LEIDSCH
DAGBLAD,
N°. 7043.
Donderdag 2 Feferaari.
A0. 1883.
Eerste Blad.
Avon tl-e<iitie.
PKIJS DEZER COURANT:
foor Leiden per 8 maanden1.10,
Franco per post.1.40.
AJxonderi\jke hommers... 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEXJS DEB ADVERTENTIEN:
fan 18 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$»
Groolere letters naar plaatsruimte. Voor het ine-assee-
ren bmten de stad wordt 0.10 berekend.
Dit Nommer bestaat uit TWEE BLADEN.
Officieel© Kennisgevingen.
Lolinff voor de ft'nlioiiale ïiililie.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het besluit van den heer Commissaris des Ivonings
in deze provincie, van den iGden Januari 1883, A n°.
4*26 (2de afd.), Provinciaal blad n°. 1, houdende regeling
van de Loting voor de Nationale Militie-,
Gelet op de bepalingen der Wet van den 19den Augus
tus 18GI (Staatsblad n°. 72), alsook op die van Zijner
Majesteits besluit van den 8sten Mei 1862 (Staatsblad n°. 46)
Doen te weten: dat de Loting der in het vorig jaar
binnen deze gemeente voor de Nationale Militie ingeschre
venen, en alzoo voor hen die geboren zijn in het jaar
1863, zal geschieden in een der vertrekken van het Raadhuis,
op Dinsdag, Woensdag en Donderdag den 43den, 44den en
15den Februari a. s., telkens des morgens te halftien;
dat deze Loting in eene alphabetische volgorde der
namen van de ingeschrevenen zal plaats hebben, en wel:
op Dinsdag den \Zden Februari 4883,
voor de ingeschrevenen, wier familienaam begint met de
letter A tot en met de letter G,
Oj- Woensdag den i4den Februari 18S3,
voor de ingeschrevenen, wier familienaam begint met de
letter II tot en met de letter I', en
op Donderdag den 15den Februari 1883.
voor de ingeschrevenen, wier familienaam begint rnet de
letter R tot en met de letter Z.
Voorts, dat bij art. 53 der Wet is bepaald, dat voor den-
ingeschrevene, die niet is opgekomen, het nommer kan ge
lrokken worden door zijn vader, moeder of voogd, terwijl,
is ook deze niet opgekomen, alsdan het trekken geschiedt
door den Burgemeester of het lid van den Raad der ge
meente, waar de loteling is ingeschreven;
dat ingevolge art. 34 de opgekomen ingeschrevene, da-
- dJijk na hei trekken van zijn noinrner, de redenen van
vrijstelling opgeeft, die hij meent te hebben.
liet opgeven van deze redenen kan door zijn vader,
moeder of voogd geschieden, zoo deze tegenwoordig en de
ingeschrevene niet opgekomen is.
Wijders, dat tot het opmaken der getuigschriften, \er-
meld bij art. 53, tot het bekomen van vrijstelling wegens
broederdienst of op grond van te zijn eenige wettige zcon
(welke getuigschriften worden afgegeven op de getuigenis
van twee bij den Burgemeester bekende en te goeder
naam en f3am staande ingezetenen, die zich ieder voorde
waarheid van het daarbij verklaarde, door mede-onder-
teekening. verantwoordelijk stellen), de gelegenheid be
staat ter Secretarie dezer gemeente, op Dinsdag den 20sten
ei- Vrijdag den 23sten Februari aanstaande, van des voor
middags negen tot des namiddags drie uren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden. DE KANTER, Burgemeester.
31 Januari 4883. E. KIST, Secretaris.
L,iSEiSISlfeT, 31 Jfaauari.
Ten overstaan van het bestuur der Kweekschool
tot opleiding van Bewaarschoolhouderessen en de
plaatselijke schoolcommissie alhier zijn den 26steD,
en 27sten, den 29sten en 30sten Januari II. ge
ëxamineerd en geschikt geacht om aan het hoofd
eener bewaarschool of school van voorbereidend
onderwijs te staan, de volgende dames, waarvan de
namen alphabetisch zijn gerangschikt: J. Bekker,
M. Bennokers, T. Grosjean, E. J. Yan Royen en
J. Rij kraan s.
Het was, in de edele beteekenis des woords,
een prachtig concert, dat gisteravond door vier
leden van de Rotterdamsche Hoogduitsche Opera
in de Stadszaal alhier werd gegeven en met eene
verdienstelijke uitvoering van de ouverture „Fidé-
lio" door leden van de stafmuziek van het 4de
regiment infanterie onder directie van den heer
Grentzius welwillend werd ingeleid.
Het in ons blad vermelde en alzoo bekende pro
gramma werd, men zou bijna kunnen zeggen op
onberispelijke wijze ten gehoore gebracht. Mej. Komp
eer dwong met hare ongekunstelde en toch zoo
gevoelvolle voordracht der zoo schoone liederon
voor sopraan aller bewondering af en gaf zelfs op
aanhoudend verlangen een zeer geestig Neder
lands liedeke ten beste; terwijl de heer Eberle
als violoncellist, de heer Zschoppe als pianist en -
last not least - de heer Behrens, die ons medo op
een extra-voordracht verraste, als bas-zanger toon
den hoe meesterlijk zij voor hunne taak berekend
zijn. Het publiek betoonde zich dan ook bijzonder
dankbaar.
Toch zal het tweeledige doel, met dit concert
beoogd, slechts in dén opzicht bereikt zijn. Als er
namelijk een uitvoering ten voordeele van een
ander liefdadig doeleinde was gegeven, is het de ge
woonte als financieel resultaat daarvan in de dag
bladen mode te deelen welk zuiver bedrag men voor
de hulpbehoevenden of noodlijdenden heeft kunnen
afzonderen. Niet alzoo echter nu voor die van den
jongsten watersnood hier te lande!
Iotegendeel, in plaats van voor een batig saldo,
staat de heer K. Triër, die voor deze menschlievende
onderneming zich vele moeite getroostte, zelfs voor
een deficit van f 281.15. Immers zijn we goed in
gelicht dan bedroegen de voor het concert noodige
uitgaven f 650 en de inkomsten daarentegen slechts
f 368.85.
Niettegenstaande dezen ongunstigen uitslag heeft
de heer Triër den moed niet laten zakken on bestaat
bij hem het voornemen hier oen tweede concert te
doen geven. Zullen onze kunstminnende stadgonoo-
ten dan beter opkomen?
Volgens het Weekblad van minder courante of
incourante fondsen van Broekman en Ilonders werden
gedurende de afgeloopen week de oprichtcrs-aan-
deelen Rijnl. stoomtram noch aangeboden noch ge
vraagd; de aandeelen spoorweg Leiden-Woerden
noch aangeboden noch gevraagd; de aand. Rijnl.
stoomtram aangeboden tot 90 pet. en gevraagd tot
45 pet.; de aand. Kon. Ned. Grofsmederij te Leiden
aangeboden tot 115 pet. en verhandeld tot 110
pet; de aand. Loidsche Dninwatermaatschappij noch
aangeboden noch gevraagd.
De Staatscourant van heden behelst een kon.
besluit van 20 Jan., waarbij beDoomd zijn de voor
zitters en burgerlijke leden en hunne plaatsvervan
gers in de onderscheidene militieraden voor de
lichting der nationale militie voor 1883. In hot
derde militie-distrfot van Zuid-Holland zijn benoemd:
tot voorzitter mr. A. A. Yan Bergen IJzepdoom,
lid der Provinciale Staten; tot zijn plaatsvervanger
de heer H. C. Hartovelt, lid der Prov. Statentot
lid mr. S. Le Poole, lid van den gemeenteraad van
Leiden; tot zijn plaatsvervanger mr. J. Bredius,
lid van don gemeenteraad van Leiden.
In een artikel met het opschrift „Post van
bezuiniging" beweert de Standaard dat er een kreet
met al machtiger stemverheffing uit heel hot volk
in al zijne rangen en standen opgaat, die herstel
van hot fiuanciëele evenwicht, niet door leening of
belasting, maar door bezuiniging wenscht. En het
antwoord van deskundigen op dien volkskreet is:
waarop kunnen wij bezuinigen? Do Standaard stelt
bovenaan op do lijst der te schrappen posten een
goed deol van de uitgaven voor hooger onderwijs.
De Staats-Universitoit acht de Standaard slechts
dan denkbaar, als het volk eene erkende Staats
kerk heeft. Hierdoor is, meent zij, voor onze Neder-
landsche toestanden het hooger onderwijs, gelijk
dit thans van overheidswege gegeven wordt, in be
ginsel geoordeeld. Ia België is men naar den bete
ren toestand dan ook reeds op weg. Eelgië telt
twee Staats- en twee Yrije Universiteiten. Zelfs
het Belgische volk, dat in vrijheidszin nog verre
bij ons volk achterstaat, geeft nu reeds zeer verre
de voorkeur aan de Yrije Universiteiten en verlaat
het Staatsonderwijs. België toont vlak op onze
grenzen, dat vrij hooger onderwijs kan. Zoowel het
beginsel als de ervaring, moeten ons, meent de
Standaard, dus ook in Nederland manen om dien-
zolfden weg op te gaan. Door inkrimping en be
zuiniging moeten wij allengs dien beteren toestand
naderen.
Op dit oogenblik wordt voor hooger onderwijs in
Nederland van Staatswege (dus buiten de stedelijke
universiteit van Amsterdam) uitgegeven de som van
een millioen en zeven ton en van deze kan, meent
do Standaard, bijna een geheel millioen af. Met acht
ton zijn de uitgaven voor hooger onderwijs van
Rijkswege te bestrijden. Immers de Leidsche Hoo-
geschool kost thans zelfs, bij al hare weelde, niet
meer dan zoven ton. Yan dezo zeven ton wordt vier
ton aan traktementen betaald on drie ton voor ge
bouwen en inrichtingen. Schrapt men hiervan nu
de theologische faculteit, die in den neutralen Staat
aan de Rijks-Univorsiteit onbestaanbaar is, dan is
in alle denkbare bohoeften ruimschoots te voorzien,
mot zostig hoogleeraren, die samen, elk op f 6000
gorokend, f 360,000 'sjaars zullen kosten. In de
verdere behoeften is met twee ton gouds to voorzien,
terwijl dan nog f 140,000 beschikbaar blijft voor
onderhoud van gebouwen, benrzon enz. Do uitkee-
ring aan de kerkgenootschappen kan, desnoods door
kapitaliseeriDg, wegvallen, en de Gymnasia dienen
voor rekening der gemeenten te komen, desnoods
met provinciaal subsidie, daar esn Gymnasium voor
eene stad en haar naasten omtrek dient.
Yooral zoolang de Amsterdamsche Universiteit
bestaat, zal, meent do Standaard, ééne Rijks-univer
siteit voldoende zijn voor het kleine aantal stu
denten, die Nederland oplevert. Leiden heeft de
oudste brieven en blijvoMaar zoomin do instand
houding van de Utrechtsche als van de Groniogsche
Universiteit is in beginsel gerechtvaardigd. Het spoor
is goedkoop en rijdt ving genoeg om uit alle oorden
des lands naar Leiden te brengen. En om alleen
ter wille van Groningen of Utrechts stedelijke be
langen het land op tonnen gouds to jagen, is
onverantwoord.
Toch zou de Standaard niét raden om op eenmaal te
stout in te grijpen. Men beginne b. v. met ééne Rijks
universiteit op te beffon. En staat dan de keus
tusschen Utrecht en Groningen, dan schijnt enkel
de ligging den doorslag te zullon geven. En dan is
er wel het minste bohoefto aan eene Rijks-Universiteit
in eene stad, die op drie kwartier afstand van
Arasterdam ligt en op een uur afstand van LeideD.
Yoor Utrecht zal dit hard zijn, maar het is nu
eenmaal niet anders. Er moet doorgetast worden.
Reeds de motie-Schaepman baant er den weg toe.
Bij bosluit van den Raad der gemeente Katwijk
is to Katwijk aan Zee een gelegenheid opengesteld
om aan de onvermogendon driemaal per dag koste
loos duinwater te verstrekken.
De bij het 4de reg. inf. benoemde kapitein
C. J. Meijer is ingedeeld bij het 5de bat. te Gouda.
Er bestaat nu weder kans dat de Gothieche
Zaal te 's-Hage niet zal worden afgebroken. Naar
hot Yad. toch verneemt, heeft de groothertogin van
Saksen-Weimar aan den gemeenteraad het voorstel
gedaan om haar dio zaal en oen gedeelte grond,
grenzende aan den tuin van het paleis, eigendom
van Z. K. H. Alexander der Nederlanden, Prins
van Oranje, in eigendom af te staan.
Het bericht, door de Londensche „Echo" ver
spreid, als zoude de reis van den Koning en de
Koningin naar Engeland worden uitgesteld, is onjuist.
Het vertrek der vorstelijke personen blijft bepaald
op don 9den April.
Blijkens mededeeling van het Duitsche gezant
schap te 's-Hage, zal de internationale kunstten
toonstelling te Munchen op 1°. Juli a. s. goopeod
worden. De termijn van inzonding der ten toon tö
6tellon voorwerpen is vastgesteld van 1 tot 31 Mei
aanstaande. Voorts is bepaald dat de tentoonstel
lingscommissie niet verantwoordelijk kan zijn voor
de voorwerpen, die vóór 1 Mei a. s. mochten zijn
ingekomen.
Als waarnemend hofmaarschalk zal optreden
S. Baron Yan Lyndon.
De methode ToussaintLangenscheidt, tot
het aanleeren van vreemde talen door zelfondorricht,
is zou beroemd aU slechts ééne worden kan. Servaaa
