LEIDSCH
DAGBLAD.
i\°. 7G26.
Maandag 29 December.
A0. 1884.
Eerste Mad.
Nieuwjaarswenschen
PRIJS DEZER COURANT:
Vaor Leiden per 3 maanden.f 1.10.
Franco per post1.40.
Atzonderlyke Nommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ABVEUTESTIENI
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.174-
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor kot i
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN.
Evenals vorige jaren worden onze stadgenooten
en de bewoners der omliggende gemeenten in de
gelegenheid gesteld, om onder de rubriek Adver-
tentiën
van allerlei aard te plaatsen a 50 ceDts. Door
dezen maatregel is elk in staat het compliment
van den dag te brengen naar gelang zijner
maatschappelijke betrekking.
Een belangrijk Yerslag.
Moge ook al het nat van menig college, menig
bestuur, menige commissie „ad hoc", met of zonder
diligent-verkiaring, vrij problematisch worden
genoemd, wanneer men de vruchten hunner werk
zaamheid als maatstaf van beoordeeliug, bezigt,
niemand, die een biik beefc geslagen in het vóór
eonigon tijd verschenen, hoogst belangrijk verslag
over 1883, door het „College voor Zeevisscherijen"
aan den Minister ?an Waterstaat, Handel en Nij
verheid uitgebracht, zal zulk een min gunstig oor
deel uitspreken over genoemde corporatie, die
trouwens telken jare zich door hare belangwekkende
rapporten onderscheidt.
De taak, die het „College" ditmaal had te ver
vullen, was daarbij een dankbare. Zelden tooh, ja
wellicht nooit, leverde de haring visscherij znlke
gunstige uitkomsten op als in het voorgaandejaar
de buitengewoon ruime vangsten gingen gepaard
met bijzonder hooge prijzen. De opbrengst van
de visscherij in de Noordzee bereikte het cijfer van
230,000 gepakte vaten en de prijs, voor elk vat
bedongen, was f 2.55 hooger dan in het jaar 1882.
Welk een verschil met het thans loopendejaar!
Wel valt er ook nu niet over de hoegrootheid dor
vangst te klagen, maar de prijzen zijn zoo laag,
als in jaren niet hot ge/al was, en men kan er
dan ook stellig op rekeneD, dat het eerstvolgend
verslag van het „College" in dat opzicht zeer on
gunstig zal luideD. Zal dat verdienstelijk lichaam
uit dieu hoofde in het volgend jaar een minder
aangename taak hebben te vervullen, deze zal er
des te gewichtiger om zijD, wanneer, gelijk zich ver
wachten laat, in het verslag over 1884 de redenen
van die daling van den prijs worden opgespoord en
zooveel mogelijk de middelen worden aan de hand
gedaan om in het vervolg die waardevermindering
te voorkomen.
Zooveel mogelijk, zeiden wij met opzet; want als
dat ongunstig verschijnsel een gevolg is van alge
meen gebrek aan vraag in Europa, voortspruitende
uit een nog aanwezigen aanzienlijken voorraad van
de overvloedige vangst van het vorige jaar, dan
zal er weinig anders aan te doen zijn dan geduldig
te wachten, totdat het evenwicht tusschen vraag
en aanbod weer eenigszins zal hersteld zijn.
Daar kunnen echter ook andere redenen zijn. Zoo
zou men de vraag kunnen stellen: Is de daling in
den prijs der haring, door buitenlandsche visschers,
b. v. de Engelsche, gevangen en toebereid, even
gevoelig? Zoo neeo, dan zou men tot deze tweede
vraag moeten komenIs dan de Hollandsche haring
minder gezocht dan vroeger, gelijk dat met de
Hollandsche boter en de Hollandsche nieuwe aard
appelen het geval is?
Merkwaardig is, wat do laatste vraag betreft, de
opmerking, in meergemeld verslag voorkomende,
dat de markten vau Noord-Duitschland met hare
bijna onbekende behoeften voor onze nijverheid als
het ware een machtige roBerve zijn, waarop zij
veilig rekenen kan, „zoolang ten minste voor de
levering van goed en deugdelijk product wordt zorg
gedragen."
Ziedaar zoovele vrageD, met wier onderzoek en
beantwoording het „College" in het volgend ver
slag een hoogst belaogryk werk kan en waarschijn
lijk ook wel zal verrichten; want reeds in het ver
slag over 1883, ofschoon daartoe wegens den in
dat jaar zoo hoogen prijs der haring minder aan-
leidiog bestond, wijdde zij eenige beschouwingen
aan de bronnen van afzet voor onzen haringhandel,
daarbij wijzende op de beteekenis, die de Oostzee
havens in dat opzicht in den laatsten tijd hebben
verkregen, welke hieruit blijkt, dat in bet vorige
jaar in Hambnrg 26,269 ton Hollandsche haring
werd ingevoerd, in Stertin 19,107, in Koniugsbergon
5855 en in Bremen 2804 ton, zijnde oagevoer oen
derde gedeelte van den geheelen uitvoer, ofschoon
de oudste en beste afnemers in Zuid-Duitschland
en aan den Rijn worden gevonden.
Misschien echter zou het nog meer op den weg
der betrokken Kamers van Koophandel liggen zich
bezig te houden met een onderzoek tot uitbreiding
van de bestaande en opsporing van nieuwe bronnen
van vertier voor onzen haringhandel.
De beschouwingen, die wij daar nederscbreven,
werden, zooais terstond in het oog springt, veeleer
gegeven, naar aanleiding van het verslag van het
„College voor Zeevisscherjjen," dan aan dat ver
slag zelf ontleend. Allerminst echter uit gebrek aan
8tof, in dat rapport voorkomende. Integendeel, wij
zeiden het roods er vordoc. hoogst gewichtige
onderwerpen in behandeld.
Zoo wordt in een overzicht van het vijfentwintig
jarig tijdvak, dat volgde op de nieuwe wetgeving
op de visscherij, aangetoond dat het aantal kiel-
schepen, nl. loggers en kotters, van 88 tot 154, dat
der bomschuiten in ve9l mindere mate, van 166 tot
255 toenam, terwijl men vooral in de laatste jaren
de voorkeur begiot te geven aan kielschepen, zoo
dat de vloot, die in den zomer van 1883 zee koos,
uit 169 loggers en 267 bomschuiten bestond. Het
is hier hetzelfde verschijnsel, dat men op het ge
bied van het fabriekswezen waarneemt: concentratie
van kapitaal en werkkracht in inrichtingen op groote
schaal. Intasschen is, gelijk bet verslag opmerkt
en trouwens reeds zoo dikwijls werd aangetoond,
dientengevolge voor die visschersplaatseD, welke
geen haven bezitten, waar kielschepen kannen bin
nenvallen, het vooruitzicht lang niet rooskleurig.
Zoo voeren en nog onlangs voor Seheveningsche
reeders reeds 27 loggers of kotters, die natuurlijk
te Ylaardingen of Maassluis, te Nieuwediep of
IJmuiden in- en uitvoeren. Dat wil dus zooveel zeggen
als belangrijke verplaatsing van Scheveningsch ka
pitaal naar elders.
Over de aitvoeriög der bepalingen van het pas
gesloten politie-tractaat voor de Noordzee, over het
vaststellen van een uniform bergloon voor opge-
vischte netten, over het weren van de zoogenaamde
drijvende drankwinkels, over de toepassing der wet
van 28 Juni '81, houdende strafbepalingen tot be
teugeling van desertie van zeevisschers, bevat het
verslag belangrijke mededeelingen, om van een
aantal hoogst leerrijke statistische tabellen maar
niet te gewagen.
Onvermeld mogen echter niet blijven de rapporten
over de te Londen gehouden visscherytentoonstelling,
die ditmaal het verslag van het „College" besluiten.
Eindigen wij met daaruit het oordeel van het uit
voerend comité der Nederlandsche afdoeling over i
te nemen, aldns luidende:
„De Nederlandsche afdeeliDg, hoewel misschien
in sommige opzichten minder sierlijk dan vele andere
gedeelten der tentoonstelling, kon, wat aangaat
degelijkheid der inzending, met andere landen wed
ijveren en werd dan ook door de mannen van het
vak zeer gewaardeerd."
1JË1BJEN 27 December.
J Evenzeer ais vroeger herhaaldelijk bij onderwer-
j pen van meer belangrijken aard is geschied, hebben
B. en Ws. ook ten aanzien van het thans aan
hangig verzoek tot verlaging van den gasprije de
commissie van financiën uitgenoodigd deze aange
legenheid in eene gecombineerde vergadering tot
een punt van bespreking te maken en die commissie
heeft met de meeste bereidwilligheid aan deze uit'
noodiging gevolg gegeven.
Bij die bespreking b'eek al spoedig dat er, na
rijpe eu ernstige overweging van dit onderwerp,
zoowel bij de leden der commissie als van het
college van Dagelijksch Bestuur volkomen overeen
stemming aanwezig was.
Allen toch waren van oordeel dat de voorgestelde
verlaging van den gasprijs ongetwijfeld geacht moest
worden in het welbegrepen belang to wezen van
onze gemeente.
De gronden daarvoor in het rapport van com
missarissen der gasfabriek als de zienswijze der
minderheid aangevoerd, kwamen zoowel B. en Ws.
als de commissie van fiuanoiën, in alle opzichten
afdoende voor, terwijl de bewering van de meer
derheid van commissarissen dat eene redactie van
den gasprijs van 8 op 6 cents te gewaagd zou
wezen, in geenen deele werd beaamd.
Bij een nader aan den gemeenteraad ingediend
schrijven wordt nu door de commissie van financiën
en Borgemeester en Wethouders aangedrongen
om mot afschaffing van de thans bestaande kortin
gen den prijs van het gas met ingang van 1 April
a. s. op 6 ets. te brengeö.
Men meent dat deze prijsvermindering geen aa-
deeligen iü vloed op de winst der fabriek zal hebben,
omdat daardoor haar debiet zeker belangrijk zal
toenemen.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 5181 volwassen
personen en van 1219 kinderen.
De gemeenteraad van Noord wij kerb ont heeft
dezer dagen in de organisatie der brandweer eóne
nuttige verandering gebracht. Hij heeft namelijk
de ingezetenen ontheven van de traditioneele ver»
plichtiug tot dienst bij de brandspuit, waarvoor nu
in de plaats komt vrijwillige dienst van een bezol
digd corps, waarvan ieder man met 20 cents per
uur zal beloond worden. Met dezen maatregel wordt
bedoeld tegemoet te komen aan de bezwaren van
den minderen man, dat hij onder het vroegere
stelsel door dienst bij de brandweer sohade in zjjne
verdiensten leed. En tegelijkertijd zal de gemeente
er dit voordeel bij hebben, dat het personeel der
brandweer in geschiktheid zal vooruitgaan. Tot ver
hoogde uitgaven voor de gemeentekas zal deze maat
regel echter niet leiden, want feitelijk komt hij
hierop neer, dat de manschappen voortaan het be
drag in geld zullen ontvangen, dat vroeger voor
jenever, bij gelegenheid van brand, door de gemeente
werd uitgegoven. NR. C.)
Bij de door den eerstaanwezenden ingenieur
te Naarden gehouden aanbesteding der werken tot
het uitvoeren van verbeteringen aan de forten Kijk
uit, Spion, Tienhoven en Maarsseveen is het minst
ingeschreven dcor den heer C. Bos te Haarlemmer
meer, voor de som van f 93,900.
De heer B. De Jong Czn., rijks-veearts te
Haarlemmermeer, is door God. Staten van Overijsel
benoemd tot provincialen veearts ter standplaats
Nijverdal, in de gemeente Hellendoorn.
Beroepen is te Willige Langerak (toezegging)
de heer G. Salomons, c&nd. te Oosterbeek.
Ten paleize op Het Loo was Woensdag-avond
een kerstboom opgericht, waaraan keurige prijzen
hingen, bestemd voor een klein getal kinderen uit
de eerste standen. Zooals gewoonlijk, onderhield de
Koningin zich zeer minzaam met het jonge volkje.
