LEIDSCH
DAGBLAD.
i\°. 7159.
Donderdag Q1 Juni.
A0. 1883.
Avond-editie.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
France per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
FBIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.06. Iedere regel meer 0.17}.'
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incaasee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Offloiëele Kennisgevinffen.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden bren
gen bij deze ter algemeene kennis dat de passage over de
furfmarktsbrug, gelegen over den Ouden Singel, wegens
herstelling, op Woensdag 20 en Donderdag 21 Juni
s. 8. voor rij- en voertuigen zal zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
19 Juni 4883. E. KIST, Secretaris.
LEIDEN, 20 Juni.
Blijkens het verslag van den toestand der
gemeente Leiden over het jaar 1882 - ditmaal een
zéér lijvig boekdeel vormende - bestond de bevolking
op 31 December 1881 nit 19,761 mannen en 21,868
vrouwen, samen 41,629 personen, en op denzelfden
datum van het volgende jaar uit 20,003 m. en
22,162 vr., samen 42,165 p., zoodat er eeDe ver
meerdering is on'staan van 536 personen. Onder
bot getal ingezetenen zijn gerekend 518 m. en 52
vr. die tot de landmacht behooren.
Tot de Ned. Her v. gem. behoorden 13,018 m.
en 14,051 vr., samen 27,069; tot de Fraüsche of
Waalsch-Herv. 437 m. en 441 vr., samen 878;
tot de Evang.-Luth. 495 m. en 516 vr., samen
1011; tot de Herst. Evang.-Luth. 10 m. 20 vr.,
samen 30; tot de Doopsgez. of Mennonieten 115 m.
en 145 vr., samen 260; tot de Remonstr. gem.
113 m. en 165 vr., samen 278; tot de Chr. afgesch.
771 m. en 625 vr., samen 1396; tot de Roomsch-
Kath. 4742 m. en 5854 vr., samen 10,596; tot de
oud-Room8che 21 m. en 37 vr., samen 58; tot de
Ned.-Israëlietische 245 m. en 292 vr., samen 537;
terwijl 36 m. en 16 vr., samen 52 pers., totgeene
der genoemde gezindten behoorden.
De kiezerslijsten, die den 14den Maart vastgesteld
en den 30sten werden gesloten, toonden aan dat
het getal kiezers voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal 1257 in 1882 en 1271 in 1883; voor de
Provinciale Staten 1255 in 1882 en 1266 in 1883;
voor den gemeenteraad 1781 in 1882 en 1808
in 1883 was.
Er waren 4 agenten van politie der 1ste kl., 8
der 2de kl. en 40 der 3de kl. voor de veiligheid
der ingezetenen werkzaam.
Dr. G. J. Dozy, leeraar in de aardrijkskunde
aan de H. B.-School voor jongens alhier, heeft zijn
ontslag gevraagd en zal, naar men verneemt, het
iuptituut van den heer Schrender te Noord wijk
overnemen, om die inrichting voor zijne rekening
voort te zetten.
Volgens het Weekblad van minder courante of
incourante fondsen van Broekman en Honders werden
gedurende de afgeloopen week de oprichters-aan-
deelen Rijnl. stoomtram noch aangeboden noch ge
vraagd; de aandeelen spoorweg Leiden-Woorden
noch aangeboden noch gevraagd; de aand. Rijnl.
stoomtram noch aangeboden noch gevraagdde
aand. Kon. Ned. Grofsmederij te Leiden gevraagd
tot 100 pet. en aangeboden tot 106 pet.; de aand.
Leidsche Duinwatermaatschappij noch aangeboden
noch gevraagd; de aand. Leidsche Broodfabriek
gevraagd tot 190 pet.; de aand. straatweg en vaart
Gouda-Bodegrave gevraagd tot 14 pet.
Mevrouw douairière baronesse Van der Ouder-
meulen, oud-grootmeesteres van het Huis van wijlen
Koningin Sophia, is in den ouderdom van 76 jaren
overleden.
In gezelschap van den heer Cordes en freule
d'Ivoy Van Mijdrecht, bezocht Prinses Hendrik
gisteren weder, ditmaal incognito, de Tentoonstelling.
Zjj vertoefde geruimen tijd ook bij de gamelang.
Wegens het epidemisch heerschen der pokken
te Rotterdam zal het eindexamen voor de Hoogere
Burgerscholen niet aldaar, maar te VHage gehou
den worden.
Eervol ontslag is gevraagd door den heer
M. C. Emeys Jr., sedert 1850 hoofd der school te
Sluipwijk (gera. Reeuwijk.)
Het stoomschip „Soenda", van Batavia naar
Amsterdam, arriveerde gisteren te Suez en zette
terstond de reis voort; de „Zeeland", van Java naar
Rotterdam, vertrok Zondag-namiddag van Jeddah.
Gemengd Nieuws.
Een knaapje, genaamd De Jong, ge
raakte gisteravond omstreeks halfnegen spelender
wijs in het Levendaal. Een der personen, die
het ongeluk zagen, aarzelde niet den jeugdigen
drenkeling na te springen en mocht er ook in slagen
hem behouden op het droge te brengen. Aan hulp
was trouwens geen gebrekin een oogenblik waren
de menschen van alle kanten toegestroomd om van
het ongeval getuigen te zijn.
Bij de brug aan de Oude Vest viel hedenmorgen
om negen uren een jongen van een varende schuit
in de Beestenmarkt. Ook hij werd nog tijdig gered
door den man die zich mede in het schuitje bevond.
De drenkeling had zich vastgehouden aan de brug
en was zoodoende achterovergeslagen.
Het Haagsche gerechtshof behandelde
gisteren het hooger beroep, ingesteld door het
echtpaar Gnnters en den heer Kimmel tegen het
vonnis van de rechtbank te Middelburg, waarbij
het drietal onderscheidenlijk wegens onbevoegde
uitoefening van de geneeskunde en medeplichtigheid
daaraan werd veroordeeld tot drie maanden celstraf
en f 100 boete.
Evenals mr. Bergsma, voor het echtpaar Gnnters
optredende, betuigde ook de verdediger van den
heer Kimmel, mr. Rijshouwer, uit Zoeterwoude, zijne
verbazing over de door de Middelburgsche recht
bank uitgesproken veroordeeling. Zijn cliënt was
iemand die zijne bevoegdheid met ijver en lust uit
oefent, maar op toevallige wijze van een tegen
stander een sterk voorstander van het magnetisme
geworden was. Bekl. had, na van eene séance ge
tuige te zijn geweest, moeten toegeven dat de we
tenschap in vele gevallen te kort schoot en gevoelde
zich toen tot het magnetisme zóó geneigd dat hij
besloot zijne bevoegdheid onder de leiding der clair-
voyante uit te oefenen. Het kwam hem voor dat
de wet geen zelfstandig onderzoek van een genees
kundige bij het uitoefenen van het magnetisme vor
derde, ofschoon het door bekl. steeds werd verricht,
en dat hij volstrekt niet zich had schuldig gemaakt
aan medeplichtigheid van onbevoegde uitoefening
der geneeskunde.
De verdedigers der beklaagden drongen beiden
op vrijspraak aan.
Het O. M., waargenomen door den advocaat-
generaal mr. Bijleveld, requireerde de vernietiging
van het vonnis voor zoover de opgelegde straf betreft
en de veroordeeling van de beklaagden ieder in een
geldboete van ƒ300.
Mej. Gunters nl. was z. i. wel degelijk toerekenbaar,
daar zij zich, met de wetenschap dat zij genees
kundigen raad moest geven, in haar helderzienden
toestand deed brengen. De beide andere beklaagden
moesten als medeplichtig worden beschouwd, omdat
de een door het schrijven der recepten het misdrijf
voltooide en de ander door het brengen van de som
nambule in een magnetischen slaap het misdrijf
voorbereidde. De adv.-genwas echter van meening
dat in de qualificatie van het vonnis ten aanzien
van den heer Kimmel en in de opgelegde straf eene
wijziging moest worden gebracht. Het opleggen van
gevangenisstraf achtte hij niet noodig. Hij requi-
reerde mitsdien in zoover de vernietiging van het
vonnis en veroordeeling der bekl. ieder in boven
genoemde geldboete.
Na re- en dupliek werd de uitspraak bepaald
op aanst. Dinsdag.
Op degisteren gehoudenpaardenmarkt
te Rijnsborg waren ruim 300 paarden ten verkoop
gesteld. De handel was buitengewoon levendig en
de vraag naar goede werkpaarden bijzonder groot.
Luxe-paarden ziet men daar zelden, ook hitten ont
braken meestaloverigens waren er bijzonder mooie
exemplaren aanwezig en werden er goede prijzen
voor besteed.
In het millioenen-proces is met den
„belangrijken" getuige De Vries nit Amsterdam mr.
Haas er ingeloopen. De Vries had volgens dezen
advocaat eerst te Amsterdam zaken aan hem ver
klaard, die de getuige gisteren onder eede niet
durfde herhalen. Blijkbaar had de man geen andere
bedoeling met zijn getuigenis dan zijn vroegeren
patroons, de heeren Bosch, eenige onaangenaam
heden te zeggen. Hij maakte echter een zeer onge
lukkig figuur, vooral nadat een anonieme brief was
voorgelezeD, door den heer Bosch Jr. overgelegd,
waarvan de dreigende inhoud, een laagheid tegen
over de heeren Bosch, hem, De Vries, niet onbe
kend scheen.
Het onheil te Sunderland. - Het onheil
dat Zaterdag-namiddag te Sunderland plaats bad
en waarvan in onze berichten reeds is melding ge
maakt, kan in hoofdzaak als bij onze lezers genoeg
zaam bekend geacht worden. Onder een paar dui
zend kinderen, bijeen in een lokaal voor publieke
vermakelijkheden aldaar, ontstond oen paniek die
de gewone gevolgen had. Onderscheidene werden
er het slaohtoffer. Arme wichten, die zooeven nog
zich vroolijk gespoed hadden naar de uitspanning
die hun wachtte, vonden binnen weinige minuten,
ja men kan zeggen, binnen weinige seconden, in.
grooten getale den dood. En welk een dood!
De juiste toedracht is de volgende.
Het schijnt dat een goochelaar, Fay genaamd,,
voornemens zijnde eene voorstelling te geven in de
ruime „Victoria-Hall", welke 3500 personen kan
bevatten, bij de verschillende scholen der stad was
rondgegaan om aan de scholieren toegang aan te bie
den tegen een stuiver elk. Om de kinderen nog
zekerder te lokken, beloofde hij eene prijsuitdeeling,
waarbij elk kind iets ten geschenke zonde ontvan
gen. Oogeveer 2000 kinderen waren bijeen. De gale
rijen waren vol met het drukke kleine goedje en ook
het parterre was bezet. De goocheltoeren voldeden
uitstekend en de pret sloeg over tot uitgelatenheid,
toen do verdeeling der prijzen een aanvang zou nemen.
Daar zien op eenmaal de kinderen op de gale
rijen, dat daarbeneden speelgoed verdeeld wordt.
Enkelen beginnen naar beneden te snellen, gevolgd
door anderen. In minder dan geen tijd zjjn allen
daarboven in beweging, allen stormende naar de
trap. Die trap is zeven voet breed, maar halver
wege afgesloten door een deur, die, ten einde de con
trole te vergemakkelijken, slechts één persoon tege
lijk kan doorlaten en naar binnen openslaat. "Wat
er thans gebeurde, begrijpt men. De voorste rijen,
met geweld tegen de niet wijkende deur gedrongen,
gedeeltelijk onder den voet gerakende, stierven
weldra door gebrek aan lucht en kneuzingen. In
de zaal ging de voorstelling door. Het schijnt dat
de catastrophe zóó snel was afgeloopen en zóó
weinig gerucht maakte, dat niemand iets vernemen
kon van de smarten, die daar op die trap geleden
werdeD.
Eerst toen do voorstelling bijna afgeloopen was,
deed de directeur van het gebouw de deur open.
Het tooneel dat men aanschouwde, na de deur te
hebben stukgeslagen, spot met alle beschrijving.
Bovenaan stonden naïeve kleinen, thans in de zeker
heid dat verder opdringen niet baatte. Onderaan
lagen lijken ter manshoogte opgestapeld. Daarboven
stervende kleinen. Het was een verschrikkelijke taak
dien hoop van acht voet hoogte te doorzoeken en
de gewonden van de stervenden te scheiden.