A0. 7007.
Maandag 18 December.
A0. 1882.
Tweede Blad.
Bericlit.
De Christen Harpe.
Bella Roel,
LEIDSCH
DAGBLAD.
PBIJS DEZEB COURANT:
Toor Lei del per 8 maaaden.1.10,
Fraseo per post1.40.
Alzoaderl^be Nommers. 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
ran Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PBU9 DEB ADTET1TEST1EK:
Vtn 18 regtl* 1*0». leder* regel meer 0.17^
Grootere Urtlen naar plaatsruimte. Voor bet iocassee-
reo buitel de itad wordt/0.10 berekead.
We hebben voor onze Abonnés wederom
«en goede tijding.
De uitgever wenscht namelijk tegen een
billijke vergoeding opnieuw een premie
boekwerk verkrijgbaar te stellen, voorname
lijk met het oog op het aanstaande Kerstfeest.
Daartoe kwam hem - evenals een vorige
maal - het meest geschikt voor een bundel
jedichten van onzen gevierden zanger Ten
Kate, onder den titel:
Hij vertrouwt dat dit aan godsdienstige
poëzie gewijd boekwerk niet minder welkom
dan bet vorige zal zijn. Het is keurig net
op best papier uitgevoerd, 160 bladzijden
groot en zal in de volgende week voor
50 Cents worden afgeleverd.
Inmiddels kunnen we reeds thans mede-
ieelen dat voor die onzer inteekenaren, die
minder van poëzie houden, mede een novelle
van wijlen den niet minder gevierden schrij
ven Cremer ter perse is, getiteld:
«m in den loop der maand Januari voor
slechts 10 Cents te worden verkrijgbaar
gesteld.
De bons zullen te zijner tijd - om uii te
knippen - in ons blad worden afgedrukt.
Ofliciëclo Konnisgevinscn.
De Burgemeester van Leiden brengt teralgemeene ken-
ais dat de raad dier gemeente in zijne vergadering van
den 14den December jl. uit zijn midden tot leden der com
missie van financiën heeft benoemd de heeren: S. C. M.
KNAPPERT en Mr. N. K. F. LAND, zoodat die commissie
thans is samengesteld als volgt:
G. WILHELMY DAMSTÊ, Voorzitter
S. C. M. KNAPPERT en
Mr. N. K. F. LAND.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
14 Dec. 1882. DE KANTER.
Tweede Kunstbeschouwing.
„Elk wat wils" als motto voor doze kunstbe
schouwing, geeft eene korte aanduiding van den
inhoud der portefeuille, door de familie van wijlen
den heer Duuring welwillend beschikbaar gesteld.
Een overzicht der teekeningen zal de juistheid van
dit motto bevestigen.
Beginnen we met het landschap, dan valt ons
terstond een breede teekeniDg van Tan Borselen op,
krachtig van licht en brain en gemakkelijk behandeld.
Calame heeft ons te veel aan het dichterlijke in
zjjn werk gewend, dan dat we zijne beide land
schappen, hoewel getuigende van een onbetwistbare
meesterschap in de techniek, onvoorwaardelijk zouden
prijzen. Ook voert hij ons de natuur gewoonlijk in
dunner, frisscher tinten voor oogen, dan thans in
dit zware sepia-landschap. Meer poëzie geeft ons
Bosbooms Kerkbedeeld met een geheimzinnig leven,
schijnt zij te droomen over vroegere grootheid en
een meelijdende lichtstraal troost haar over de
onder witkalk verdwenen kleuren harer muren.
Bij J. H. Yerheyens (geb. 1778) en H. Meyers
(geb. 1737) uitvoerige stadsgezichten, zou men
Springer onder de impressionisten gaan tellen, hoe
wel diens sappige (het zij mij vergund dit woord
hier te gebruiken) kooltèekening, op zich zelf be
schouwd, daartoe geen aanleiding geeft. Van uit
voerigheid gesproken, komt ook aan Langendijks
gestoffeerde landschappen eene vermelding toe. Men
kan ze met het volste recht betitelen „La difficult^
vaincue"; gelukkig acht men thans de roeping der
kunst elders gelegen.
Madou en Braokeleer vertegenwoordigen eene
kunstperiode die verder achter ons schijnt dan zij
in werkelijkheid is. Degeljjke teekeningen, doen de
„schilderswerkplaats" van den eerste en de „school"
van den laatste, toch gevoelen dat natuur gaat
boven namaak en voor een greep uit het leven als
Sadee's „bedeeling" legt eerstgenoemde kunst het
af. Zonder sterke tegenstelling van kleur, in het
gedempte licht van een grauwen dag, zijn Sadee's
figuren los van elkaar, terwijl do verschillende uit
drukking van ieder bedeelde niet schaadt aan de
compositie in haar gehoel. Diep gevoeld ook is „La
veuve du soldat" van Bles. De voorstelling dier
treurende vrouw, die door haar kinderen, ja door
bijna ieder voorwerp harer omgeving aan de oorzaak
van het verlies van haar echtgenoot wordt herin
nerd, is even treffend gedacht als fraai uitgevoerd.
Moeten we door beperkte plaatsruimte ons thans
bepalen tot het enkel noemen van sommige teeke
ningen uit vele, als: L. Chantals en A. Scheffers
Studiën, bloemen van Yan Os, een Oostersch tafe
reel van Famars Testas, Jamins Kapperswinkel, vee
van Yan Strij en wel geslaagde kipjes van onzen
stadgenoot G. J. Bos, - toch mag niot worden over
het hoofd gezien een gedeelte der collectie dat her
innert aan da vroegere roemrijke dagen onzer kunst:
een teekening van Goltzius, met de pen gearceerd,
zoo zuirer als de kopersneden van dien meester;
een vrouweportret van Eglon Yan der Neer, in
frischheid en volheid van kleur wedijverend met
de meest moderne aquarellen, een kasteel van
Roghman in zwart krijt on O.-I. inkt en eene groote,
uitvoerige teekening van A. Bloemocrt, „hebbende
een seer aerdighe wijse van teyekenen en hande-
linghe metter peD, daer hij dan eenighe sappige
verfkens bijvoeght, tot sonderlinghe welstant", zoo
als Yan Mandcr in zijne naïeve manier zegt.
Ziedaar genoeg om te rechtvaardigen het begin
yan dit overzicht „Elk wat wils." a.
LEEBE1V, 26 Becemfoer.
Nadat in de gisteren gehouden algemeene ver
gadering van aandeelhouders in den Rijnlandschen
Stoomtramweg de motie van den heer Yan den
Berch Yan Heemstede (de heer Eyssell bad zijn
amendement ingetrokken) verworpen was, nam de
heer Ameshoff het woord en deelde uitvoerig den
aandeelhouders mede welke drijfveer commissarissen
er toe bracht den directeur in zijne betrekking niet
te kunnen handhaven, en ontkende dat nevenbedoe-
doelingen hem den ondergang der Maatschappij
deden wenschen; de Nederl. Rijnspoor toch had
er geen belang bij, al kon zij ook den Rijnl. Stoom
tram overnemen voor „oud ijzer", om dezen te exploi-
teeren.
Wij zouden te uitvoerig worden, indien wjj het
debat in al zijn onderdeelen volgden; daarom be
palen we ons tot de hoofdzaak, welke hierop neer
kwam: overschrijding van het maatschappelijk kapi
taal en voorstel van den directeur tot het inrichten
van een werkplaats (begrooting f 10,000) terwijl
daarvoor geen genoegzame gelden in kas waren.
De directeur, de heer Crans, verklaarde, als zijnde
geen redenaar, zich niet in staat op alle beschul
digingen onmiddellijk te antwoorden, doch ontkende
de overschrijding van het kapitaal en verdedigde
de oprichting van een werkplaats als strikt nood
zakelijk en waarvan voordeel genoten wordt.
Hij eindigde met openlijk de verklaring af te leggen
dat hij er van overtuigd was dat alles wat hij gedaan
had, in het waarachtig belang van de Maatschappij
was geweest, - en mocht de vraag van commissa
rissen of het belang van de Maatschappij meebracht
hem het vorder voeren van het beheer op te dragen,
ontkennend worden beantwoord, dan behield hij
zich voor daarop nader terng te komen.
De voorzitter wilde nn tot stemming over deze
vraag doen overgaan, doch de heer Eyssell handhaafde
opnieuw zijne motie tot het benoemen van een com
missie van onderzoek^, welke echter verworpen werd
met 102 tegen 51 stemmen. Daarna overgaande
tot stemming over de vraag of het belang van de
Maatschappij meebracht dat de directeur zjjne be
trekking bleef vervullen, werd deze ontkennend
beantwoord met 102 tegen 44 stemmen. Eenige
aandeelhouders hielden zich buiten stemming.
Naar aanleiding hiervan verzocht de heer Crans
ontslag uit zijne betrekking, dat hem tegen 1 Januari
bij acclamatie eervol werd verleend.
De heer E. Yan der Kamp, thans inspecteur
van politie alhier, is tot onderdirecteur in de kolonie
Ommerschans benoemd.
Toezegging van boroep naar Oost-Yoorne is
gedaan aan den heer T. S. Yan der Ley Wz., can-
didaat te Langweer.
Do eerste voorstelling van Faassens „Zwarte
Griet" heoft te Rotterdam voor een overvolle zaal
plaats gehad. Alle rangen waren zeer goed bezet.
Het stuk is, naar men aan het Hbl. meldt, uit
muntend bevallen. Alle vertooners zijn tweemalen
teruggeroepen, behalve het laatste bedrijf toen drie
maal het scherm moest opgehaald worden. Toen
nog werd den schrijver, den heer Rosier Faassen,
door het publiek een schitterende ovatie gebracht,
onder de fanfares van het orkest. Het Tooneel-
verbond bood Faasson een prachtigen lauwerkrans
aan. Mevrouw Beersmans leverde als Zwarte Griet
een onovortreffelijke creatie. Haar grime en spel
van het laatste bedrijf waren treffend van waarheid.
Onder het vele schoone dat zij gaf, mnntten het
tweede en derde bedrijf uit. De gebroeders Haspels,
do familie Faassen, Yader, Yrouw en Zoon, Pool
man, Mina Beersmans on Jeanne De Groot ver
tolkten met talent en liefde hnn rollen. De kostumes
verdienen een woord van lof. „Zwarte Griet" zal
heel Rotterdam naar den schouwburg lokken en
in de buitensteden om strijd begeerd worden.
Ten gevolge van het invoeren vandenieuwo
wet op het onderwijs is het aantal sollicitanten
voor „hoofd der school" in Groningen zeer vermin
derd. Als voorbeeld diene het volgende: voor 5 jaren,
waren voor eene betrekking, naar een salaris van
nog geen f 600, tusschen 20 en 30 sollicitanten,
terwijl nu voor dezelfde vacature, met f 900 inko
men, slechts 10 liefhebbers aan het examen heb
ben deelgenomen. Dit is toe te schrijven aan de
bepaling, dat het minimum-traktement voor een hoofd
der school minstens 700 moet bedragen.
Het stoomschip „Jason", van Amsterdam naar
Nieuw-York, passeerde gisternamiddag te drie uren
Lizard.
Z. M. heeft benoemd tot ridder der orde van
den Nederlandschen Leeuw den heer Polo De Ber-
nabo, laatstelijk secretaris bij het Spaansche gezant
schap te 's-Gravenhage; - aan W. F. Lamoraal
Wichers op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
ontv. dor invoerrechten en ace. te Dordrecht c. a.,
behoudens aanspraak op pensioen; - aan J. P.
Oostingh op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als ontvanger der dir. bel. en acc. te Buitenpost
c. a., behoudens aanspraak op pensioen; aan jhr.
mr. W. G. Hovy, te 's-Gravenhage, op zjjn verzoek
met 1 Januari a. s., eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking van tjjdolijk administrateur der
Domeinen, behoord hebbende tot de dotatie van
wijion Prins Frederik der Nederlanden, onder dank
betuiging voor de gewichtige diensten in die be
trekking den lande bewezen; - J. P. L. Fischer,
officier van gezondheid der lste kl. van het O.-I.
leger, benoemd tot ridder 5de kl. in de orde van
den Gouden Leeuw van Nassau.
