De officier van justitie te Amstor- dam brengt ter kennis dat in den laatsten tijd aldaar valsche bankbiljetten in omloop gebracht zijn. Deze zijn zoodanig nagemaakt, dat eene waarschuwing om op zijne hoede te zijn noodig geacht wordt. Naar men verneemt, zal te Amster dam een passage komen van het te dempen Dam rak naar het hotel Krasnapolsky. Daarvoor is door de Maatschappij Krasnapolsky het perceel in de Warmoesstraat aangekocht, waarin thans de boek handel der firma Weytingh en Brave is. Kabinetsvorming. - De vormer zoekt ver raad om een zevental bijeen te krijgen. Reeds is Yan Erg Jan Hen aan een voormalig kameraad de portefeuille van koloniën komen aanbieden, doch tevergeefs. Dat hij tot Raadt is gekomen bewijst den kennelijken staat van radeloosheid waarin de man verkeert. De heer De Villegoureix, de inge zetene van Bergeu in Henegouwen, die door oen medeïagozetene over de Fransche grenzen was ge lokt om hom in handen van de vooraf gewaar schuwde militaire autoriteiten te doen vallen, daar hij deserteur was, is door laatstgenoemden op vrije voeten gesteld, daar zij geen gebruik wilden maken van de laaghartige manoeuvres, waarvan bij het slachtoffer was. Op het laatst des vorigon jaars vor- moordde te Parijs een graveur zijn joDgo vrouw. De man werd echtor vrijgesproken met het oog op de onbeschaamde wijze, waarop zijn vrouw hem ontrouw was. Een broeder der vermoorde evenwel had besloten zijn zuster te wreken en dozer dagen, toen hij den graveur in een wijnhuis ontmoette, bracht hij zijn gewezen schoonbroeder met oen mes een levensgevaarlijke wonde toe. Voor de recht bank verklaarde de man, dat hij het zijn plicht achtte de straf toe te passen, die de rechtbank aan den schuldige had onthouden. BUITENLAND. Diutsehland. De heer Bleichrödor heeft te Berlijn geeno in schrijving op de Nederlandsche leening geopend, naar men zegt omdat in Nederland zelf voldoende lust tot inschrijven bestaat. De Kamer van Koophandol te Dortmund heeft bij circulaire gedelegeerden uit al de Kamers van Koophandel in hot noordwesten van Duitschland tegen 24 dezer maand bijeengeroepen, om eene ge meenschappelijke stemming uit te brengen voor het regeeringsontwerp betreffende den aanleg van het Dortmund-Eems-kanaal en do havenwerken aldaar. De koning van Saksen is Woensdag naar Munchen ver!rokken, van waar hij zich na afloop der Hoffeesten naar Merau begeven zal, werwaarts koningin Carola reeds verleden Maandag op reis is gegaan. Prins Lode wijk Ferdinand heeft Donderdag met zijne jeugdige gemalin, de infante Maria dellaPaz, ten aan8chouwe eener ovorgroote volksmenigte, zijn intocht te Munchen gedaan. Het voormalige sociaal-democratische Rijks dagslid rias8elmann woont, naar gemeld wordt, in stille afzondering te Nicuw-York en is op weg om schatrijk te worden. Hij is namelijk een bekwaam scheikundige en is er in geslaagd drie gewichtige uitvindingen te doen. CS-iroo»:-L5r3?.taicB.ai©. In hot Lagerhuis word Woensdag 11. met 231 tegen 58 stemmen eene wet verworpen van het Iersche lid Barry, die voorstelde, jaarlijks in ieder Iersch graafschap door do belastingschuldigen een Raad te doen verkiezen, aan welken de behartiging wan alle locale belangen zou opgedragen zijn. De minister Trevelyan erkende dat er hervorming op het punt van plaatselijk bestuur in Ierland nooaig was, maar achtte het niet het oogenblik om zich daarover thans fragmentarisch uit te laten. De heer Parnell bracht de uitingen, door den heer Gladstone nog ten vorigen jaro ten gunste van locaal zelfbe stuur in Ierland gedaan, op sarcastischen toon in herinnering. De „Daily News" is van oordeel dat de heer O'Connor Power met zjjn plan, door he.-n Dinsdag 11. in het Lagerhuis voorgesteld, oenigszins op den rechten weg was. Er zal, meent het blad, geene goede oplossing van dc moeielijkheden, die de over bevolking van sommige Iersche districten baart, worden gevonden, zoo men niet voor een aantal der bewoners kleine hoeven weet te vinden. Met het denkbeeld om hoe langer hoe meer groote weilan den in Ierland aan te leggen kan het blad zich in het geheel niet vereenigen. De „Times" heeft groote bezwaren tegen het plan van den heer O'Connor Power en begrijpt volstrekt niet, waar men in Ierland al den grond vinden zon, dien men in hoeven voor zoovele gezinnen zou ver doelen. De „Times" blijft landverhuizing het beste middel tegen de in Ierland heerschende ellende achten. Aan Seymonr cn Wolseley is het eereburger schap der stad Londen aangeboden, 's Avonds wa ren de nieuwe eereburgers de gasten van den Lord Mayor, die eene recoptie gaf, waarvoor meer dan 2000 uitnoodigiDgen waren gezonden. De beschuldigde Brady is door de gezworenen te Dublin schuldig verklaard aan den moord op den heer Burke en lord Cavendish verleden jaar Mei in het Poonix-park gepleegd. Hij werd daarop ter dood veroordeeld. Bij het Lagerhuis is eene koninklijke bood schap ingekomen, waarin do wensch wordt uitge sproken dat wegens de door hen in Egypte bewezen diensten aan de lords Wolseley en Alcester en naaste orfgenamon eene jaarwedde van 2000 pd. st. zal worden verleend. De heer John Bright woonde dezer dagen het jaarlijksche diner van hot genootschap der Civiele Ingenieurs bij en voerde er het woord. Hij sprak o. a. over de Kanaal-tunnel. Aan de inge nieurs liet hij het over, uit te maken, of die tunnel gemaakt, en aan de kapitalisten, of zij rentegevend kan worden. Maar bij was van oordeel dat alles wat de bevolkingen vau het vasteland in eene in niger betrekking bracht met de Engelscho natie - hetzij dan door verkeer mot stoombooton of door eene tunnel of nauwe handelarelatiën - meer zou doen om den vrede te bewaren dan het in toepas sing brengen van de vreemde bewering, dat do vrede moet bewaard worden door Engeland zooveel mogelijk afgescheiden te houdou van het vasteland. Hij bracht in herinnering, dat toen er sprake was van 8toombootverkeer tusschen Engeland en het vasteland, de alarmisten riepen: Zal dat niet een middel voor Europeesche mogendheden worden om een inval in Engeland te doen Maar in de vijftig of zestig jaar, waarin nu dat stoomboot verkeer heeft plaats gehad, heeft er duurzamer vrede tusschen het vasteland van Europa en Engeland geheerscht dan ooit te voren. Zoo de ingenieurs en de kapi talisten niets tegen de Kanaal-tunnel hadden, had hij er ook niets togen. Do „Times" drijft min of meer den spot met de redenoeriDgen van den heer Bright, die van oordeel scheen te zijn dat het Kanaal, hetwelk Engeland van hot vasteland van Europa scheidt, juist vele oorlogen veroorzaakt heeft. Inderdaad - zegt de „Times" - zonder het Kanaal zou Engeland misschien in het geheel geene oorlogen gehad hebben, want zonder hot Kanaal zou het wellicht niet afzonderlijk hebben bestaan. SXnicl-.A.f' rika. Blijkens berichten uit de Transvaal, dd. 12 Maart, heeft de vijand weder eenigo spelonken nabij het Potchefstroorascho lager verlaten, waar men van plan was dynamiet aan te wenden. De burgers waren druk bezig met het ondermijnen van Spit3- kop, onder een hevig geweervuur van den vijand, maar zonder dat het hun veel kwaad deed, daar zij goed beschut waren door aardwerken. Men zegt dat 500 Swazies zich bij het contingent van Abel Erasmus aangesloten hebben. Nollmapius is uit het leger teruggekeerd, na het dynamiot-corps georga niseerd en de noodige instructie gegeven te hebben. Hij is van oordeel dat de oorlog niet veel langer zal duren, daar twee van Mapochs voornaamste opperhoofden, Juba en Makwani, met den generaal onderhandelen om zich over te geven. Juba heeft eene groote hoeveelheid van Mapochs vee in zijn bezit, dat hij zal uitleveren. Men gaat nog voort met schansen te bouwen, en als de vrede niet bin nen zekeren tijd gesloten is, zal men Spitskop in do lucht doen vliegen. De geest onder onze man schappen is uitstekend. Er wordt gezegd dat Tapies en een ander opperhoofd zich reeds overgegeven hebben. De Kaffers in Zoutpansberg voeren onder ling strijd. De vice-president is er heengegaan om de zaken op orde te brengen. Malitze moet hut belasting betalen. Hij voert nog oorlog met Matala. Magato en Sewaas hebben de Knopneuskaffers te Spelonken aangevallen. De regoering heeft beëedigde verklaringen in haar bezit, dat Magoto een Engelsch- man tot raadsman heeft, die hem waarschijnlijk op stookt. Zijn naam is bekend. Te Bultfonteio, in den Oranje-Vrijstaat, had den 22sten Februari een vroeselijk ongeluk plaats. Omstreeks halfvier des achtermiddags werden er drie menscheu docr een bliksemstraal gedood, nl. de heeren Horklaas Bloem, Jacobus Enslin en een twaalfjarig dochtertje van den heer Bloem. Genoemde drie perRonen hadden met hunne andere familie betrekkingen, twaalf tot achttien personen, zich be geven in hunne tent, om eene schuilplaats to zooken tegen den regen, toen de bliksem daarin sloeg en dep bovengenoemde drie personen doodde; gelukkig werden de anderen niet op ernstige wijze geraakt. Dc strijd om eene plaats. Naar reeds is gemeld, verklaren de heeren Koelman en Vogel er zich tegen dat het Monument van Leidens Ontzet op de Ruïne zal komen te staan. Zij doen dat op verschillende gronden, welke in hun geheel meer algemeen bekend verdienen te zijn. In een achttal jaren tijds toch hebben zij een aantal malen, officieel, met leden der Commissie de stad Leiden doorkruist om alle plaatsen te bezoeken, die maar eenigszins voor het doel in aanmerking mochten komen en na rijpe overweging twee plaat sen, als bijzonder geschikt daartoe, aangewezen: 1°. de Hoogstraat, waarvoor een kleine uitbouw wenschelijk was, en 2°. de Vischmarkt, liefst niet bij de vischbanken. Voor de eerste plaats, de Hoogstaat, pleiten vooral vele voordeelen. Zij is n.l. een der hoogst gelegen punten der oude stad en schenkt als zoodanig van zelf een natuurlijken grondslag voor de oprichting van een monument, terwijl in hare onmiddellijke nabij heid, van uit den eeuwen ouden Burg, de Rij no ver* I gang werd verdedigd en men deze voor de ge schiedenis van Leiden zoo gewichtige plek als het ware als middelpunt beschouwen kan waarvan de stad zich uitbreidde. De Vischmarkt is evenzeer een bekende historische plek. Ook zij grijpt in Leiden's oudste oorkonden enl ligt zoowel in de onmiddellijke nabijheid der Iïoog-I straat als bij den zetel van het Gemeentebestuur, I het zoo beroemd Stadhuis der 16ae en 17d0 eeuwen,! de plaats waar Van der Werf, Van der Does, Van Hout en allen die zich tijdens het beleg verdien stel ijk I hebben gemaakt en door het monument worden verl eenigd, leefden en werkten. Beide plekken hebben boven het genoemde nog dill belangrijk voordeel dat ze in oppervlak niette grooil zijn voor het op te richten monument en beantwoor-l den aan een eerste voorwaarde voor de kunst, nL I dat de frontzijde van het beeld behoorlijk door heil zonlicht wordt beschenen. En nu de aangewezen plek, de Ruïne. Wat pleit voor de Ruïne? Voor de heeren Koelman en Vogel niets hoegel naamd, noch uit het oogpunt van geschiedenis nocïl uit dat der kunst. Wat de geschiedenis betieft zou men het zelf rl een verkeerd verband kunnen brengen tot Leidera! ongelukkige ramp het springen van het kruitschip.! In geen enkel opzicht heeft die plek iets te maketl met het doel van het monument, nl. om den modi der Leidschc bevolking te vereeuwigen, zoo mogelijil op de plaats zelf. Alleen zal het daar aan hethelnil in den tegenwoórdigen tijd zoo dikwerf beoogd dtó'l van monumenten trachten te beantwoorden, nl. toll versiering van een plantsoen met kleine heesters col bloemen beplant. Zij zeggen trachten te beanl-l woorden, doch zijn' overtuigd dat slechts, wederei uit het oogpunt van geschiedenis cn kunst, liet. oc-l gekeerde kan worden bereikt. Gesteld toch dat eenmaal aan de worsteling* om een Academie op die plaats te zien verrijzen e* einde is gekomen, welk monument behoort dan nl verband tot dat gebouw in het centrum te staan? I Immers dat van Willem I, den grooten Zwijg?»! den Hoofdman bij de verdediging der Provinciën -I niet dat van Van der Werf, Douza, Van Hout -I deze zijn toch de stichters der Academie niet? Welke plek men dus wellicht voor dit monument*B als tweede in rang, zou willen bestemmen, zoo i* het in ieder geval verplaatst, d. i. met andere vv<k* den, afgebroken en opnieuw gebouwd moeten worde* omdat de bouwstoffen van een solied bewerkt mor.* ment onmogelijk onbeschadigd uit die afbraak voorschijn kunnen treden. Aangezien echter cle stichting der Academie witf® schijnlijk tot een ver verwijderde toekomst behoort* zoo zal gedurende al dien tijd het monument o* een daarvoor veel te groote ruimte verrijzen reeds bij de onthulling elke illusie ontnemen. Li;® heesters verkleinen die ruimte niet en hooge boon)0® hebben niet zoo snel hun wasdom bereikt. Doch veel meer nog in strijd niet de kunst i® dat de frontzijde van het monument vlak naar b® noorden zal geplaatst zijn en dus de eerste voorwaard® bovengenoemd, hier zal ontbreken. De bezielende vei® lichting zal het beeld van achter, niet van vore® verlichten. De spotlust zou dan werkelijk hier ti® den ernst der voorgenomen stichting een belangt® échec kunnen bereiden. De heeren J. Pli. Koelman en II. P. Vogel nem® dus de vrijheid den Raad hiertegen te waarschuw® en bovenstaand schrijven in ernstige overweging *11® te bevelen, terwijl zij natuurlijk zich, als kunstenaai® verplicht gevoelen voor de eiscben der kunst op treden en hunne verantwoordelijkheid als zoodaiM behoorlijk te dekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1883 | | pagina 2