handen is toevertrouwd
en eene samenwerking blijft bestaan met Mathesis
(zooals uit de welwillende woorden van den voor
zitter van het Genootschap bleek) de Leidsche
ambachtslieden weldra onder de besten van ons
vaderland zullen gerekend worden.
Bij den boek-, muziek- en kunsthandelaar
B. Blankenberg zal weldra verschijnen eene zeer
uitvoerige, duidelijke en net bewerkte wandelkaart:
„van Vogelenzang tot Scheveningen." Bij de uitgave
hopen wij daarop nader terug te komen.
Bij de firma E. J. Brill, alhier, is verschenen
2Reizen en onderzoekingen in Noord-Amerika van
^r- H. F. C. Ten Kate Jr.. Met een kaart en twee ui -
slaande platen." De titel van dit belangrijke werk doet
weinig vermoeden wat de lezer krijgt, namelijk een
anthropologisch-ethnographisch onderzoek der ver
schillende Indianen-stammen, die over het znid-
westen der Vereenigde Staten en de aangrenzen do
deelen van Mexico zijn verspreid. De heer Ten Kate
maakte een der belangrijkste reizen, op een kaart
nauwkeurig aangewezen, welke ooit door Neder
landers werd gedaan, om de wegstervende Indianen-
stammen in Noord-Amerika door eigen aanschouwen
te leeren kennen. Hij maakte die reis grootendeefs
op eigen kosten en dat hij met de wetenschappe
lijke kennis is toegerust, om zulk een onderzoek
met vrucht te doeD, blijkt op schier elke bladzijde
van het lijvige boek. In Fransehe anthropologiscbe
tijdschriften werd reeds in zniver wetenschappelijken
vorm een en ander meegedeeld; hier echter heelt
men in losse schetsen een reisverhaal, dat ook door
den niet-wetenschappelijken lezer met groot genot
zal worden gevolgd. Wie znlke verre reizen doet,
kan inderdaad wat verhalen, van ontberingen, ver
rassende ontmoetingen enz. Dr. Ten Kate verrijkte
het Rijks Ethnographisch Museum en het Rijks
Museum van Natnnrlijke Historie te Leiden met
eene menigte belangrijke voorwerpen, door hem op
zijne tochten bijeenverzameldeen gedeelte van zijn
rijken schat, namelijk van physisch-anthrologiscben
aard, werd afgestaan aan het Musée Broca te Parijs,
waarvoor hij als gedelegeerde dor „Socriété d'antbro-
poiogie" de verplichting had op zich genomen.
Volgens het Weekblad van minder courante of
inconrante fondsen van Broekman en Houders werden
gednrende de afgeloopen week de oprichters-aand
Rijnl. stoomtram gevraagd tot f 20 doch niet aangeb.
de aandeelen spoorweg Leiden-Woerden gevraagd
tot 777/, pet. en niet aangeboden; de aaad. Rijnl.
stoomtram aangeb. tot 90 pet. doch niet gevraagdde
aandeelen Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij
te Leiden aangeboden tot 125 pet. en niet gevraagd;
de aand. Leidsche Duinwatermaatschappij gevraagd
tot 116 pet., dooh niet aangeboden; de aand.
Leidsche Broodfabriek gevraagd tot 160 petde aand.
IJsel-Stoomtramweg-Maatschappij aangeboden tot
40'/t pet. en niet gevraagd; de obligatiën N.-Z.-Holl.
Stoomtramweg-Maatschappij aangeboden tot 100 pet.,
doch niet gevraagd; de aandeelen straatweg en
vaart Gonda-Bodegrave gevraagd tot 16 pet.; de
oblig. studentensociëteit „Minerva" te Leiden noch
aangeboden noch gevr.de obligatiën der geldlee-
ning ten laste der gemeente Katwijk noch aange
boden noch gevraagd; de obligatiën ten laste dei
gem. Leiden (1882) gevraagd tot 98 pet
Op het drietal ter benoeming van een pred.
bij de Ned.-Herv. gemeente te Valkenburg zijn ge
plaatst de heeren N. C. J. De Minjer, te Utrecht,
L. H. Rienderhoff, te De Bildt en P. A. C. Hal fi
rn an te Heerjansdam, allen candidateo vandeütreoht-
sche hoogeschool.
Eene collecte in de Hervormde kerk te Valken
burg, ten behoeve van den kerkbouw <e Katwijk
aan Zee, heeft opgebracht circa f 12.
Door wjjlen den heer J. J. Boute te Valkenburg
is aan de kerkvoogdij en ook aan de Diaconie der
Herv. gem. aldaar gelegateerd eene som van f 150,
vrij van successierecht.
Op den llden dezer 's avonds omstreeks negen
uren is te Haarlemmermeer na een kort doch smar-
teljjk lijden, in den ouderdom van 71 jaren over
leden de heer J. Tensen, sedert 1862 raadslid, sinds
1870 wethouder en sedert 1884 zetter voor's Rijks
directe belastingen in die gemeente.
De heer A. Bakker te Katwijk aan Zee is
benoemd tot onderwijzer te Maassluis.
Zondag-avond omstreeks 8 uren arriveerde te
Nieuwkoop ZDH. monsr. Bottemanne, bisschop van
Haarlem. Aan den grens der R.-K. kerk van Noor
den, gemeente Nieuwkoop, opgewacht door eene
eerewacht te paard, werd onmiddelijk onder dit
geleide de reis naar Noorden voortgezet. De tocht
daarheen geleek ten volle een triomftocht.
Den volgenden dag werd de in het vorige jaar
gebouwde kerk plechtig ingewijd, na afloop waarvan
ZDH., wederom geëscorteerd door de eerewacht te
paard, tegen den avond naar Haarlem terugkeerde!
Ds. Bolkesteijn, pred. te Hierden, heeft be
dankt voor de toezegging van beroep naar de Herv!
gemeente te Ter Aar.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft be
noemd tot deurwaarder bij de arrond. rechtbank
aldaar, de heer L. Ph. Abaddon van Batenburg,
klerk ter griffie van laatstgemeld college.
Als opvolger van graaf Herbert Von Bismarck,
als gezant van Dnitschland in Nederland, wordt
genoemd baron Von Sanrma-Jeltsb, die tot nog toe
gezant te Boekarest was.
Op Vrijdag 5 Jnni a. s. zal te Dordrecht
een wedstrijd plaats hebben van het schoonst in
het toig loopende paarden, waarvoor 4 medailles
zijn uitgeloofd, en eene harddraverij met paarden
van zessen klaar onder den man gereden, om een
prijs van f 300 en premie van f 100
I
De oorrespondent van het „Handelsblad" te Ber
lijn schrijft:
„De redevoeringen van prins Von Bismarck in
den Duitschen Rijksdag toen de quaestie der Zon
dagsrust aan de orde was, hebben hier grooten
indruk gemaakt. Eerst nu, twee dagen na de zit
ting, komt het groote publiek tot het inzicht, dat
de jongste redevoeringen van den kanselier eene
verre strekking hebben.
Bismarck sprak, gelijk men weet, tegen eene Zon
dagsrust, welke door de politie door middel van
dwangmaatregelen moet worden ingevoerd en had
daarbij alle partijen tot tegenstanders, terwjjl hij
zich zelfs scherp stelde tegenover zijn ijverigste
aanhangers. De uitroepen, welke gehoord werden,
kwamen van alle kanten der zaal en waren zeer
kenmerkend, vooral toen Bismarck beweerde dat
men liever den werklieden meer loon moest geven
en een matigen werkdag - dit was volgens hem
veel beter dan de Zondagsrust. Toen eohter riep
Windhorst den kanselier toe: gij zijt een materialist;
de sociaal-democraten riepen: MancbeBtermande
heer Von Kleist-Retzow, een der voornaamste con
servatieven, wrong in vertwijfeling de handen, ale
of hij wilde uitroepen„Wat moeten wjj, conser
vatieven, nu van onzen kanselier booren?"; maar
Bismarck stoorde zich aan geen dezer uitroepen en
zette zijne rede doodkalm voort.
Met bijzondere belangstelling werden natuurlijk
Bismarck's beschouwingen over den pnriteinschen
Zondag in Engeland aangehoord. Het bekende ver
haal dat Bismarck eens, te Hull aankomende, ter
stond door een politieagent werd begroet met de
vermaning om niet te fluiten, omdat het Zondag
was, en daarop onmiddellijk weer aan boord ging
om naar huis terug te keeren, werd tot dusver
steeds voor eene anecdote gehouden welke door den
een of anderen spotvogel in de wereld werd gezon
den. Nu eohter heeft dit verhaal aan belangrijkheid
veel gewonnen, daar de kanselier vertelde, dat het
werkelijk zoo was gebeurd.
De orthodoxen zijn hier over Bismarck's rede
alles behalve gesticht, zoodat men dezer dagen van
kerkelijke zijde wel teekenen van afkearing zal
hooren. Ycorloopig is men nog te zeer verbaasd
om zich reeds over do quaestie uit te laten. De
kanselier heeft echter zoo duidelijk en kras gezegd,
hoe hij over de Zondagviering denkt, dat zijne
meening wel goed is gevestigd en zeker niet zoo
spoedig zal veranderen."
