LEIDSCH
DAGBLAD.
J\°. 7137.
Zaterdag 26 Mei.
A0. 1883.
Avond-eclitïe.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers,0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor liet incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Officieel© Hennisgeyingon.
Admissie-examen Hoogere Burgerschool
voor Jongens.
Burgemeester en "Wethouders der gemeente Leiden
brengen ter kennis van belanghebbenden dat het ad mis
sie-examen voor de Hoogere Burgerschool voor Jongens,
cursus 1883/84, zal plaats hebben in het gebouw op de
Pieterskerkgracht op Donderdag, Vrijdag en Zaterdag
12, 13 en 14 Jali aanst.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
25 Mei 1883. E. KIST. Secretaris.
LEIBEtf, 25 Biel.
Heden is aan de universiteit alhier do heer
M. P. H. Wiercx, geb. te 's-Hago, bevorderd tot
doctor in de rechtswetenschap, met academisch
proefschrift, get.: „De voogdij van Regenten."
In de commissie, welke gedurende oen jaar
met ingang van 1 Aug. a. s. belast zal zijn met het
afnemen van de practisohe examens van arts en
tandmeoster is o. a. als lid benoemd dr. J. E. Van
Iterson J.Az. en tot plaatsvervangend lid dr. A. E.
Simon Thomasin de commissie voor de practische
apothekersexamens tot plaatsvervangend lid dr. E. A.
Van der Burg, allen hoogleeraar te Leiden.
De jongsto algemeene vergadering van leden
der Vereeniging tot instandhouding en bevordering
van den bloei der Kweekschool voor Zeevaart alhier
droeg, wegens de niet talrijke opkomst, een huis
houdelijk karakter.
De voorzitter dr. A. Rutgers Van der Loeff,
emeritus predikant, wiens naam sedert de oprich
ting der Kweekschool, in 1856, onafscheidelijk aan
do inrichting verbonden is, verklaarde, met het oog
op de moeite, die het spreken hem kostte, meer
geschikt te zijn om voor „Muette de Portici" te
spelen, dan eene vergadering te presideeren, maar
opende deze niettemin met eene rede, waarbij hij,
de Kweekschool bij een schip vergelijkende, kon
besluiten met de verzekering dat „alles wel aan
boord" was.
Zijne vergelijking voortzettende, zouden zij, die
met de geschiedenis der inrichting, en dus met het
werkzaam aandeel van den voorzitter in den bloei
daarvan, bekend zijn, kunnen constateeren, dat
zoolang hij stuurman is geweest, Van der Loeff
nooit een „loef op!" heeft moeten hooren, maar
steeds, al woei er tegenwind, scherp bij den wind,
zooveel mogelijk in den koers zeilde, en vaart in
het schip hield.
Na de inleidende rede bracht de secretaris, tevons
directeur der Kweekschool, de luitenant ter zee lste
klasse C. H. De Goeje, verslag uit van den toe
stand der inrichting gedurende het afgeloopen jaar.
De organisatie onderging eene wijziging, doordat
werd bepaald dat, met ingang van 1 Juli 1882,
twee luitenants ter zee 2de kl. bij de Kweekschool
zouden worden gedetacheerd gedurende 6 maanden,
om, na afloop van den cursus, met de jongens, die
reeds hier aan hunne zorg waren toevertrouwd, over
te gaan aan boord van de opleidingsschepen, en
daarna door andere te worden vervangen.
Gedurende 1882 was het getal jongens 615.
In Januari verlieten 40, in April 192 en in October
197 de inrichting, terwijl 7 wegens lichaamsge
breken, of te weinig aanleg, ontslagen werden.
In 1883 werden er als kwoekelingen geplaatst
241, waarvan, na afloop van den proeftijd, 125 in
dienst traden.
Tot toelichting dezer onderscheiding in „kwee-
kelingen en in dienst getredenen" diene, dat de
Kweekschool wèl is de school van eerste opleiding
voor alle aanstaande matrozen der Nederlandsche
zeemacht, maar dat knapen, wier ouders of voogden
©en proeftijd voor hen verlangen, vóórdat eene vaste
verbintenis wordt aangegaan, tegen betaling van
kostgeld, voorloopig als kweekelingen kunnen ge
plaatst worden.
Het bestuur wees naar aanleiding van de afkeu
ring van een jongen, die door een civiel geneesheer
was goedgekeurd, op de bijzondere veroïschten, waar
aan joDgens, om voor den zeedienst geschikt te zijn,
moeten voldoen, die het niet wenschelijk maken dat
do keuring in hoogste ressort door andere dan
marine-autoriteiten zou geschieden, en geloofde dat
de RogeeriDg bezwaren, ook van administratieven
aard, zou maken, maar verklaarde gaarne de zaak
in ernstige overweging te zullen nemen.
Na bet jaarverslag las de secretaris nog een door
hem gesteld werkje voor, bevattende, onder meer,
eene korte geschiedenis der Kweekschool, de midde
len van onderwijs en opvoeding en de vereischten
tot plaatsing en vooruitzichten der jongens.
Dit werkje werd gevoegd bij do, reeds vroeger
ook in ens blad beschrevene, inzending ter Koloniale
Tentoonstelling te Amsterdam, bestaande uit: lo.
bouwkundige teekeningen van het gebouw; 2o. pho-
tographieën; 3o. een model der geheele inrichting
op yi00 der grootte, - en is tor beschikking van
belangstellenden.
Dat het bestuur tot de Amsterdamsche Tentoon
stelling medewerkte, geschiedde op uitdrukkelijk
verzoek van bot Uitvoerend Comité, dat o. a. als
reden opgaf dat de marine, door hare taak in de
koloniën, in nauw verband staat tot de Tentoon
stelling en dat dus eene inrichting als de Leidsche
Kweekschool, die zooveel heeft lijeedragen en nog
bijdraagt om het zedolijke cn inlodectueêïe p:il van
de aanstaande matrozen en onderofficieren der zee
macht te verhoogen, daar zeer op hare plaats zou zijn.
Met den laatsten Augustas van dit jaar zal
de pacht geëindigd zijn van de haardasch, de vuilnis
en het puin, gepacht door J. en P. H. Hoos voor
f 3972 ?sjaars, alsmede van het baggeren in de
gemeentewateren, gepacht door H. en J. W. Filippo
voor f 2883, zoodat eerlang eene beslissing zal
moeten worden genomen of tot het uitschrijven van
eene nieuwe verpachting dan wel tot gemeentelijke
exploitatie in deze zal worden overgegaan.
Bij de behandeling Yan de begrooting voor dit
jaar heeft deze aangelegenheid reeds een punt van
voorloopige bespreking uitgemaakt en B. en Ws.
gaven in hunne Memorie van Antwoord te kennen
dat, ook met het oog op de ondervinding in andere
gemeenten opgedaan, van hun college geen voorstel
was te wachten om deze zaken in eigen beheer te
nemen. Sedert is in deze hunne overtuiging ook
na nadere overweging en overleg met de commissie
van fabricage geene verandering gebracht en zijn
zij met die commissie van oordeel gebleven dat
eigen exploitatie ten zeerste moet worden ontraden.
Yoor eene eigen exploitatie toch is noodig dat
door de gemeente worden verstrekt de vereischte
localiteiten en het kapitaal voor de onderneming
en bovenal een voldoend deskundig personeel, terwijl
de uitkomsten van dergelijke gemeente-inrichtingen
op verschillende plaatsen van ons vaderland over
het algemeen niet te zeer tot navolging strekken.
Daarentegen leert de ervaring in deze gemeente
dat aan eene openbare verpachting niet te mis
kennen voordeelen verbonden zijn, hoezeer die voor-
deelen van zeer afwisselenden aard zijn.
De verpachting van de haardasch en vuilnis
kostte de gemeente in 1883 f 1000 en bracht later
een voordeel op van f 2000 in 1834, f 4800 in
1848, f 3310 in 1868 en f 3972 in 1883. Die van
het baggeren kostte in eigen beheer de gemeente
in 1836 f 629.07, later f 800 'sjaars, en bracht bij
verpachting esn voordeel op van f 775 in 1856,
f 450 in 1859, f 810 in 1864, f 3375 in 1874 en
f 2883 in 1883.
B. en "Ws. aarzelen alzoo niet den Raad in over
weging te geven wederom tot het uitschrijven van
eene openbare verpachting voor den tijd van tien
jaren te besluiten, terwijl de bestaande voorwaarden
door hen na overleg met de commissie van fabricage
zijn herzien en ter vaststelling worden aangeboden.
Op 1 Mei 1879 is de heer J. J. A. A. Frantzen
tijdelijk in functie getreden als leeraar in deFran-
sche taal, waartoe bij bij raadsbesluit van den 14den
December 1882 definitief is benoemd. Deze leeraar
is dus reeds in het vorige jaar drie jaren aan het
Gymnasium alhier als zoodanig werkzaam geweest,
waardoor hij aanspraak heeft op de eerste verhoo-
ging zijner jaarwedde ad f 200 bedoeld bij art. 3
der verordening van 5 Juni 1879 en wel van
af. Vermits hiervoor geen gelden op de begrooting
beschikbaar zijn, zal eene verhooging van den post
moeten plaats hebben.
Over het eerste half jaar van 1882 is \oor
verpleegkosten van behoeftige personen, die voor
rekening dezer gemeente'in het Ziekenhuis waren
opgenomen, betaald f 2363.25. Uit een door cura
toren van 's Rijks universiteit ingedienden staat
blijkt dat over het tweede half jaar tor zake nog
verschuldigd is eene som van f «207.25, samen
f 4570.50, en aangezien hiervoor slecuto oou ..rag
van f 4000 is bestemd, zal eene verhooging vuj
den post met f 571 moeten plaats hebben. B. on
Ws. stellen alsnu voor in het tekort to voorzien
door overschrijving van oenige posten der begrooting.
Omtrent de rekening en verantwoording van
het Evangelisch Luthers Wees- en Oudeliedenhuis
en die der Kamer van Koophandel en Fabrieken
alhier, deelt de commissie vun fluanciën medeuui,
beider onderzoek tot geene bedenkingen heeft geleid,
zoodat zij den gemeenteraad voorstelt beide reke
ningen goed te keuren, de eerste in ontvangst en
uitgaaf tot een bedrag van f 4969.52l/2, de tweede
in ontvangst ad f 475 en in uitgaaf ad f 434.34,
sluitende alzoo met een batig saldo van f 40.66,
hetgeen den rendanten in korting zal strekken van
de toelage over 1883.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Noord-Amerika doo? middel van
het stoomschip „Amsterdam", van Amsterdam ver
trekkende. Ten postkantore alhier moeten de
brieven enz. uiterlijk heden Vrijdag-nacht te twaalf
uren bezorgd zijn.
Tot onderwijzer te Zaandijk is benoemd de
heer P. T. Van der Meulen te Aalsmeer.
De retourbiljetten der Holl. IJzeren-Spoorweg
maatschappij van en naar Amsterdam zijn tot den
15don Oct. a. s. 4 dagen geldig. Gelijke maatregel
is op den Haarlem—Zandvoort-spoorweg genomen.
De Tweede Kamer heeft in hare avondzitting
van gisteren aangenomen de ontwerpen tot wijziging
der wetten, regelende de bevordering enz. der mili
taire officieren bij de zeemacht. Door de heeren De
Casembroot en Van der Hoop werd nogmaals de
pensionneering van vier vlagofficieren ter sprake
gebracht en nogmaals gevraagd of die pensionnee
ring in eenig verband stond met de „Adder"-zaak.
De minister van marine verklaarde dat de pension
neering geschied was overeenkomstig de wet. Wat
de „Adder"-zaak betreft, zonder een oordeel te vellen
over de oorzaken der ramp, was zijne overtuiging
toch stellig dat de gewezen commandant der marine
te Hellevoetsluis in geen geval schuldig is, daar de
„Adder" had moeien worden begeleid door een con-
vooischip uit Amsterdam.
De commissie tot onderzoek der bezwaren van
de vereeniging van leeraren voor het middelbaar
onderwijs tegen de uitsluiting van leerlingen der
Hoogere Burgerscholen voor eene verbintenis met
subsidie voor den militairen geneeskundigen dienst,
heeft gerapporteerd dat do tegenwoordige minister
van oorlog in zoover met het gevoelen van zijn
voorganger verschilt, dat hij di© stelselmatige uit-