De 8ste Februari 1875 was daar, zonder dat de
uitstekende geleerden, van heinde en verre te zamen
gestroomd, in een nieuw Academiegebouw konden
ontvangen worden.
Zelfs de eerste steen van het nieuwe Academiege
bouw kon niet, - hoewel men zich daar ten minste
nog mede gevleid had, - op den driehonderdsten Ver
jaardag onzer oudste Hoogeschool gelegd worden.
Twee jaren later wordt een wedstrijd geopend. Zes
en dertig bouwkundigen, van de meest verschillende
nationaliteiten, dingen naar den prijs. De jury beslist
dat geen der ontwerpen aan al de vereischten, door
het programma gesteld, voldoet; doch de geldsom,
voor de twee beste ontwerpen bestemd, wordt verdeeld
tusschen de inzenders van vijf ontwerpen, die de Jury
voorkomen de meeste verdiensten in zich te vereenigen,
tegen afstand dier ontwerpen aan de Regeering.
Wanneer nu die vijf inzenders, welke in April 1878
verblijf hielden te Gotlia, Londen, Utrecht, Bochum
en Ham, zich in April 1882, dus vier jaren later,
naar de Ruïne te Leiden begeven om te onderzoeken,
wat of er wel van hunne plannen is overgenomen,
hoe groot moet dan hunne verbazing niet zijn, wanneer
ze zien dat van het nieuwe Academiegebouw de fonda"
menten zelfs nog niet zijn gelegd.
Het laat zich gemakkelijk beseffen dat de Gemeente
raad van Leiden, het wachten moede, den grond terug
verlangt, die, in si rijd met zijne vrijgevige beschik
baarstelling, ongebruikt is blijven liggen. Ja, Curatoren
geven gaarne toe, dat wanneer de Ruïne niet gebruikt
wordt voor Academische jgebouwen, de billijkheid
medebrengt, dien grond aan de gemeente Leiden terug
te geven. Doch zij voegen er tevens bij, dat, naar
hunne bescheiden meening, de eer des lands en de
belangen van het Ilooger Onderwijs dringend vorderen,
dat die grond ten spoedigste gebruikt worde voor de
oprichting van Academische gebouwen.
Zooals reeds in den aanvang van dit adres gezegd
is, Curatoren zagen met groote ingenomenheid het
artikel 85 der voorgedragen Staatsbegrooting van het
Vde Hoofdstuk.
Blijft het onveranderd, dan zal de Minister van
Binnenlandsche Zaken zich voorzeker uit den aard der
zaak beijveren met volledig uitgewerkte plannen voor
den dag te komen en bepaalde sommen daarvoor aan
vragen bij de Volksvertegenwoordiging, ten einde nog
in den loop van 1882 met den arbeid voor het Museum
van Natuurlijke Historie en het Academiegebouw een
aanvang te maken.
Wordt daarentegen art. 85 uit de begrooting ge
licht, dan valt, wanneer de gemeente Leiden de Ruïne
zal hebben teruggenomen, aan een nieuw Academie
gebouw en een nieuw Museum van Natuurlijke His
torie verder niet te denken.
Doch dan mag terecht gevraagd worden: of voor
de eer des lands, voor den luister der gedurende drie
eeuwen zoo beroemde Leidsche Hoogeschool en voor
de belangen van het Hooger Onderwijs behoorlijk is
gewaakt
Curatoren hebben gemeend deze vraag gerustelijk
aan de gemoedelijke overweging der geachte vertegen
woordigers van het Nederlandsche Volk te mogen
onderwerpen.
I
sas-
den gevonden. - De directeur der „Société Cocke-
rill", Sadoine, heeft dadeljjk hulp verleend aan de
Gemengd Nieuws,
Het nieuwe sociëteitsgebouw „Amicitia"
op de Breestraat alhier zal Zaterdag-avond om half-
negen met een concert, gevolgd door een bal, fees
telijk worden geopend. Den volgenden dag van
twee tot vier uren zal door de officieren van het
3de regiment huzaren alhier in garnizoen, een ma-
tinée mnsicale worden aangeboden, bij welke gele
genheid het gebouw ter bezichtiging van do leden en
hunne dames wordt opengesteld.
Om tot brugwachter op de Gouwobrug
te Boskoop genoemd te worden, hadden zich aan
gemeld 378 sollicitanton bij gezegeld en 140 bij
niet gezegeld adres, terwijl er 140 zich persoonlijk
zonder adres neg hadden aangemeld. De jaarwedde
bedraagt f 624 en vrije woning en de werkzaam
heden kunnen niet door één persoon waargenomen
worden. De Raad benoemde gisteren J. Visser, te
Nieuwer-Amstel.
Men meldt uit Sassenheim:. in het kort
tijdsverloop van slechts ééne week zijn in deze
gemeente twee ongelukken van vrij ernstigen aard
op den stoomtram voorgekomen, beiden echter door
eigen onvoorzichtigheid. Het verschil in snelheid
van stoom- en paardenspoor schijnt door sommigen
niet opgemerkt te worden. In volle vaart den
stoomtram te verlaten vereischt groote oefening,
terwijl zulks geheel onnoodig is, daar aan het ver
zoek om te stoppen steeds behoorlijk wordt voldaan.
Naar in Parijs hot gerucht loopt, heeft
prins Roland Bonaparte, die in het vorige jaar mot
de jongste dochter van mevrouw Blanc in het huwe
lijk is getreden, aan een vereeniging van Engelsche
kapitalisten zijn aandeel in de speelbank te Monaco
verkocht, voor een som van drie en twintig milli-
oen franks.
Reeds zijn 53 lijken uit do mijn van
Seraing te voorschijn gebracht; 11 moeten nog wor-
gezinnen der overledenen (do Société" betaalt
jaarlijks 145,000 fr. aan zieken, gewonden, weezen
en weduwen). Behalve door de ontploffing, heeft
de „Société" nog oen gevoelig verlies geleden door
het zinken van de stoomboot „Rodolph" op do
Schelde, door aanvaring met een Engelsch schip,
Omtrent het verschrikkelijk spoorweg
ongeluk, dat 11. Zaterdag-avond even vóór tien uren
op den North-London-Railway plaats had, bericht
de „Globe" dat in de tunnel tusschen Finsburypark
en Highbury, een trein, die op weg naar Broad
street was, ontspoorde, juist op het oogenblik toen
hij een anderen troin moest passeeren. Eene ge
weldige botsing was het gevolg en de toestand in
de tunnel reeds treurig genoeg. Maar het ongeluk
word nog zeer vergroot door het komen van een
derden trein in de tunnel, die met een geweldigen
schok op de ten deele omgeworpen en verbrijzelde
wagens stootte, waaruit de gewonden en stervenden
nog niet eens te voorschijn waren gebracht,
Het Ringtheater te Weenen bestond
eerst sedert 1874, maar het heeft den eigenaren
niets dan verdriet en verlies opgeleverd. Het was
voor 900,000 fl. gebouwd en bevatte 1760 zitplaat
sen. Twee directeuren zjjn daarin failliet gegaan en
de derde, de heer Jauner, die de zaak nog niet
lang geleden in handen genomen en flink aange
pakt had, zag het gebouw nu afbranden, juist
terwijl het winstgevend beloofde te worden. De
man deed nog wat hij kon om zjjn personeel en
bezoekers te helpen redden, maar moest spoedig
bewusteloos worden weggebracht. Zijne vrouw kwam
aanrijden even nadat de brand begonnen was, om
de voorstelling bij te wonen en in haren schrik
wilde zij in het brandende gebouw binnendringen
om haren man te zoeken. Met moeite slaagde men
er in haar nog bijtijds terug te houden. De heer
Jauner heeft de opbrengst van den ongeluksavond aan
het ondersteuningsfonds van zijn personeel afge
staan en nog verdere hulp aangeboden, maar dit
verklaarde niets van den zoo zwaar getroffen direc
tour te willen aannemen. In het Huis van Afgevaar
digden hebben alle partijen zich vereenigd om onmid
dellijk een krediet van 50,000 gulden voor de hulpbe
hoevende slachtoffers van den brand of hunne
achtergebleven botrekkiugen toe te staan. Ook van
particulieren worden ruime bijdragen ontvangen,
nadat de Keizer reeds, naar men weet, met eene
gift van 5000 gulden was voorgegaan; de Keizerin
voegde daaraan nog 5000 gulden toe; Rothschild
gaf 10,000 guldengiften van 50,100 en 500 gulden
volgden in vrij groot aantal, en de kleinere bjjdra-
gen blijven in ruime mate vloeien. Niettemin hoopt
men ook op hulp uit het buitenland, en in Duitsch-
land en elders, o. a. door den heer W. J. Van
Zuylen te Rotterdam, worden daartoe bereids aan
stalten gemaakt. In Parijs had men Zaterdag reeds
115,000 franken voor de nagelaten betrekkingen
der slachtoffers bijeen. De „Union Générale" schroef
alleen voor 100,000 franken in; de president toe
kende voor 10,000 franken.
Thans zijn maatregelen genomen om dergelijke
ongelukken zooveel mogelijk te voorkomen. Er
waren trouwens na den brand van het theater te
Nizza, eenige maanden geleden, reeds verscheidene
goede voorschriften uitgevaardigd, maar daaraan is
de hand niet gehouden. Voortaan moet een agent
van politie in elk theater te Weenen een uur vóór
het begin van elke voorstelling zich gaan overtui
gen dat alle voorschriften worden nagekomen.
Het plan bestaat om op de plaats waar de schouw
burg stond, een boetkapel op te richten. Men weet
dat de schouwburg in den tijd der Gründung ge
bouwd is. Eene bijzonderheid aan dien bouw ver
bondon is, dat de bouwmeester al zijn kracht had
ingespannen om zichzelven in dat werk een schoon
monument op te richtentoen het gereed was, had
den de meeste bladen er echter geen lof voor over
en de man trok zich dat zoo aan, dat hij zich in den
schouwburg zeiven door ophanging van het leTen
beroofde.
Nog steeds brandde gisterochtend het rechter-
paviljoen van den schouwburg, en tastte het vuur,
door de plafonds heen, de tot nog toe verschoond
gebleven woningen der benedenruimten aan. Do
blussching is buitengewoon moeilijk, omdat men het
middelpunt, vanwaar het vuur zich verbreidt, niet
bereiken kan. De definitieve lijst der vermisten
wijst 917 personen aan; volgens de nauwkeurigste
schatting verbrandden er over de 600. Hetgeheele
terrein van den brand is Zondag door carbolhoudend
water ontsmet, daar nog vele lijken onder het puin
tot ontbinding overgingen. De meeste verongelukten
zijn dien dag begraven.
Ook de politie wordt van nalatigheid beschuldigd
het blijkt dut zij, in den ongelukkigen waan dat het
theater ontrnimd was, het zoeken naar slachtoffers
tegen 8 uren gestaakt heeft. Een feit is dat zij althans
tegen dien tijd rapporteerde: „Er is niemand meer
in den schouwburg." Een dame, frl. Pawlik, die
verzekerde dat er nog honderden in het gebouw
waren, waaronder haar vader, hare moeder en zuster,
kreeg ten antwoord: „Niemand is meer binnen, schrei
maar niet!" en toen zij niet ophield, maakte men
procesverbaal tegen haar op. Yerder gebeurde niets;
al hare bloedverwanten verbrandden.
Alle weezen, in wier onderhoud door hunne be
trekkingen niet kan worden voorzien, zullen op
kosten der stad opgevoed worden.
BUITENLAND.
Frankryb.
In don Senaat heeft de heer Presueau, bij de
discussie over de Tunesische credieten. zijn amende
ment toegelicht om die met 25,000 fr. te verminderen.
Dat amendement is verworpen na eene redo van
den heer Gavardie, van de rechterzijde, waarin
„do anti-christelijke politiek der regeering" gegispt
werd. De heer Kerdrel verklaarde, dat de rechterzijde
voor de gevraagde credieten zou stemmen uit sym
pathie voor het leger, maar tegen de gevolgde finan-
cieele handelwijze protesteerde. De Senaat heeft ten
slotte het geheele voorstel der regeering aangenomen.
Volgens berichten uit Rascloued, van 8 dezer,
heeft generaal Logerot de oevers dor Jelamma bezet
en, tegen betaling eenor oorlogsschatting, amnestie
verleend aan twee stammeB, die aan d6n opstand
medeplichtig waren en, zonder schatting, aan vier
niet medeplichtige stammen.
Du.itsclila.n<l.
Volgens bekendmaking' van den Rijkekanselier
is in eenige plaatsen der Silezische Kroitsen Lan-
deshut en Bolkenhain veepest voorgekomen eu zijn
dadelijk de bij do wet voorgeschreven maatregelen
genomen.
De „Norddeutsche Allgemeine Zeitung" ver
klaart de geruchten omtrent een aanstaand aftreden
van den heer Ritter als minister vau financiën
(welke geruchten in verband met bet incident-
Windthorst in de Hamburger commissie in omloop
gekomen waren) voor ongegrond. De onbewimpelde
woorden dos ministers, in de commissie geuit, ten
opzichte van de inmenging van vreemde mogend
heden in Duitsche binnenlandsche aangelegenheden
hadden integendeel in alle hoogere kringen goed
keuring en instemming gevonden.
Van den 17den tot den 21sten dezer zal te
Keulen een tentoonstelling van kanarievogels ge
houden worden. Voor de beste zangers en de fraaiste
exemplaren zijn prijzen uitgeloofd. De tentoonstelling
gaat uit van de vereeniging van
kweekers „Canaria" aldaar.
Rusland.
Gisternacht te een uur is eindelijk uitspraak ge
daan in het proces tegen generaal Mrowinsky c. s.
Daarbij zijn de drie beschuldigden, Mrowinsky,
Tegleff en Turoff, schuldig verklaard aan nalatig
heid bij het nemen van voorzorgen tegen de aan-
;en op Alexander II, kort vóór zijn dood, en
veroordeeld tot verbanning naar het gouvernement
te Archangel, met bevel dat zij gedurende drie jaren
de hun aangewezen verblijfplaats niet mogen ver
laten. Voorts is Mrowinsky van zijn rang als gene
raal, en zijn de overigen eveneens van al hunne
rechten en voorrechten vervallen verklaard. Het
vonnis is door den minister van justitie aan den
keizer voorgelegd. De veroordeelden zijn onverwijld
in huis-arrest genomen. De definitieve voorlezing
der uitspraak zal den 24sten dezer geschieden.
"Verecuïg-cie Staten.
De instructiën van den minister Blaine aan de
Amerikaansche gezanten in Chili en Peru zjjn aan
het congres medegedeeld. Zij zijn van Mei en Juni
jl. De minister geeft toe dat de uitslag van den
oorlog een eisch tot afstand van Peruaansch gebied
aan Chili kon rechtvaardigen. Maar zulk een afstand
moest niet met geweld verkregen worden, doch het
gevolg zijn van latere onderhandelingen na rijp
overleg tusschen de belanghebbende Staten, en niet
door Chili onder do onvermijdelijke vredes-prelimi-
nairen worden opgenomen. De minister hoopt dat
noch Chili, noch Peru de tusschenkomst eener
Europeesche mogendheid zou inroepen, hetgeen de
Vereenïgde Staten tot krachtiger optreden dwingen zon.
kauarie vogel-
