DAGBLAD.
iV. 7057.
Zaterdag 17 Februari.
A0. 1833.
Avoiid-cd itie.
LEIDSOH
PRIJS DEZER COUR ART:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
AXioodcrlljka Hommers... 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven-
PRIJS DER ADVERTENTIESi
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.!7|<
Groot ere letters naar plaatsruimte. Voor het inctssM»
ren builen de stad wordt 0.10 herehend.
Oflttciëel© Kennisgevingen.
Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter
kennis van belanghebbenden dat de passage over den
Nicnvreu Rijn van de Ifartesteeg tot de Hooigracht
op Dinsdag, den 20sten Februari a. s, van des morgens
negen tot des namiddags vier uren, voor rij - en voertuigen
zal zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
16 Februari 1883. E. KIST, Secretaris.
LEIDER, IG Februari.
De spreekbeurt op de laatste „Nuts"-verga-
dering in dit seizoen werd gisteravond vervuld
door den heer M. A. Pork, nit Amsterdam. In boei
ende taal leverde hij eene bijdrage over do zoo be
ruchte „beksen-processen", die zoowel hier te lande
als over de grenzen in vorige eeuwen hebben plaats
gehad, alsmede over hetgeen daartoe aanl°idiüg
gaf en den invloed dien ze op hot volk oefenden.
Nog heden ten dage zelfs is het bijgeloof dien
aangaande niet uit de wereld, getuige de „betsjoe-
ningen" waarvan nog bij herhaling o. a. uit de
provincie Friesland wordt molding gemaakt. "Wel is
waar werd deze leziüg niet door een talrijk publiek
bijgewoond, doch zij die tegenwoordig waren gavon
vooral aan het eindo hunne ingenomenheid met het
gehoorde te kennen.
Gedurende de eerste helft der maand Jan.
zijn aan het postkantoor alhier bezorgd de volgende
brieven, welke wegens onbekendheid der geadres
seerden niet besteld konden worden:
J. Woes, Haaske, Wed. Yon Henning, Jacques,
Potvliet, moj. C. v. d. Yoet (2 stuks), Amsterdam
EL Ylasveld, Boskoop; wed. Loosdrech, Breda;
Baljaar, H. Meyers, E. C. Back, Baljaar, 's-Gra-
vonhage; J. Huig Haasnoot, Katwijk aan Zee; J.
Yan Welle, LeiderdorpM. Yan Straten, Lindelaan
Inikers, NoordwijkerhoutC. Hartman Jr., Nij
megen; J. Gq8, Oegstgeest; A. Westra, Pnrme-
endD. Breakelaar, RaalteJan Allort, Terbeek,
Rotterdam; A. Berkhof, Schans; M. Onweleen,
Velp; A. J. J. Kloppert, Zand voort; W. Van Vliet,
Zoeterwoude; mej. L. Van Hensden, ZutfenT. v.
Wijk, Schipper, niet vermeld. - Briefkaarten:
W. Wilts, W. Van Kampen, J. Piket, Amsterdam
dargaretha Pijkes, Maria Nimmo, 's Gravenhage;
De Wildt, Rotterdam.
De heer La Bruyóro, onderwijzer aan een
Christelijke school te Leideü, is tot hoofd eener der-
;elijke school te Zaandam benoemd.
Het zal voorzeker den lezers van dit blad
;enoogen doen te vernemen, met hoeveel waar-
iesring het Engelsche tijdschrift „The Academy'*
preekt over den wetenechappelijkon arbeid van
en onzer stadgenooten. Het artikel luidt als volgt:
„Het is ons een waar genoegen prof. P. J. Vefch
an Leiden geluk te wenschen met de voltooiing
an zijn groot werk over Java: „Java: Geographisch,
Cthnologi6ch, Historisch.1' (Haarlem 18751882).
iet was zijn stroven, zooals hij zegt in de voorrede
oor het eerste deel, om een boek te schrijven, dat
'ij Engelschen een „Standaardwerk" noemen, een
erk namelijk, dat ieder navorscher ter hand kan
eraen, verzekerd dat hij geheel op de hoogte zal
orden gebracht van wat er aangaande dit eiland
kend is.
Zelfs een vluchtig overzicht van de drie deeleDj
hot geheel 2173 bladzijden, geeft reeds dadelijk
indruk van onvermcoide studie en van ver
ikende geleerdheid; doch als men den schrijver
or een aanmerkelijk gedeelte van zijn werk is
>lgd, begint men eerst recht te beseffen welk
zorg en moeite er vereischt werden om zoo vele
erogene gegevens to schiften en te sorteeren;
van bewering en de volledigheid van uitwerking,
waarvan de waarde nog verhoogd wordt door dion
aangenamen, goraakkelijken en degelijken stijl, die
meer en meer het kenmerk begint te worden van
de beste Hollandsche geleerden.
De jaren, die verstreken zijn sedert het eerste
gedeelte van het boek werd goscbreven, zijn jaren
geweest van grooter activiteit voor de geleerden,
die zich zoowel in Batavia als in Holland met do
studie van Indische toestanden bezig houden; prof.
Veth wijst zelf met oprechte bescheidenheid op het
onjaiste in sommige zijner gevolgtrekkingen en be
weringen, dat door oen nauwgezetter onderzoek aan
het licht is gekomen. Wij twijfelen er niet aan dat
zija doel volkomen is bereikt. Professor Veth's
„Java" zal lang het „Standaardboek" blijveD. De
professor bezit, behalve zijne andere bekwaamheden,
ook nog een bijna oorspronkelijke kennis van de
Engelscho taal, en heeft mr. Wallace's „Malag
Archipelago" in hetNederlandsch vertaald. Zijn zood,
de heer II. J. Veth, is de schrijver van een belangrijk
overzicht van wat er voor de studie dor zoölogie in
Ned.-Indië is gedaan."
De minister van oorlog beeft gevolg gegeven
aan zijne toezegging om aan de Tweede Kamor
inlichtingen te verstrekken op het adres van het
hoofdbestuur der Vereeniging van leeraren aan in
richtingen van middelbaar onderwijs, betreffende de
toelating van studenten in de geneesknndo tot eene
verbintenis bij den militairen geneeskundigen dienst.
Zooals bekend is, betreft het do vraag cf het
reglement nopens deze mater-ó niet in dier voege
moet worden herzieD, dat ook oud-leerlingen der
hoogere bargerscholen, die aan do universiteiten
hier te lande voor arts stndeeren, - en dus niet
meer uitsluitend studenten, bevoegd tot het afleggen
der academisch© examina, bedoold bij art. 85 der
wet op het hooger onderwijs - voor de toelating
volgens dat reglement in aanmerking zouden komen.
De minister geeft, blijkens do nota van inlichtingen,
zijne meening, dat de getroffen regeling meest in
het belang van den geneeskundigen dienst der
landmacht is, niet prijs.
Zich grondende op wat hij zelf waargenomen
of uit de geschriften van binnen- en buitenlandsche
deskundigen had kunnen leeren, blijft de minister
de voorkeur geven aan de toelating van geneeskundige
studenten met voorafgaande classieke studiën.
Wel herinnert de minister aan de bestrijding, die
zijne meening van de commission van toezicht op
bet middelbaar onderwijs te Zutfen en Delft en van
de faculteit voor de wis- en natuurkunde te Gro
ningen gevonden heeft, doch daartegenover stelt hij
dat de argumenten ter bestrijding zijner zienswijze
weerlegging vonden in de brieven, respectievelijk
van curatoren van het gymnasium te Kampen en
van de faculteit der geneeskunde aan 's Rijks
universiteit te Utrecht.
Yerder bericht de minister dat de ontvangen
antwoorden van de mede door hem gehoorde facul
teiten in de geneeskunde bij de onderscheidene
universiteiten hier te lande (waarvan Amsterdam,
Leiden en Utrecht in meerdere of mindere mate de
voorkeur geven aan de classieke vormiDg en Gro
ningen de opleiding op de H. B.-S. voldoende acht),
niet strekken konden om hem op zijn gevoelen te
doen terugkomen, te minder omdat, zooals de erva
ring leerde, steeds een meer dan voldoend getal
studenten voor de opleiding volgens de door den
minister voorgestane regeling te verkrijgen zal zijn.
Hij verklaart dan ook volstrekt geen grond te
vinden om de wijziging der regeling, door adres
santen bedoold, aan den Koning voor te dragen.
Hot Bouwkundig Weekblad bevat een opstel
over „Het Gemeentehuis van Rijnland te Leiden"
door den heer J. B. Van Loenen, met eene afbeelding.
Den 20«ten dezer zal de heer H. C. Schnyt
Yan Castricnm, de burgemeester van Lisse, den dag
herdenken waarop hij vóór 25 jaren als zoodaüig
werd benoemd.
Bij de aanbesteding van het ophoogen, be
straten en rioleeren van de verlengde Vondelstraat,
gemeente Nieuweramstel, waren tien inschrijvings-
biljetten ingekomen, waarvan de minste inschrijver,
de heer C. Bos to Haarlemmermeer, aannemer is
geworden voor de som van f 2438.
Door den gemeenteraad van Pijnacker is het
verzoek van de IJsel Stoomtramwegmaatschappij om
concessie voor een aan te leggen lijn Delft-Pijnacker
naar het station Zoetermeer-Zegwaard met éóne stem
meerderheid van de hand gewezeD.
De prinses Mathilde Salm-Salm is gisteren in
de residentie aangekomen en aan het Hotel Paulez
afgestapt.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft in
zijne gisteren gehouden zitting het voorstel tot
aaokoop van eeno duikerklok ten behoeve van de
vernieuwing van den kaaimuur aan de BoompjeB
aangenomen. Bij de discussie vroeg een der leden
in hoever eene duikerklok de voorkeur verdiende
boven de zoogenaamde pneumatische kamers, welke
gebruikt worden, waarop goantwoord werd dat
do kosten van deze konden gerekend worden op
f 5000 per strekkenden meter, terwijl do kosten
bij het gebruik van eene duikerklok slechts f 800
per strekkonden meter gerekend worden te zullen
zijn. - Het nieuwe vischmarktgebouw is er met
vlaggen getooid. Het werk werd gisteren opgele
verd on zoodra van Gedep. Staten do goedkeuring
op de verordening verkregen zal zijn, zal het ge
bouw in gebruik worden genomen, hetgeen men de
volgende week kan verwachten.
Naar men verneemt, zal de Rotterdamsche
Tramwegmaatschappij over 1882 uitkeeren een
dividend van 41/, pet. na een afschrijving van
ongeveer f 5^,000.
Onder de sollicitanten voor de betrekking van
opperrabbijn te Rotterdam, bevindt zich geen enkele
Nederlander.
Te Harderwijk is overleden mr. A. L. S
Yan der Boon .Mescb, 6edert tal van jaren kanton
rechter en lid van den gemeenteraad aldaar.
Naar aanleiding van het bericht, dat een
kleinzoon van den dichter Helmers in Amerika
zou zijn overleden, schrijft men aan het Hbl. dat de
dichter Jan Frederik Helmers slechts één kind naliet,
een zoon, overleden in 1878, die slechts twee
kinderen had, van welke een te Beverwijk, de tweede -
te Amsterdam woont. Yan een te Nieuw-York
overleden kleinzoon kan dus geen sprake zijn.
De schoolopziener in het arrondissement Har-
lingen, mr. H. D. Yan Ketwich Verschuur, heeft
in de zitting van het kantongerecht aldaar getuigd
tegen twee personen in zijn ressort, welke hij had
gecalangeerd wegens het onbevoegd geven van
onderwijs in eene lagere school.
Volgens telegram uit Londen, te Amsterdam
bij de Vereeniging van Assuradeuren ontvangen 10
hot stoomschip „Maas", van Rotterdam naar Nieuw-
York, Scilly gepasseerd met gebroken machine,,
koers zettende Daar Falmontb.
In de zitting der Tweede Kamer van heden
werden tot candidaten voor het raadsheerschap bij
den Hoogea Raad gekozen: mrs. Yan den Acker,
raadsheer te 's-Bosch, Hingst, rechter te Amsterdam,
De Jonge, president bij de rechtbank te 's-Hage, Yan
der Kaay, kantonrechter fe Leiden, en Yan Heuke-
lom, vice-president bij de rechtbank te Rotterdam.
Voorts is verworpen met 47 tegen 9 stemmen
het wetsontwerp tot teruggaaf van het waarborg
kapitaal aan den faillieten boedel der Rotterdam-
Munstorsche Spoorwegmaatschappij.
Dinsdag a. s. komt de geldleening aan de orde.
pe luit, ter zee 2de k!. P. F, Van dor Velden
