LEIDSCH
DAGBLAD.
K°. 7228.
Maandag 10 September.
A0. 1883.
Eerste Blad.
PRIJS DEZER COURAST:
Voor LeiJen per 3 maanden....f 1.10.
Iranc* per postB 1.40.
AfzoflA'jrlyke Nommers0.05.
Deze Conrant wordt dadelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
TJtlJS DEE ADVERTENTIE*:
Van 1O regels f 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letten naar plaatsruimte. Voor het incasseer
ren baiten de stad wordt 0.10 berekend.
Dit Kommer bestaat uit TWEE BLADEN.
OfUoiëelo Konni»^6rin^©n.
Kamp in Sederlandgcb'Iedlë.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden bren
gen ter algemeene kennis dat ten behoeve van de slacht
offers van de ramp in Nederlandsch Indic bij hen is ont
vangen van P. 25 en van N. 2.50.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
8 Sept. 1883. E. KIST, Secretaris.
Het Oriëntalisten-Congres.
In deze week zal hier het zesde Oriëntalisten-
CoDgr s worden gehoudeD. Rnim tweehonderd vreem
delingen, de meesten buitenlanders, komen in de
stad, Lij gastvrije burgers, in do hotels of op ge
huurde kamers gehuisvest; bij de aankomst der
treinor. staan jongelui, om hen zoo noodig inlich
tingen te geven en hen terecht te wijzenmenigeen
heeft de vlag uitgestoken; vele feesten worden ge
geven, hetzij op kosten van het Congres zolf, hetzij
door do gemeente, wier bestaur plechtig de leden
zal ontvangen on verwelkomen. Hoewol het Congres
dus blijkbaar een zaak van belang is, vragen waar
schijnlijk zeer vele ingezetenen: Wat is er eigenlijk
aan de hand? Een Oriëntalisten-congres, wat is
datP Is dat nu een zaak, waarvoor zooveel bewe
ging gemaakt on zooveel gold uitgegeven moet
worden
Laat ons hen die zoo vragen, trachten in (e lichten 1
Oriëntalisten noemt men hen die de taal en zeden
van een deel van Azië - waaronder in dit geval
altijd Egypte gerekend wordt - bestudeeren. Het is
thans do zesde keer dat velen hanner samenkomen
om m ?t elkaar over de wetenschap waaraan zij
zicli wijden, te spreken. In 1873 had dit hot eerst,
te Parijs, plaats; in 1874 te Londen; hot d^rde
Congres werd in 1876 te St.-Petersburg gehouden
het vierde in 1878 te Florence, en op het vijfde,
in 1881 te Berlijn, werd besloten dit jaar of het
volgende te Leiden saam te komen. De tentoon
stelling te Amsterdam was aanleidirg dat aan dit
jaar e voorkeur is gegeven.
Lid van het Congres kan ieder worden tegen be
taling van f 6. Ditmaal hebben zich ruim vierhon
derd laten inschrijven, èn om de zaak te steunen
èn om de werken die het Congres zal uitgeven, te
ontvangen. Slechts de grootste helft dier loden, die
over do geheelo wereld verspreid waren, komen
hierheen. Daarenboven zijn eenigo heeron tot eere
leden benoemd: zoo de minister van binnenlandscho
zaken, die aanstaanden Maandag het woord voeren
zal, zijn ambtgenoot van koloniën, de curatoren der
universiteit, het dagelijksch bestuur der stad.
Maandag-morgen zal in de Stadsgehoorzaal het
Congres geopend worden, bij welke gelegenheid
do voorzitter, prof. Kuenen, een redevoeriog zal
houden, en kort na de openingszitting beginnen do
werkzaamheden. Deze bestaan hoofdzakelijk in het
houden van korte ierhandelingen, over weten
schappelijke onderwerpen, waarover vervolgens door
ieder lid die inlichtingen to vragen of aanmerkingen
te maken heeft, gesproken kan worden. Het gebeurt
soms, dat een warme redetwist tnsscheu twee of
meer geleerden toont, hoever hunne gevoelens uit-
eenloopen on hue belangrijk het hun voorkomt,
hun eigen standpunt te reohtvaardigen en een andor
van ongelijk te overtuigen.
Meestal wordt door hen die een verhandeling
willeD honden van te voren opgegeven, waarover
zij zullen spreken. Voor dit Congres zijn 63 ver
handelingen aangekondigd. Na behoeft het geen
betoog, dat het onmogelijk is die allen te hooren;
tjjd en kracht zopden te kort schieten. Ook zon het
onnut zijn; want al dragen de leden den gemoen-
schappelijken naam van Oriëntalisten, iedor hnoner
is slechts thuis in een klein gedeelte van de vakken
door hen allen gezamenlijk beoefend.
Daarom verdoelen de leden zich in sectiën, en
vaak honden twee of meer dier sectiën te gelijk
zitting. Ditmaal zullen er vijf zjjn, waarvan de
eerste weer in tweo deolen is gesplitst, namelijkI.
de Semiotische sectie, a. het Arabisch, b. de andere
Semietische talen (Hebreeuwsch, Syrisch, enz.) en
al wat in spijkerschrift is geschreven (Assyriach,
oud-Perzisch); II. De Arische sectie (de volken
van Hindostan spelen hier een hoofdrol), Hl. de
Afrikaansche sectie (vooral Egypte), IV. Binneo-
Azië en het verre Oosten [(Mongoleü, Tataren,
Chineezen, Japanneezen), V. onze Oost en Australië.
Edoch, men kan vragen, en vraagt vaak, kan al
wat op oen congres gesproken wordt niet gedrukt
worden? Dit kan natuurlijk geschieden en gebeurt
zelfs gewoonlijk. Maar hiermee wordt het doel der
congressen niet bereikt. Het is niet hetzelfde, of
men eeDe geleorde verhandeling leest dan wel over
een onderwerp hoort spreken, zelf eone opmerking
maakt dio beantwoord wordt, en mot vakgenooten
over de besproken on over andere onderwerpen van
gedachte wisselt.
Ziedaar de belangrijkste zaak genoemdDe ge
leerde verhandelingen zijn noodig. Zij geven den
toon, het karakter van het Congres aan. Maar dat
mannen die dezelfde studievakken beoefenen elkander
persoonlijk leeren kennon en met elkaar over hun
studie en andere dingen spreken, dat is de hoofdzaak.
En daartoe zijn de gezellige bijeenkomsten, gemeen
schappelijke maaltijden en andero feesten volstrekt
niet overbodige of onverschillig© zaken.
Men bodouko wel, om het belang van dat onder
ling verkeer gedurende oen Congresweek to waar-
deeren, dat zeer veel geleerden in de plaats hunner
inwoning niet één, en in hun land binnen den
omtrek van oen dagreis slechts weinige vakgenooten
hebben, soms niet eens dio van wie zij meenen het
meest te kunnen leoren. En toch is het niet slechts
zeer aangenaam, maar ook noodig, van tijd tot tijd
te spreken over de wetenschap waarvoor men grooten-
dee';s leeft. Vandaar dat menigeen zich vrij zware
cffers getroost om een congres bij te wenen. De
Congresweek moet dus aangenaam worden gemaakt.
Het geld, hieraan ten koste gelegd, is goed besteod
wart niet alleen de geleerdheid, in do sectieverga
deringen ton gehoore gobracht, maar ook de feeste
lijkheden dienen om de mannen van wetenschap
nader tot elkaar te brengen, opdat zij elkaar goed
verstaan en waardeereD, om hun blik te verruimen,
opdat zij voor eenzijdigheid bewaard blijveD, om
hun door de samenwerking met vakgenooten nieuwe
gezichtspunten op hun werk te geven, om hen
frisscher en veerkrachtiger voer hun arbeid te maken.
Iu de volgende dagen willen wij niet slechts van
hetgeen in de algemeene vergaderingen, maar ook
van hotgeen in do sectiebijeenkomsten plaats heeft
zooveel meedeeïen, als kans heeft in ruimer kring
gewaardeerd te worden; maar wij vleien ons dat
reeds deze vluchtige beschrijving van hetgeen het
Congres beoogt, zal maken dat menigeen met be
langstelling gadeslaat wat dezer dagen binnen Leiden
gebenrt.
Het Congres treft doel, licht en loven onder de
leden vorspreidende, ten bate der wetenschap, en
door haar ten bate der maatschappij!
8 September.
In de maand Augustus zijn binnen deze gemeente
geboren 159 kinderen, als: 91 zoons en 68 dochters,
overleden 82 personen (waarvan 8 elders woonach
tig), als: 19 mannen, 12 vrouwen, 29 zoons en 22
dochters; daarenboven als levenloos aangegeven 7;
gehuwd 30 paren.
De nieuwe gebouwen voor het Gymnasium en
de Hoogere Burgerschool voor meisjes - het laatste
met zijn inderdaad schoonen maar eenvondigen en
voor ieder begrijpelijken gevel, in het midden
waarvan het jonkvrouwelijk beeld geen onaardig
figuur maakt - zijn hodenmorgeu in gebrnik genomen.
Dat aan de Garenmarkt is thans tevens door een be
werkte houten schutting omgeven, zoodat het gym
nastieklokaal gedeeltcljjk voor het nieuwsgierige
oog is verborgen.
Bij den heer B. Blankenberg alhier is een
keurig boekske verschenen: „A vons ma pensée."
Het bevat op eiken datum een bijschrift, sommige
ontleend aan beroemde Fransche schrijvers, in wier
taal het geheel is gesteld. De bedrukte bladzijden
zijn van elkaar afgescheiden door met twee dwarse
roode lijnen in drieën verdeelde pagina's, bestemd
tot het doen van verschillende aanteekeningen voor
eiken dag van het jaar. Tevens is dit prachtbeekje -
in net bandje en verguld op snee - zoo ingericht
dat het niet voor één, maar zelfs gedurende vele
jaren dienst kan doen.
De opbrengst van het vervoer over den spoor
weg LeidenWoerden in de vorige maand was
als volgt: reizigers (18,166) f 8698.02, bagage
(26 ton) f 163.81, bestel-, ijl- en vrachtgoederen
(1554 ton) f 1532.80, levende dieren en rijtuigen
f 235.77; totale ontvangst f 10,630.40, tegen
f ll,347.45'/2 in 1882. Totale ontvangst van 1 Mei
1883 af f 41,078.00»/,, tegen f 42,682.88 in 1882,
zijnde per dagkilometer f 9.27 in 1883 en f 9.63
in 1882. Er is dus weder achteruitgang merkbaar.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 3562 volwassen
personen en van 39 kinderen.
Aan het na-examen vanwege de vereeniging
voor gereformeerd schoolonderwijs is deelgenomen
door 5 candidaten, waarvan 4 slaagden, nl. de heeren
P. Adriaanso te Middelburg, W. M. C. Jacobs te
Arasterdam, H. Scholtens Kz. te Rotterdam en
J. Hoinmos te Leiden.
Do vicaris kapitulaar van het bisdom van
Haarlem heeft benoemdtot rector van het Pius-
gesticht te Amsterdam den heer A. M. C. Van
Coothtot adsistent te Schoonhoven J. J. A. M.
Fernautzentot kapelaan ie Voorschoten J. H. A.
Thustot kapelaan te Haarlemmermeer O. L. V.
Oiibev. Ontv. J. H. M. Peeporkorn, die 19 Ang. 11.
tot priester is gewijdtot kapelaan te Rotterdam
H. Laurentins, P. M. Bots, en tot kapelaan te Alfen
aan den Rijn G. F. G. M. Van Rijn.
Hot genootschap der Onderlinge Levensver
zekering van „Eigen Hulp" hield gisteren in eene
dér bovenlokalen van hot hotel „Beau Séjour" te
's-Hage zijne algemeene vergadering.
De directeur, jhr. mr. M. G. De Bosch Kemper,
bracht het verslag over het afgeloopon jaar uit,
waaruit bleek dat in het geheel werden gesloten
2280 contracten tot verzekering van f 1,431,330
kapitaal, waaronder 1190 volgens weektarief tot
verzekering van f 101,850 en 125 contracten tot
verzekering vaa f 28,850 jaarrente.
Op 1 Juli 1883 was nog verzekerd f 1,292,885
aan kapitaal en f 27,095 aan jaarrenten, waarvan
voor f 274,320.50 aan kapitaal en ƒ2285 aan jaar-
rente, waarbij het risico uitsluitend is het in leven
zijn van den verzekerde gelegen is.
Het kapitaal van het genootschap is belegd in
eerste hypotheken en solide obligatiën en bedroeg
op 1 Jali jl-, na aftrok van f 8780, gestort op
aandeelen van het waarborgkapitaal, f 154,220.
Het genootschap is niet opgericht uit winstbejag,
maar tot toepassing van het coöperatie-beginsel,
zoodat niet een klein deel, maar bijna de geheele
winst aan verzekerden wordt uitgekeerd.
Op algemeen aandringen verbond de heer Bosch
Kemper zich tot de volgende algemeene vergadering
