N°. 7167. Zaterdag 30 Juni. A0. 1883.
LEIDSCÏÏ DAGBLAD!
TRIJS DEZER COURANT:
Toor Leiden per 8 maanden1-10.
Franco per post1.40.
Aj'iooderlijke Nommers0.05.
Avond-eclitie.
Een Leidenaar in Amerika.
Het gebeurt niet alle dagen dat een Amerikaansch
blad zich in uiterst guustigen zin over een onzer
landg^nooten uitlaat, en wanneer dit nu een onzer
voormalige stadgenooten betreft, is het o. i. niet
meer dan billijk het ter algemcene kennis te brengen.
Er is echter nog een reden, van meer algemee-
nen aard, die ons hiertoe noopt. Algemeen bekend
is de voortreffelijkheid der zoogenaamde Waltham-
horloges, maar minder algemeen bekend is het dat
deze tot dien graad van voortreffelijkheid gebracht
werden door een onzer landgenooten, aan wiens
genie de beroemde, uitgestrekte Waltham Watch-
Factory, die tegenwoordig honderden werklieden
brood en meer dan dat geoft, dien omvang on bloei
te danken heeft. Wij laten echter liefst de Ameri
kanen zelf spreken, het ons tot een waar genoegen
rekenende daarvan de echo te kunnen zijn.
In de „Waltham Daily Tribune" van 19 Mei 11.,
welk blad ons eerst thans door vriendelijke tus-
schenkorast in handen kwam, lezen wij het volgende:
De superintendant Yan der Woerd, de vader
der tegenwoordige Amerikaansche horloge-industrie,
heeft gisteren aan den directeur zijn ontslag ge
vraagd, in te gaan met 1 Juni, en dit na een onaf
gebroken werkzaamheid van 26 jaren.
In 1857 bij de Maatschappij in dienst getreden
als mechanicus, gaf hij weldra blijk van zooveel be
kwaamheid dat hij reeds in 18C3 belast word met
de geheele directie over het mechanische departe
ment, terwijl hij zulke volmaakte uurwerken ver
vaardigde, dat dezen weldra den roem der Ameri-
kaaneche horlogerie vestigden, en weldra als de
voortreffelijketen erkend werden. Hij bestuurde dat
departement tot in 1875, toen hij door den directeur,
den heer Robbins, nitgenoodigd werd de zorg voor
de geheele fabriek op zich te nemeD, welke veel
omvattende betrokking hij op de meest eervolle
wijze ot op dit oogenblik vervulde.
Onmogelijk zou het zijn in een gewoon dagblad
artikel recht te doen wedervaren aan de verdien
sten van dezen heer als mechanicus, als uitvinder
of bestuurder, of ook aan de groote rol die hij
heeft vervuld in de vestiging van een stelsel van
horlogerie in ons vaderland, waarvan de wedergade
niet te vinden is. Laat deze verklaring voldoende
zijn dat er moeilijk éêa stuk gereedschap of machine
bij de/.e reusachtige industrie te vinden is, dat niet
door hem werd uitgevonden of door zijn geniaal
onderzoek verbeterd werd. De heer VanderWoerd
is van de mechanische afdeeling dezer kolossale
Amerikaansche inrichting wat de heer Robbins is
voor hot commerciëele gedeelte en het is aan deze
tweemannen, R. E. Robbins en Chs. Van der
Woerd, dat ons vaderland zijn roem vandeonbe-
rispelij kste en nauwkeurigste horloges te danken heeft.
De heer Van der Woerd heeft rust verdiend
na een zoo inspannend en zoowel het hoofd als het
lichaam afmattend leven als zijn betrekking van
superintendant aan deze fabriek medebracht. Dat
was een leven van zeldzame werkzaamheid, en hij
mag gerustelijk zijn staf nederleggen met de volle
overtuiging dat hij in de nederigste zoowel als in
de hoogste positie steeds zijn plicht heeft gedaan.
Hij zal van hier vertrekken met de beste wenschen
en van de oprechte dankbaarheid zijner superieuren
mag hij zich overtuigd houden. Vele vereerendeen
voordeelige betrekkingen zijn nu voor hem open,
maar hij wil in dezen zomer een bezoek brengen
aan zijn familie en vrienden te Leiden, in Nederland.
Na herstel zijner gezondheid, die door al te grooten
ijver wel wat geleden heeft, hopen wij hem opnieuw
zijn ongemeene talenten te mogen zien in toepassing
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven-
s_
brengen, die hem znlk een grooten naam in de
horlogemakende wereld hebben doen verwerven.
Had vroeger zelfs een Zwitserscbe commissie
zich op de meest eervolle wijze in haar officieel
rapport over deze fabriek en haar superintendant
uitgelaten, deze lof in een Amerikaansch blad aan
een Nederlander gebracht zal gewis menigeen, voor
wien nationaliteit nog iets meer is dan een klank,
goed aan het hart doen.
LEIDEN, 29 Juni.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Noord-Amerika door middel van
het stoomschip „Rotterdam", van Rotterdam ver
trekkende. Ten postkantore alhier moeten de brieven
enz. uiterlijk heden Vrijdag-nacht te twaalf uren
bezorgd zijn.
Uit het gemeenteverslag. - De ontvangsten
van de Muziekschool bedroegen f 9746.37^, de uit
gaven f 10,167.26, zoodat er een tekort in de kas
was van f 420.88'/2. Indien echter de aard der uit
gaven in aanmerking wordt genomen, kan men aan
nemen dat de financiëele toestand der Muziekschool
mede gunstig is.
Do op den 3den November 11. opgerichte lieder
tafel „Leidens Mannenkoor" bestond op 31 Dec.
uit 51 werkende en 52 belangstellende, allen con-
tribneerende leden.
Tot 1 October bedroeg het aantal leden der „Stu-
denten-afdeeling van het Nederlandsch Tooneelver-
bond" 94. Toen echter bedankten er velen en daalde
het ledental tot 67, om echter later weer toe te
nemen, zoodat het op het einde des jarrs 95 be
droeg. Sedert is het nog tot ruim 110 gestegen.
Het aantal leden van „Litteris Sacrum" neemt
steeds toe, en bestond ongeveer uit 80, terwijl de
„Afdeeling Leidon I van hot Nod. Onderw. ge-
nootsch.", dat mede in bloeienden staat verkeert, met
13 leden vermeerderde, on er thans 47 telt.
Bij het departement Leiden der Maat6ch. tot
Nat van 't Algemeen is het ledental niet vermeer
derd, zoodat het bestaat uit 350 gewone en 3 ho
noraire leden.
De Studenten-gezelschappen „Arena Studiosorum"
met ongeveer 200, „Njord" met 18 eere- en ongeveer
160 gewone en „Studenten-IJsclub" met 210 leden
verheugen zich steeds in een bloeienden toestand.
De laatste vereeniging kon echter weinig ten uit
voer brengen, aangezien het ijs en het weer niet
dienende waren.
De gemeenteraad van Haarlemmermeer heeft,
op voorstel van den heer Bultman, tot leden eener
commissie in zake hot telegraafkantoor benoemd
den burgemeester en de heeren Bultman en 't Hooft,
nadat vooraf was gelezen een brief van den minister
van waterstaat enz., waarin wordt bericht dat het
telegraafkantoor op 1 October a. s. voor het alge
meen verkeer zal worden gesloten, omdat de gej
meente blijft meenon, niet tot verdere waarborging
van do opbrengst verplicht te zijn, en derhalve
ongezind is, het deswege verschuldigde over het
dienstjaar 1882 te voldoen.
Op verzoek werden eervol ontslagen als onder
wijzer: aan school 4, O. Knap, ingaande 16 Aug.
a. 8., en aan school 10, K. R. Westerterp, ingaande
19 Aug.
Benoemd werden tot onderwijzeresaan school G,
mej. M. C. v. d. Liefde, te Utrecht, tegen 1 Juli;
aan school 11, mej. C. G. A. Van Vrijberghe De
Coningh, te Lisse, tegen 16 Juli; en tot onderwijzer
aan school 4, de heer K. Veldkamp, te Nijmegen,
tegen 16 Aug.
Naar men verneemt, zal binnen enkele dagen
bij den boekhandelaar A. v. d. Stadt te Hoofd
dorp worden uitgegeven een „adresboekje van Haar
lemmermeer" met kaart, door J. Egginb, ambtenaar
ter secretarie aldaar. Aangezien in dit boekje tevens
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsrnimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
zijn opgenomen de Damen der gebouwen en der
leden van besturen en vereenigingen, de voornaamste
gemeente-, polder- en Rijnlauds-verordeningen, zoo
mede eene korte mededeeling omtrent verschillende
onderwerpen, en aangezien dergelijk boekje nog niet
bestaat, is het voor ieder ingezeteno en eigenaar van
landerijen in Haarlemmermeer zoogoed als onmisbaar.
Eene verrassing, die niet tot de gewone be
hoort, viel bij de jongste Woensdagsche muziek
uitvoering in de grooto sociëteitstent in het Haagsche
Bosch den heer Gallas, die binnen in de tent met
zijne echtgenoote zat, ton deel. De minister van
oorlog, generaal-majoor Weitzel, nadert den oud
officier en van eigen borst het eereteeken der Mili
taire Willemsorde nemende, hecht hij dit op de
jas van den heer Gallas, met de woorden: „Van
harte gefeliciteerd met de koninkljjke onderscheiding,
die gij reeds zoolang hebt verdiend." De heer Gallas
moet behoord hebben tot de strijders van 1830.
Eerst nu blijkt het dat men, op grond van de sta
tuten der orde, alsnog zijne rechten heeft doen
golden. Verschillende hooggeplaatste personen, o. a.
de generaals Knoop, Van den Schrieck enz., com
plimenteerden den gedecoreerde.
Benoemd zijn aan het gymnasium te Utrecht:
tot leeraar in de oude talon N. J. Singels te Soeek;
tot id. in de geschiedenis D. B. Kievits te Meppel
tot id. in de aardrijkskunde B. B. Faber te Hoorn.
De ingezetenen van Teasel zijn verre van
ingenomen met de wijziging door den minister van
waterstaat aan zijne ambtenaren voorgeschreven
omtrent de spelling van den naam huDner gemeente.
Op voorstel van den burgemeester is door den
Raad besloten deD minister te verzoeken de spelling
Texel te behouden en de Regeering uit te noodigen
om dien naam niet te veranderen in Tessel, vooral
met het oog op de belangen van handel en zeevaart.
In het buitenland is alleen de spelling Texel bekend
en eene verandering zal ongetwijfeld tot verwarring
aanleiding geven. Bovendien kan op historische
gronden de spelling Texel worden verdedigd.
De minister van oorlog brengt ter kennis van
belanghebbenden dat met 1 Sept. a. s. aan de
Kon. Militaire Academie kan worden geplaatst een
leeraar in de aardrijkskunde en geschiedenis, tevens
bevoegd tot het geven van onderwijs in staathuis
houdkunde, ten einde zoo noodig ook in laatstge
meld vak als docent te kunnen optreden. Het trak
tement, aanvankelijk f 2200 'sjaars bedragende,
kan tot f 28C0 'sjaars worden verhoogd. Adapi-
ranten naar deze betrekking moeten zich vóór den
lOden April a. s. melden bij den gouverneur van
genoemde Academie.
Z. M. heeft benoemd tot ridder 4de kl. der
Militaire Willemsorde, den heer P. Gallas, laatstelijk
gewezen kapitein-commandant der dienstdoende
schutterij te Hellevoetslnis, en zulks ter zake van
zijn moedig gedrag als 2de luitenant van het 3de
bataljon der 4de afdeeling mobile Znid-Hollandsche
schutterij bij den aanval op Den Doel, op 23 De
cember 1832; - benoemd tot broeder der orde van
den Ned. Leeuw L. Harmenzon, eervol ontslagen
concierge van het paleis van justitie te Leeuwarden,
thans nog de betrekking vervullende van eersten
deurwaarder bij het gerechtshof aldaar; -benoemd
tot rechter in de arrond.-rechtbank te Alkmaar
mr. G. Wttwaall, thans ambtenaar van het openb.
ministerie bij de kantongerechten in het arrond.
's-Gravenhago, voor de kantons 's-Gravenhage en
Delft, ter standplaats VGravenhage- met 1 Juli
bevorderd tot adjunct-sommies bij het departement
van waterstaat, handel en nijverheid, den eersten klerk
W. H. Wijsman; - den heer C. T. Humme, arts,
met 6 Juli benoemd tot officier van gezondheid
der 2de klasse bij de zeemacht; - benoemd tot
notaris binnen het arrond. Amsterdam: ter stand
plaats Amsterdam, B. H. Schultz en L. H. J. Miranij
