LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7279.
Donderdag 8 November.
A0. 1883.
Avond-editie.
PRIJS DEZER COURANT:
▼oor Leiden per 3 maanden1.10.
Franc per post.1.40.
Afzonderlijke Nommers.8 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK ADVERTENTIES:
Van 10 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grooiere letters naar plaatsruimte. Voor bet incassee-
ren baUen de stad wordt 0.10 berekend.
LEIDEN, 7 November.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
H. Groothoff, officier van gezondheid bij het O.-I.
leger, geb. te Zalt Bommel, bevorderd tot doctor
in de geneeskunde, met academisch proefschrift,
get.: Historisch overzicht van de leer der conta-
giositeit der phthisis."
In de maand October zijn biunen deze gemeente
geboren 126 kinderen, als: 63 zoons en 63 dochters,
waaronder begrepen 1 tweelinggeboorie; overleden
66 personen (waarvan 6 elders woonachtig), als: 10
mannen, 14 vrouwen, 24 zoons en 18 dochters;
daarenboven als levenloos aangegeven 3; gehuwd
29 paren.
Een uitgezocht kunstgenot is onzen konstmin-
nenden stadgenooten op Vrijdag-avond aanstaande
bereid. Reeds meermalen mochten wij de heerlijke
gaven van don bas der Duitsche opera Behrens
bewonderen, ditmaal zal hij in de Gehoorzaal de
bekende aria uit de Zauberflöte „In diesen heil'gen
Hallen' Aufenthalt" van Scbubert enhetschoone
„Tenor und Bass" ten beste geven.
Onder anderen treedt op Franlein Betagae, de
allerliefste artiste van Rotterdams kunstinstituut,
die zich overal waar ze zich vertoonde en zong
stormenderhand de harten van het publiek innam.
Veni, vidi, vici. Ia het eerste deel koos ze zich
het gebed uit de „Freischütz", in het tweede „Die
Tagen der Rosen" van Baumgartner en „Es blinkt
der Thau" van Rubinstein.
In het instrumentale gedeelte znllen zioh verder
doen hooren de heeren Pickaneser en Nunes, mede
artisten van naam, zoodat men zal wel doen met
zich tijdig van plaats te voorzien.
De'Zuid-Hollandsche Gymnastiekonderwijzers-
vereeniging hield laatstleden Zondag alhier hare
najaarsvergadering. De voorzitter, de heer A. B.
Meilink, begroette met een hartelijk welkom de
vele aanwezigen, zoowel leden als belangstellenden.
Onder de laatstgenoemden merkte men op de heeren
J. A. Yan Dijk, directeur der Kweekschool voor
onderwijzers en onderwijzeressen, en dr. M. Treub.
Na verschillende zaken van hnishoudelijken aard
te hebben afgehandeld, werd het woord gegeven
aan den heer G. C. Baerends. In eene uitgebreide
lezing trachtte hjj aan te toonen dat de zorg voor
de lichamelijke opvoeding van onze scholen niet
dan gebrekkig kan worden behartigd. Hij deed uit
komen wat de gymnastiek in deze vermag, maar
wees er tevens op hoeveel er verder nog aan de
lichamelijke opvoeding behoort te worden gedaan
en hoe, door verschillende omstandigheden, de
school alleen niet bij machte is de lichamelijke op
voeding to voltooien. Goed voedsel, goede kleediDg,
goede lucht, reinheid, kan de school in het geheel
niet of maar ten deele onder haren invloed hebbeD.
Waar ze dit wel zou kunnen, hij goede lucht b. v.,
ontbreekt het nog veelal aan geschikte inrichting
tot luchtverversching in de schoolvertrekken. Het
debat over deze lezing werd aangehouden tot de
volgende vergadering.
De heer L. D. Labberté hield vervolgens eene
lezing over do methode bij het gymnastiek-onderwijs.
In eene van grondige stadie getuigende verhande
ling ging hij na, hoe in Duitschland door de be
kwaamste mannen op dit gebied het onderwijs in
de gymnastiek was behandeld geworden, aanwijzende
vat er van goed of af te keuren viel. Zoo had zich
langzamerhand eene methode gevormd, naar welke
thans onderwijs werd gegeven. Hij deed verder uit
komen hoe noodzakelijk het is voor elk vak van
onderwijs naar eene degelijke methode te kunnen
kandelen. By ons te lande ontbrak hieraan nog
▼eel; de methode voor het gymnastiek-onderwijs
was er nog niet, men moet hier poor nog steeds
bij de naburen ter markt gaan: eigen literatuur
ontbreekt. Hij juichte het daarom ten zeerste toe
dat eindelijk een leerplan het licht zag, om in eene
lang gevoelde behoefte te voorzien. Den ontwerper,
den heer Disse, bracht hij hiervoor hulde; zulke
pogingen waren te waardeeren en moesten opwekken
tot samenwerking, opdat ook wij eenmaal zouden
kunnen wijzen op eene, neen op d e methode voor
het gymnastiek-onderwijs. De heer Labberté mocht
de voldoening smaken dat zijn werk algemeene
goedkeuring verwierf.
De heer C. A. Bader verplichtte de vergadering
met het geven van onderwijs aan eene klasse meisjes.
Aan het bestour werd opgedragen de onlangs in
„Ons Recht" voorkomende beschuldiging tegen
mei8je8-gymna8tiek te wederleggen. Het 10-jarig
bestaan der vereeniging zal feestelijk worden her
dacht. De volgende vergadering zal gehouden worden
te Sliedrecht.
Morgen- (Donderdag) avond zal de Leidsche
afdeeling van de Maatschappij tot bevordering der
Bouwkunst weder eene vergadering houden in het
Nuts^ebouw, met het oog op het leesuur reeds
beginnende om halfzeven.
De bij iederen Leidenaar en bij eiken vroegeren
en lateren student bekende „Koos van de postkar" is
niet meer. In den ouderdom van 75 jaren heeft hij het
tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Hij behoorde
tot de Leidsche typen, - en om zijn voorkomen, de
gewillige diensten welke hij met zy'n zitplaats naast
zich aan zoovelen die haast hadden bewees, en om
zijn gemoedelijke spraakzaamheid, werd bij indertijd
in den Studenten-almanak een uitvoerige schets
waardig gekeurd en daarmede vereeuwigd.
Yoor hij sedert 1 Mei op de nieuwerwetsche,
groote postkar gezeteld was, kreeg hij met het hob
belende postkarretje een zwaren concurrent in den
zachtrollenden tramwagen, waardoor velen zich
verleid gevoelden. Doch al verschafte de tram ook
zóóvele gemakken als de grootste gemakzuchtige
n den tegenwoordigen tijd ook uit kan denker,
één ding zal men altijd missen, den ouden Koos,
die, wanneer eergevoel en het vooruitzicht op een
extra-fooi er hem toe aanspoorden, meer dan eens
een wedstrijd met het paardenspoor waagde.
Een zeer groote blikken hoed, die slechts hoogst
zelden door een blauw petje vervangen werdeen
minder groot hoofd, een breed doch kort bovenlijf, dat
zoowel des winters ah des zomers door een blauwen,
van blinkende knoopen voorzienen kapotjas omhuld
was; twee beeneD, zoo kort als waren ze inasn-
gekrompen onder do vracht, die zij dragen moesten,
en twee reusachtige groote voeten, als conp d'effet
tot slot - ziedaar de deelen waaruit Koos vol
gens bovengenoemde schets was samengesteld.
Hierbij dient gevoegd te worden dat wanneer Koos
de leidsels van zijn ros uit de handen had gelegd
en van den wagen afgeklommen was, een groote,
met brieven en drukwerken bezwangerde zak tot
zijne noodzakelijke attributen behoorde.
Al kon Koos das ook niet tot de schoonen deses
aardbodems gerekend worden, tot hen, die bemind
zyn in den kring waarin zjj werkzaam zijn, behoorde
hij zeker. Ia een oogenblik had hij de linnen zak
ken in de postkar geworpen, de bout op de deur
gedaan en de leidsels van het nabijzijnde hekwerk
losgemaakt; want, dit zy in het voorbijgaan opge
merkt, dat hoewel rosiante (op wier rug zich ge
woonlijk een zwart hondje bevond, dat Koos op al
zijn tochten vergezelde) weinig sporen van wildheid
aan den dag legde, ja zelfs veeleer een neiging
tot liggen dan tot loopen scheen te bezitten, Koos
nooit na zon laten het wagentje onbeheerd te laten
staan, zonder vooraf de leidsels aan het een of
aader bevestigd to hebben om te voorkomen,
dat paard en wagen op hol zouden gaan.
Zijn: *rijdt gij mee naar het spoor, mijnheer?"
klonk menigeen niettemin meer welkom in de ooren
dan de stem van de meest verleidelijke sirene en
eigenaardig-interessant was dan hetgeen hij verder
op den tocht omtrent zijn levensloop vertelde.
Blijkens bericht van den consnl-generaal der
Nederlanden te Piraeus, zal de wet tot invoering
der tabaksregie in Griekenland den 26 Nov. a. s. in
werking treden.
Blijkens een bij het departement van marine
ontvangen telegram is Zr. Ms. schroefstoomschip
„Bali" in den namiddag van 5 dezer van Point do
Galle vertrokken.
Z. M. heeft A. Soutendijk te Tiel, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend als landmeter lste
kl. van het kadaster, behoudens aanspraak op pen
sioen en onder dankbetuiging voor den lande be
wezen diensten; - benoemd: tot landmeter van het
kadaster der lste kl. J. A. Martens te Arnhem,
thans 2de kl.der 2do kl.: G. Hoogland te Arnhem
en C. W. Hoffmann te 's-Boscb, beiden thans
3de kl.der 3de kl.A. K. Nnnnink te Leiden,
en A. Robbers te Tiel, beiden thans adspirant; -
benoemd tot rechter in de arrond.-rechtbank te
Leeuwarden, mr. H. D. Van Ketwich Verschuur,
thans snbst.-off. van justitie bij die rechtbank.
Gemengd Nlen ws.
Gewoonlijk behoeft men niet naar
een „concert des variétés" te gaan om iets nieuws
te zien. Er is echter geen regel zonder uitzonde
ringen en zoo maakte ook het gezelschap van den
heer D. Yan Wijk nit Amsterdam, dat gisteravond
in de Stadszaal alhier optrad, eene afwijking op
dien regel.
Het vrijgoed opgekomen publiek toonde zich -
en niet ten onrechte - zeer voldaan.
Mocht Franlein Reyman, die op zeer geestige
wijze hare Dnitsche chansonnettes ten gehoore
bracht, bij den eersten keer reeds zeer worden
toegejuicht, haar tweede en laatste optreden lokte -
ja, men kan veilig zeggen een oorverdoovend applau-
di88ement uit. Tot driemalen toe werd zij dau ook
teruggeroepen.
Hetzelfde gelukkige lot deelde de heer Van Bie-
nen, en het aanhoudend applaus dat dezen Hol-
landschen komiek ten deel viel noodzaakte ook hem
herhaaldelijk terug te komen.
Met zeer veel genoegen werden ook miss Lilly
Bell, mdlle. Leonie Zelord, die zich spoedig mede
eene lievelinge van het publiek maakte en telkens
moest terugkeeren, ma3. Arabella en niet het minst
het „Trio Mortimer" aangehoord.
Het was een aardig gezicht de twee vélocipè-
di8teö, mr. Maurice en miss Jessie, over het be
trekkelijk kleine tooneel te zien rijden, - en vooral
ook deze eerste door een twintigtal brandende
fle8schen. Beider optreden maakte een eigenaardigen
indruk.
Schoon, waarMjk schoon waren de „poses de
marbre", die door miss Rosa werden weergegeven,
en hare verschijning mocht - hoewel op ander ge
bied - niet tot de minst belangwekkende gerekend
worden.
Veel blijft er nog te vermelden, ook de enorme
kracht van den heer Aza, de buitengewone vlug
heid van de gebroeders Revelles, de toeren van de
troupe Alazi, enz. enz., en ook dat het ge
zelschap wellicht een tweede bezoek aan onze stad
zal brengeneene goede gelegenheid dus voor hen,
die er ditmaal niet zijn geweest, om hun verzuim
goed te maken.
Onder de paarden van de huzaren^
alhier in garnizoen, heerscht de inflaenza, waaraan
reeds oenige zijn overleden. Deze paarden zjjn uit
Ierland afkomstig.