DAGBLAD.
6739.
Vrijdag 3 Februari.
A0. 1882.
WO
LEIDSCH
PBIJ8 DEZER COURANT:
Voor L«iden jper 3 esaanden1.10.
Fiaaco per post.1.40.
A£tofid«|\jke Hommers.0.05.
De?e Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PBIJ8 DER ADVERTENTIE»:
Van 16 regels 1.06. Iedere regel meer 0.17^»
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
LEIDEW, 2 Februari.
De bevolking dezer gemeente bestond op 31
December 11. uit 19,793 mannelijke én 21,869
vrouwelijke, te zamen 41,662 personen; op 31
December 1880 daarentegen uit 19,419 m. en 21,819
vr., te zamen 41,238. Ze vermeerderde dus met
374 m. en 50 vr., te zamen 424 personen. Die ver
meerdering was het gevolg van de geboorte van
S02 jongens en 748 meisjes, te zamen 1550 kin
deren. alsmede der vestiging alhier van 2069 m.
en 1123 vr., te zamen 3192 personendaarentegen
had eenc vermindering plaats door het overlijden
van 508 m. en 523 vr., te zamen 1031 pers., zoomede
door het vertrek naar elders van 1989 m. en 1298
vr., te zamen 3287 personen. Op 31 December 11.
waren alleen hier 2076 vrouwen méér dan mannen.
Aten zal zich herinnereu dat het vorige jaar
het Leidoefie stadentencorps van de oudsher ge
bruikelijke wijze van dies-viering afweek en in plaats
van een collation eene tooneelvoor6telling als festi
viteit aanbood. Op niet-offieiöel initiatief vereenig-
den zich toen evenwel tal van studenten aan een
gemecTischappelijken maaltijd en deze schijnt zoo
goed bevallen te zijn dat men thans weder tot het
officiëelo diner is teruggekeerd. Evenwel zal het op
8 Februari a. 8. geen collation zijn, maar een diner
in de Stadszaal dos namiddags te halfzos. Met het
oog op den geringen prijs der bouillonkaart verwacht
men algemeene deelneming. Bovendien is weder, naar
wij vernomen, besloten den heeren profossoren, aan
het re;: orale diner in het Hotel Verhaaff vereenigd,
tegen negen uren eene serenade aan te bieden;
terwijl Ul van kluchtige kostumes in don voor
middag bij de traditioneele rijpartij van de studen
ten van het eerste jaar niet zal ontbreken.
Als opvolger van den heer Crans is als directeur
van de Leidscho paardentramwegmaatscbappij op
getreden de heer Yan Prehn.
Do officier van gezondheid (arts) W. H. L.
Borgorhoff Mulder is van Leiden naar Den Haag
-overgeplaatst.
Gedurende de afgeloopen maand zijn 22,814
personen per Leidschen tramweg vervoerd.
Toon de raad der gemeente Hazerswoudo
conces&io weigerde voor het leggen van den stoom
tramweg van Leiden naar Gouda, wat die gemeente
betreft, waren slechts tien leden present; er hebben
alzoo geen tien, maar negen leden tegengestemd.
De voorzitter mr. C. Yan der Ylies bestreed mot de
hem ten dienste staande middelen de geopperdo
bezwaren en was alleen diegene welke vóór het
verleenen van concessie heeft gestemd.
Yolgens het in druk verschenen verslag van
den toestand der Sophia-Stichting (zeebad-ÏDrichting
te Scheveningen voor kinderen van minvermogenden)
over 1881, mogen regenten tot hunne niet geringe
voldoening verklaren, dat de Yeroeniging, over het
algemeen, in gunstige omstandigheden verkeert.
Het gotal leden breidde zich eenigszins uit, terwijl
ook in het aantal kinderen, die gedurende het bad
seizoen zijn verpleegd, vooruitgang viel waar te
nemeo. Eon en ander was oorzaak, dat ook de
geldelyko uitkomsten bevredigend mogen worden
genoemd. Bij het vele goede, dat de Yereeniging
mocht ondervinden, trof haar echter een onherstel
baar verlies door het overlijden van Prins Frederik
der Nederlanden. Eerelid der Vereeniging, tot welker
oprichting hij zijne medewerking verleende, heeft
de doorluchtige overledene niet opgehouden bij her
haling ondubbelzinnige blijken te geven, dat de
jeugdige instelling op zijne sympathie mocht rekenen.
Dankbaar herdenkt de Yereeniging wat ook zij aan
hem is verschuldigd. Met levendige erkentelijkheid
maken regenten gewag van de herhaalde bewijzen
van ingenomenheid met de inrichting, die zjj in het
vorloopon jaar weder van den Prins van Oranje
mochten ontvaDgen. Z. K. H. schonk aan de Yer
eeniging, behalve eenige andere nuttige voorwerpen,
eene antieke kast voor de bewaring der archieven
en eene prachtige galvaniseer-machine, vervaardigd
door den heer Pohl, instrumentmaker te 's-Graven-
hago. Op 27 Augustus 11. bracht de Prins onver
wachts een bezoek aan het gesticht. Z. K. H. ver
toefde geruimen tijd in het gebouw en gaf zijne
tevredenheid te kennen over den toestand, waarin
de verpleegden door hem werden aangetroffen.
Prinses Hendrik heeft aan het Dames-comité
in Den Haag voor den Bazaar ten behoeve der Wees-
inrichting teNeerboscheenefraaiependulegeschonken.
Tot lector in het oud-vaderlandsch recht aan de
onirersiteit te Amsterdam is benoemd mr. De Roever.
Het voorstel tot het benoemen van kerkelijke
hoogleeraren is door den gemeenteraad van Am
sterdam met 21 tegen 15 stemmen aaogenomen.
In een particnliere correspondentie uit Atjeb,
dd. 30 Dec. 11., aan het Hbl. lezen wij het volgende
„Nog altijd is het in den omtrek van den kraton
niet veilig. Don dag vóór Korstmis, 's morgens te
6 uren, werd een transport van de bentiDg Oleh
Karang, zes man sterk, onder een Europoesch ser
geant, tusschen die post en Kota Alam eerst door
vjjf mot klewangs gewapende Atjehers aangevallen,
die kort daarop versterking kregen van acht anderen,
die zich onder een brug in hinderlaag hadden gelegd
en tevens met donderbussen waren gewapend.
Er volgde een woest gevecht, waarbij een inlandscli
soldaat letterlijk in stukken werd gehakt, de sergeant
een houw over zijn gelaat en een zware wond in zijn
bovenarm kreeg, die geheel gespleten werd, en twee
soldaten mede ernstig werden gekwetst. Een der
aanvallers word terstond door een goed gemikt schot
neergelegd en de bende daarop spoedig verjaagd
door patrouilles uit Oleh Karang en Kota Alam.
Ook van Panteh Porak rukten politie, een compagnie
soldaten en een detachement cavalerie uit, zoodat
ditmaal bijna al do roover6 in onze handen vielen.
Twee dagen te voren waren des avonds de Atjehers
weder achter het Chineesche hospitaal bij Penajoeng
aan het schieten geweest op een huis, dat echter
door de bewoners versterkt was, zoodat de aanvallers
niet kondon binnendringen. De politie rukte met
60 man uit en beweert dat zij er geducht op ge
schoten heeft. Het is te hopen, dat die spoedige hulp
voor de toekomst wat zal baten.
Men betreurt het algemeen, dat de gouverneur
niet de bevoegdheid heeft de roovers, die in onze
handen vallen, terstond te oxecuteeren en wel door
onthoofding; want de strop geeft niets: als het
lichaam maar in zijn geheel blijft, gelooven de Atjehers
toch wel bij Mahomed terecht te komen.
Onder den indrnk dezer gebeurtenissen en van
den nog pas gebeurden aanval te Ketapan Doewa,
niet verbeterd door de overstroomingen der laatste
dagen, - moest op 27 December de nieuwe missigit
borden ingewijd.
Scheepsladingen, mot „koningen" van de Oost
en Westkust kwamen aan ter eere van de plechtig
heid. De rivier was reeds buiten de oevers getreden
ea een gedeelte van het terrein stond daardoor
onder; bovendien viel de regen bij itroomen.
Niettemin had op Dinsdag 27 December te half-
twaalf de plechtige overgaaf der sleutels plaats.
De „ongeloovigen" mogen den tempel niet betroden
als die voltooid is en daarom was buiten hot ter-
réin van den tempel een soort van tribune opge
slagen, waar do officieren van land- en zeemacht,
ambtenaren en burgers gezeten waren. Dames wer
den niet toegelaten; die zijn bij de Mahomedanen
niet in tel. Op de tribune zaten van de Atjehers
alleen do oude hoogepriesters on zijn jongere ambt
genoot, benevens een lid van het vroegere Snltans-
huis, uit Pedir overgekomen.
De overige „koningen" zaten als schoolknapen
buiten do tribune op banken.
De gouverneur las de akte van overdracht aan
de bevolking voor, daarbij verklarende dat het
Nederlandsch gouvernement nooit een godsdienst
oorlog in den zin had gehad, en ten bewijze daarvan
den ouden missigit door dezen prachtigen tempel
had doen vervangen - maar dat de wapenen noodig
waren geweest om rust te breDgen in het land, dat
niet in staat was zich zelf te regeeren.
Deze redevoering, in het Nederlandsoh uitge
sproken, werd door den adsistent-resident van Groot-
Atjeh in het Maleisch vertolkt en toen weder in
de taal van Atjeh overgebracht. Onder het bulderen
van het geschut werden daarna de sleutels op een
geelzijden kassen, dat op een zilveren blad rustte,
aan den hoofdpanghoeloe (hoogepriester)aangeboden
en toen stormden do Atjehers den tempel binnen.
Hiermede was do belofte vervuld, door den gouv.-
goneraal Yan Lansberge in 1878 gedaan.
Alle wachten waren dien dag versterkt, alle
troepen geconsigneerd, en ook nu nog is men op
zijn hoede, daar vele Atjehers in do laatste dagen
van elders te Kotta Radja zijn en men niet weet
of allen wel te vertrouwen zijn.
De bandjir (overstrooming) is in vollen gang;
sedert vier dagen wordt met drie locomobielen ge
werkt om de kampementen van het overtollige
water te bevrijden. Gelukkig zijn tot dusver de
dijken behouden gebleven. Yóór een jaar had op
17 November een doorbraak van eenigo dijken
plaats en is er heel wat vernield."
Het stoomschip „Pollux", van Amsterdam
naar Nieuw-York, passeerde Dinsdag Lizard; de
„Gelderland", van Batavia naar Rotterdam, arri
veerde gisteren te Aden.
Z. M. heeft J. M. D. Westholz, met 1 Maart a. s.,
benoemd tot districts-veeartsbenoemd tot subst.-
griffior bij de arr.-rechtbank te Winschoten, mr.
H. Wesseling, advocaat te Utrecht.
Gemengd NIeuw«,
Yoor een wel is waar bijzonder klein,
maar niettemin zeer belangstellend publiek trad
gisteravond in de Stadszaal alhier op do heer Otto
Lamborg uit Weenen, die inderdaad een humorist
op de piano, in zijne voordrachten en mimiek toonde
te zijn. Aanspraak makende op een buitengemeen
geheugen en een aangenaam geluid, legde hij tevens
een vaardigheid op het klavier aan den dag als in
zijn genre hier nog zelden te zien werd gegeven;
enkele malen waren zelfs handen en voeten óp de
toetsen tegelijk in beweging. Zijne parodies op opera's
en treurspelen, zoomede zijne overige voordrachten
kenmerkten zich door geest en humor en zijn mu-
zikalisch lachen o. a. dwong onwillekeurig een gullen
lach af van alle aanwezigen, die zich overigens den
geheelen avond blijkbaar uitmuntend amuseerden.
Indien de heer Lamborg hier weder een soiróe mocht
komen geven - wat, naar we vernemen, in het laatst
dezer maand zal zijn - dan kunnen we ook den
dames, die immers ook nogal voel aan het pianospel
doen, aanraden hem met een bezoek te vereeren.
Hedenmorgen tegen zes uren ontstond
bij den heer Dingjan, kleerbleeker aan den Marendijk^
in de droogloods brand, welke spoedig een be
langrijke uitbreiding verkreeg, zoodat de loods wel
dra met de daarin aanwezige kleeren geheel was
uitgebrand. Tegen halfachfc was men het vnur meester.
Een gisteren verrichte gecombineerde
manoeuvre van het garnizoen der residentie bestond
in het uitvoeren van een oorlogsmarsch naar Was
senaar, waar een stelling werd ingenomen, uit
welke een nabij Katwijk gelande vijand werd ver
kend. De vijandelijke voorposten werden door een
escadron huzaren (met kwartiermuts op) voorgesteld.
De openbare feesten in de residentie
ter viering van den verjaardag van den Koning