LEIDSCH
DAGBLAD.
A'0. 7258
Maandag 15 October.
A0. 1888.
Eerste Blad.
PRIJS DEZER COURAST:
Toor Leiden per 3 maanden130.
Franc© per post1.40.
Afioc/terlijke Nommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEIJS DER ADVERTENTIES:
Vu 1—# r«£clB 1.08. Iedere regel meer 0.I7J.
Groolere letler» naar plaatsruimte. Voor het :nci!set-
rto buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
Dit nomuier bestaat nit DRIE BLADEN.
OfQoiëelo Kennl^sfeviageiL
Burgemeester en Weihouders der gemeente Leidon
Brengen ter algemeene kennis dat de passage over de
Oude Heerengracht, van de Haven tot de Verver
straat, op Zaterdag den ISden en Maandag den léden
October a. s. voor rij- en voertuigen zal zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
12 Oct. LS83. E. KIST, Secretaris.
BURGEMEESTER "en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gcaien de wet vzn 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 10 t) tot
herziening van d« artt. 204, 265 eu 266 der Gemeen'.éwet:
Doen te weten dat het 1ste supp. kohier der plants dir.
belasting, dienst 1883, in afschrift gedurende vijf njaanden
op de Secretarie der Gemeente (financiëele afdeel mg) voor
een ieder (er lezing is nedergelegd eti dat cl\ce aange
slagene binnen drie maanden na de uitreiking van het
ai nslagbiljet legen zijnen aansïag bezwaren bij verzoekschrift,
op ongezege'ld papier, aan den Gemeenteraad "kan inbren
gen, terwijl de belanghebbende binnen dertig dagen na
de medeéeeling van 'sRaads beslissing bij de Gedeputeerde
S'.alen dezer provincie in'beroep kan komen, wordende tevens
de verplichting tot bet 'betalen van den aanslag doar het
indienen van. bezwaren en het bistellen van beroep niet
opgeschort.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, ©E KANTOR, Burgemeester.
13 Oct. 1883. E. KIST, Secretaris.
Taai geldzaken.
Do nieuwe belastingplannen, waarmede de Regee-
giog ons keet na de opening der Kamerzittingen
feeéifc verrast, ^vonden tot heden nog weinig toe
juiching. Bepaalde ingenomenheid bespeurden we
nergens: wel 'hier en daar een errtiek, minder ifQg
wat de bijzonderheden dan wat de algenaeene strek
king aangaat.
Dat niemand gaarne meer bekreting betaalt dan
bi) een vorig :jaar deed, is een waarheid als «een
see, een axioma der axicmata. .Maar wanneer -nu
zonneklaar is bewezen dat de Staat behoefte -heeft
«in vermeerdering van «inkomsten, dan zijn, ver
trouwen we, de meesten onzer wel vaderlandlie
vend genceg ora zich eenige vermeerdering van
druk te laten welgevallen, - indien het sloeht6 blijbt
dat die drek bij toeneming geevenrodigd is aan de
draagkracht der ccntribuabelen. Ongelukkigerwijze
bestaat bij niemand onzer die avertuigieg, - en
resds goruimen tijd hebben we met reikhalzend
verlangen uitgezien naar den minister van-financiën,
wien het gegeven -mag zgn een programma van
belastinghervorming aan te bieden .dat do moeite
de? overweging en bespreking waard is.
Ons Rijk&budget ie ziek:: het ljjdt ^an intermit-
teerende tekorten. De^rschjjasolen volgen elkander
vrL regelmatig en da£ is juist geen gGeuststeliïenö
tee ken. Zij zijn: 1. Tekort 2. Dekking van het
tekort door vlottende schuld. 3. Consolidatie van
vlottende schuld door middel van een leeaing. Nu
komt op een voegende begrooting de post voor rent©
van die leeniog. Het tekort wordt dus vermenig
vuldigd met 1 -f- 4^, terwijl er dan gewoonlijk bo
vendien een paar buitenkansjes vallen die het
cD»er nog wat hoogor maken. We krijgen al zoo
weer hetzelfde kringetje, maar met wat grooler
straal, precies als met een keisteen die in het water
wordt gegooid: Ttkorf, vlottende schuld, consoli
datie. Enzoovoort - da eapo al fioe. Wanaoer dat
'ine wezen zal, weten wo niet.
Als een gewoon menseh op die manier huishield,
^aa zou de minst snuggere in staat zijn bom te
voorspellen dat hij wis en zeker naar den kelder
gaat. Voor onze fiaanciers bestaat er geen kelder:
29 komen en gaan, en zijn maar blij, wanneer zij,
precies als de vroolijke schoenlapper van Lafon-
toine, de twee einden van het jaar aan elkander
Wotea te kuQopeu, Hoe, dat komt er minder op aan.
Wie is het ook woer geweest, dio het eerst heeft
gezegd dat ons belastingstelsel dringende herzie
ning behoeft? De man is zeker al lang dood, want
het is erg laDg geleden.
Maar onlangs heeft de Eerste Kamer het ook
weer eens gezegd, in haar adres van antwoord op
de Troonrede. Do Regeering kon dien wenk ver
staan hobben, en dan zou zij zeker iets beters heb
ben voorbereid dan wat huismiddeltjes, als daar
zijnHerstel van graan- en houtrechten, verhooging
van theerechten, idom van jeneveraccijus, wat op-
eentjes op personeel en successie, eD.last not
least: Aan do gemeenten de zorg ontnemen voor
de incasseering van één van haar vier vijfde deelen
van het personeel.
Ge noemt dat laatato een huismiddeltje? 't Is
een paardenmiddel!
Zooals men het opvat. Zeker, de gemeenten zullen
er in niet geringe ongelegenheid mee raken. Vooral
in de zoogenaamde stadsgemeenten is de boog reeds
vrij sterk gespannen, omdat de toenemende eiachen
van beschaving, vaa verkeer, van handel en nijver
heid tot groote uitgaven dwingen. Maar wat heeft
de Regeering daarmede te makon? Zij moet haar
eigen tuin schoonhouden, en de tekorten uitwerpen
wordt de last tm overgebracht op do schouders
der gemeenten., - „wij, Regeering, zullen haar do
noodige vrijheid geven ook haar zaken te be
modderen eoo goed en zog kwaad het kon."
Zij megen ©peentjes heffen, nog veel meer dan
Jfcet heden, op do belasting van gebouwde en on
gebouwde eigendommen. O die kostelijk opcentjes,
dioDigdrt^els in 't gemoed va® financiers die ver
bitterd «ga geworden door de brutale gezichten van
onbeschaamde tekorten!
Maar - de -stedelijke gemeenten hebben geen ge
degenheid om munt to -slaan, anders gezegd opcen-
tj-es te kengelen uit die c-n gebea wde eigen
dommen:: haar .grondgebied -ie binnen enge greüzen
beperkt, - de "landbezitters huizen in de kleine
.gemeenten, die ^weinig -uitgaven hebben omdat haar
geen hooge eiscken gesteld worden
ïDat 's waar ook, zegt de minister van -financiën
in zijn Memorie van "Toelichting. Maar - we zijn
van plan de fmanciëele verhouding "tusschen Rijk
en gemeenten later eens netjes te regelen, en tot
zodlang most ge u maer een kleine aderlating in
't algemeen beïarg laten welgevallen: een poos
geduld slechts, Koulen en Aken zijn niet oö één
dag gebouwd. Bovendien, ziet esns hier: gij stede
lijke gemeenten, gjj stelt nééve6l belang in het lager
onderwijs, veel meer dan «aw ipktfcelan&eche zustere
af nichten, <te.t ge, ook zonder de wet van 1-67S,
dat on*iörwerp .zoo goed zasdt hebben g®eld-als
gezegde wet n voorachrijftIk bid u schudt
niet van neendat is maar aver .maat vat beschei
denheid,-.. Nu i*6 dio wet gek©.non, die eigenlijk,
dank zij bcv trouw© zorg, uw laste» niet heefc ver
zwaard: toch gaf zij u eene bijdrage van 30 per
cent in de kosten. Die 30 pereent zijn dus voor
u een meevallertje, - en dus kunt ge nu
best wat missen om ket Rijk uit den brand te helpen.
Hoe in 't dagelijkse h leren zoo'n redeneèriug
zou heeten, weten «ve niet Als een staaltje van
Rogeeringslogica heef'f zij ongetwijfeld haar v er-
makeijjke zijde.
rJEI®E», 13 October.
Heden is aan do universiteit alhier de heer C. A.
Lobry Van Troost^nbarg De Bruyn, geb. te Leeuwar
den, bevorderd tot doctor in de scheikunde, met
academisch proefschrift, get.„Verhouding der drie
dinitrobenzolen tegenover cyoankolium m alcoho
lische oplossingen."
Morgen, Zondag, zal het vijftig jaar geleden
zijn dat de heer J. W. Schaap alhier aan bet
Genootschap „Mathesis Scientiarum Gcnitrix" het
enderwijs in de bouwkunde begon, dat hij tot heden
onafgebroken heeft waargenomen.
Gedurende het derde kwartaal van dit jaar
viel het Rijks-Museum van Oudheden op do Bree-
straat een bezoek van 2191 personen ten deel,
terwijl het gebouw op het Rapenburg, waarin de
afgietsels van Olympia zijn tentooogosteld en dat
slechts twee maanden geopend was, werd bezocht
door 183 personen, samen 2374; het Rijks-Kabinet
van Prenten en Pleisterbeelden werd bezocht door
57 personenhet Rijks-Ethnographisch Museum
was gedurende dien tijd nog gesloten.
Bij het sectie-ooderzoek van het ontwerp tot
verhooging van hoofdstuk V der Staatsbegroting
voor 1882 werd door sommige loden de wensche-
lijkheid betoogd dat het Lcidscbe prentenkabinet
niet langer resorteere onder de afdeeling kunst,,
maar weder opgenomen worde onder hooger onder
wijs, om te voorkomen dat het vroeg of laat toch-
naar Amsterdam worde overgebracht.
Met het winterseizoen komen ook de winteruit-
spanningen, die de lange avonden na de kort©
dagen ter dego doen opschieten.
De lezingen voor den werkenden stand, die reeds
vele jaren in de Stadozaal worden gehouden en
die nitgaan van de Maatschappij tot Nut van het
Algemeen, zullen ook dit jaar weer spoedig een
aanvaDg nemen en - hiervan kan men verzekerd
zijn - opnieaw m9nig genoeglijk avondje verschaffen.
Nu eens een spreker dio do lachspieren in be
weging weet te brengen, dan een die op geschied
kundig terrein of tot bevordering der wetenschap
zijne gaven ten dienste stolt, - maakt dat „olok wat
wils" krijgt en dat men voor eentonigheid ge
vrijwaard is.
't Yalt niet te betwijfelen of de commissie zal
ook than6 hare belangeloozo moeite bekroond zien
met een druk bezoek.
Bovenal kunoen patroons, werkbazen enz. hiertoe
veel medewerken, door hunne ondergeschikten op
de nuttige instelling te wijzenen misschien
zullen er ook wel enkelen gevonden worden die
zich de geringe kosten willen getroosten om eenige
kaarten onder hun personeel te verdeelen.
j Een ieder draagt naar zijne krachten bij en de
i lezingen zullen daardoor in bloei toenemen!
Io het studentenweekblad „Minerva" wordt
-een laos gebroken voor de benoeming van den
ïheer Cd. Busken Huet tot hoogleeraar der Neder-
Aandsche letterkunde aan de universiteit te Leiden.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
kerkhuis alhier opgenomen van 46—68 volwassen
personen en van 914 kinderen.
Ia verband mot do aangekondigde opheffing
van het telegraafkantoor to Haarlemmermeer, worden
thans aanstalten gemaakt om die plaats door eene
telepkoongeleiding met het telegraafkantoor te
Haanl3m te verbinden.
Men hoort dikwijls klachten over ontvreem
dingen op grooter of kleiner schaal, door spoor-
wegbeambten. Een bewijs dat de maatschappijen,
zeiven pogingen doen om dien toestand to verbetoren,
is wel dez© circulaire, door den chef van den we»
werken on mouvomeDt der H. IJ.-S.-M. aan de
verschillende ehefs gericht:
„Herhaaldelijk komen bij mij klachten in over
het ontvreemden resp. bestelen van aan onze zorgen
toevertrouwde gooderon.
jDat de daders vau deze oneerlijkheden onder-
het personeel van do stations eo de tremen moeten
schuilen, behoeft niet te werden gezegd, evenmin
dat daardoor de blaam wordt geworpen op
gebeele spoorweg-corps.
„Er moet noodzakelijk aan dezon toestand een
einde komjnik noodig u daarom nit, hot toezicht,
op het mei £e behandeling der goederen belaste