LEIDSCH
DAGBLAD.
:v°. 7306
Maandag lO December.
A0. 1883.
Eerste Blad.
PRIJS DEZER COURANT:
foor Leiden per 3 maanden1.10.
Franc per post.1.40.
AIzoud?Tl\jke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PBIJ8 DEE ADYEBTEISTIES:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.I7J.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren boiten de stad wordt 0.10 berekend.
Dit Nomnier bestaat uit TWEE BLADEN.
Oiüciëele KeQuldsjeringen.
Burgemeester en'Wethouders van Leiden;
Gezien art. 5, l2de al., der wet van den 28sten Juni 1881,
Staatsblad No 97;
Brengen ter algemeene kennis dat door 31. Th. van
DER LANS, vrouw van J. II. BERTELS, te 's-Gravenhage
woonachtig, een verzoekschrift is ingediend om vergun
ning tot het uitoefenen van den kleinhandel in sterken
drank in het perceel Rijnstraat No. 16 alhier.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
8 Dec. 1883. E. KIST, Secretaris.
Surprises.
De week, waarin de 5de December valt, is nu
eenmaal de week der surprises; het kan dus nie
mand verwonderen dat het ook bij de beraadsla
gingen op het Haagsche Binnenhof niet aan ver
rassingen ontbrak, verrassingen echter van ver
schillend allooi.
Tot do goede soort behoort zeker wel deze, dat
het der Volksvertegenwoordiging eindelijk ernst
schijnt geworden met de wel elk jaar opnieuw ver
kondigde, maar ook even dikwijls veronachtzaamde
leuze van bezuiniging. Op de tot dusver behan
delde hoofdstukken der begrooting, waarop dat
mogelijk was, is inderdaad reeds Hink bezuinigd en
wanneer, gelijk zich dat laat aanzien, in dien geest
wordt voortgearbeid, zal althans één der voorwaar
den voor het dekken van het tekort in de staats
kas vervuld worden. Moge het niet geschieden ten
koste van die andere voorwaarde, op wier vervul
ling uit schier alle oorden des lands, ook uit onze
stad, is aangedrongen, vermeerdering dor inkomsten
op de algemeen gewenschte wijze, dio noch handel
en nijverheid, noch eerste levensbehoeften drukt.
Bij het nakomen dier beide voorwaarden hebben
alle belastingschuldigen zonder onderscheid belang
en daarom aarzelden wij niet er hier kortelijk op
te wijzen.
Er waren echter ook surprises van minder dege
lijk gehalte, dcor sommigen wellicht schouder
ophalend op zich zelf staande feiten van onderge
schikt belaDg genoemd, door de meer ernstigen in
den lande echter, die begrijpen dat het voorbeeld
vooral der hoogergeplaatsten een onmiskenbaren
invloed, hetzij ten goede cf ten kwade, op allo
andere maatschappelijke standen uitoefent, beden
kelijke verschijnselen genoemd, te meer wanneer
die feiten zoo talrijk worden dat men zich geweld
moet aandoen om ze voor uitzonderingen te houden
eu bijna tot do gevolgtrekking zou komen: „there
is something rotten.'
Moeten wij zo opsommen, die minder aangeüamo
verrassingen? Immers, er is in den laatsten tijd,
ook buiten de Kamer, genoeg gesproken over de
misbruiken aan zekere griffie in zekere gróoto stad.
Mon zegt dat de betrokken persoon sind3 het ent-
dekken dier misbruiken is ontslagen. Nu, dan zal
hot zeker wel niet eervol zijn en ook niet meteen
Hink pensioen.
Tweedo geval: Yan zekeren commissaris van
politie, ook al in zekere groote stad, werd een
schuldbekentenis gevonden in den boedel ecner
inwoonster, d:e bij haar leven zeker door niomand
zou zijn gerangschikt onder de rubriek „geachte
atadgenooten."
Neeü, waarlijk, dan was het extraatje van
f 70,000, ter directie der Staatsloterij in kas be
vonden, een heel wat aangenamer surprise. Dat
was eigenlijk eerst eens een ware verrassing; men
had daar zoo in het geheel niet op gerekend, al
kon men later ook precies nagaaD, hoe dat surplus
was ontstaan, dat ten slotte toch te land kwam in
de schatkist, waar hot eigenlijk ook thuis behoorde.
Intussohen, voor het vervolg zijn zulke „onregel
matigheden" onmogelijk gemaakt. Kijk, daar be
grijpen wo nu woer niets vanWij waren juist
van plan die vondst onder de aangename ver
rassingen te rangschikken, maar een onregelmatig
heid - neen, 't is om do kluts geheel en al kwijt
te raken.
Gelukkig voor de volksvertegenwoordigers, die
al die suiprisos hebben to ontpakken - en 't is
waarlijk hoog noodig, dat op sommige wonden do
vinger wordt gelegd - gelukkig, dat er op hot
Binnenhof zoo nu en dan ook aanleiding tot hilari
teit ontstaat. Daar hebt ge de weesmeisjes op de
tribune! Ze deden ook in de Kamerzitting van
Donderdag jl. weer dienst, ten betooge dat de resi
dentie met haar sterk garnizoen, haar nog sterker
politie en, in tijd van nood, haar allersterkste wees
meisjes, geen behoefte had aan maréebaussées.
't Is heel grappig misschien, doch beter ware het,
dio meisjes, die feitelijk de door de Grondwet voor
geschreven publiciteit van de zittingen der Staten-
Generaal tot een wassen neus maakten, maar in
de doos te stoppen. Ons is verhaald dat een inge
zetene der residentie bij het houden eener schaal-
collecte voor een weeshuis zijn gift terughield onder
opmerking dat 't hem speet, maar dat hij niet kon
bijdragon tot instandhouding van een liefdadigheids
instelling, wier verpleegden tot dergelijke diensten
werden gebezigd. Inderdaad, door handelingen als
de hier bedoelde stelt mon den liefdadigheidszio,
dien eenigen steun ook voor weesinrichtingen, cp
een zware proef. Weezen, de beschermelingen van
alle ingezetenen, alle landgenooten zonder onder
scheid, to laten optreden tor verkorting van de
rechten dier ingezetenen - 't is zoo onkiesch mogelijk.
Immers, men beweert dat haar verschijning op de
tribune allesn ten doel had daarvan anderen te
weren. Zoo dat waar is, mogsn zij, wien het aangaat,
bedenken dat het gezag, dat tot zulke middelen
de toevlucht neemt, een gevaarlijk bewijs van zwak
heid geeft, of neen, wij kunnen gelukkig nog zog
gen: daarvan den schijn aanneemt; althans voor
zoover ons bekend is, ontbreekt het in het orde
lievende Nederland nog niet aan middelen om orde
on gezag langs wettigen weg te handhaveD.
LEIKË1V, 8 December.
In de maand November zijn binnen deze gemeente
geboren 108 kinderen, als: 61 zoons en 47 dochters,
waaronder begrepen 1 tweelioggeboorteoverleden
72 personen (waarvan 4 elders woonachtig), als: 15
mannen, 12 vrouwen, 26 zoons en 19 dochters;
daarenboven als levenloos aangegeven 9; gehuwd
27 paren.
Mej. G. Th. Goudsmit alhier en de beer
J. J. II. Rix van Noordwijk-biDnen zijn, na afgelegd
examen, geslaagd voor de akte A middelbaar
onderwijs voor het Engelscb.
Ook onze vroegere stadgenoot do heer A. Waas
dorp, thans hoofdonderwijzer t9 Genderen, heeft
met goed gevolg te Utrecht examen afgelegd in
het Engol8ch.
Blijkens hot verslag der commissie van inspectie
over het Invalidenhuis te Leiden, werd, evenals
zulks in vorige jaren gebruikelijk was, op voorstel
van den Raad van Administratie begonnen met
inzage te nomen van de boeken en registers, welke
met gewenschte zorgvuldigheid en bijzondere net
heid zijn aangehouden, waarna de kas is opgenomen
en accoord bevonden, sluitende met een saldo in
kas van f 102.OP/a.
Ten opzichte van het personeel is bevonden dat
het op 4 Juli 1882 sterk was 60 man, dat er sedert
zijn bijgekomen 12 man, te zamen dus 72, waarvan
afgegaanop verzoek ontslagen 4, overleden 3 on
wegens wangedrag weggezonden 2, samen 9, zoodat
de presente sterkte op 23 Juni 188,3 bedroeg
63 man.
Do invaliden zagen er, in aanmerking genomen
hun ouderdom en gebroken, gezond en welvarend
uit. Niemand had eenige klacht in te brengen. Van
kleedingstukken en andere benoodigdhoden waren
zij ruim voorzien. De gezondheidstoestand was vol
doende. Op de ziekenzaal, alwaar eene gewenschte
atmospbeor en voortreffelijke reinheid heerschten,
waren slechts vier patiënten, één stervende en drie
met ongeneeslijke kwalen, die het hnn onmogelijk
maakten die zaal te verlaten. Behalve die vier ont
braken bij de algemeene revue slechts woioige
manschappen, die door lichamelijke gebreken ver
hinderd werden daaraan deel te nemen, hoezeer
overigens hunne gezondheid niets te weDschen
overliet.
Uit het strafregister bleek dat sedert de vorige
inspectie 17 invaliden gestraft zijn geworden, waar
van sommigen tot driemaal toe, helaas! meestal
ter zake of ton gevolge van misbruik van ster
ken drank.
De voedingsmiddelen kwamen dor commissie voor
vau uitstekend goede qualitoit te zijn. Ten gevolge
van het ton vorigen jare door den raad van admi
nistratie genomen besluit om de levering der voe
dingsmiddelen aan te bestedon, werd daarop dit
jaar acht- a negenhonderd gulden bezuinigd, zonder
dat de qualiteit dier voedingsmiddelen daarbij in
eenig opzicht was verminderd, een gevolg van de
zeer strenge controle, die bij de levering wordt
uitgeoefend.
De in de magazijnen voorhanden goederen be
vonden zich in goeden en netten staat en waren
sluitende met de voorhanden magazijnboeken.
Io het gebouw zelf, waar overal orde en netheid
tegenblonk, was gedurende het afgeloopen jaar niet
veel veranderd.
In de eot- en conversatiezaal, die op do com
missie, vooral wat gezelligheid en goede inrichting
betrof, een aangeoamen indruk maakte, had men
hot voornemen do tot Dog toe aldaar in gebruik
zijnde houten banken eu ruwe houten tafols te doen
vervangen door daarvoor gereod staande gemak
kelijke matten stoelen met nette geverfde tafels,
waardoor zonder twijfel het verblijf voor de inva
liden aldaar alweer veel aangenamer zal wordeü.
Alvorens haar rapport te eindigen gevoelde de
commissie van inspectie behoefte haar leedwezen
uit te sprekeü, dat van deze zoo uitnemend goede
en doelmatige inrichting zoo weinig gebruik wordt
gemaakt, vooral dewijl er voldoende ruimte is om
minstens het dubbele van het thans aanwezige getal
invalidoD, zonder eenige moeite of bezwaar te huis
vesten, te voeden en te verplegen. Haars inziens is
dit voornamelijk to wijten aan het feit dat do in
richting zelve en de goede verzorging, die do inva
liden genieten, te weinig bekeDd zijn, redenen
waarom bet haar wcnschelijk voorkomt, dat de
districts- on plaatselijke commissiën do bedeolden
van het fonds ter aanmoediging on ondersteuning
van den gewaponden dienst in de Nederlanden
daarop indachtig maakten, vooral met het oog op
het feit, dat zij, eenmaal daarin opgenomen zijnde
en zich behoorlijk gedragende, niet alleen zeker
zijn van een levenslange goede voeding, kleeding
en huisvesting, maar vooral van eene voortreffelijke
verpleging bij ziekte en andore dikwerf aan den
ouderdom verbonden kwalen en oogemakkeD, eene
verpleging die veel beter is dan voor hen bij par
ticulieren verkrijgbaar zou zijn.
Do minister van waterstaat enz. hee^
dat het goedkeuringsmork voor de ma* bepaald
en gasmeters gedurende hek ja** -00, gewiohteu
zal zijnbij den ijk on b" u1884 te bezigon,
wichten de '.etter T "rök dcr maten ea 6<>-
sebuin geteld, bü "f., deD ^oaca bakvorm,
kliike Wm l J t Tan gasmeters de Konin-
n IfO Voer Leiden gemerkt mot hot cijfer 7.
