LEIDSCH
DAGBLAD.
Donderdag 23 October.
X°. 757!
A0. 1884.
PRIJS DEZER COURANT:
Hes Lei dec per 8 maasden1.10.
Fnsco per poet1.40.
AteoodertQke Nommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK AD VERTE STEEK l
Vu 1—6 regel. LOS. Ie<ler» regel iwer 0.1
Grootera letter» naar plaaUmimta. Voer het ini
ren buiten de atad wordt f 0.10 btreketd.
LEIDEN, 22 October.
Ter verkiezing vau twee leden voor den gemeente
raad (wit stembiljet) waren ingeleverd 1260 stem
biljetten, waarvan er van onwaarde werden ver
klaard 14, zoodat het aantal geldige stemmen 1246
en de volstrekte meerderheid 624 bedroeg. HiervaD
werden uitgebracht op dr. P. J. Kaiser 620, op
den heer A. L. De Sturler 608, op den heer F. J.
Los 596 en op mr. L. M. J. H. Kerstens 590 stemmeD,
zoodat tu88chen deze allen eone herstemming moet
plaats hebben. Op verschillende personen waren
44 stemmen uitgebracht, nl.: de heeren P. J. Van
Hoeken 9, M. W. Jaeger 5, mr. J. B. Vos 4 en
S. B. V03 2 stemmen24 overige personen kregen
ieder één stem.
Ter verkiezing van een lid voor den gemeenteraad
(rood stembiljet) waren ingeleverd 1260 stembiljetten,
waarvan er van onwaarde werden verklaard 15,
zoodat het aantal geldige stemmen 1245 en de vol
strekte meerderheid 623 bedroeg. Hiervan werden
uitgebracht op den heer P. J. Van Hoekeu 600
en op den heer M. W. Jaeger 590 stemmen, zoo
dat ook tusschen deze heeren eene herstemming
moet plaats hebben. Op verschillende personen
waren 55 stemmen uitgebracht, en wel op de heeren
mr. L. M. J. H. Kerstens 27, mr. J. B. Vos 5
en A. L. De Starier 3 stemmen20 enkele stemmen
werden op verschillende andere personen uitgebracht.
Wij ontvingen: „De Leidsche Hoogere Burger
school (voor jongens) gedurende haar twintigjarig
bestaan, door den directeur dr. D De Loos", eene
brochure, waarin dr. De Loos de statistieke opga
ven, door hem blijkbaar met de meeste nauwkeu
righeid bijgehouden, den belangstellenden aanbiedt.
De geheele geschiedenis der school is in dit boekje
neergelegd. Het moet eene voldoening geweest
zijn voor dr. De Loos, al werkende aan deze bro
chure, den stand van zaken na te gaan van voor
heen en thans. Den 21sten Juli 1864 benoemd tot
leeraar-directeur, aanvaardde hij zjjne taak met een
staf van leeraren, waarvan geen enkele hem op
dit oogenbÜk meer ter zijde staat. De Hoogere
Burgerschool werd geopend door den directeur, bijge
staan door 8 leeraren; in 1884 assisteeren hem
13 leeraren.
De H. B. S. opende in 1864 met 29 leerlingen, in
1883 met 156. Het aantal leeraren, dat de directeur
heeft zien komen en gedeeltelijk vertrekken, be
draagt 59. Dat de keuze der leeraren uitstekend
was, blijkt uit de tegenwoordige betrekkingen der
vertrokkenen, waaronder wij er zes als hoogleeraar
en nog verscheidenen in andere hooge betrekkingen
terugvinden, - en dat het onderwijs veel verbeterde,
blijkt uit de tabel, opgevende: van de leerlingen,
die het onderwijs in alle vakken bijwoonden, werden
in ronde cijfers bij de examens afgewezen in 1864/65
32 pet, in 1868/69 31 pet., in 1874/75 28 pet., in
1878/79 25 pet., in 1883/84 18 pet., terwijl het
aantal in de drie voorgaande jaren reeds tot 20 pet.
gedaald was. Het gehalte der leerlingen der laatste
jaren zal toch wel hetzelfde gebleven zijnhet
onderwijs moet dus zeer verbeterd wezeo.
Dit kan wol niet anders, waar een directeur den
schepter voert, die eene buitengewone belangstelling
n zijne leerlingen betoont, niet alleen gedurende
hun schooltijd, maar ook later. Dit blijkt uit de
opgaaf van hen, die eindexamen deden en waarvan
dr. De Loos ai de tegenwoordige betrekkingen weet
op te geven. Deze hebben dan ook voornamelijk
de eer der Leidsche Hoogere Burgerschool opge
houden, want wel geene H. B.-S. zal kunnea melden
van de 140 leerlingen die zich aan het examen
onderwierpen, slaagden er 128, reeds ll-maal slaag
den alle leerlingen die zich opgaven. Onder de oud-
leerlingen, die later hooger onderw/s genoten, vindt
men nn reeds meerdere uitstekende geleerden, die
het ons mot dr. De Loos doen betreuren dat de
toegang tot de universiteit voor sommige vakken
gesloten is voor de leerlingen der H. B.-S.
Nog vindt men eene opgaaf van hen, die zich
aan audcre exameDS onderwierpen, en ten slotte
eene recapitulatie in welke werkkringen zich de
801 oud-leerlingen der school begeven hebben. Het
is jammer dat niemand in staat is op te maken
welke hooge rente hot kapitaal afwerpt in industrie,
wetenschap en kunst, dat tijdens de leerjaren op
de H. B.-S. aan hunne ontwikkeling werd besteed.
Dr. Serrurier te Leiden heefc zijn ontslag
als lid van het bestuur der Nederl. Koloniale Ver-
eeniging gevraagd, mede omdat zijne betrekking
van directeur van 's Rijks Ethnographisch Museum
hem soms niet veroorlooft voor de belangen der
Kol. Ver. te strijden, zooals hij dit zou wenschen.
De voorzitter stelde op de gisteren gehouden ver
gadering voor in d:e vacature voorloopig niet te
voorzien. Dienovereenkomstig werd besloten.
De voorzitter stelde voor, prins Roland Bona
parte, die zich reeds zeer verdienstelijk heeft ge
maakt op ethnographisch gebied, aan de Vereeni-
ging eene fraaie collectie photographieëa heeft go-
schonken en verder zijn steun heeft toegezegd, te
benoemen tot eerelid. Bij acclamatie werd dit goed
gekeurd.
Aan de beurt van aftrediDg was de heer N. J.
Waller, die met algemeene stemmen werd herkozen.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis dat in Dec. a. s. gelegenheid zal worden
gegeven tot het afleggen van de practieche examens
van apotheker. Dag en plaats zullen nader worden
bekend gemaakt.
Zij, die tot de examens wenschen te worden toe
gelaten, moeten daarvan vóór 20 November a. s.
schriftelijk opgave doen aan den voorzitter der com
missie van examen, den hoogleeraar dr. E. Van der
Bnrg te Leiden, met overlegging van de noodige
stukken.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Ned.-Indië en Padang, door mid
del van het stoomschip „Zeeland", waarvan de
laatste buslichting aan het postkantoor te Rotter
dam is bepaald op Zaterdag den 25sten Oct. a. s.,
des namiddags te 2 uren. Ten postkantore alhier
moeten de brieven enz. dus uiterlijk Zaterdag
morgen om 9.32 uren bezorgd zijn.
Voor de hulponderwijzersakte is toegelaten
de beer D. Binkhorst te Oestgeest.
Door den gemeenteraad van Lisse is met ingang
van 1885 de jaarwedde van den veldwachter ver
hoogd met f 150, ten einde ze meer in overeen
stemming te brengen met de jaarwedden in naburige
gemeenten.
Directeuren van Teyler's Stichting en leden
van Teylers Godgeleerd Genootschap te Haarlem
hebben uitspraak gedaan over het eeiige antwoord,
dat ingezonden was op de voorgestelde prijsvraag:
„Eene levens- en karakterschets van Dirk Volkerts-
zoon Coornhert als eene bijdrage tot de geschiedenis
van de Christelijke Kerk en het Christelijk leven
in Nederland."
Eenparig ongunstig luidde het oordeel over dezen
arbeid. De aan de levensschets toegevoegde karak
terschets is kort en oppervlakkig en levert geene
heldere voorstelling van dezen merkwaardigen man.
Het Genootschap heeft bepaaldelijk verlangd dat
de gevraagde levens- en karakterschets dienen zou
als bijdrage voor de Jpschiedenïs van het kerkelijk
en godsdienstig leven in Nederland. De schrijver
blijkt niet vertrouwd te zijn met den tijd waarin,
ea de mannen waarmede Coornhert persoonlijk of
schriftelijk verkeerde. Aan het opsporen en raad
plegen vau bescheiden, die zaker nog hier en daar
schuilen, is niet gedacht: mot één woord - de stempel
van wetenschappelijk onderzoek staat op dezen
arbeid niet afgedrakt.
Hot Genootschap, op eene grondige behandeling
dezer 6tof hoogen prijs stellende, herhaalt niet slechts
do vraag, maar verlengt den termijn voor inzending
van antwoorden op twee jaar, zoodat het vóór
1 Januari 1887 proeven van bearbeiding hoopt te
ontvangen van dit onderwerp
„Nadat eene uitvoerige bibliografie van Coorn-
herts schriften met aanwijzing van de boekerijen
waar ze te vinden zijn onlangs in de „Bibliotheca
Belgica" gegeven is, verlangt het Genootschap, als
eene bijdrage tot de geschiedenis van de Christelijke
Kerk en 't Christelijk leven in Nederland, eene
levens- en karakterschets van Dirk Yolkertszoon
Coornhert."
Als nieuwe prijsstof stelt het voor, te beant
woorden vóór 1 Januari 1886:
„Eene geschiedenis der Christelijke gemeenten
in Kle'n-Azië tot op het einde der tweede eeuw."
De prijs voor het best en voldoend gekeurd ant
woord op deze vragen bestaat in een gonden eere-
i penning, op den stempel des Genootschaps geslagen,
ter innerlijke waarde van vierhonderd galden.
De verhandelingen moeten in het Nederlandsch,
Latijn, Fransch, Engelsch of Hoogduitsch, met eene
Latijnsche letter, vooral goed en leesbaar geschreven
zijo, door eene andere hand, dan die van den op
steller. Ook moeten zij op den bepaalden tijd in
haar geheel worden ingezonden, en geene antwoor
den, waaraan eenig gedeelte bij de inlevering ont
breekt, zullen tot het dingen naar den gemelden
eereprijs worden toegelaten. Alle ingezonden stuk
ken blijven het eigendom des Genootschaps. De in
te zenden antwoorden moeten, zonder naam en
alleen met eene spreuk onderteekend, vergezeld van
een verzegeld briefje, dezelfde spreuk ten opschrift
voerende en van binnen des schrijvers naam en
woonplaats behelzende, gezonden worden aan het
Fundatiehuis van wijlen den heer P. Teyler Van
der Hulst, te Haarlem.
Door den Koning is aan de Maatschappij „Het
Diamantwerkers-Weezenfonds" uit de nalatenschap
van wijlen Prins Alexander, Prins van Oranje, eene
jaarlijksche gift van f 50 toegekend.
Naar de „Midd. Crt." mededeelt, heeft de
minister van fiaanc'ën een ontwerp gereedgemaakt,
dat reeds den Raad van State heeft verlaten, strek
kende tot wijziging der Staatsloterij. Het heeft een
slechts tijdelijk karakter en zal aan de schatkist
eenige voordeelen bezorgen ten koste van de
collecteurs.
Naar het „H. Dagblad" verneemt, zal te
rekenen van 1 Dec. a. s. de dienst der postbeamb
ten op Zon- en erkende Christelijke feestdagen
worden beperkt. Die beperking betreft in hoofdzaak
het niet-uitvoeren van eenige verzendingen en daar
mede in verband staande bestellingen.
Naar het „D. v. N." verneemt, heeft bij de
posterijen eene groote promotie plaats gehad, die
eerstdaags bekend zal worden.
Het standbeeld van Jacob Cats te Brouwers
haven is Maandag van de markt, op een gedeel
telijk vernieuwd en verhoogd voetstuk, overgebracht
op het midden van het ruimo havenplein.
Het onder de telegrammen vermelde bericht
omtrent eene gemeenschappelijke Academie van
België met Nederland wordt thans ook in de
„Indépendance" aangetroffen, als volgt:
„De Belgische regeering houdt zich, in overleg
met de Nederlandsche, met een plan bezig ter
instelling van eene internationale academie voor
Vlaamsche letteren. Deze academie, welke in elk
der beide landen een zetel zou hebben, zou een
literarisch vereenigingspunt uitmaken tusschen
België en Nederland. De president, van jaar tot
jaar te benoemen, zou beurtelings door de Bel
gische en door de Nederlandsche regeering worden
aangewezen."
