LEIDSCH
DAG BLAD.
N°. 6903.
Vrijdag 18 Augustus.
Ac. i l
Avond-editie.
PRIJS DEZER COURANT J
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Af/onderl\jke Nommers.0.05.
Deze Coniant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK ADVERTENTIESJ
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$. j
Groolere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren builen de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ofilciëele Keirnisg'eviiig'eii.
PATENTBLADEN.
De Burgemeester, Hoofd van het Bestuur der gemeente
Leiden, brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de
patentbladen van koffiehuishouders, slijters en tappersbene
vens de nog onafgehaalde patentbladen van inlandsche kra
mers, schippers enz., alsmede die voor de gepatenteerden
wonende in de wijken I, II en III, alle over het dienst
jaar 1882/3, bij het college van zetters in een der ver
trekken van het Raadhuis dezer gemeente, op vertoon van
het aanslagbiljet, verkrijgbaar zijn, dagelijks des namid
dags van éc'n tot drie uren, en wel van 17 tot en niet 19
Auguslos e. k., terwijl na het verstrijken van dien termijn
de onafgehaalde patentbladen ter uitreiking moeten worden
afgegeven aan de deurwaarders der directe belastingen
alhier, die voor hunne moeite mogen eischen tien cents
zonder meer.
Leiden, De Burgem. voornoemd,
16 Aug. 1882. DE FREMERY, Weth. lo. B.
De Burgemeester, Hoofd van het Gemeentebestuur van
Leiden, brengt ter algemeene kennis dat op heden aan den
-ontvanger der directe belastingen alhier is ter hand gesteld
het op den 15den Aug. jl. invorderbaar verklaard kohier
van het patentrecht, dienst 1882/83, Wijken 7, 8 en 9 en
restanten, en herinnert voorts een ieder aan zijne verplichting
om zijnen aanslag op den bij de wet bepaalden voet te
voldoen.
Leiden, De Burgem. voornoemd,
•1G Aug. 1882. DE FREMEFtY, Weth. lo. B.
SjESB&EN, 17 Augustus.
Het bedrag der bij do commissie aan de Kweek
school voor Zeevaart alhier ten behoeve der nage-
lateu betrekkingen van do verongelukten met de
„Adder'1 ingekomen gelden is zonder aftrek van
onkosten 1493.83£, en met aftrek van onkosten
1491.63*.
Ds. P. Lion Cachet te Valkenburg is beroepen
naar AmeroDgen.
De Algemeene Synode van de Ned. Herv.
Kerk nam in hare 24ste zitting een hoogst belang
rijk besluit. De ten vorigen jare voorgestelde wij
ziging van de formule van art. 27 Reglement op
het examen betreffende de toelating tot het predik
ambt is aangenomen en zal aan de hoofdelijke
stemmen der provinciale kerkbesturen tot eindbe
slissing worden gegeven.
Het voorstel werd aangenomen met 13 tegen 6
stemmen. De meerderheid bedoelde vooral meer
eenvoud en klaarheid en daardoor ook meer waar
heid te brengen in de belofte, die werd afgevraagd.
Do aangenomen redactie luidt aldus„Wij onder-
geschrevenen, door het Prov. Kerkbestuur van
(of door do Commissie der Waalache kerken) tot de
Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk toegelaten,
beloven dat wij daarin overeenkomstig onze roe
ping met ijver en trouw zullen werkzaam zijn en
de belangen van het Godsrijk en, in overeenstem
ming hiermede, die van de Ned. Herv. Kerk met
opvolging van hare verordeningen, naar vermogen
zullen behartigen."
In Den Haag is overleden de heer P. C. Van
Oosterzee, directeur dor Nederl.-Indische Stoomvaart
maatschappij en oud-president van do factorij te
Batavia der Nederlandsche Handelmaatschappij.
Sedert zijn terugkeer uit Indië was da heer Van
Oostorzco daar ter stede gevestigd.
Ten behoeve van het gedeDktoeken voor den
admiraal De Colignv heeft do Prins van Oranje
den Parijschen predikant Bersier, die vóór eenigen
tijd in Den Haag er eeno lezing over heeft gehouden,
1000 toegezonden.
Naar „Caecilia" verneemt, hebben zich 24
candidaten aangemeld (dio te zamen 29 diploma's
vragen) voor het examen, dat de Nederlandsche
oonkunstonaarsvereeniging eerstdaags zal houden.
De prins en de priuses van "Wales zullen
heden met het kon. stoomjacht „Osborne" te Vlis-
singen aankomen en per extra-trein hun reis naar
Duitschland voortzetten.
Het Vad. verneemt dat de duiker Weltevre
den zijn onderzoek naar het wrak van de „Adder"
heeft geëindigd en dat van het resultaat van zijne
onderzoekingen rapport is uitgebracht. Een nader
onderzoek wordt echter zeer noodig geacht; het
departement van marine zal dat met marine-duikers
van de werf te Amsterdam doen instellen. Er zal
een commissie benoemd worden, bestaande uit een
officier van de marine, den hoofdingenieur-adviseur
voor scheepsbouw bij do marine en oen ingenieur
van den waterstaat, om uit de reeds verkregen en
nog nader te verkrijgen gegovens een advies be
treffende het lichten van do „Adder" nit te brengen.
De deskundigen in Engeland hebben als hunne
raeoning te kennen gegeven dat hot lichten niet
wol mogelijk zal zijn. De personen, tot wie men
zich wenden kon, verklaarden geen zwaardere sche
pen gelicht te hobben dan van 1000 ton (de „Ad
der" weegt 1600 ton) on dan nog in rivieren.
Daar de „Adder" diep ligt, zou het lichten nog
moeilijker zijn.
Volgons do thans verkregen resultaten van het
duiker-onderzoek is de ligging van het schip goed
bekend. Het schip ligt nagenoeg evenwijdig met
do kust, omgekeerd met de kiel van de kust af.
Aan den kant der kust is onder de naar den bodem
der zee gekeerde zijde yan het schip het zand weg
gespoeld, terwijl het zand tegen de naar zee ge
keerde kiel en zijdo is opgehoopt. Het achterste ge
deelte zit diep in het zand, liet voorste gedeelte
zit omhoog. Of mou iu het 6chip kan komen, is
door het onderzoek van den duiker Weltevreden
nog niet uitgemaakt.
Van Ebers' werk: „DeBurgemeestersvrouw",
zegt de „Pall Mali": „Het is een historische roman;
Ebers heeft veel gelezen en zijn werk geeft een
zeer uitvoerige beschrijving van een hiatorisch feit,
maar toch verkiezen wij Motley en als roman is
„De Burgemeestersvrouw" „a failure". Het verhaal
is verward, de karakters zijn half geschetst en zelfs
de heldhaftige Pioter Van dor Werff maakt slechts
weinig indruk. Het werk lijdt verder door een zekeren
didacti9chec, moraliseerenden toon, die vaak den
Daitschen roman kenmerkt. Ebers had artistiek
genoeg moeten zijn om dien te vermijden. Zijn laatste
werk zal zijn populariteit in Engeland zeker niet
doen klimmen."
Dit ongunstig oordeel komt geheel overeen met
dat, hetwelk dr. Wolters indertijd in zjjne recensie
in „Los en Vast" uitsprak.
De Vereoniging tegen do Kwakzalverij telt
thans 473 leden.
In eene particuliere correspondentie aan het
Hbl. uit Atjeh, dd. Kota Radja, 3 Juli, leest men
het volgende: Donderdag 29 Juni werd tusschen
Toengkoep en Pajaoo (de nieuw opgerichte benting)
een detachement sterk 90 man onder 2 luitenants,
dienende tot dekking der Chineesche wegwerkers,
door de 400 man sterke bende van Nja Hassan
aangevallen, met het gevolg dat een der luitenants
door drie kogels en vier klewanghouwen doodelijk
getroffen in de handen der vijanden viel. Nog tijdig
kon hij door zijn collega gered worden, die daarbij
echter een gevaarlijk schot door zijn rechterbeen
ontving, - er sneuvelden nog twee soldaten en een
aantal werden gewond. Voor de onzen was de afloop
zeer treurig.
Vrijdag-morgen rukte hot 3do bataljon bergartil-
lerie met ambulance om 4 uren '6 morgens na^r
Kroeng Raba; het regende en stormde dien dag
geweldig, 's Namiddags om 6 uren keerde het bataljon
terug; het had niets bijzonders onderweg ontmoet,
alleen eenige Atjehers die aan den haal gingen en
eeiiigo donderbussen achterlieten. Een compagnie
bleef met den officier van gozondheid te Boekit
Seboon achter, om van daar uit in de richting van
de Kroeng Rababaai verkenningen te doen. Gisterna
middag om vijf uren keerde ook die compagnie terug.
Te Poeloe Bras is het verder rustig gebleven,
doch er wordt nog door een halve compagnie sol
daten, van Oleh-leh ter versterking gezonden, gepa
trouilleerd.
Het is in de laatste dagen, waarschijnlijk omdat
het bijna volle maan en daardoor 's nachts helder
licht is, vrij rustig. De Mahomed, vasten (poeasah)
begint 15 Juli a. s.; gedurende dien tijd zal het
wel vreedzaam toegaan, daar de Atjehers alsdan
bidden en vasten, in plaats van te moorden of te
rooven, en slecht eten.
Onze troep zal daarbij wel varen, want hij zal
dan wel wat minder te doen hebben.
"Wij hadden in de laatste dagen erg ruw storm
en regenweder, drie dagen en nachten. Aan ge
bouwen en geboomte is dan ook veel schade aan
gericht.
Samalangan heeft nog steeds zijn bezetting en
benting behouden; het is er rustig.
Van den lOden Juli wordt vervolgens bericht:
Oleh-leh wordt gedurig gealarmeerd, in 4 dagen
tijds nu reeds tweemalen. Aan de landtong, waar
het kampement is gelegen, hebben de Atjehers reeds
een paar maal beproefd te landen, om het kruit
magazijn in brand te stoken.
Eergisteren waren de kanonnen op de wallen
van den Kraton geladen, omdat een aanval ver
wacht werd.
In de XXII Moekims maakt thans de bende van
Toekoe Hassaü, ongeveer 400 man, het onzen ver
sterkingen zeer lastig. Hot zwaar geschut te Glé
Kambing vuurt onophoudelijk op de opgerichte
Atjeh-bentings. Op óóu dag werd elke 5 minuten
een granaat geworpen.
Pedir steunt Toekoe di Toeroe en Hassan met
materiaal en geld. Het gouvernement heeft nu Pe
dir verantwoordelijk gesteld en het zal gebombar
deerd worden. Gighen, dat weigerde de opgelegde
boete te betalen, wordt nu door de „Atjeh" en
„Koningin Emma" gebombardeerd. Die schepen zijn
ook bestemd naar Telok Samawé, om daar eenige
bentings plat te schieten, die dicht bij onze vestiging
zijn opgericht.
Het verzet in Atjeh begint nu algemeen te wor
den. Het transporteeren van vleesch van Anagaloeng
naar Tjot Basatoel, dat voorheen door 4 man ge
schiedde, kost nu 150 man onder een kapitein!
Den 15den Juli wordt het 1300-jarig bestaan
van het Mahomedanisme gevierd. Men beweert dat
de fanatieke Atjehers dan zullen trachten ons te
overwinnen, en zoo het mislukt, zich zullen on
derwerpen.
Het stoomschip „Drente", van Java naar
Rotterdam, arriveerde gistornamiddag te Marseille.
Z. M. heeft den majoor J. Simon, van het
8ste reg. inf., in zijn rang overgeplaatst bij het reg.
grenadiers en jagers; - P. M. Elonk te Schiedam,
met 1 Sopt. a. s., benoemd tot leeraar aan de
R. II. B.-school te Zalt-Bommel; - M. M. Cayaox
eervol ontslagen als ijker der maten en gewichten,
behoudens aanspraak op pensioen of wachtgeld; -
verleend de volgende pensioenen, als aan: C. W.
Yan Arenthals, wed. van P. Minnaard, in loven
comm. 1ste kl. bij 's Rijks belast., ƒ216; H. A.
Warmelink, landm. lste kl. bij het kad., f 1467;
T. Van Kammen, comm.-stempelaar bij den waar
borg enz., f 471; J. Haga, bow. der hypothn. enz.
eu ontv. der reg. en dom., f 2647H. Bijleveld,
ontv. der dir. bel., f 2062; P. Hartenberg, comm.
lste kl. bij 's Rijks belastingen, 484; "W. Yan
Oostveen, comm. 2de kl. by 's Rijks bel., 208;
jhr. B. Van Herenthals Everts, ontv. der dir. belast.,
1299; J. Yan Kalken, comm. lste kl.bij's Rijks
belast., 496.