LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7568.
Maandag 20 October.
A0. 1884.
Eerste Blad.
PRIJS DEZER COURANT:
f»or Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nomroers.0.05.
Dit iiommer bestaat nit DBIE BLADEN.
OlHeiöcle Kennïsgeviiigen.
Burgemeester en Wellis, der gemeente Leiden brengen bij j
deze ter kenms van de kiesgerechtigden dat ingevolge art.
8 der wet van 29 Juni 1S51 (Staatsblad No. S5) de ver
kiezing, Ier vervulling der opengevallen plaatsen, ten ge
volge van het vertrek uit de gemeente van den heer J. C.
VAN DER ZWEEP, die in 18S7, en van de heeren
.T. SCHELTEMA en S. DE CLKRCQ Wz., die in 1885 moes
ten aftreden, zal plaats hebben op Dinsdag den 2!sten
Oc'ober aanst., van des morgens negen tot des namiddags
vier uren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
4 Oct. 1884. E. KIST, Secretaris.
Een terugblik op de internationale
Landbouwtentoonstelling.
Nu de zoo uitstekend geslaagde internationale
landbouwtentoonstelling reeds eenige weken achter
ons ligt, rijst onwillekeurig do vraag: „"Zul zij al
de vruchten afwerpen, die or van zijn te trekken?
Wauneor men het juist niet overgroot© aantal be
zoekers in aanmerking neemt, zou men die vraag
nog zoo spoedig niet bevestigend willen beantwoor-
den. Immers, indien men hen onderscheidt in twee
categorieën, vakmannen en leek en op het gebied
van den landbouw, dat wil zeggen wat de laatsten
betreft, in de eerste plaats do be wol era der hoofd
stad zelve, die een kijkje gingen nemen, ouidat zij
er zoo gemakkelijk toe in de gelegenheid waren, eu
dan die talrijke landgenooton van heinde eu verre,
die gewcon zijn alles te gaan bezichtigen wat er
te bezichtigen valt - dan komt men tot de gevolg
trekking dat do boeren en landbouwers, vooral
uit de meer verwijderde oorden des lands, niet in
zoo grooto getale zijn opgetrokken naar de groot-
sche aan hun bedrijf gewijde expositie als wel
wenschelijk ware geweest.
Naar de redenon van dat verschijnsel te zoeken,
ligt niet in ons planwij zouden anders kunnen
opmerken dat voor de veraf-wGrenden de reis- en
verblijfkosten met en benevens do tijd, aan hun
bedrijf onttrokken, inderdaad groote bezwaren op
leverden, terwijl bij niet weinigen huneer bovendien
dat zeker iets, dat men het conservatisme van
onzen boerenstand zou kunnen noemen en dat, zoo
nauw verwant is met eene zekere welbehaaglijke
zelfgenoegzaamheid, ongetwijfeld een grooto rol
heeft gespeeld.
Intussehen kan er nog wel iets worden godaan
om de tentoonstelling ook voor do belanghebbenden,
die haar niet bezochten, nuttig te doen nawerken,
Een flink officieel rapport met vergelijkende op
gaven van hetgeen on3 land voortreffelijks leverde
op hot gebied van veeteelt, zuivelbereiding enz., maar
ook van datgene, waarin het blijkbaar bij andere lan
den achterlijk was, zou oneindig veel nut kunnen
stichten, vooral wanneer het zoo algemeen mogelijk
en tegen een geringen prijs verkrijgbaar werd
gestold.
Het buitenland is ons hier en ciaar in de booor-
de3ling der internationale landbouwtentoonstelling
reeds voorgegaan. Belangrijk is het o. a. te lezen
wat de „Life Stock Journal", een blad, dat in En
geland veel gezag heeft, over don landbouw in
NederLnd schrijft: „Deze", zoo leest men daar,
„draagt in de hoogste mate den 9tempel van con
servatisme, doch tevens dwingt hij in sommige
opzichten ODgoveinsde bewondering af. Dio bewon
dering geldt in de eerste plaats het Nedcrlandsche
vee. Do EDgeleche inzenders waren verbaasd over
de groote vorderingen, die in de laatsto jaren op
het gebied van vee veredeling ki ons land zijn tot
staad gekomen, maar bij de schapen- en varkeas-
fokkory werd daarentegen eene bevreemdende ach-
Dezs Contrast wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven-
terlijkheïd opgemerkt. "Wat de zuivelbereiding be
treft, waren zij daarentegen verbaasd over de minder
goede hoedanigheid, die in het algemeen deNeder-
Lndsche kaasinzondingen kenmerkte."
Dat oordeel kan niemand verbazen; het draagt
in zich zelf de kenmerken der waarheid. Of her
kent men in de groote vordoriogon op het gebied
der veevorodeling niet de uitstekende werking van
liet rundveestamboek en van de gezamenlijke pogin
gen, in vele streken van ons land aangewend tot
verbetering der feefokherij, gelijk daartoe in een
dezer dagen te Aarlan eer veen gehouden vergadering
het initiatief werd genomen?
En wat de minder goede hoedanigheid der kaas-
inzendingen betreft, het is immers in confesso, dat,
de gunstige uitzonderingen daargelaten, bij de be
reiding der kaas hier te lando nog veelal de onde
sleur wordt gevolgd en de zoo voortreffelijk ge
bloken Deensche metbode nog slechts z?er schaars
wordt toegepast. Vandaar do pogingen van voor
uitstrevende deskundigen op dit gebied, waarvan
nog dezer dagen bleek, toen in eene vergadering der
Hcilandscbo Maatschappij van Landbouw namens
de daartoe vroeger benoemde commissie werd gead
viseerd aan het hoofdbestuur over te laien ten spoe
digste over te gaan tot oprichtiDg van de eorste
zoo ncod'ge vakschool voor zuivelbereiding op kleine
schaal door het huren van eene hoeve van dertig
hectaren en met gebruikmaking van do 7500
subsidie, door Ge <3. Staten van Zuid-Holland en ge
noemde Maatschappij toegezegd. Eu de commissie
was zoo overtuigd van de groore behoefte aan ver-
belering der wijze van zuivelbereiding, dat zij aan
haar advies het voorstel toevoegde om, mochten er
onoverkomelijke bezwaren bestaan togen de oprich
ting van die vakschool, alsdan de gelden, door de
Maatschappij voor laDd'oouwondertvijs toegestaan,
te gebruiken in 't algemeen voor vakonderwijs in
zuivelbereiding.
Onder dankbetuiging aan do commissie van voor-
bereidiog werd het hoofdbestuur gemachtigd alle
maatregelen te r.eraen om in het volgende jaar eene
dergelijke vakschool op te richten, en wel in Zuid-
Holland mot het oog op het subsidie, door die pro
vincie toegestaan. Zou het, vragen wij, niet op den
weg van het Dagelijksch Bestuur onzer gemeente
liggen, pogingou aan te wenden om die vakschool
casu quo alhier gevestigd to krjjgen? Zulk eene
inrichting zou voor orize stad niet alleen eene nieuwe
bron van vertier kunnen wordeü, maar bet aantal
komen vorgrooten der nuttigo of roemrijke stich
tingen, in wier bezit wij ons mogen verheugen.
De achterlijkheid in de schapen- en varkens
fokkerij - om tot de critiek van het „Life Stock
Journal" terug to keeren - ziedaar eene zaak, waarop
het goed is dat eens flink do aandacht is gevestigd,
en dat niet alleen tor wille van dat onderdeel der
veeteelt zelf, maar ook en vooral, althans wat de
fokkerij van varkens betreft, in het belang der
mindere standen. Onze lezers zullen zich herinneren,
dat wij het zoo gemakkelijk eu goedkoop mogelijk
verkrijgbaar stellen van varkensvleesch, bijna het
eenig dierlijk voedsel, dat zoo nu on dan nog op de
talel van den werkman verschijnt, een onderwerp
achtteD, belangrijk genoeg om er een artikel aan
te wijden. Welnu, tot bereiking van dat voor de
volkswelvaart zoo begeerlijke doel kan verbetering
dar thans nog zoo achterlijke varkensfokkerij zeker
zeer veel bijdragen.
Ziedaar eenige wecken naar aanleiding van het
oordeel van een buitenland.sch blad over de inter
nationale landbouwtentoonstelling. Eerst wanneer
zij wordon opgevolgd met zooveel meer, wat op die
txpositio viel te lesren, zal do Amsterdamsche ten
toon stelling waarlijk nut hebben gesticht. En moge
dan ook al do tijd wat kort zijn om te verwachten,
dat do Nederlandsche inzendingen op de het volgend
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1ft regels 1.05. lerlere regel meer O.ITi.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incmee-
ren bm'*D de stad wordt ƒ0.10 berekend.
jaar te Islington, in Engeland, te houden veeten
toonstelling tot geen enkele aanmerking aanleiding
zouden kunnen geven, zij zullen althans bunnen
getuigen van een streven naar vooruitgang, dat hot
bewijs zal leveren, dat de lessen onzer eigen inter
nationale landbouwtentoonstelling niet onopgemerkt
zijn gebleven bij onze landbouwers, maar dat die
expositie integendeel rijke vruchten belooft voor de
toekomst.
LEIDEN, 18 October.
Voor het beroep tot predikant bij de Ned.-
Herv. gemeente alhier is door ds. F. H. Herfkens
te Rkenen bedankt.
Do heer E. J. Van Sonsbeek alhier is benoemd
tot hoofd der school voor uitgebreid onderwijs to
Don Bnrg op Tessel.
Gelijk roeds gemeld werd, is de heer D. D.
Veth, de leider van den Nederlandschen onderzoe
kingstocht door Zuid-Afrika, in goeden welstand
te Funchal (Madera) aangekomen. In een brief, den
4don October op de reede van Fuochal geschreven,
bericht bij dat de reis van Hamburg af, van waar
hij den 2G*ten September vertrok, zeer voorspoedig
is geweest. De paarden gd honden door hem mede
genomen genoten eene goede gezondheid; over de
equipage en zijne medepassagiers, allen geëmploï-
eorden van Duitsche handelshuizon op de kust van
Afrika, sprookt hij met grooten lof. Zijn eenige
klacht geldt de dwaze quarantaine-maatregelen der
Portugeescbe regeering, welke hem belet hadden te
Fanchal voet nan wal te zetten.
Gedurende doze week zijn dagelijks in het
Werkhnis alhier opgenomen van 45—66 volwassen
personen en van 1014 kinderen,
Door den gemeenteraad van Voorschoten is
tot onderwijzer aan de openbare school in het dorp
aldaar benoemd de heer J. Schuafsma, uit Neede.
Naast den benoemde stonden op de voordracht do
heeren A. M. Van der Kroon te Maastricht en J. C.
Kuramer te Amsterdam.
Van 112 soWicitanteu naar twee betrekkingen
van hoofd der school te 's-Hage werden 10 heeren
teruggeroepen voor het 2de gedeelte van het ver
gelijkeed examen, o. a. H. W. Bettink, van Was
senaar, eu Zijlstra, van Honseleradijk.
Zijn de oud-strijders van Waterloo weinigen
meer, de vrijwilligers van 1813, die te Woerden
gestreden hebben tegen de FranscheD, zijn zeker
nog zeldzamer. Men mag aannemen dat de laatste,
of een der laatste vrijwilligers, nl. Gerrit Bakker, oud
90 jaren, te Woubraggo den 15den dezer is overledeD.
Hij trok van daar uit om destijds onder bevel
van Witte Tullingh met do Haagsche vrijwilligers
voor de onafhankelijkheid van het land te strijden,
doch bij den terugkeer ia 1813 van de Franschon
werd bij bij Woerden krijgsgevangen gemaakt en
vervoerd naar Rijsel. Van den terugkeer zijner
krijgsgevangenschap in 1815 tot aan zijn overlijden
heeft hij zich te Woubrugge opgehouden. De man
is er, na ook voorspoediger dagen beleefd te hebben,
in het Hervormde Wees- en Armenhuis overleden.
De heer H. M. Labberté, hoofd der school te
Aarlanderveen, hoopt deu laten Nov. a. s. zijne
25-jarige ambtsvervulling te herdenken.
Beroepen is te Araeide en Tienhoven dr. P. S.
Bartstra, te Wassenaar.
Met ingang van 19 dezer zullen op Zon- en
feestdagen open zijn: het Rijkstelegraaf kantoor te
Bon e vac 8 tot 12 uren 's voormiddags; dat te
Hi 11egom van 10 tot 11 uren 's voor- on van 2
tot 4 uren 's namiddags. De diensturen op werk
dagen van deze kantoren blij ven onveranderd.
Benoemd is tot hoofd eener school te Stroo
(gem. Barnevold) de heer C. Oldomans, onderwijzer
te Woerden.
