LEIDSOÏÏ
DAGBLAD.
N°. G923.
Maandag Si September.
A0. 1882.
Eerste Blad.
Avoad- e dille.
PRIJS DEZER COURANT:
v.or Leiden per S maanden1.10.
Froöco per post1.40.
Af7coder!{jke Nonuners.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regels f 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor liet in
ren buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
im.
umicr bestaat uit TWEE BLADEN.
rweo veiligheidsmiddelen op onze
spoorwegen.
Het ongeluk had in de gegeven omstandigheden
toch r.og kunnen wordon voorkomen of althans
aanmerkelijk in omvang verminderd - ziedaar de
gedachte, dio zich onwillekeurig bij ons opdrong,
toen nvij meer in bijzondorheden konnis kregen
van do jongste spoorwegramp nabij Yogolenzang.
Indien do locomotief van den uit Amsterdam ko
mende:trein voorzien was geweest van een snel
werken den romtoestel, zou do machinist do botsing
zoo al niet geheel kannen vermeden, dan toch be
langrijk verzacht hebben. Hetzelfde viel op te mer
ken btj het in zijne gevolgen nog veel noodlottiger
spoorwegonheil, dat in het begin van October des
vorige n jaars nabij Rotterdam pleats had. Onder
hoe geheel uitoenloopende omstandigheden beide
rampen ook voorvielen, hierin althans bestoDd een
opmerkenswaardige overeenkomst, dat beide konden
.strekken om hot wenschelijke der aanwezigheid van
een sr. 1 werkenden rem toe stel aan te tooneu.
Allo belanghebbenden - het reizend publiek,
waart in onze dagen schier een ieder behoort -
schijnen dan ook zoo doordrongen van het onmis
bare an zulk een toestel op allo locomotieven, dat
zij wijselijk zich niet laDgor bepalen tot eeu halfluid
gemor lat dergelijke inrichtingen nog niet algemeen
zijn i: iiGvoordj maar besloten hebben aan hun bil
lijk v erlangen een meer practischen vormtegevon.
Het voornemen toch bestaat ooi uit do verschillendo
stoder. on zes lands een adros aan den Koning te
zenden met het verzoek de spoorwegmaatschappijen
te verplichten tot invoering van de volgende vei
ligheid s toe stollenlo. een remtoostel, door den
machinist bediond, door stoom bewogen en tegelij-
kortii i op allo waggons werkende, in te voeren op
ullo treineD, zoowel gewone als sneltreinen2o. een
alarmsignaal, onder het bereik van allo reizigers,
en d'j maatschappijen te bevelen hiermede zoodra
mogelijk een bogin te maken, onder verbeurto van een
boete of het verbod van hare treinen to laten loopen,
wanneer hieraan binnen zes maanden geen gevolg
•is gegeven. Ja, do zaak is waarschijnlijk reeds verder
gevorderd, want volgens een nader berieht zou er
omtrent do invoering van de Westinghouso-rem op
al de Nederlandsclio spoorwegen reeds een konink
lijk besluit bij den Raad van State zijn ingediend.
Dat krachtig optreden is zeker een verblijdend
toökc:; en wij hopen van harte dat het spoedig tot
•afdoende maatregolon moge leiden. Toch kunnen
wij de vraag niet weerhouden, of na do spoorweg
ramp in hot laatst des vorigenjaars nog een tweede
onheil noodig was ora dien storkon aandrang tot
invoering van den veelbesproken remtoestel in het
'leven to roepen. Het middel tegen de kwaal lag
•immers voor de hand.
In ons noramer van 10 October des vorigen jaars
schreven wij dionaangaando reeds het volgendo:
„Zeker, verscherping van controle - wie zou ze niet
•op prijs stollon, maar wie van het reizend publiek
sou niet tevens instemmen met den wensch dat een
'trein zelf hot middel meevoerde, om bij eventueolon
"verkeerden wiaselstand of andere storende abnor
maliteit, een ontsporing of botsing te voorkomen
door nagenoeg onmiddellijk te stoppen? En dat
middel bestaat. De proeven, met den bekenden Wes-
•foghouse-remtoestel genomen, hebben het bowijs
geleverd dat mon daarmee in staat is een in volle
vaart zijnden trein schier eogonblikkolijk tot staan
te brongen. Hot is in één woord het remmen door
middel van stoom" enz.
liet mag dan ook inderdaad zonderling hcoten
dat mot reeds lang do toevlucht werd genomen tot
datgene, wat thans vrij algemeen als het oenïg
afdoende middel wordt beschouwd ter verzekering
der veiligheid op onzo spoorwegen, althans - zoo
haasten wij ons or bij te voogon - indien ook, in
den geest van hot ontworpen adres, do aanwezig
heid van binnen het bereik van alle reizigers zich
bevindende alarmsignalen wordt voorgeschreven.
Er behoeft nauwelijks op gowezen te worden dat
de invoering van do Westinghouso-rem eon waar
borg oplevert alleen tegen dio govaron, welko door
den machinist kunnen worden waargenomen. Doch
daar zjjn tal van onveiligheden, welke, door rei
zigers opgemerkt, voor den machinist niet waar
neembaar zijn, als: het breken vau wieibandeD,
wat nogal eens voorkomt, het loalaten van de kop
peling van tweo rijluigen, het ontstaan van brand
in een cempartiment enz. Wat zal het nu baton of
de machinist al eon dcor stoom bowogen romtoestel
tot zijne beschikking heoft, wanneer de in doods
angst vorkeerende reizigers, dio b. v. in een rijtuig
zijn gezeten, waarvan do bodem door een verwron
gen wiel tot splinters wordt geslagen, niet bij
machte zijn hem te verwittigen van het dreigend
gevaar, waartegen hij zich van do Westinghouse-rem
moet bedienen.
Ook op het onmisbare van dergelijke binnen
ieders bereik aangebrachte alarmsignalen vestigden
wij reeds vroeger do aandacht naar aanleiding van
hot ongewone voorval dat een reiz'ger den moed
had zich langs den vcoVlauellendon trein naar de
locomotief to bogeven ten einde den machinist te
verwittigen van hot dreigende gevaar eener ontspo
ring ten gevolge van het breken van eea wielband.
Zulke „levende" alarmsignalen zijn hoogo zeldzaam
heden reden te meer om ten spoedigste te zorgen
voor de aanwezighoid der gemakkelijker verkrijg
bare niet leveudo onraadteekons.
Wanneer beide toestellen, de WestiDghouse-rom
on do alarmsignalen, op al odzo spoorwegen zullen
zijn aangebracht, zal een belangrijke schrede voor
waarts zijn gedaan tot vorhooging van de veilig
heid op onze treinen, dat belangrijk middel van
verkeer, waarvan dagelijks door zoo talloos velen
wordt gebruik gemaakt. Zoo ergens, dan gelde het
hier oen algemeen belang.
LiËl&ENi, 9 September.
Do Koninklijke Militaire Kapel van het regi
ment Grenadiers en Jagers is voornemens evenals
vorige jaren, een groot harmonie-concert fo geven
op Zomorzorg alhier ton voordooio van hetZiekon-
ea Ondersteuningsfonds „Onderlinge Hulp" van loden
dier kapel, en wel op Dindsdag a. s., 12 September.
Al is do muziek van de grenadiers reeds eon waar
borg dat men zich dieu avond zeker zal amuseorcD,
hot feit dat het tovens voor een weldadig doel is
zal ongetwijfeld medewerken dat in Zomorzorgs
tuin geen plokje openblijft.
Waar de kapel der grenadiers reeds zoo menig
heerlijk avondje te genieten gaf, mogen de ver
schillende leden die daartoa medewerkten zeker
niet vergeten worden, vooral Diet voor het geval
als ze door ziokto onderstouuing mochten noodig
hebben. Wij twijfelen cr dan ook geenszins aan of
die onzer stadgonooten, welko stoeds getoond hebben
voor goede muziek iets over te hobbeD, zullen ook
nu met hunne dames in bijzonder ruimen getale
opkomen.
Indien het weer zich houdt zooals hot nu is -
en vooreerst kan men alles goeds verwachton -
dau kan dit concert uitmunten boven allo vroegere,
zoodat do a. s. avond in den tuin van Zomerzurg
eea waar genoegen belooft, te meer daar Ifet pro
gramma prijkt met keurige nommors, die ongetwij
feld meesterlijk ten gchoore zullen woiden gebracht.
Ter overtuiging daarvan is dat programma in zijn
gohcel in ons blad opgenomen. Het laatste nommer
o. a. zal in niet geringe mato de aandacht trekken.
Ook do billijke voorwaarden van inteekonicg worden
per advertentie nogmaals in ons blad medegedeeld.
Men vergoto bovendien niet dat de concerten der
grenadiers met rassche schreden ten einde loopen.
Onder do velo posten, welke telken jare op
onzo gemcentobegrooling torngkeeron, is er één
welko al van zeer ouden datum is, nl. die voor ren
ten van de govestigdo schuld en f 400 bedragende.
Deze som is verschuldigd aan hot St.-Anna-Aalmoes-
huis alhier, wegens het bedrag van twee onlesbare
rentoD, ieder groot f 200, aangegaan in de jaren
1613 on 1623, tegen 6!/4 pet., ingevolge resolutiën
der groote vroedschap van den lCden Mei 1612 en
10 November 1622, verschiinonde 22 Mei en 10
November.
Moj. J. C. Jansen alhier is benoemd tot onder
wijzeres aan de school voor meer uitgebreid lager
onderwijs in de Van der Werfstraat te Rotterdam.
Aan do Israëlietischo militairen, wier ouders
of betrekkingen buiten hun garnizoensplaats wonen,
kan volgons machtiging van den minister van oor
log, tot viering van han godsdienstige feesten, eon
verlof worden verleend van en met 13 Sopt. tot 8
Oct. a. s. Aan do ovorigen kan, op de daartoe aan
gegeven dagen, vrijstelling van dienst worden ge
geven tot viering van hot Nieuwjaarfeost, den Groo-
ton Verzoendag cn hot Loof huttenfeest. Do Israëlie
tischo miliciens, behoorende tot hot blijvend gedeelte
van do lichting van 1881, kannon 13 Sept. met
onbepaald verlof huiswaarts vertrekken.
Gedurende dezo week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 4663 volwassan
personen cn van 813 kinderen.
De heer A. Waasdorp, hulponderwijzer aan
do Chr. school (o Loiderdorp, is benoomd als hoofd
onderwijzer aan de Chr. school te Genderen (N.-Brab.).
Ds. Van Spall te Leimuiden staat weer N°. 1
op een zostal voor predikant to Wageningen.
Ds. E. W. Hoinecken te Haarlemmermeer
heeft het beroep naar Middelburg aangenomen.
Do Maatschappij tot exploitatie van Staats
spoorwegen, gemachtigd door don minister van wa
terstaat, heeft zich bereid vorhlaard, de goederen,
bestemd voor de in 1883 te Arasterdam te houden
internationale koloniale tentoonstelling, over hare
lijnen, zoowol op de heen- als do terugreis, koste
loos to vervoeren.
Reeds nu hebben zich een 130 tal firma's en par
ticulieren, vertegenwoordigende 60 verschillende
takken van Nederlandsche nijverheid, voor inzen
ding op do tentoonstelling aangemeld. Dit aantal
moot echter nog sterk aangroeien, want op een
duizendtal inzenders meent mon voor de afdeeling
Uitvoerhandel te mogen rekenen.
Men schrijft aan het Utr. Dbl.: De onder
handelingen met de Fransche regeering over het
handelstractaat zjjn tot dusverre nog niet hervat.
Na herhaalde afstemming in de Tweede Kamer zal
die hervatting waarschijnlijk ook wel niet plaats
hebben, voordat onzo vertegenwoordiging duidelijk
hebbe verklaard wat zij wil. Van bet Fransche
gouvernement toch is kwalijk te vergen, dat hefc
zich telkens onledig houdt met de vaststelling van
tractaton, die door onze wetgevende macht worden
verworpen. Zoodra do Kamer bijeengekomen zal zijn,,
wordt eon intorpollatio tegemoet gezien, naar aan
leiding waarvan onze beschreven vaderen zich zullen
kunnen verklaren omtrent de grondslagen, waarop
zij eon tractaat zullon willen aannemoD. Daarop zal
ten spoedigste, op dio grondslagen, met de Franscha
regeering in nieuw overleg worden getreden.
Voor de oprichting van een Pius IX-monnment
heeft do te Rotterdam govestigdo commissie reeda
meer dan f 1000 ontvangen.