LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 6883.
Woensdag 26 Juli.
A0. 1882.
PEIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maandeni./ 1.10.
Franco per post.t 1.40.
Afzonderlijke Nommers.0.05.
Deze Comant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEE ADTERTEXTIEK
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsrnimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Tweede Blad.
LEIDEN, 25 Juli.
Op den personeelen schietwedstrijd te Rotter
dam zijn nog prijzen behaald door de heeren "W. W.
Wichers "Wierdsma (3), Th. Evekink en W. Yan
der Wijck (2) alhier. Eerstgenoemde behaalde bij den
corpswedstrijd bovendien nog een zilveren medaille
en de heer Yan Noorden een bronzen als bijzon
dere prijzen voor de hoogste schutters.
Met ingang van 1 Augustus a. 8. is de brieven
besteller T. A. Yan Egmond te Warmond benoemd
tot brievengaarder te Leidschendam.
Het comité van uitvoering voor de internatio
nale koloniale en uitvoerhandel-tentoonstelling te
Amsterdam in 1883 heeft aan de plaatselijke sub-
commissiën in Nederland eene circulaire gezonden,
waarin o. a. het volgende wordt gezegd:
„Yan verschillende zijden wordt ons medegedeeld
dat de exposanten het tarief van de plaatsruimte
te hoog achten en op vermindering aandringen.
Wij vleien ons dat de hooge regeering ons door het
verstrekken van een geldelijk subsidie in staat zal
stellen aan het geopperd bezwaar der inzenders te
gemoet te komen. Doch afgescheiden daarvan meenen
wij dat de industriëelen wel zullen doen hiervan
hunne aanvragen om plaatsruimten niet afhankelijk
te stellen, omdat het werkelijk van veel belang is
voor de geheele organisatie van de 2de afdeeling
der tentoonstelling die opgaven ten spoedigste te
ontvangen. Men kan er verzekerd van zijn, dat het
comité van uitvoering de belangen der Nedorlandscbe
inzenders z. v. m. behartigt en gaarne zijne beste
pogingen zal aanwenden om de lasten voor de inzen
ders zoo weinig bezwarend te maken als mogelijk
zij. Zoolang er van regeeringswege echter geen hulp
verleend wordt, kan er van eene geheele of partiëele
vermindering van het tarief geen spraak zyn."
In de derde zitting van de Algemeene Synode
van de Ned. Herv. kerk bleek opnieuw de houding,
die de Amsterdamsche kerkeraad ook ten aanzien
van het fonds voor noodlijdende kerken en personeü,
en dat voor geestelijke behoeften, waar eigen mid
delen ontbreken, aanneemt. Amsterdam collecteert
wel voor noodlijdende personen, niet voor nood
lijdende kerken. UitkeeriDg aan den quaestor-
generaal heeft echter geen plaats. Vroeger bracht
de collecte voor noodlijdende kerken en personen
ongeveer 5000 op.
De collecte voor geestelijke behoeften, waar eigen
middelen ontbreken, wordt op het predikbriefje
aangekondigd zonder de gespatiëerd gedrukte nadere
bestemming van het fonds. Waartoe de opbrengst
gebruikt wordt, kon blijkbaar geen enkel lid der
Synode mededeelen; het was ook den quaestor-
generaal onbekend.
Uit het Synodale fonds voor geestelijke behoef
ten, waar eigen middelen ontbreken, werden opnieuw
ter voorziening in voortdurende behoeften bij
dragen toegekend aan Bussum, Krommeniedijk, Heer
Hngowaard, Oosterdijk, Bakkeveen, Yroomshoop,
Haaksbergen, Willemsoord, De Wilp, Nieuwe Pe-
kel-A, Helenaveen, Pesse, Nieuw-Amsterdam en
Nieow-Dordreckt.
Ter voorziening in de tijdelijke behoeften werden
in de vierde zitting bijdragen toegekend aan Laren,
Feyenoord, Hekendorp, Huizen, Hoornsterzwaag,
Drogeham en Harkema-Opeinde, Helenaveen, BeileD,
Hollandsche Yeld, Ter Neuzen, Over 't Schild, Mil-
lingen, IJmuiden en Odoorn.
Er werd een gros opgemaakt ter verkiezing
van twee leden der Synodale commissie. Aan het
einde der eerste week mocht de voorzitter dankbaar
terugzien op het werk dat volbracht was. Het krachtig
woord, waarmede hij zijn taak had aanvaard, was
beantwoord door daden van mannen, die, hoe uit
eenloopend in richting, als broeders wilden samen
werken, waar zij dit konden. Moge het zoo blijven
ook waar zij elkander bestrijden, omdat zij dit moeten,
In de vierde zitting kwam het zeldzame ver
schijnsel ter sprake, dat beschikbare gelden niet
waren uitgekeerd, omdat ze niet waren aangevraagd.
Het gold het overschot van de collecte, véór eenige
jaren gehouden ten behoeve van het godsdienst
onderwijs, die niet in staat had gesteld de hand te
slaan aan de poging tot reorganisatie, zooals dit
was bedoeld. De collecte werd bestemd voor kleine
toelagen ter voorziening in behoefte aan hulpmid
delen bij dat onderwijs, waar eigen middelen ont
breken.
Ondanks bekendmaking in de „Kerkelijke Courant"
hadden slechts zeer enkele gemeenten zich aange
meld. Bestond er dan in deze geen behoefte en was
de tijd gekomen om te beraadslagen, of de naast-
bijgelegen bestemming niet moest worden gezocht,
waar zoo groote behoefte op zoo velerlei gebied
aanwezig was? Na overweging besloot de vergade
ring in hare vijfde zitting, dat daartoe de tijd nog
niet was gekomen. Waar eigen middelen ontbreken,
kunnen dus gemeenten zich nog aanmelden tot ver
krijging van kleine toelagen ten behoeve van het
godsdienstonderwijs.
Het fonds ter verbetering van de schraalste trak
tementen kwam in behandeling. Op voorstel der
Synodale commissie werd aangenomen de toelage
alleen te verstrekken aan gemeenten, wier trakte
ment geen f 1000 bedraagt, zooals er nog zoovele
zijn, waarvan in een volgende zitting een opgave
ter tafel zal komen. Een aangenaam verschijnsel
was het, dat blijkbaar sommige kerkvoogden en ook
gemeenteleden in de toelage uit het fonds voor
noodlijdenden een spoorslag hadden gevonden, om
zeiven met kracht pogingen tot verbetering aan te
wenden, die met gelukkigen uitslag waren bekroond.
Hun werk kan den behoeftigen ten goede komen,
waar ondanks alle inspanning nog geen f 1000 kan
worden aangeboden.
De pogingen, door Multatuli's vrienden aan
gewend om zijne laatste levensjaren van den ver-
lammenden druk te ontheffen, dien de zorg voor
het stoffelijk bestaan op de veerkracht van het genie
uitoefent, zijn slechts voor een klein gedeelte gelukt,
zegt een inzender in de Midd. Crt. Yolgens de
inlichtingen, die ik en andere deelhebbers van het
Multatuli-fonds bekomen hebben, heeft de som van
alle ontvaügen bijdragen, zoo in Nederland als in
Indië, zooveel beloopen, dat men in staat is geweest
voor zijn persoon een dadelijk ingaande lijfrente
van f 840, voor zijne echtgenoote een gelijktijdige
van f 600 aan te koopen. Zoolang beiden dus in
leven blijven, is hun te zamen een schamel bestaan
verzekerd. Bovendien is een deel van het bijeen
gebrachte kapitaal gebruikt om in eenige dadelijke
behoeften te voorzien, welke gedurende de laatste
jaren ontstaan waren, waarin de pen van Multatuli
reeds geen „vruchten" meer afwierp voor de beurs
van hem, die haar voerde.
Door den minister van oorlog is bepaald dat -
voor zooverre de belangen van den dienst er niet
onder lijden - aan alle officieren van de verschil-
tende corpsen, die hiertoe hun verlangen te kennen
geven, gelegenheid moet worden gegeven tot het
bezichtigen dor gewapende forten in de Nieuwe
Hollandsche waterlinie.
Gemengd Hieu-ws,
De „Scientific American1' deelt een
merkwaardig voorbeeld mede van een gedeeltelijk
en tijdelijk verlies van geheugen. Een Engelsch
geleerde, die zijne vacantiedagen in den Harz door
bracht, had van zonsopgang tot den laten avond
zich met loopen zonder rusten, eten of slapen buiten
gewoon vermoeid. Toen hij eindelijk in zijn nacht
verblijf gekomen was en zijn avondeten wilde be
stellen, was hij, tot zijne groote verbazing, al zijn
Duitsch, dat hij vloeiend sprak, kwijt. Zijn geheugen
was op ieder ander punt goed gebleven, hij kon
zich al wat hij dien dag en vroeger gedaan en
ondervonden had volkomen herinneren, - maar hij
kon zich geen woord Duitsch te binnen brengen.
Hij moest door teekens beduiden wat hij wenschte
te eten en te drinken, en eerst toen hij zich ver
sterkt en volkomen uitgerust had, keerde ook zijne
kennis van het Duitsch geheel en al terug. Het
Amerikaansche blad merkt hierbij op dat menige
machinist of wisselwachter door overspanning in
gelijken toestand kan verkeeren en volstrekt onge
schikt worden voor zijn ambt, waarvan de veiligheid
afhangt van honderden.
Te Gent is een wedrengehoudeD, waar
van het eigenaardige hierin bestond dat de prijzen
ten deel vielen aan hen, die mot de wielen hunner
voertuigen de meeste eieren raakten. Op de ren
baan nl. waren metalen eieren op veeren gelegd,
die bij de minste aanraking geluid gaven. Dat de
taak niet gemakkelijk was, kan hieruit blijken dat
van de 266 mededingers slechts zeven het tot tien
of twaalf eieren wisten te brengen.
Meer geluk dan wijsheid. - Aan hetsta-
tion van Charleroi werd een hoofdconducteur, toen
hij uit een wagen stapte, aangereden door de loco
motief van een goederentrein met veertig wagens
en juist dwars tusschen twee rails voortgeslingerd,
zoodat hij met de voeten tegen de rails aan de
eene zijde, met het hoofd tegen die aan den an
deren kant kwam te liggen. Zóó ging de geheele
trein over hem heen, de hakken zijner laarzen en
het vel van zijn voorhoofd meenemende. Overigens
kwam de man er ongedeerd af. Hij verklaarde later
dat die tijd hem een eeuwigheid toescheen, maar
dat hij zich vast had voorgenomen, ofschoon hij
niet wist hoe hij daar lag, onbeweeglijk te blij
ven liggen.
Een koopman, die behalve het aanzien
lijk fortuin, dat hij in den handel heeft verdiend,
ook vier huwbare dochters bezit, heeft voor allen
gezamenlijk een millioen franken als huwelijksgift
bestemd, dus 250,000 fr. elk. Yoor de oudste heeft
hij, dank zij dat lokaas, reeds een toekomstigen
schoonzoon, die na een fijn middagmaal, onder het
rooken van een havannah, zich aldns jegens zijn
aanstaanden schoonvader uitlaat: „Zij zijn toch alle
vier even liefl Hoe jammer ze van elkaar te schei
den l" - „Ach ja", antwoordt de geldman, den ander
hartelijk de hand drukkende, „wat zou het heerlijk
zijn, als het millioen niet behoefde gesplitst te wor
den. Maar dat is nu eenmaal onmogelijk. Enfin, gij
zult een goed echtgenoot zijn: gij zijt een man
van zaken!"
Zijn de beruchte stierengevechten in
Spanje nog maar altijd niet afgeschaft, zij worden
misschien minder bloedig, althans wat de paarden
betreft, merkt een spotvogel op. OnlaDgs toch werd
te Bilbao zulk een kampstrijd gehouden, waarbij
de picadores op vélocipèdes waron gezeten. Het volk
noemde ze vélocipeadores.
Uit de goederenloods der Wester-
spoorbaan te Parijs ontsnapte des nachts een stier
en nam, door beambten achtervolgd, de wijk onder
een tunnel. Zijne vervolgers - wat trouwens geen
wonder is - durfden hem echter niet te best aan,
althans op verzoek van den stationschef nam een
piket der garde de gevaarvolle taak van hen over,
doch wist zich die volgenderwijze vrij gemakkelijk
te maken. Met het geladen geweer bij zich, lieten
de mannen van het zwaard zich heel eenvoudig in
een wagen naar de tunnel rijden. Terstond liep het
woedende dier met gebogen kop op den wagen toe,
en nu viel het den soldaten gemakkelijk het van
uit hun beweegbare vesting dood te schieten,
