LEIDSCH
DAGBLAD.
JV°. 6944.
Donderdag 5 October.
A#. 1882.
Avond- edLitie.
PBIJS DEZER COURANT:
Toor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers.9 0.05.
Deze Conrant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PBIJS DEB ADVERTENTIES:
Vm 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het ineassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
LEIDEN, 4 October.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
P. H. J. J. RaB, geb. te Amsterdam, bevorderd tot
doctor in de staatswetenschap, met academisch proef*
schrift, get.„Eenige opmerkingen over art. 23 der
Gemeentewet.
De kapitein L. E. Gerdessen van het 4de
regiment infanterie alhier wordt wegens lichaams
gebreken op pensioen gesteld.
Bij koninklijk beslnit is bepaald dat, ook wat
het pensioen betreft, de muzikanten der infanterie
zullen zijn gelijk gesteld: de kapelmeester aan den
graad van adjudant-onderofficier; de onder-kapel
meester aan den graad van sergeant-majoor, en de
overigen aan den graad van sergeant.
Gedurende den aanstaanden winter zullen de
oefeningen in de rijkunst, zoowel voor officieren van
onbereden wapens en diensten, als voor de militaire
studenten voor den geneeskundigen dienst en kwee-
kelingen van 's Rijks veeartsenijschool, in de gar
nizoenen, waar zich bereden corpsen bevinden - te
Leiden echter voor zooveel daartoe paarden beschik
baar zijn - weder op den gebruikelijken voet plaats
hebben. Tot het geven van bedoeld onderricht zal
van 1 November tot 1 April a. s. een detachement
van het lste regiment huzaren, bestaande uit één
luitenant, het noodige kader en verder personeel en
24 rijkspaarden te Leeuwarden gestationneerd werden.
De lessen aan de 2de afdeeling der krijgs
school te 's-Hage zijn hervat. Gedetacheerd is er o. a.
tot bijwoning van den cursus voor algemeene krijgs
kundige studiën, 2de studiejaar, de lste luitenant
van het 4de reg. inf. Cheriex.
Gedurende de afgeloopen maand zijn per Rijn-
land8chen Stoomtram vervoerd 19,816 personen met
eene totaal-opbrengst van f 3662.85, zijnde f 14.20
per dag en per K.M. Sedert 1 Jan. 1882 zijn vervoerd
242,162 reizigers met eene totaal-opbrengst van
f 36,543.23, zijnde f 15.60 per dag en per KM.
Bij de gisteren door dijkgraaf en heemraden
van den Haarlemmermeerpolder gehouden aanbe
steding voor het verhoogen van zes openbare uit
wegen over den ringdijk des Uaarlemmermeerpolders
met de daaraan grenzende opslagplaatsen, was de
laagste inschrijver de heer J. Yan den Heuvel Az.,
te Haarlemmermeer, voor f 1787.
Met de stoomschepen der Maatschappij „Neder
land", die op 14 en 25 dezer maand van Amster
dam naar Batavia vertrekken, zullen op die dagen
rechtstreeks uit Amsterdam en op 24 Oct. en 4
Nov. a. 8. over Marseille rechtstreeks brieven en
andere stukken naar Atjeh kunnen verzonden worden.
Het hulpkantoor van de rijkstelegraaf en het
bijkantoor der posterijen in het stedelijk Badhuis te
Scheveningea wordt wegens het eindigen van het
badseizoen op 7 Oct. a. 8., na afloop van den dienst,
gesloten.
Eenheid in de spelling, bij de verschillende
departementen wenschelijk oordeelende, overweegt -
volgens het H. D. - de Ministerraad thans een voorstel
om de spelliog van het Woordenboek van De Vries
en Te Winkel tot eenige officiëele te maken.
De gemeenteraad van Den Haag heeft ontvaDgen
het praeadvies van B. en Ws. op het voorstel van
eenige raadsleden tot verbouwing van het gemeente-
badhuis tot bad- en kurhans. Naar men verneemt,
heeft het Dagelijksch Bestuur voorgesteld in be
ginsel te besluiten tot vervanging van het tegen
woordig hotel door een bad- en knrhaus, omtrent
de plaats waarop de inrichting zal verrijzen later
eene beslissing te nemen en Inmiddels over te gaan
tot het uitschrijven van eene prijsvraag voor den
bouw van het etablissement zoowel tnssehen bin
nen- en buitenlandsohe deskundigen, met latere be
paling van het bedrag der prijsvraag. - Ook zijn
B. en Ws. voor het inwilligen van het verzoek van
een stïchtingscommissie voor het Casinogebouw te
Scheveningea, om het geheele terrein voor het Hotel
Garni tot dat doel in erfpacht te bekomen.
Op de aanvraag der heeren A. J. Piet en G.
Vuyk, om concessie voor de plaatsing en exploitatie
van gebonwen ingericht tot „cabinets d'aisance et
de toilette" op de openbare pleinen en wegen in
de residentie, aanvankelijk op hot Plein, de Plaats, de
Kapelsbrug en het Wagenplein, is afwijzend beschikt.
Een eventueel door adressanten in te dienen nader on
derzoek tot oprichting van een tweetal dier „cabinets"
mits van een kleinere afmeting en voor een korteren
duur, zal in nadere overweging genomen worden.
De Chineesche gezant is te Amsterdam aan
gekomen, in verband met de voorbereidende maat
regelen voor de vertegenwoordiging van China ter
koloniale tentoonstelling.
Eerstdaags zal worden overgegaan tot het
oprici ten van een monument op het graf der ver
ongelukte en te Huisduinen ter aarde bestelde op
varenden van den monitor „Adder."
De Nederlandsche Yereeniging tot hulpver
schaffing aan behoeftige verminkten bestaat. Zij is
opgericht in een gistermiddag in Diligentia te 's-Hage
gehouden vergadering; haar bestnur is gekozen,
hare statuten zijn vastgesteld. Ter blijvende her
innering aan haren grondvester zal zij „Nederland
sche Yereeniging F. De Stuers" heeten. Op uitnoo-
diging van het nieuwbenoemde bestuur sloten de
dames mevr. Patijn, geb. Veeren, mevr. douair. ba
ronesse Yan Hogendorp, gel), gravin Yan Limbnrg
Stirum, mevr. Loudon, geb. De Stuers, zich als
eere-bestuursleden aan.
De Haagsche correspondent van de N. Gron.
Crt. schrijft in zijn jongsten brief, waarvan wij de
juistheid voor zijne rekening laten:
„Het ware wenschelijk dat de gebeurtenissen in
het Kamp tot onderwerp eener enquête werden ge
maakt. Men verhaalt toch hier dat do officieren op
de meest vernederende wijze zijn bejegend, dat men
hen - met name is dit den kapitein L. gebeurd -
het verlaten van 't kamp heeft verboden, onder be
dreiging dat zij door de rijksveldwachters zouden
worden doodgeschoten. Men verzekertmaar waar
toe in bijzonderheden te treden De algemeen erkende
waarheid is deze, dat het leger geschokt is, dat een
algemeeue ontevredenheid in het kamp heeft ge-
heerscht, dat het gevaar voor een militair oproer
nooit zoo groot in het rustige Nederland is geweest
dan in den zomer van 1882 in het kamp bij Milli-
gen. En tegenover het feit dat deze dingen hier
publiek, van mond tot mond, worden verteld, staat
de officiëele verklaring des ministers aan de Kamer.
De natie, het leger, de Kamer hebben recht te
weten wat de waarheid is. De zaak mag niet in
de doos worden gestopt; het volle licht moet er
over opgaan."
De memorie van antwoord van den minister
van waterstaat, handel en nijverheid op het voor-
loopig Kamerverslag over het wetsontwerp betref
fende den Rotterdam8chen Waterweg naar zee is
gisternamiddag verschenen. De minister handhaaft
met klem het standpunt der regeering, bij het wets
ontwerp en de memorie van toelichting ingenomen.
Hij voert nienwe feiten aan, die de dringende nood
zakelijkheid om in den bestaanden toestand te voor
zien aantoonen. Hij geeft een statistiek van de
scheep vaar tbeweging van Rotterdam, in vergelijking
van die van Hamburg, Amsterdam, Antwerpen en
Duinkerken, om te doen uitkomen dat, terwijl Rot
terdam in vroegere jaren, wat den gezamenlijken
tonneninhoud aangaat, alleen voorSFambnrg eenigs-
zins onderdeed, het thans door deze stad, benevens
door Antwerpen ver overtroffen wordt, zoowel wat
het aantal ingeklaarde zeeschepen als wat den ton
neninhoud aangaat.
Het antwoord is verschenen van den heer L
Loopold aan den heer H. Hemkes op diens ver
guizing van de bekende leesboekjes. Hebben we
van het vlugschrift van den heer Hemkes slechts
vluchtig melding gemaakt, omdat het niet voor een
overzicht geschikt is, ook het antwoord stippen wij
slechts aan. Het bevestigt w&t wij beweerden, dat
er geen menschelijk werk zonder fouten is, maar
die van den heer Leopold zijn toch tot een gering
cijfer te herleiden. De heer Hemkes verweet er
hem 235; de heer Leopold toont aan dat 219 van
die beweerde fouten er geen 2ijn: alzoo blijven er
26 over. 26-maal is gezondigd tegen taal of stijl
in 845 bladzijden der twaalf boekjes. Dat is 2
fouten per deeltje!
Waarlijk, die zonden zijn te dragen, vooral wan
neer men nagaat waarin zij eigenlijk bestaan.
Meestal daarin, dat de heer Leopold, grondig
met den aard en den geest onzer taal bekend, zich
niet te veel in schoolsche banden liet knellen en
eene enkele maal wel eens wat te ver is afgeweken.
Wat den inhoud der boekjes betreft, wij stellen
tegenover de afkeuring van den oud-onderwijzer
het getuigenis, dat wij zoo vaak uit den mond der
kinderen vernamen, voor wie de boekjes van Leopold*
tot de liefste lectuur behoorden. (Amh. Crt.)
De hier in den laatsten tijd aangewende po
gingen, om nauwere relation met onze stamver
wanten in Zuid-Afrika te zoeken, hebben opnieuw
eene schrede in die richting gedaan door de oprich
ting der „Maatschappij tot bevordering der Handels
belangen tnssehen Nederland en Zuid-Afrika", waar
van de akte Zaterdag jl. gepasseerd werd.
Deze Maatschappij stelt zich ten doel als agent
werkzaam te zijn voor Nederlandsche fabrikanten
en handelaren of hier vertegenwoordigde buiten
landsohe firma's. In Zuid-Afrika werd dit plan door
invloedrijke mannen met genoegen vernomen.
Als directeur treedt op de heer W. Dull, als com
missarissen de heeren H. T. Bührmann voor Zuid-
Afrika, E. Hausemann, J. H. Jansen Jr., D. H_
Schmiill van de firma Boks Schmüll te Amster
dam, J. H. Rovers te Groningen.
Tot bewijs dat deze heeren zich geheel belangeloos
aan deze zaak wijden, kan dienen dat de directeur
het hom aaDgeboden salaris van de hand wees, tot
dat het succes der Maatschappij als verzekerd kan
worden geacht.
Door den minister van koloniën is A. L.
Bros, werkman, behoord hebbende tot het personeel
van de patroonfabriek te Delft, gesteld ter beschik
king van den G.-G. van Ned.-Indië, om te worden
geplaatst als meesterknecht bij de patroonfabriek
(pyrotechnische werkplaats) te Soerabaia.
Z. M. heeft aan G. J. Snudo, gewezen be
waarder in het huis van arrest en bewaring en
cellulaire gevangenis voor vrouwen te Dordrecht,,
verleend een pensioen van f 213 's jaars.
De Ccmeentebegrooting in de Sectiën*.
Inkomsten.
Baggeren in wateren de gemeente toekomende. -
Met 1 September 1883 vervalt het contract van
verpachting van het baggeren in de wateren der
gemeente, zoomede van den haardasch, de vuilnis
en de puin. Ook wat deze zaken betreft verwachtte
men dat tijdig een voorstel aan den Raad zou wor
den ingediend, ten einde te kunnen beoordeelen of
op den vroeger ingeslagen weg van verpachting zon
worden voortgegaan, dan wel de stadsreiniging in
eigen beheer zou worden genomen.
Renten wegens op prolongatie uitgegeven gelden. -
De geldleening ad f 150,000 nominaal zou vóór
30 September a. s. worden gestort in de gemeente
kas, terwijl uit don aard der zaak niet het volle
bedrag dadelijk zon moeten worden uitgegeven en
een gedeelte vermoedelijk zon worden bestemd tot