LEIDSCH DAGBLAD. Eerste Blad. .V. 7309. 11 Augustus. A0. 1884. PBIJS DEZER COURANT: V®or Leiden per 3 maanden1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nomraers0.05. Deie Courant wcrdt dagclijt3, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. TRIJS DER ADVERTENTIES Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.174. Grooiere tellers naar plaatsruimte. Voor het inc&ssee- ren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend. Dit nonimer bestaat uit TWEE BLADEN. OfHcïëele Kennisg-eving-en. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien art. 5 der wet van den 28sten Juni 1881 (Staats blad No 97); Brengen ter algemeene kennis dat door CORNELIS JOHANNES COSTER een adres is ingediend, houdende verzoek om vergunning tot uitoefening van den kleinhandel in sterken drank in het perceel Oude Rijn No. 60 alhier. Burgemeester e;i Wethouders voornoemd, Leiden, DE FREMERY, "Weth. lo. Burgem. 9 Aug. 1884. E. KIST, Secretaris. Ook een onderwijsbacterie. In de Tweede Kamer werd onlangs gesproken Tan de onderwijsbacterie. Die zonderlinge uitdruk king zon menigeen zeker niet gaarne voor zijne rekening nemen. Het onderwijs, voorgesteld als de kiem eener besmettelijke ziekte, dus iets afschuw wekkends, dat door ieder zooveel mogelijk wordt ontvloden Zoo er ooit van eene scherpe uitdrukking sprake was, dan mag het zeker wel deze ziin. Intusscben dat er een zekere mate van waarheid aan ten grondslag lag, valt moeilijk to ontkennen. Het onderwijs, het openbaar onderwijs is in onze dagen het troetelkind, waarvoor alles wordt achtergesteld. Men kan nu een vriend, een warm vriend zelfs van goed onderwijs zijn en toch, of beter gezegd, juist daarom die overdrijving betreuren. En het is niet zoozeer met het oog op het onder wijs zelf dat wij dit zeggen, als wel om den scha delijken, ja den noodlottigen invloed, welken die overdrijving op de geheele maatschappij dreigt uit te oefenen. Ziehier wat wij bedoelen. Daar zijn ten allen tijde ouders geweest, die aan iedereen, die het maar hooren wilde of niet zelden zijns ondanks hooron moest, telkens opnieuw ver telden, dat zij o! zulke knappe kinderen hadden, cene verzekering, waaronder - dit zij ia het voor bijgaan gezegd - eene goede dosis ijdelheïd schuilt, immers: het appeltje valt niet ver van den stam. Jantje - dat gelooven zij zeker - zal wel professor worden. Nu, tusschen haakjes gezegd, op een pro fessoraat is tegenwoordig nogal kans in een land, zoo groot als het onze, waar de leerstoelen moeten bezet worden van drie rijksacademies, plus een stedelijke plus eene vrije universiteit, om van de hoogleeraren der polytechnische school nog maar niet eens te spreken. Jantje dan wordt professor. Marie.ja, waren we in Duitschlaüd, dan kon ze ook al dien titel halen, en door een huwelijk in de hooggeleerde wereld „Frau Professorin" worden. In ons landje echter gaat dat nu eenmaal niet en daarom moet ze maar „bij het onderwijs." Nu leert de ondervinding dat in negen van de tien gevallen de knapheid van die Jantjes en Marietjes duchtig tegenvalt, en ziedaar dan de be klagenswaardige wezens gesteld voor eene taak, eene loodzware taak, waartegen zij in de verste verte niet zijn opgewassen. Ook zij zijn slachtoffers van de onderwijsbacterie, wel niet in den zin zooals daarvan in de Tweede Kamer werd gesproken, maar toch beide ziektekiemen staan in zoo nauw verband met elkaar dat men in de meeste gevallen gerust mag zeg gen dat de eene uit de andere voortkomt. Immers, dagelijks wordt op zooveel verschillende tonen de lof van het troetelkind, dat men onderwijs noemt, bezongen, dat het geen wonder is dat hoe langer hoe meer ouders, en daaronder vooral de slechts oppervlakkig ontwikkelden, begoocheld door dien lofzang, die zij zoo gaarne gelooven dat juist voor i hun kroost wordt aangeheven, slechts één doel beoogen: lee.eD, veel, onbegrijpelijk veel leeren. 1 Of het levonsgeluk er door wordt bevorderd, of het gemoedsleven daarbij tot zyn recht komt, of zooveel heerlijks en schoons, dat natuur en kunst en samenleving om ons heen te genieten geven, onopgemerkt voorbijgaat - och, men deukt er zelfs niet aan. Zou keDnis, tot zulk een prijs verkregen, niet te duur zijn betaald? De vereischte dosis kennis echter wordt niet altijd verkregen, de kennis, vereischt natuurlijk voor de wisselvallige vuurproef, die men examen noemt, en de slachtoffers der onderwijsbacterie blijven dan halverwege steken op den weg, die hun te moeilijk was. Bittere teleurstelling voor kinderen en ouders beiden, eene teleurstelling, die de laatsten, hoe goed ze het ook met hunne kinderen meenden, slechts aan eigen kortzichtigheid hebben te wijten. Er moet eene andere levensbestemming worden gezocht, een dikwijls al heel moeilijk op te lessen vraagstuk. Het gebeurt dan ook maar al te vaak dat d3 ge volgen vau zulk eene mislukte proefneming zich door het geheele verdere leven doen gevoelen. Doch de onderwijsbacterie heeft enkele malen nog heei wat noodlottiger uil werking. Dezer dagen vermeldden de dagbladen daarvan een treurig voorbeeld. Eene jonge dame in de hoofdstad heeft zich van het Ie?en beroofd, uit vrees dat zij het examen van onderwijzeres, waaraan zij zich wilde of wellicht juister gezogd, moest onderwerpen, niet met gunstigen uitslag zou afleggen. De bijzonder heden van dit drama zijn ons onbekend en daarom zullen wij ons van verdoe bebouwingen onthou den; maar wij duchten toch goon tegenspraak, als wij beweren dat het beklagenswaardige slachtoffer allen aanleg voor ook maar eenigszins inspannende studie miste. "Welk ontzettend lijden moet aan die noodlottige daad zyn voorafgegaan; hoe hevig moet de wanhoop dat jeugdige hart hebben aangegrepen om tot zulk een vreeselijken stap te voeren! Ea die toestanden, al leiden zij niet altijd tot zalke uitersten, zijn menigvuldiger dan men zou denken. Wij hebben personen gekend, die, zonder aanleg, zich aan een of ander studievak wijdende, na een of meer mislukte pogingen om te slagen den moed verloren en eindelijk werden weggerukt door die treurige kwijnziekte, die men tering noemt. Dat nu de methode van onderwijs, die lang niet altijd geschikt is om lust voor studie op te wokken, dat de inrichtiDg der examina, ook wat het mid delbaar onderwijs betreft, - want wij spreken niet uitsluitend over het lager onderwijs - geheel zonder ongunstigen invloed zijn op dergelijke toestanden, zouden wij niet gaarne willen beweren. Maar in die bezwaren ligt voor ouders en voogden een redeu te meer om hunne kinderen of pupillen niet in eenig studievak te doen opleiden, zonder dat zij de over tuiging hebben dat daarvoor bij hen de gewenschte aanleg aanwezig is. Wij twijfelen niet of menig onderwijzer of docent zal moeten toestemmen dat hij onder zijne leer lingen steeds enkele heeft geteld, aan wier slagen hij wegens hunne ongeschiktheid voor studie moest wan hopen. Zou vau hunnentwege eene vingerwijzing aan de ouders, vooral dezulken, wier ijdelheid of mindere ontwikkeling hen met hunne kinderen een verkeerden weg deed inslaan, niet bijtijds heel wat kwaad kunnen voorkomen? Kennis is veel, maar toch niet alles. Goed onder wijs is een zegen, maar waar het levensgeluk er door verwoest, het leven zelf er door ondermijnd wordt, daar verkeert die zegen in een vloek. Dat is éók een onderwijsbacterie. LEIREI, 9 Aogcstu9. Op de 68ste jaarlijksche algemeene vergadering van het „Fonds ter aanmoediging en ondersteuning van een gewapenden dienst in de Nederlanden", te Amsterdam gehouden, werd uitgebracht het ver slag, waaruit bleek dat de inkomsten over 1883 hebben bedragen eene som van w. o. de subsidie van het Rijk ten behoeve van hot In validenhuis te Leiden, groot f 5000, en dat de uit gaven het bedrag der inkomsten met f 8320.09'/i hebben overschreden. Aan 1919 deelgerechtigden keerde hot fonds f 86,047.66V* aan gratificatiën en toelagen uit de renten van 's Konings geschenk uit. Het Invalidenhuis te Leiden verkeert in goeden staat. Tegen afstand van hun pensioen en hunne gratificatie, genoten 97 deelgerechtigden van het fonds daarin doelmatige huisvestiging en goede ver zorging. De uitgaven ten behoeve van dat gesticht beliepen f 22,490.60. Gedurende het afgeloopen jaar werden 110 nieuwe deelgerochtigdon in het fonds opgenomen, als: 20 verminkten uit Oost-Indië en 90 iofirmen. Het aantal sollicitanten bedraagt 1268. Gedurende deze week zijn dagelijks in het Werkhuis alhier opgenomen van 34—63 volwassen personen en van 27 kinderen. Den 15den Augustus a. s. hoopt do heer B. C. Van Straelen, R.-C. pastoor te Katwijk aan den Rijn, zijne 25-jarige priesterlijke bediening te herdenken. Algemeen is er de wensch dat het den geachten jubilaris moge gegoven worden nog vele jaren in zijne gemeente werkzaam te zijn en te blijven. Immers, om zijne menschlievendheid jegens ©en ieder is hij door een elk bemind. Bij het gisteren te Utrecht gehouden akte- examen Fransche taal, lager onderwijs, is geslaagd de heer M. Ouwehand, van Katwijk aan Zee. De rekening der ontvangsten en uitgaven dev gemeente Zwammerdam, over het jaar 1883, den 8sten Augustus jl. door den Raad voorloopig vast gesteld, sluit in ontvang op f 11,535.33, in uitgaaf op f 9337.681/* en üaïtsdïen met een batig saldo van f 2197.641/,. Tot onderwijzeres aan de openbare school te Zwammerdam is benoemd mej. C. Knaap, van Har derwijk, en zulks ter vervanging van mej. E. A. H. De Riemer, op verzoek eervol ontslagen. De heer J. Van der Valk, hoofd der bijzondere school te Aarlander veen, is in gelijke betrekking te Raamsdonkveer benoemd. Gistermiddag werd het huis- en stalpersoneel van wijlen Prins Alexander ten paleize voreenigd om van den kolonel Hojel te vernemen de door den Koning ten aanzien van dat personeel goed gunstig genomen beschikkingen. Het „Vad." ver neemt deswege dat alle beschikkingen, door wijlen den Prins gemaakt betreffende het vroeger personeel zijns broeders, ten volle zullen worden nagekomen. Het nog aan het paleis van Prins Willem verbon den personeel zal alzoo in dienst blijven. De dienaren van den laatst overleden Kroonprins zullen voorts gedurende nog zes maanden in het volle genot hunner bezoldigingen blijven en daarna gepensioneerd worden naar den maatstaf van '/J0 van het genoten traktement als pensioen voor elk dienstjaar, zoodat bijv. zij, die 10 jaren dienst heb ben, het halve traktement als pensioen genieten. Het stalpersoneel is reeds gisteren definitief vau alle diensten ontheven, terwijl de majoor Beyerman met dien dag ook zijne funcitën als stalmeester van wijlen Z. K. H. heeft nodergelegd. Voorloopig blijven de heeren Hojel en Beijerman nog ten paleize van den Prins beheer voeren, evenals de heer Van Dijk, 's Prinsen secretaris. De verkoop van de equipages met toebekooren van wijlen Z. K. H. bracht ruim ƒ10,000 op, waar van f 2770 voor de negen paarden. De Russische gezant, graaf Kapnist, is van zijne buitenlandsche reis te 's-Hage teruggekeerd. Vanwege do directie van hot „Zeebad Sche- vcningen" zal ia de tweede helft dezer maand een groot feest met vermakelijkheden op het strand, op het terras en in de kurzaal gegeven worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1884 | | pagina 1