LEIDSCH
DAGBLAD.
Dinsdag 9 Mei.
A0. 1882.
Avond-editie.
N°. 6818.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maandenf 1.10.
Franco per post......1.40.
Afzonderlyke Nommers.9 0.05.
Deze Coniant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DES ADVERTENTIES:
Van 10 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17^.'
Grootere letters naar plaatsrnimte. Voor het incassee-
ren bmten de stad wordt 0.10 berekend.
LEIDEN, 8 Wel.
Heden is aan de universiteit alhier de heer L. H.
Browne, geb. te VGravenhage, bevorderd tot doctor
in de rechtswetenschap, met academisch proefschrift,
get.: „Het rocht van Retentie."
Bij gelegenheid dat de heer Heykoop heden
zijn zilveren huwelijksfeest viert en tegelijk 40 jaren
bp de firma CI09 Leembruggen als directeur werk
zaam is, is de fabriek toepasselijk versierd en wer
den hem door patroon, kantoorpersoneel en werk
lieden verschillende geschenken vereerd als zoovele
blijken van achting en belangstelling in dezen voor
den jnbilari8 zoo gewichtigen dag.
Er bestaat gelegenheid tot verzending de-r cor
respondentie naar Ned.-Iodie en Padang door middel
van het stoomschip „Zeeland", waarvan de laatste
buslichting aan het postkantoor te Rotterdam is be
paald op Zaterdag den lSden Mei a. 8., des morgens
te acht uren. Ten postkantore alhier moeten de
brieven enz. dus uiterlijk Vrijdag-nacht te twaalf
uren bezorgd zijn.
In een particuliere correspondentie uit Londen
aan de Haarl. Crt. wordt gezegd dat prof. Kuenen
verl. Vrijdag aldaar de reeks zijner voordrachten
over den vooruitgang van den godsdienst eindigde,
die alle door een talrijk publiek met groote belang
stelling werden gevolgd. Toen hij zijne voordracht
had geëindigd, stond de heer Adama van Scheltema,
predikant van de Hollandsche gemeente aldaar, op
ea zeide den beheerders van het legaat Hibbert als
landgenoot en godsdienstleeraar dank, dat zij prof.
KueDen hadden uitgenoodigd om deze lezingen te
honden. Hij wees er op dat mannen als dr. Koenen
wel is waar altijd en overal eene uitzondering zijD,
maar dat ons land toch niet alleen rijk aan geld,
doch ook aan intellect is. "Wanneer deze eeuw een
maal de eeuw van Darwin mocht genoemd worden,
dan zouden toch zeker ook de namen van de Engel-
schon Max Muller, Stanley en Martineau en van de
Hollanders Kuenen, Scholten en Tiele genoemd
worden als behoorende tot hen, die de eenw bij
het nageslacht hebben doen voortleven. Hij vestigde
in de laatste plaats vooral de aandacht op den
naam van prof. Tiele voor lezingen voor volgende
jaren en vertrouwde dat diens klein, maar zoo
zaakrijk boek over godsdienstgeschiedenis zeker in
do handen of althans in de boekerijen van velen
der aanwezigen was. Een der beheerders van het
Hibbert-legaat stond daarna op om den heer Schel
tema dank te zeggen voor zijne woorden en hield
vervolgens eene welverdiende lofrede op den heer
KueneD.
Behalve de heeren H. Kleyn Yan de Poll en
J. Spanjaard zijn door den minister van koloniën
nog benoemd tot leden der commissie voor het zoo
genaamd groot O.-I. ambtenaars-examen in dit jaar,
de heeren: dr. H. Kern en mr. P. A. Yan der
Lith, hoogleeraren aan de rijks-universiteit te Lei
den; J. J. Meinsma, J. R. P. F. Gonggrijp en G.
K. Niemann, hoogl. aan de instelling van onder
wijs in de taal-, land- en volkenkunde van Ned.-
Indie, te Delft; J. A. Yan den Broek, lector aan
de instelling voor onderwijs in de taal-, land- en
volkenk. van N.-I., te Delft; dr. W. G. C. Bijvanck,
H. C. Humme, G. A. Wilken en dr. C. Snouck
HurgoDje, lectoren aan de gemeente-inrichting voor
de opleiding van O.-I. ambtenaren te LeidenN. D.
Lammers Yan Toorenburg, oud-resident op Java;
mr. G. Van der Jagt, laatstelijk voorzitter van den
landraad te Buitenzorg, thans met verlof hier te
lande; dr. B. F. Matthes, laatstelijk directeur van
de kweekschool voor inlandsche onderwijzers te
Makasser, allen te 's-Hago; H. J. Oosting, ambte
naar voor de beoefening der Soenuaneesche taal op
Java, thans met verlof hier te lande, te Zwolle,
en R. Yan Eek, leeraar aan de Kon. Mil. Academie
te Breda.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
bepaald: dat de examens ter verkrijging van do
akte van bekwaamheid als hoofdonderwijzer en
hoofdonderwijzeres voor 1882 zullen aanvangen op
19 Juni a. s., en dat de commissiën, belast met
het afnemen dier examens, zitting zullen houden
te Leeuwarden, Zwolle, Arnhem, Breda, Arasterdam
en 'a-Gravenhage. De minister heeft voorts in de
commissie te 's-Gravenhage benoemd tot voorzitter
den heer A. Moens, inspecteur lager onderwijs; tot
leden de heerenG. Blokhuis, schoolopziener in het
district Dordrecht; W. J. Wendel, directeur Rijks
kweekschool, Middelburg; L. Gerhardt, hoofdond.
te Utrecht; C. A. HofmaD, id. te 's-Hage; J. M.
Elshout, id. te Gorkum; J. A. Yan Dijk, dir. der
Kweekschool te LeidenC. Kamerbeek, hoofdonderw.
te RotterdamJ. M. Schmidt Crans, leeraar in het
teekenen te 's-Hage; tot plaatsvervangers de heeren
J. Rovers, hoofdond. te Delft, en J. M. Keen, id.
te Scheven in gen. In de commissio te Amsterdam
heeft o. a. zitting de heer A. Yan der Harst, hoofd
onderwijzer te Leiden.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes in partijen van 100, 50, 10 en 5 hec
toliters waren de hoogste prijzen f 32, f 17.50,
f 3.80 en f 1.90; de laagste f 32, f 17.50, ƒ3.50
en f 1.85.
Door den gemeenteraad van Zevenhuizen is
benoemd tot onderwijzer aan do school No. 1 (jaar
wedde f 650) de heer F. J. Yan Driesten, thans
te Nieuwerkerk a/d. IJsel. De heer J. Ikkink,
onderwijzer te Zevenhuizen, is als zoodanig benoemd
te Eist bij Arnhem.
De gemeenteraad van Koudekerk heeft aan
den veldwachter H. W. Optenberg een jaarlijksch
pensioen van 100 verleend.
Met den 15den dezer zullen de nieuwe patronen,
waarvoor de vizieren reeds sedert langen tijd ver
anderd zijn, bij de infanterie in gebruik worden
gesteld. Ongeveer 18 millioen patronen, oud model,
zullen nu door de schutterijen, voor zoover deze
van Beaumont-geweren voorzien zijn, verschoten
moeten worden.
De voorwaarden, door den Koning gesteld voor
de eigendomsoverdracht van het paleis aan den
Kneuterdijk, te 's-Hage, zijn do volgende: lo. dat
de betaling der kooppenningen en aanvaarding zal
plaats hebben 1 Juni a. s.; 2o. dat worde geëer
biedigd de door Z. M. verleende vergunning aan
Z. K. H. Willem Alexander Karei Hendrik Frederik,
Prins van Oranje, tot bergiDg in het Paleis aan
den Kneuterdijk tot 1 Aug. a. s. van onderscheidene
aan Z. K. H. toebehoorende voorwerpen; 3o. dat
evenzeer worde geëerbiedigd de door Z. M. tot
45 Juli a. 8. gecontracteerde huur van het huis
aan het Noordeinde op den hoek der Heulstraat,
waarvan de huurpenningen tot dien datum ten bate
van Z. M. blijven4o. dat do grond- en andere lasten
van 1 Juni a. s. af voor rekening komen der ge
meente 's-Gravenhage; 5o. dat de Gothische Zaal,
als reeds door Z. M. tot dat doel afgestaan, beschik
baar moot blijven voor de expositie van Aquarellen,
in de maanden Juli, Augustus en September a. s.
6o. dat alle rechten en kosten van den koop en
verkoop en der levering van het verkochte, zoomede
al de kosten, reeds gemaakt ter zake van den voor
genomen publieken verkoop, zonder eenige uitzonde
ringten laste zullen worden genomen van de gemeente
's-Gravenhage.
De Koning zal heden een bezoek brengen aan
„OraDje-Nassau" bij WageniDgen.
In het huis n°. 25 op de Leliegracht bij de
Keizersgracht te Amsterdam, thans bewoond door
den heer Carl Gantsch, werden Zaterdag de gedenk
steen en de buste geplaatst van Potgieter, die in
dat hni8 gedurende bijna twintig jaren heeft gewoond.
Dat feit staat met gouden letteren op de zwart
marmeren tafel vermeld. De buste zelve, levensgroot
en van wit marmer, rustende op een voetstuk,
gevormd door boeken, is het werk van den ver
dienstelijken jeugdigen Amsterdamschen beeldhouwer
Teixeira de Mattos. De steenhouwers van denzelfden
naam leverden de zwarte plaat.
De bisschop van Roermond heeft benoemd tot
professor aan het bisschoppelijk ooilego aldaar den
heer H. Bartels, uit het seminarie.
Het jaarverslag der Ned.-Zuid-Afrikaansche
YereenigÏDg meldt dat 314 leden zijn toegetreden.
Te Zwolle is eene afdeeliDg tot stand gekomen, t©
Groningen wordt er een voorbereid. De kas steeg, door
uitkcering van het saldo bij het Transvaal-comite
aanwezig, tot f 16,900. Slechts enkele malen kon
daaruit in het belang der Z.-A. Republiek worden
geput. Zoo is in Maart op verzoek der Z.-A£r.
regeering een stel schoolliteratuur gezonden; voor
nog geen f 1200 was die verzameling, welke een
winkelwaarde van f 2000 heeft, aangeschaft, dank
zij der welwillendheid van vele uitgevers. Yerder is
aan de commissie voor emigratie- en stoomvaart-
plannen een krediet van f 500 geopend.
Om volkomen op de hoogte te komen van de
behoefte, richtte het bestuur in October 1881 een
uitvoerig schrijven aan den president der Z.-Afr.
Republiek, met verzoek om inlichtingen over den
toestand en over de middelen tot verbetering. Tot
dusver bleef die brief onbeantwoord. Een telegram
van 20 Jan. jl. evenzeer. Er ontbreekt dus directe
verbinding met het bestuur der Z.-A. Republiek.
Daarom wenscht het bestuur dat de Alg. Verga
dering ernstig overlegge, of niet een geschikt per
soon naar de Transvaal behoort te worden gezonden,
om persoonlijke betrekkingen aan te knoopen en
tevens als consul op te treden, daar de minister
van buitenlandsche zaken in beginsel zeer geneigd
is ons land in de Transvaal door een uitgezonden
consul te doen vertegenwoordigen.
Het stoomschip Conrad" vertrok Zaterdag
van Batavia via Padang naar Amsterdam.
Den 6den Mei heeft te 's-Gravenhage de onder-
teekening plaats gehad eener overeen komst tusschen
Nederland, België, Groot-Brifanniö en Ierland,
Denemarken, Duitschland en Frankrijk, tot regeling
van een internationaal toezicht op do visscherij in
de Noordzee.
De gewone audiëntie van den minister van oor
log zal Donderdag a. s. niet plaats hebben.
Z. M. heeft benoemd tot bewaarder der hy
potheken, het kadaster en de scheepbewijzen te
Appingadam P. Yan der Mark, thans ontranger
der registratie en domeinen aldaar; den heer J. Key-
ser, arts te Hellevoetsluis, met 16 Mei benoemd
tot off. van gez. 2de kl. bij de zeemacht; benoemd
bij het perceel van den geneeskundigeu dienst der
landmacht, tot officier van gez. der 2de kl. den
arts J. A. Van "Weel, geboren te Den Bommel;
mr. B. O. T. H. "Westenberg, Zr. Ms. minister
resident, met den persoonlijken titel van buitenge
woon gezant en gevolmachtigd minister, bij het
Italiaan8che hof, benoemd tot buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister bij dat hof; G. J. De
Wit, thans adsistent ten postkantore te Franoker,
benoemd tot direct, van het postkantoor te De Rijp; -
H. A. Essers, ontv. der dir. bel. en acc. te Alk
maar, buitengemeenten, benoemd tot ontv. derzelfde
middelen te Sliedrocht c. a.; met 1 Juli aan B.
Wijnhoff, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als schoolopziener in het arrondissement Tiel; be
noemd, met 15 Mei, tot burgemeester van Lisse*
H. C. Schnyt Yan Castricum, secretaris dier gemeente