N\ 7G:.0.
Dinsdag 27 Januari.
A*. 1885.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Notnmers.0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIE*:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17#.
Grooter* letters naar plaatsruimte. Voor hl
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Officiëele Kennisgevingen.
Vergadering ran den Gemeenteraad van Leiden,
op Donderdag 29 Jan. 18U5, des namiddags te twee uren.
Punten ter behandeling
4®. Benoeming van een lid der Plaatselijke Schoolcom
missie. (3)
2°. Verzoek van W. P. Wolters om vergunning tot het
waarnemen van de betrekking van agent eener Levens
verzekering-Maatschappij (4)
3®. Voordracht tot het verleenen van afschrijving of resti
tutie van plaatselijke dir belasting. (6)
4°. Tweede Suppletoir Kohier der Plaatselijke Directe
Belasting, dienst 1884
5°. Verzoek van het Bestuur van het Departement Leiden
der Ned Maatschappij ter bevordering van Nijverheid
tot verlaging van den gasprijs en verdere ter zake
betrekkelijke stukken. (120, 173 en 196 van 1884 en
5 en 7 van 1885
LEIDEN. 26 Januari.
Ter vervulling der vacature, in de Plaatselijke
Schoolcommissie ontstaan ten gevolge van het nemen
van ontslag, wegens vertrek, door mr. J. S. D.
Van Doorn, biedt die commissie de volgende aan
beveling, van twee personen, aan nl.mr. J. A. F.
Coebergh, notaris alhier, en de heer H. P. T. Van
Wensen, commissionnair in effecten en kassier te
dezer stede.
Den gemeenteraad wordt door het Dagelijkach
Bestuur in overweging gegeven, met het oog op
de Verordening regelende het getal der leeraren
verbonden aan do gemeente-instellingen van mid
delbaar onderwijs enz., waarbij is bepaald dat het
aan de leeraren, onder a tot en met t van art. 1
niet veroorloofd is, buiten toestemming van den
gemeenteraad, eenige bezoldigde betrekking bniten
de in art. 3 genoemde, waar te nemen, aan den
heer W. P. Wolters, leeraar aan de Hoogere Burger
school, toestemming te verleenen om de betrekking
waar te nemen van agent der Maatschappij van
Levensverzekering en het Wednwenfonds onder
directie van de hoeren B. De Regt c. s., te
Rotterdam.
Aangezien de heeren E. F. Van Dissel, J. Groll
en J. T. Buys eene verlaging van den gasprjjs
onraadzaam achten, zoolang de gasfabriek gedrukt
is met eene schuld van ruim 410,000, hebben zij
bij den gemeenteraad een voorstel ingediend om a.
den prijs van het gas voorloopig niet te verlagen;
b. te bepalen dat elk jaar een bedrag van hoog
stens f 53,000 - overeenkomende met de gemid
delde winsten der 10 jaren 1874/1883, - in de
gemeentekas mag worden gestort, en dat de verdere
winst moet gebruikt worden tot meerdere aflossing
der schulden op de gasfabriek rustende. Zij zijn
daartoe geleid door verschillende overgingen, welke
zij den Raad blootleggen, o. a. dat volgens de nn
vastgestelde aflossingen, eene van 5000 en eeDe
van 10,315 'sjaars, dus te zamen van f 15,315
'sjaars, het nog 20 jaren duren zal voordat het
eene gedeelte der schuld groot f 206,000 zal zijn
afgelost en nog ruim 40 jaren, voordat ook de
overige schuld van ruim f 204,000 zal zijn af
betaald.
In hun uitvoerig advies merken B. en Ws. o. m,
op dat niet in het oog is gehouden wat eigenlijk
de schuld is welke op de Gasfabriek rust. In den
strikten zin des woords bedraagt deze niet meer
dan 206,000: deze som is geleend geld, aan ande
ren dan de gemeente toebehoorende. De overige
204,000 vertegenwoordigen het restant van de
kapitalen, vroeger op het Grootboek der Nationale
Schuld ingeschreven, en dus door de gemeente
aan den Staat geleend, waarvoor deze aan de ge
meente rente uitkeerde. Terecht begrijpende dat
die kapitalen voor de gemeente in ruime matemeer
vruchtdragend konden worden gemaakt, is destijds
in verband met den plicht van het Gemeentebe
stuur om te voorzien in de behoefte aan straatver
lichting, besloten daarvoor eene industriëele onder
neming, de Gasfabriek, te stichten. Als zoodanig
vertegenwoordigt deze eene waarde, zeer verre die
van de vroeger in esehreven kapitalen te boven
gaande. Een goed finantiëel beheer der gemeente
vordert echter dat de mogelijkheid hoe on-
waarschijnlijk ze ook zij, niet over het hoofd
worde gezien, dat de industriëele onderneming, ook
weder als zoodanig, hare reden van bestaan
verliest en zij dus geene grootere waarde meer
vertegenwoordigt dan die van de materialen waaruit
zij is samengesteld, van hare werktuigen, gasbuizen
enz. en van de terreinen welke zjj inneemt. Wat
daarboven gaat, moet geleidelijk nit de gemaakte
winsten weder gekapitaliseerd worden.
Zooals den Raad bekend is, werd dit dan ook
gedaan. Van de aanzienlijke eigen kapitalen der ge
meente aan stiohting en uitbreiding der fabriek
besteed is nog slechts een bedrag van 204,000
niet weder gekapitaliseerd, waaronder nog begrepen
is het bedrijfskapitaal ad ongeveer f 60,000, dat
uit den aard der zaak immer in zijn geheel aanwezig
ishet geheele bedrag dier zoogenaamde
schuld bedraagt dus 144,000. Over de waarde
der Gasfabriek met al wat daartoe behoort, kan
verschillend worden gedacht; doch B. en Ws. mee-
nen die veilig op 125,000 te mogen schatten. Zij
zouden derhalve verplicht zijn nog ongeveer f 19,000
te kapitaliseerenmet eene jaarlijksche aflossing
van 5000, zou das deze zoogenaamde schold
reeds in 4 jaar zijn afgelost. Verder mag men naar
hnnne meening niet gaau; immers hetgeen daarna
nog voor kapitaalbelegging werd besteed, zou in den
vorm van belasting, door de ingezetenen moeten
worden opgebracht. Voor het vormen van kapitaal,
dit is eene waarheid welke wel door niemand zal
worden betwist, mag geene belasting worden geheven.
Aannemende echter dat eene snellere wijze van
aflossing gewenscht ware, dan zouden B. en Ws.
van oordeel zjjn dat bezwaarlijk eene minder doel
matige wijze om daartoe te geraken, te bedenken
zoude zijn dan die, welke hun door de heeren Van
Dissel c. s. wordt voorgesteld. Het af te lossen
kapitaal bedraagt, niet zooals wordt beweerd
f 410,000, maar naar werd aangetoond, hoogstens
f 225,000. Welnu, wanneer de verplichte aflossing
op 15,315 'sjaars wordt gehouden, dan is binnen
15 jaren de schnld betaald. Acht men dien tijd
nog te lang, dan kan men de gespaarde renten
insgelijks voor aflossing bestemmen; in dat geval
wordt die schuld geheel gedelgd in ongeveer den
zelfden tijd dien nu door de voorstellers wordt
voorgerekend, nl. 10 of 12 jaren. De berekening is
doodeenvoudig: door de aflissiDg van f 15,315
wordt de Gasfabriek ontslagen van de betaling
van 5°/, van die som (in ronde cjjfers 765),
waardoor natuurlijk het winstcijfer met hetzelfde
badrag wordt verhoogd. In 10 jaren tjjds (765 -j-
de som der getallen van eane rekenkunstige reeks
van 1—10) wordt daarmede een bedrag afbetaald
van f 42,075de schulddelging ad 15,315 per
jaar bedraagt in 11 jaren f 168,465, te zamen
210,540, zoodat voor het 12de jaar nog blijft af
te lossen f 14,460, waarmede dan de geheele schnld
ad 225,000 is vernietigd.
Het valt, dunkt B. en Ws., niet te ontkennen dat
dan op veel geleidelijker wijze en zonder dat eenige
buitengewone belasting zoude behoeven te worden
opgelegd, hetzelfde doel zoude worden bereikt.
Aangezien punt a van het voorstel feitelijk niets
anders is dan een advies om afwijzend te beschik
ken op het adres van het Bestuur der afdeeling
Leiden der Maatschappij van Nijverheid en het
tijdverspilling zou zijn over het tweede gedeelte,
punt b, te discussiëeren alvorens omtrent genoemd
adres eene beslissing is genomen, terwijl eene ge
lijktijdige behandeling van dit voorstel met het
adres onvermijdelijk tot eene zuivere discussie en
stemming zon leiden, stellen B. en Ws. aan het
einde van hnn rapport den Raad voor om te be
sluiten: lo. In de eerste plaats te behandelen het
adres van het Bestnnr der afdeeling Leiden van
de Maatschappij tot bevordering van Njjverheid dd.
14 Augustus 1884; en 2o. wanneer dit mocht wor
den verworpen en alzoo pnnt a van het voorstel
der heeren Van Dissel, Groll en Bays blijkt het
gevoelen der meerderheid van den Raad te zijn,
op een alsdan nader te bepalen dag over te gaan
tot de behandeling van pnnt b van genoemd voorstel.
Na het ijsvermaak van overdag was men in
de gelegenheid gisteravond weder nit te gaan: het
gezelschap des heeren Van Lier gaf in den schouw
burg eene Zondag-avond-voorstelling, met verlaagde
entree-prijzen. Het genoten wintergenoegen schijnt
echter velen van dat, hetwelk een too Deal kan
aanbieden, te hebben teruggehoudenalthans, de
schouwburg was niet bijzonder bezet. De opvoering
van het „beroemde" drama „Het geheim van miss
Aurora," ten minste van sommige gedeelten er van,
voldeed menigeen, en trots de nu eens akelig-treurige
en dan weer onbegrijpeljjk-geheimzinnige tooneelen,
ontbrak het ook niet aan vermakelijke oogenblikken,
o. a. dat waarop de moordenaar-bedelaar moest
gearresteerd worden, maar de op „post" gestelde
agenten hem, zonder een vinger te verroeren, voor
hun neus allerleukst lieten ontsnappen.
De heer Joseph Van Lier, wien het publiek
den geheelen avond reeds met pleizier had zien
optreden en die met zijne geestverschijningen aan
het einde van eene tooneelvoorstelling iets nieuws
aanbood, wist er dadeljjk raad op en zette den
vluchteling achterna, terwijl er inmiddels voor een
valscheljjk beschuldigde het „vrij" zoo spoedig
volgde, als maar zelden in eene rechtspraak het
geval zal zijn. „Dat is juist 't mooie van zulk eene
voorstelling" hoorden wij iemand zeggen.
De vereeniging „Harmonie" gaf gisteravond
weder eene voorstelling in de Stadszaal voor hare
leden en geïntreduceerden. Er werden opgevoerd:
het oorspronkeljjk tooneelspel in 2 bedrijven „Wraak",
door Louise Stratenus, en „De zuster van Jocrisse",
kluchtspel met zang in 1 bedrijf, door M. J. Ruffa.
Het voorstuk is uitmuntend afgespeeld. De rol
van Reina, de wees van Scheveningsche visschers,
was in goede handen. Wij wenschen de vereeniging
geluk met het eerste optreden van die dame. Zij
werd door de overige vertooners flink ter zijde
gestaan.
Het nastukje gaf aanleiding om eens hartelijk
te lachen en liep flink van stapel.
Een bal besloot als gewoonlijk dezen genoeg
lijken avond.
De heer J. B. Van Bork, lid der firma Rib-
bink, Van Bork en Co., te Amsterdam, trad Zater
dag-avond alhier als spreker op in eene vergadering
van de Nederlandsche Maatschappij van Nijverheid.
W|j vermeenen dat zijne toehoorders met genoegen
hebben geluisterd naar zjjne verklaring van telefonie
in het algemeen en van verschillende stelsels van
telefons en microfons in het bjjzonder. De voordracht
was duidelijk, ook voor den leek; de heer Van
Bork slaagde er op uitnemende w|jze in, de geheim
zinnige werking van deze toestellen op populaire
wijze uiteen te zetten.
Verschillende vrageD, dei spreker ter beantwoor
ding voorgelegd, getuigden van belangstelling. Door
talr|jke opkomst van leden en genoodigden kon
slechts een klein gedeelte der aanwezigen gebruik
maken van de aangeboden gelegenheid, kennis te
maken met de toestellen der firma Ribbink, Van
Bork en Co. Bij deze kennismaking bleek dat de
toestellen zeer helder en duidelijk het gesprokene
overbrengen, zonder dat eenige nevengeluiden worden
waargenomen.
Na afloop van de voordracht werd door den heer
