N°. 7070.
Maandag 5 Maart.
A0. 1833.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DBZ£i» COURANT:
f'jor Lehïen per 8 maentwö1.10.
Fraaco per post.1.40.
AüüödwHjlté Nommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
ran Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ABYERTENTIEN»
Van 16 regels f 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letten nair plaatsruimte. Voor het incessee*
rea boitea de stad wordt 0.10 berekend.
Dit Noinmcr bestaat uit TWEE BLADEN.
Eerste filml.
öliioiëelo Kck nisgovingen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN.
Gezien art 6, 2de alinea der Verordening van 11 November
13S0, regelende de inwendige inrichting der scholen, de toelating
en het ontslag der leerlingen (Gemeenteblad N°. 4);
DoeB te weten, dat de inschrijving van nieuwe leerlingen aan
do openbare scholen der 3de en 4de klasse zal plaats hebben
van den 26sten Februiri tot eu met den lOden Maart e. k. in
de schoollokalen i'b de Rijnstraat, in de Brandewrjnsteeg, op de
Binnenvestgrocht aan het Plantsoen, in de Van-der-Werfstraat
en aan de Korte Mare, des voormiddag* van hal/negen
tot negen uren en des namiddags van halftioee tot twee ureB,
behalve des Zaterdags-namiddags eu des Zondags.
De gemeente Leiden wordt voor de leerlingen der openbare
scbolen der derde k laaie in drie wijben verdeeld.
Tot de wijk voor de openbare school der 31e klasse N°. 1
behoort dat deel der gemeente, dat ingesloten wordt door en
ten oosten en zuiden ligt van de lijn: Kaiserstraat, Rapenburg,
Nieuwsteeg, Zonneveld9teeg, Ketelboeterstecg, Korte Korenbrng-
steeg, Nieuwe Rijn tot de Utrechtsche brng.
Tot de wijk voor de openbare school der 3de klasse N®. 2
behoort dat deel dor gemeente, dnt ingesloten wordt en ten
oosten ligt van de lijn: Nieune Rijn, Vischbrng, Hoogstraat,
Stille Mare, Lange Mare, Onde Vest en Ooetdwarsgraeht.
Tot de wijk voor do openbare school der 8de klasse N®. 3
behoort dat deel der gemeente, dat ingesloten wordt door en
ten noorden en westen ligt van de lijn: Kaiserstraat, Rapen
burg, Nicaw9teeg, Zonneveldsteeg, Ketelboetersteeg, Korte Koren
brugsteeg, Nieuwe Rijn, Vischbrng, Hoogstraat, Stille Mare,
Lange blare. Oude Vest en Oostdwarsgracht.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
23 Febr. 1883. E. KIST, Secretaris.
Ter navolging.
Meermalen, ook nog bij de behandeling van het
voorstel tot het vorleenen van subsidie aan de
Ambachtsschool in den Gemeenteraad, werd de
meaning uitgesproken dat men in menig opzicht
do toestanden te Leiden niet kan gelijkstellen met
die in andere, grootore gemeentendat de behoeften
van de bevolking eener fabrieksstad andere zijn
dan b. v. die der ingezetenen van een hof- of een
koopstad; dat het draagvermogen der belasting-
betalenden hier ter stede zeer beperkt is en het
aantal niet-betaleoden betrekkelijk groot, zoodat
men zich in onze gemeente menige uitgave van
weelde of zelfs maar van niet strikte noodzakelijk
heid moet ontzeggen, die men zich elders kan
veroorloven.
Niemand zal zeker die zienswijze bestrijden, maar
aan den anderen kant evenmin ontkennen dat juist
in een gemeente met een sterk ontwikkeld fabrieks
wezen en dientengevolge een groot aantal on- en
minvermogenden, sommige behoeften zich sterker
doen gevoelen dan elders, al wil dat nog volstrekt
niet zeggen dat in zulke tastbare leemten hier ter
stede met meer ijver wordt voorzien dan in andere
plaatsen.
Dat kan althans niet worden gezegd van een
hoogst nuttige en voor Leiden bijzonder begeerlijke
inrichting, gelijk er dezer dagen een werd geopend
in de naburige residentie, zooals er te Amsterdam
reeds eenige worden gevonden en gelijk zij ook in
Frankrijk sinds lang met het beBte gevolg in werking
zijn: in één woord kinderbewaarplaatsen.
Men denke hier vooral niet aan kinderbewaar-
a chol en. Het doel is hier allerminst voorbereiding
voor het lager onderwijsin dat opzicht mag onze
stad, waar zelfs reeds zoo menige degelijke bewaar-
schoolhouderes werd gevormd, zich gerust met
andere steden meten. Het geldt hier louter een
bewaarplaats voor kinderen tot hoogstens drie
jarigen leeftijd.
Uw schoonmaakster, mevrouw, heeft zoo'n paar
dreumessen, die ze toch al heel moeilijk, op de
wijze der Eskimo's, in eon zak op den rng kan
meedrageD, als zij zich op den „werkdag" bij u
aanmeldt om hare zware bezigheden te verrichten.
Hoe zulke vrouwen, die zich beijveren de beperkte
inkomsten te helpen vermeerderen, hoe vooral wedu
wen, die geheel in alles moeten voorzien, het dan
met die kleinen stellen? Hier is het een gedienstige
buurvrouw, die met al hare welwillendheid echter
ook haar eigen bezigheden heeft te verrichten en
dus zoo nu en dan maar een oog over de kleine
kan laten gaanelders een ouder zusje, met dat
doel te vroeg van school genomeu en nauwelijks in
staat op zich zelf te passen, aan wie de zorg voor
de kleinen wordt vertrouwd. Is het wonder, dat de
dagbladen telkens opnieuw hebben melding te maken
van de tallooze ongelukken, in al hun vari&tiën,
aan zulke niet of slecht verzorgde kinderen over
komen tijdens de afwezigheid der moeder?
Om in de verpleging van zulke tijdelijk moeder-
looze wichtjes te voorzien, dienon genoemde bewaar
plaatsen, waar de kinderen moeten kunnen bewaakt
worden niet alleeD, maar ook verfrischt, gevoed,
verzorgd en wat de oudere, altijd beneden de drie
jaar betreft, ook ietwat beziggehouden.
Veel, heel veel is er noodig om in al die be
hoeften te voorzien: om van het gebouw niet te
spreken, wiegjes met den benoodigden inhoud,
bankjes of stoeltjes, matrassen, tinnen borden en
kroesjes, linnengoed, speelgoed en, last not least,
geschikte verzorgsters.
Elders sloegen edeldenkende dames, gesteund
door de bijdragen van welgestelde ingezetenen, de
handen aan het werk en bereikten het schoone doel.
Daar kunnen moeders, als hare bezigheden haar
van huis roepen, tegen betaling van een geringe
vergoeding van tien cents daags, of tegen afgifte
van daarvoor tegen dien prijs voor begunstigers
verkrijgbare kaarfjes, hare kinderen een dag in
bewariug geven.
Of men ook hier ter stede zulk een inrichting,
zij het desnoods op kleiner scb.v l, zal zien tot
stand komen? Overbodig zou zij ook hier zeker
niet zijn. Integendool, daaraan bestaat hier heel
wat meer behoefte dan b. v. in de hofstad, en in dat
opzicht had Leiden voeleer moeten voorgaan dan
volgen. Immers behalve die rubriek van vrouwen,
als schoonmaaksters, waschvrouwen, enz., welke in
alle gemeenten zonder onderscheid voorkomen, vindt
men in de stad onzer inwoning nog een niet onaan
zienlijk getal fabriekswerksters, die door hare bezig
heden den geheelen dag aan de verzorging van
kroost en" huishouden worden onttrokken.
Haar lot is zeker niet benijdenswaardig. De plaats
der vrouw is in het huisgezin en bij hare kindereD.
Waar zij zich door den drang der omstandigheden
genoopt ziet zich ter wille van het levensonderhoud
van zich en de haren voor een groot deel aan die
taak te onttrekken, heeft zij zeker wol eenige aan
spraak op de hulp van hen en vooral van haar
want het geldt hier bij voorkeur de roeping der
vrouw die in staat zijn iets bij te dragen tot
verlichting van de voor haar zoo dubbel zware
levenstaak, door Kaar de gelegenheid te openen,
gedurende haar gedwongen afwezigheid van huis
hare kleinen aan veilige hoede toe te vertrouwen.
Zooals wij reeds zeiden, de kosten, verbonden
aan het tot stand brengen en niet minder aan het
onderhouden van zulk een inrichting, vooral daar
er ook voor voeding zal moeten gezorgd worden,
zjjn ongetwijfeld groot. Termen om een gemeentelijk
of ander subsidie aan te vragen zijn er moeilijk te
vinden, daar het hier een zuiver philanthropische
instelling geldt. Elders werd dan ook de zaak
geheel door particulier initiatief tot stand gebraeht.
Zou dat hier ter stede tot de onmogelijkheden
behooren? Zeker niet voor hen en voor haar, die
beseffen, dat, waar veel wordt vereiseht, ook het
schoone doel, dat men daarmee tracht te bereiken,
aan al die moeite en kosten geëvenredigd is.
L.EIBEX, 3 Jlanrt.
Men herinnert z'ch welk een bijval het eerste
onder leiding van den heer C. G. Locher gegeven
symphonie-concert ondervonden heeft. Aangenaam
zal het velen daarom zijn te vornemen dat eene tweede
dergelijke soirée aanstaanden Vrijdag zal plaats
hebben, waarop weder twee personen hunne wel
willende medewerking als solisten znllen verleenen,
terwijl ook de orkestnummers veel schoons doen
verwachten.
Naar men weet, is onlangs aan onzen ge-
achten stadgenoot, den heer A. C. Qaant, eervol
ontslag verleend als deken van Leiden. Met ge
noegen zullen velen nu nader vernemen, dat hem
bij koninklijk besluit met ingang van 1 October 11.
een rijks-pensioen van f 350 'sjaars is toegekend.
Gedurende de maand Februari 11. werden door
den Rijnlandschen stoomtram vervoerd 10,734 per
sonen mot eene opbrengst van f 2123.01, zijnde
f 8.92V,i0 per dag on per KM., tegen eene opbrengst
ran f 2096.30'/, in Fobrnari 1882.
Gedurende deze week zjjn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgonomen van 5774 volwassen
personen en van 12—14 kinderen.
Verkeerde de Hervormdo gemeente te Zoe-
terwoude eenige maanden geleden in spanning door
do beroeping van haren predikant, den heer H. A. C.
Benier Van der Gon, thans loopt zij weder gevaar
baron leeraar te verliezen, daar deze beroepen ia
naar Ransdorp en Schellingwonde.
Te Schipluiden is beroepen de. Ph. Peler, predi
kant te Ginneken bij Breda.
In verband met de vechtpartijen, die op 's Ko-
nings verjaardag elders hebben plaats gehad en
waarbij van de wapenen is gebruik gemaakt, wordt
omtrent het dragen van wapenen door militairen
buiten dienst gemeld dat de commandeerende offi
cieren der corpsen niet alleen bevoegd zjjn (op grond
van speciale aanschrijvingen) na gopleogde delicten
het dragen er van individueel te verbieden, doeh
tevens algemeen naar omstandigheden van den ge
wonen voorgeschreven termijn af te wijkendit
laatste op grond van artikelen uit de reglementen
op den inweudigen dienst der corpsen.
Bljjkens beslissing van den minister van linan-
eiën is het ontvangbewijs-formulier No. 71 (aan
deel in het port der zeebrieven van de gezagvoer
ders der schepen) en dat voorkomende aan den
voet van het formulier No. 253 (afrekening met de
deposanten van quitantiën) aan een zegelrecht van
5 cents onderworpen, indien het nitbetaalde bedrag
f 10 te boven gaat.
Dit zegelrecht, hetwelk, ingevolge het bepaalde
bij art. 28 der wet van 3 October 1843 (Staatsblad
No. 47), ten laste van don gezagvoerder of depo
sant komt, ïb te voldoen door een plakzegel, waar
op de belanghebbende zijne handteekening on de
dagteekening stelt.
Bij de aanbieding van meer dan 100 quitantiën
gelijktijdig, door denzelfden deposant, moet wel
voor elk borderel No. 252 een ontvangbewijs
No. 253 worden uitgereikt en op elk dier ontvangbe
wijzen, bij de afrekening, het bedrag der betaalde
en onbetaalde quitantiën worden vermeld, doch de
uitbetaling van het ingevorderde bedrag kan, ter
vermijding van meer dan een zegelrecht, geschieden
tegen voldaanteekening van een der ontvangbe
wijzen, waarop het bedrag der overige alsdan moet
gerecapituleerd worden. Alle worden aan het hoofd
bestuur der posterijen overgelegd.
Door directeuren der Yereeniging voor hooger
onderwijs op gereformeerden grondslag is in de plaats
van dr. A. H. De Hartog benoemd tot curator dr.
W. Van den Bergh, predikant te Sehaarsbergen.
De Pans heeft mgr. H. Poppen, deken van
Amsterdam, benoemd tot zijn hnisprelaat, mr. J. J.
W. Yan den Biesen, president der St.-Yincentius-
vereeniging aldaar, tot commandeur en den heer
Th. J. B. Westerwoudt tot ridder der orde van den
H. Gregorius den Grooten. Tijd.)