Derde Blad.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzandering
van Zon- en Feestdag®, uitgegeven-
PRIJS DEZER COURANT:
Teor Leiden per 8 maandenf 1.14.
Franca per post1.40.
Afzanderiyitc Notfimers.0.05.
LEIDEN, 23 October.
De minister ran binnenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat met 1 Januari
a. s. de betrekking ran leer aar in hand- en recht
lijnig teekenen aan de Rijks- hoogere burgerschool
met driejarigen cursus te Venloo te vervullen is.
Jaarwedde 1000.
Zij, die yoor deze betrekking in aanmerking wen-
echen te komen, gelieven zich vóór of uiterlijk op
10 November a. s. aan te melden bij den hoogleeraar,
inspecteur van het middelbaar onderwijs, dr. M. Sal-
verda, te 's-Gravenhage.
I „Eigen Haard" bevat het portret van Murad
Effendi, met een bijschrift door onzen stadgenoot den
heer W. P. Wolters, die aan zijn werk, vooral aan
zjjn dramatischen arbeid, grooten lof teekent. Zijn
„Selem der Dritte", waarvan prof. dr. Jonckbloet
alhier eene metrische vertaling gaf, zou reeds het
vorige jaar op het tooneel zijn gebrasht, terwjjl
zijn „Bogadil" op het repertoire van het Ned. Too
neel staat.
Directeuren van Teyler's Stichting en de leden
van Teyler's Godgeleerd Genootschap hebben in
hunne jongste vergadering uitspraak gedaan over de
acht verhandelingen, allen in 't Hoogduitsch, die hun
waren toegezonden als antwoorden op de in 1879
uitgeschreven prijsvraag: „Met het oog op E. Yon
Hartmann's „Pharnomenologie des sittlichen Be-
wusstseins" vraagt het Genootschap: eene verhan
deling over het Pessimisme en de zedenkunde."
Twee verhandelingen, met de motto's: „Das Werth-
volle ist das wahrhaft Beiende", Lotze,en: „Thekel
usw." (Dan. 527) werden de bekroning en de uit
gave in de Werken van het Genootschap waardig
gekeurd. Boven alle bedenking waren zij echter niet.
Toch werden de beide schrijvers geacht zich, ieder
op zijne wijze, zóó uitstekend van hunne taak ge
kweten te hebben, dat hun de uitgeloofde eereprijs
niet kon worden ontzegd. Door, bjj zeldzame uit
zondering, aan twee mededingers de gouden medaille
toe te kennen, ontsloegen de beoordeelaars zich van
het doen eener keuze, die hun te zwaar zou geval
len zijn en aan het lot had moeten worden over
gelaten, en verzekerden zij de uitgave van twee ge
schriften, die, wel verre van elkander overbodig te
maken, in meer dan één opzicht elkaar aanvullen.
Bg de opening der naambiljetten bleek de eerste
verhandeling (Motto uit Lotze) te zijn ingezonden
door Hugo Sommer, Amtsrichter in Blankenburg
am Harz, de tweede (Dan. 527) door Paul Christ,
gewesener evang. Pfarrer von Rheineck, Kanton
St. Gallen.
Als nieuwe prijsvraag wordt voorgesteld: „Wat
is zedeUjke vooruitgang in den enkelen mensch en
in het menschdom? en hoe moet, op psychologische
en historische gronden over de ontkenning van dien
vooruitgang worden geoordeeld?" De prijs voor
het best en voldoend gekeurd antwoord op doze
vraag bestaat in een gouden eereponning, op den
stempel des Genootschaps geslagen, ter innerljjke
waarde van vierhonderd gulden. De verhandelingen
moeten in het Nederduitsch, Latijn, Fransch, En-
gelsch of Hoogduitsch, met een Nederduitsche let
ter, vooral goed en leesbaar geschreven zgn door
eene andore hand dan die van den opsteller. De
tijd der inzending is gesteld vóór of op den lsten
Januari 1883.
JIn sommige bladen is gemeld dat HH. MM.
zich weldra in een vermeerdering van hun gezin
zouden mogen verheugen. Volgens de Haagsche
Kroniek der N. Gron. Crt. is er geen woord van
waar. Wat de voorgenomen reis naar het Zuiden
van Frankrijk betreft, ook deze is nog niet vast
gesteld en het zou nog zeer wel mogelijk kunnen
zijn dat daarvan niets kwam. Toen Z. M. nu onge
veer 14 dagen geleden ter jacht was geweest, ge
voelde hjj zich niet al te wel en gedurende eenige
dagen herbaalden zich lichte aandoeningen in de
nierstreek, die dr. Vinkhnizen het denkbeeld deden
opperen van een verblpf, gedurende de winter
maanden (November en December althans) in een
warmer luchtstreek. Doch sedert heeft zich de nood-
zakelykheid daarvan niet meer krachtig deen ge
voelen. 's Konings arts is ook niet ep het Loo ge
weest in de afgeloopen week en indien de toestand
van Z. M. zoo bevredigend blijft als thans, zal
waarschjjnljjk de reis tot in het voorjaar worden
uitgesteld.
In het examen voor 2den luitenant der infan
terie (8chrifteiyk gedeelte), zoowel voor het leger
hier te lande als voor dat in O.-I., zijn geslaagd,
volgens alphabetische orde, de onderofficieren van
den hoofdcursus te 's-Bosch: Brouwer, Brjjoe, Door
man, Gael Cunaeus, jhr. Van der Goes, Van Griet-
huyssen, Hendriksz, v. d. Meer, Munnich, Olróe Stam
en Statins Muller - van den hoofdcursus te Kampea
Balfoort, Van Bennekom, Blanken, Bronkhorst,
Charlouis, baron Collot d'Escury, Copes Van Has
selt, Van Drimmelen, Fraser, Fundter, Gobius, De
Graaf, Gjjsen, baron Van Heerdt, Heisterkamp, Van
der Kas, Klinkenberg, Ketting, Lange, Leclercq,
Monhemius, De Moulin, Muller, Schotman, Spek
man, Van Toorenenbergen, Veerman, Van Wave-
ren, Zaadnoordyk en Zanino. Voor het schriftelgk
gedeelte voor dat van 2den luit.-kwart. zgn geslaagd
Chivat, Van Ebbenhorst, Tengbergen, Frevel, Schnei
der, Speltie en De Vulder Van Noorden.
De gemeenteraad van Gouda heeft het ver
gunningsrecht voor de uitoefening van den kleinhandel
in sterken drank vastgesteld op ƒ25 voor elke 108
huurwaarde, of gedeelte daarvan, terwgl de jaarwedde
van den schatter der huurwaarde werd vastgesteld
op f 200. Te 's-Hage bedraagt dit f 1200.
De begrooting der gemeente Nieuwkoop-
Noorden, voor het jaar 1882, zooals die door den
Raad is vastgesteld, bedraagt in ontvangst en
uitgaaf f 14,038.40; voor het onderwgs is f 4092.20
uitgetrokken.
Geen licht - heeft de Gemeenteraad van
Alphen aan den Ryn gedecreteerd. B. en Ws.
hadden voorgesteld den straatweg in de gemeente
te verlichten. Neen, zei de Raad, geen licht
en het bleef duister.
Men meldt uit Moerdjjk: Aan den jarenlangen
verwarden toestand der Nederd.-Herv. gemeente
alhier schijnt eindelgk een einde ta zullen komen.
Bij die gemeente althans had weder eene geregel
de godsdienstoefening plaats. Hiertoe uitgenoodigd,
werd deze geleid door den heer D. Beeckman,
predikant te Breda. Uit de talrgke opkomst der
gemeenteleden van verschillende richting mag men
besluiten, dat men den hier zoovele jaren gevoerden
onchristelgken strgd moede is. Blijkbaar maakte
dan osk het met evenveel ernst als liefde gesproken
woord van den genoemden waardigen leeraar op
alle toehoorders een diepen indruk. Zeer is het te
wenschen, dat, tot tijd en wijle die gemeente op
nieuw geheel zal geordend zijn en zg zich weder
in haar eigen leeraar zal mogen verheugen, der
gelijke voorgangers meermalen voor haar optreden
immers door een woord als het nu gehoorde,
treedt datgeen op dea achtergrond wat verdeelt,
doch komt in een helder licht al wat vereenigen
en heelen kan.
Mrs. W. H. Royer en W. J. Saaymans Vader
hebben gisteren voor den hoogen raad den eed als
advocaat afgelegd.
Onder de inrichtingen, die voortgaan eene
eerste plaats zich waardig te toonen in de belang
stelling van het publiek, behoort het Nederlandsch
gasthuis voor ooglijders te Utrecht. Niet alleen voor
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassce-
ren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
de lyders zelf of voor de wetenschap, maar ook
voor de groote maatschappij blijft het rijpe vruch
ten afwerpen. Het onlangs versehenen 22ste jaar
verslag brengt er opnieuw de bewyzen van.
Over de tweeduizend patiënten werden er in het
laatste jaar behandeld, terwgl meer dan vierhon
derd in het gasthuis zeK verpleging vonden en 273
groote operatiën werden verricht. Zoowel voor het
academisch onderwgs als voor zelfstandige onder
zoekingen bood het ruime gelegenheid aan. En van
hoe algemeen belang die laatsten vaak zgn, kan
hieruit blgken dat een groote stap gedaan werd
tot oplossing der vraag, of er ook ten onzent -
zooals in Dnitschland - reden bestaat voor bezorgd
heid in het toenemen der bijziendheid. Daartoe wer
den al de oogen der Utrechtsche studenten onder
zocht. De uitkomst leerde dat 27 pet. der oogen
in meerdere of mindere mate door myopie zgn aan
gedaan, maar verreweg de meesten in zeer gerin
gen graad. Bij de resultaten, in Duitschland ver
kregen, die reeds op de hoogste klassen der gym
nasia 50 en 60 pot. myopen aanwijzen, en wel in
betrekkelgk hooge graden, steekt die verhouding
zeer gunstig af. Zoo weten wg voor deze categorie
alvast waar wij zgn. En waar wg heengaan? Dat
kan eerst blgken, wanneer na een zeker aantal
jaren het onderzoek bij dezelfde categorie zal her
haald zgn. Intusschen leeren reeds de uitkomsten
dat er geene reden is voor bekommernis.
Met de keuring en herkeuring van het gezichts
vermogen der spoorwegbeambten wordt voortgegaan.
Zoowel de regeering als de Hollandsche en de
Exploitatiemaatschappij hebben getoond al het ge
wicht hiervan te beseffen. Alleen de directie der
Rynspoorwegmaatschappy bleef tot dusver in ge
breke haar personeel aan herkeuring te onderwer
pen. En toch staat het vast dat daaronder 3 pet.
schuilt, dat wegens gebrek aan gezichtsscherpte of
aan kleurenzin niet de gewenschte waarborgen levert
voor veiligheid.
Te bejammeren is het voorzeker, dat aan het
einde van het jaarverslag geconstateerd moet wor
den dat de aanwinst van het kapitaalfonds kleiner
is dan eenig jaar te voren en dat het aantal be
gunstigers (allen, die zich tot eene jaarlgksche bij
drage van minstens f 2.50 verbinden) voortdurend
afneemt en wel dit jaar met 65. Eene instelling
van zooveel nut als het Utrechtsche gasthuis voor
ooglijders heeft recht op meer steun van het publiek.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat op 28 Nov. a. s.
of, zoo mogelijk vroeger, de betrekking van leeraar
in de staathuishoudkunde of staatsinrichting van
Nederland aan de R. H. B.-school met 5 jar. cursus
te Groningen te vervullen is. Jaarwedde ƒ509. Zjj,
die voor deze betrekking in aanmerking wenschen
te komen, gelieven zioh vóór of uiterlijk op 27 Oct.
a. s. aan te melden bg den inspecteur van het M. O.
dr. D. J. Steyn Parvé, te 's-Gravenhage.
Het stoomschip „Conrad", van Amsterdam
naar Batavia, arriveerde Donderdag te Napels en
vertrok denzelfden dag.
Z. M. heeft benoemd tot lid der commissie
belast met het afnemen der diplomatieke examens
dr. R. J. Fruin, hoogleeraar in de faculteit der let.
teren en wijsbegeerte aan de rijks universiteit te
Leiden, en tot secretaris dier commissie mr. "W. N.
Van Hamel, commies bij het dep. van buitenl. zaken-
aan G. W. Vaa Kessel, gewezen bakenmeester in
het 9de kwartier der Boven-Maas, een pensioen
toegekend ten laste van den Staat, ten bedrage van
164 'sjaars; - aan den gepensioneerden kapt. der
art. R. F. De Bruyn den rang verleend van majoor-
het eereteeken tot belooning van langdurigen wer-
kelyken dienst bij de schutteryen toegekend aan
J. A. Van de Laa.r, korporaal bg de d.d. schutterij
te Leiden.
