Gemengd IVionm's.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
heden W. Sch., sjouwerman te Schiedam, ter zake
van moedwilligen doodslag, gepleegd op zijne huis
vrouw Antje De J., veroordeeld tot acht jaren
tuchthuisstraf.
Omtrent den verschrikkelijken schouw
burgbrand te Weenon wordt nader gemeld dat da
Beurs er gisteren volkomen zonder handel was. Er is
reeds 28,000 florijnen bijeengebracht en alle dag
bladen behelzen aauvragon om liefdegiften. Het
Huis van Afgevaardigden hoeft na eene betuiging
van deelneming wegens het voorgevallene onmid
dellijk zijne zitting gesloten.
De ramp is nog verschrikkelijker dan men aan
vankelijk meende. Er zijn meer dan 300 por-
sonen omgekomen. Geheelo gezinnen worden ver
mist. Toen men op de galerijen den brand gewaar
werd stond het geheele tooneel reeds in vlam.
Yan haren particulieren correspondent ontvangt de
N. R. Crt. de volgende bijzonderheden: Reeds te
kwart voor zevenen was de schouwburgzaal stamp
vol. Tien minuten vóór zevenen zouden de lichten
bjj het scherm worden aangestoken. Volgens ver
klaring van den machinist is de brand hierdoor
ontstaan, dat bij het aansteken dier lichten door
middel van een electrisohen stroom de decoratie in
brand geraaktewegens het plotseling ontstaan van
een zee van vlammen kon men het ijzeren gordjjn,
dat ingeval van brand het tooneel van de zaal
moet afsluiten, niet laten ankkon, en plotseling
vertoonden zich geweldige vlammen. De hoofdkraan
werd snol afgedraaid, zoodat er een volslagen duis
ternis heerschte. De veiligheids-olielampen brand
den niet. De verwarring was vreoselijk. Velen spron
gen uit de vensterB, en een twintigtal van hen die
op straatsteenen terecht kwamen, braken armen of
beenen en den nek. Vijf minuton vóór zevenen
rukte de brandweer aan met brandzeilen, ladders,
enz. Binnen weinige minuten werden nu vele hon
derden gered. Middelerwijl groep het vnur met
groote snelheid om zich heen. Er heerschte in het
gebouw een verstikkende walm.
Men vond vele afgerukte lichaamsdeelen. De kassier
is mede verbrand, en met hem al het dien avond
ontvangen geld, zoomede de geheele garderobe.
Niets kon er gered worden.
Om tien uren stond het gebouw nog in lichter
laaie. De brandweer moe6t hare werkzaamheden
bepalen bij het beschermen van de naburige huizeD.
Het gebouw van het Huis van Afgevaardigden, dat
mede gevaar liep, werd gered. Redding uit het
brandende gebouw was alleen in de allereerste minu
ten mogelijk. Men had zelfs geen tijd om het ijze
ren scherm neer te laten. Alleen in een hoek van
den schouwburg vond men bijna 40 personen, die
gestikt waren. Het is zelfs mogelijk, dat het ver
lies 500 personen bedraagt of dat cijfer nog te
boven gaat, daar er bij de politie ongeveer 600 per
sonen als vermist zijn aangegeven.
De lijkenzaal in het ziekenhuis biedt geen ruimte
genoeg aan voor het bergen van de dooden; zelfs
de gangen in dat gebouw zijn overvol. Oek in het
hoofdgebouw van politie liggen lijken. De geheele
stad vertoont een hartverscheurend beeld van vree-
seljjken jammer.
Onder de tot hiertoe bekende dooden bevindt zich
geen enkele vreemdeling, Alle klassen der bevolking
zijn onder de verbrandon vertegenwoordigdde
meeston echter behooren tot de lagere volksklasse,
en velen zijn er onder van jeugdigen leeftijd. Stellig
wordt verzekerd dat er alloen 600 biljetten voor de
vierde galerij waren uitgegeven, en dat van al die
personen slechts een vijfde gedeelte gered is. - De
stemming der geheele bevolking is zwaar gedrukt.
De meeste buroelen zijn gesloten, omdat velen by
de treurige gebeurtenis betrokken zijn. Overal worden
met goed gevolg inzamelingen gehouden voor de
nagelaten betrekkingen der slachtoffers en voor het
broodeloos geworden porsoneel van den schouwburg.
De ellende is echter zóó groot, dat ook een beroep
zal moeten worden gedaan op hulp uit het buiten
land. De keizer, door graaf Taaffe por telegraaf van
de ramp onderricht, stelde als eerste bijdrage een
som van 5000 florijnen beschikbaar.
In het Algemeen Ziekenhuis liggen in de gangen
de nog niet herkende lijken met den rug op plan
ken; de lijken, die herkend ziju, bevinden zich in
vertrekken, waartoe niemand toogang heeft dan de
commissie, belast met het onderzoek naar de iden
titeit der personen.
De aanblik van de corridors is afgrijselijk. Ik
telde er 61 mannelijke lijken; een 16-tal is zóó
verbrand, dat ze onkenbaar zijnvele andere zijn,
klaarblijkelijk in een wanhopigen strijd met elkan-
dor om uit het brandende gebouw te geraken, op
een gruweljjko wijze verminkt. Bij sommigen wa
ren ledematen afgerukt, bij anderen was het vleesch
van do hoenderen gescheurd. Terwijl ik mij daar
bevond, bracht een lijkwagen ongeveer 15 nieuwe
lijken aan, of juister gezegd een aantal stukken
van menscheljjke lichamen, aan een 15tal personen
behoord hebbende, alles verkoold en verbrand. De
koristen, die omgekomen zijn, schijnen meestal door
den rook gestikt te zijn.
De smart der ongelukkige familie-betrekkingen,
die gekomen zijn om de lijken hunner verwanten
op te zoeken, is hartverscheurend. Ongeveer 90
lijken waren tot 's namiddags te twee uren herkend.
Onder de vermisten bevindt zich, zoo meldt de
correspondent van de „Daily News", de echtgenoot
van den orkest-directeur Hellmersperger. In den
nu afgebranden fraaien schouwburg gaf Sarah Bern
hardt onlangs hare voorstellingen. Hij was ongeveer
zeven jaren geleden gebouwd.
Op het tooneel waren bij het ontstaan van den
brand tweehonderd personen ongeveer, voor het
meerendeel in de kleedkamers. Op een paar leden van
het koor na ontsnapten allen door de tooneeldeur, de
meesten half gekleed en de balletmeisjes in hare korte
kleeding. Toen hot gas uitging wist niemand in de zaal
wat er gaande was, maar twee minuten later werden
te gelijk met den kreet van brand, de vlammen
zichtbaar, die het gordijn aantastten.
KOLONIËN.
BATAVIA, 9 November.
Als lijdende aan veeziekte zgn afgemaaktBata
via van 25—31 Oct. 33, Preanger van 20—26 Oct.
13. Krawang van 1622 Oct. 28. Cheribon van
20—26 Oct. 35 buffels en 3 gestorven. Ter Suma
tra's westkust heerscht ze nog in 2 negerijen.
Omtrent de koortsepidemie komen gunstige be
richten. In de res. Batavia en de Preanger nam ze
af; alleen in Soemedang nam ze toe. Krawang
toont weder merkbaren vooruitgang.
Een correspondent van de „Java-Bode" schrijft
het volgende uit Oeleh-Leh, dd. 19 October: De
gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden heeft
ten gevolge der vijandelijkheden, in de laatste
maanden te Samalangan plaats gehad, besloten den
radja toekoe Tjihik Moeda Boegis te straffen. Mor
gen vertrekken van hier de oorlogsstoomers „Ma
dura" en „Benkoelen", benevens de „Valk" van de
gouvernements-marino, met bevel den koewala van
Samalangan te sluiten en de visehvangst te beletten.
Genoemde stoomers worden nog door twee kruis-
booten gevolgd.
Uit het officieelo cholera-rapport blijkt dat in de
residentie Batavia van 31 Oct. tot 3 Nov. zijn
overleden 173 en hersteld 85, zoodat nog in be
handeling bleven 352 inlanders; overleden 2 en
en hersteld geen Europeanen- res. Soerabaia van
15 Nov.: overleden 807 inlanders en 10 Euro
peanen; - res. Passoeroean van 15 Nov.: over
leden 285 inlanders en 3 Europeanen; - res. Che
ribon van 14—23 Oct.: overleden 7 inlanders; -
res. Pro'oolingo tot 31 Oct.: overleden30inlanders.
Op den Ssten Nov. waren te Batavia in behan
deling 1, bijgekomen 11, overleden 7 en hersteld
1, zoodat in behandeling bleven 4 inlanders; van
de Europeanen overleden er 2 en bleef er 1 in
behandeling.
De „Soer. Crt." schrijft het volgende: Oei Jan
Lee, zoon van den luitenant Chinees te Banda
Neira, bezocht aanvankelijk de lagere school en van
1875'77 de particuliere school des heeren W. G.
Van Krieken, te dier plaatseprepareerde zich ver
volgens op 't instituut van den heer Weijhenke
te Batavia voor het toelatingsexamen tot de hoogere
burgerschool, was daar gedurende 3 jaar steeds de
primus van zijn studiojaar en vertrok, eenige maan
den geleden, op 19-jarigen leeftijd naar Leiden om
daar voor advocaat te studeeren. Dezer dagen kre
gen we inzage van zijn eersten brief dien hij uit
Holland aan zijn ouders te Neira schreef, en vroe
gen vergunning eenige passages daaruit over te
drukken, wijl het niet onbelangrijk is eens kennis
te maken met de eerste indrukken in den vreemde
van dezen Nederlandsch Indischen Chinees, die met
hetzelfde gemak ook in 't Fransch, Duitsch en En-
gelsch correspondeert.
De dessa Djangklie (ros. Samarang), is in 12
dagen tijds door cholera nagenoeg geheel uitge
storven.
Het militair emplacement te Boea-Batoe, 3 paal
van Bandong, is tot op den grond toe afgebrand;
20 kamponghuizen werden mode een prooi der
vlammen.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië zgn de vol
gende beschikkingen genomen
Civiel Departement. Verleend: Een 2-jtrig verlof uur
Enrapa, wegens ziekte, aan den eemsuies der derde klasse bij
den post- en telegraafdienst W. F. Gijsbers.
Ontslagen: Eervol nit lande dienst, de hnlpondersrgre-
rei by hot openbaar lager onderwijs voor Europeanen en met
dezen gelijkgestelden in Ned.-Indië A. L. H. Van Toll, de com
mies der derde klasse bij den post- en telegraafdienst A. Ehren-
eron en de opzichter der 3de kl. by den waterstaat en 's lande
burgerljjke openbare werken L. Sickler; - eervol nit 'elands
dienst, de adjunct-commies by den post- en telegraafdienst J. B.
Herman De Groot.
Benoemd: Tot assistent-resident van Brebes (Tegal) de
assistent-rasident van Banean (Soerabaia) W. J. C. Groos; tot
id. vaa Banean, tevens vendameester aldaar, de Secretaris der
residentie Soerabaia W. A. Fattijn.
Tot onderwijzer der tweede klasse bij het openbaar ouderwijs
voor Europeanen en met dezen gelijkgestelden inNed.Indië.de onder-
wgzer der derde klasse J. E. Van der Made; tot tweeden ouder-
tvijzer aan de schoei voor zonen van iBlandsche hoofden en
andere aanzienlyke inlanders te Frobolingo (residentie van dien
naam) J. L. Van der Made voornoemd.
Gesteld: Ter beschikking van den directeur van binnenlandsch
bestuur, ten einde deel te nemen aan dea cursus van afdeeling A.
der Landbouwschool te Buitenzerg, de ambtenaren voor dea
burgerlijken dienst C. P. Rivière, E. L. Krnseman en H. C.
Itzig Heine.
Machtiging verleend: Tot uitreiking aan den gewezen
apotheker der tweede klasse C. Th. Weidner van eene akte van
toelating tot nitoefening der artsenymengknndige praktijk in
Ned.-Indië.
Ontslagen: Bg dea residentieraad te Deli (Oostkust van
Sumatra), op verzoek eervol wegens vertrek, als lid J. Krol, onder
dankbetuiging voor de door hem als zoodanig bewezen diensten,
en Benoemd: Tot lid J. Th. Cremer, administrateur van de
Deli-maatschappij
Departement van Oorlog. O ve rgeplaatstBij den generale»
staf, de kapitein der infanterie, waarnemend brigade-chef bij de
militaire verkenningen, II. J. T. Ferzenaar; - do off. van gez.
Vinceit naar Batavia.
Ontslagen: Eervol nit Zr. Ms. militairën dienst wegens vol
brachten diensttijd, met behoud van recht op pensioen, de kapiteins
der infanterie G. Lamers en M. C. H. Bijleveld.
Geplaatst: De majoor der inf. Thicme te Atjeh de 2de lnit.
der csv. Raaijmakers te Salatiga; de off. van gez. De Graag ter
Snmatra's Westkust.
ïelögi'amvaei».
"WASHINGTON, 9 December. Ter zitting van het
gerechtshof alhier word gisteren het getuigenverhoor,
betrekking hebbende op de vraag of Guiteau
al dan niet krankzinnig is, voortgezet. De beschul
digde was niet tevreden met de afgelegde verkla
ringen, die hem angstig maakten, en gaf te kennen
dat twee zijner bloedverwanten in een gesticht
verpleegd worden en hij zelf verwacht daar te ko
men. Verscheidene malen viel hij zijn broeder in
de rede, wiens gotuigenis volgen» zijn beweren valsoh
was. Ook beieedigde hij zijn advocaat, Scovilie. De ant
woorden van president Arthur op de hem dooi
Sooville gestelde vragen zjjn ontvangen. De presi
dent zegt dat hij twaalfmalen Guiteau gezien, maar
nooit de hoop op benoeming of bevordering op de
politieke loopbaan bg hem aangewakkerd heeft.
LONÖEN, 9 December. Aan de „Times" wordt,
geseind dat het uitvoerend bewind van de Trans
vaal een programma heeft openbaar gemaakt be
treffende de groote volksmeeting te Paardenkraal.
Hec is meestal van feestelijken en godsdienstige!
aard, maar den laatsten dag zal een groote revuf
gehouden worden. Het blijft echter de vraag welker
loop de politieke discussie nemen zal.
LONDEN, 10 December. De ochtendbladen bevat-
ten een oproeping van den lord-mayor, ter aanbeveling
van nationale inschrijvingen ten behoeve der bescher
ming van het eigendomsrecht in Ierland.
DEN HAAG, 10 December. De zitting der Tweedf
Kamer vaiji heden was den geheelen dag gewijè
aan de eedsiuterpellatie vaa deu heer Van Houten-
De heeren Van Blom en Bastert meenden dat ds
tegenwoordige wetgeving niet toelaat den facults
tieven eed. De eerste wenschte wetswijziging; d(
heeren Bastert, Van der Hoeven, Lobman en Hej
denrijck niet.
De heer Cremers en zeven andere leden stelde
een motie voor, verklarende dat de wet een gemeentel
raadslid, niet tot een kerkgenootschap bohoorendf,
vrij laat in het afleggen eener belofte bij de aai
vaarding zijner betrekking. De heer Borgesius vei'
dedigde haar. De heer Haffmans wilde wijzigiu
in den zin van afschaffiug van art. 39 der gemeentewei
Maandag voortzetting.
Harktbericliteo.
Lelden, 10 Dec. Ter markt werd heden aangevoerd
Tarwe 15 hectoliter. Wintertarwe 12.a /"18.Zome*
tarwe 9.— a 11.Rogge 14 H. L. Winterrog!
8.50 a 9.Zomerrogge 7.50 a 8.Gerst 1
H. L. Zomergerst 6.a 6.50 Chevalier-gerst 7.1
a 7.75. Haver 16 H. L. Zware Haver/5.a/5.50.-
Lichte Hater 4.25 a/4.50. Duivenfcooaen 10 b-.-cto). 8.i
a 9.25. Paardenboouen 13 bcctoL. f 8.a f 8.50.
Boter 5110 kilogr., li te qnalit. vat 65.a 71J1
2de quaüt. 1/4 vat f a 64.Boter 1ste qnalil
per kiloer. 1.621/= a 1.77Va» 2de ^ualit. per kilogr. f\M
a 1 60.
Lange Zwarte Turf 12,000 dnba. heetol., 0.24 a/0.28.