mej. F. A. C. Ver signy, leer ares in het boekhouden;
tot curatoren van het gymnasium dr. C. G. Cobet
en dr. A. Kuenen, aftredende leden; tot lid der
plaatselijke schoolcommissie, in plaats van mr. P. A.
Tan der Lith, die ontslag genomen heeft en nadat
ook mr. 8. Le Poole evenals de heer Donner voor
de eer der voordracht bedankt had, dr. C. J. Van
Eetwish.
Met de voordracht tot verhooging van de toelage
van Mathesis Scientiarum Genitrix met f 1900 kon
de heer Donner zish niet vereenigen. Als dit van
particuliere zijde zoo weinig ondersteuning onder
vindt, zou het dan niet beter zijn er een stedelijke
inrichting van te maken P De toelage uit de gemeen
tekas stijgt elk jaar. Hiertegen merkte de voorzit
ter op, dat dan de kosten van de gemeente zeker
hooger zullen zjjn. Het binnen een paar jaar te
vieren eeuwfeest getuigt wel van het nut dor instel
ling. Met 20 tegen 1 stem werd besloten het sub
sidie toe te staan.
Naar aanleiding der voordracht betrekkelijk de aan
vulling van het uitbreidings- en vernieuwings-fonds der
stedelijke gasfabriek met nog f\ 25,000 trad de heer
Scheltema in beschouwingen omtrent het rapport der
deskundigen, waarmede hij zich niet kon vereenigen,
daarbjj op het artikel in het Leidsch Dagblad wijzende,
waarin verschijlende bezwaren, die ook dezjjne waren,
genoegzaam zijn aangetoond. De deskundigen zijn
bovendien buiten hun mandaat gegaan. Ook tegon
de wijze van beschikbaarstelling der gelden heeft
hij bezwaar. Het zou een eerste stap tot verbetering
zijn wanneer de gasfabriek nu zelf een leening sloot
en niet door tusschenkomst der gemeente.
Do heer Bool heeft een bezoek aan de gasfabriek
gebracht en toen gezien dat de administratie er zeer
omslachtig is; maar tevens heeft zjjn onderzoek
hem getoond dat ze goed en accuraat is. Had men
echter van de oprichting af een andere boekhouding
gevolgd, dan zou de administratie zeker veel een
voudiger zijn en had men een veel beter overzicht
van den toestand. Yerder bracht hij nog enkele
finantiëelo opmerkingen in het midden, waarin hij
het wenschelijke aantoonde tot het aanbrengen van
verbeteringen. De heer Cock zou voor de voor
dracht stommen. De Raad heeft een enquête uit
gelokt, dat nu hoeft plaats gehad en de leden tegenover
de belastingschuldigen heeft verantwoord. De heer
Tan Iterson heeft niet de overtuiging dat de nu aange
vraagde som voldoende zal zijn. Omtrent de lichtsterkte
van het gas kan hjj zich ook niet met het rapport ver
eenigen. Willen commissarissen en B. en Ws. de bepa
lingen van den raad op 16 kaarsen behouden of met
de deskundigen meegaan Daarvan hangt veel voor
de benoodigde gelden af. Volgens den heer De
Fremery konden de loden der commissio hierop
thans slechts individueel antwoorden, hetgeen spr.
dan ook deed. Nadere voorstellen zullen echter nog
worden ingediend. De heer Du Rieu begreep niet
waarom de heer Van Iterson tegen de aangevraagde
som is, daar deze dient om de fabriek te vergroo-
ten en niet om verandering in de fabrikatie te bren
gen. Zoo begreep het ook de heer Do Goeje. Den
Voorzitter bovreemddo het dat de heeren Scheltema
en Cock de berekening in het Leidsch Dagblad,
als zou het uitstel tot uitbreiding der fabriek de
gemeente op f 5000 te staan komen, zoo gaaf tot
de hunne hebben gemaakt. Z. i. lijkt ze naar niets,
hetgeen hij trachtte aan te toonen. Ook heeft de
enquête niets nieuws aan het licht gebracht.
De door den Raad gekozen deskundigen stellen
immers hetzelfde voor als vroeger reeds door com
missarissen en B. en Ws. is gedaan. Het voorstel
dat de gasfabriek zelf een leening zou gaan sluiten,
acht spr. onaannemeljjk, daar ze niet als rechts
persoon is erkend. Verder sprak hij in tegenstelling
van den heer Cock zjjn dank aan de deskundigen
uit voor hun ongevraagd advies in hun rapport, -
wederlegdo hjj nog verschillende geopperde bezwa
ren, - werd er opnieuw breed voeriggedebatteerd over de
finantieele gevolgen, de lichtsterkteen de waar
nemingstoestellen daarvan, - trok de heer Scheltema
wegens daartegen bestaande wetteljjke bezwaren zjjn
voorstel dat de fabriek zelf ging leenen weder in, -
weos de heer Bool nogmaals op het wenscheljjke
dat er jaarljjks een goed overzicht omtrent den
toestand gegeven worde - en werd eindeljjk de aan
gevraagde som met algemeene stemmen toegestaan,
met bepaling dat de begrooting van 1882 in plaats
vua 1881 daarmede zal worden verhoogd en daartoe
een geldleening zal worden aangegaan, het laatste
met 21 togen 3 stemmen.
Op de opmerking der commissie van financiën
omtrent hei hoogo bedrag der rekeningen van do
(jeskundigetf £Ptwoc>rddo de Voorzitter dat dit niet I
hooger of lager is dan dit gewoonljjk bij gevraagde
adviezen van deskundigen bedraagt. De heer De
Clercq zon dan wel eens willen weten waar het
tarief daarvoor te vinden is. Mot algemeene stem
men werd besloten de gelden uit den post van
onvoorziene uitgaven te voldoen.
Naar aanleiding van het voorstel tot uitbreiding
van het onderwjjzend personeel aan de school N'. 2
der 3de klasse, gaf de heer Donner te kennen niet
in te zien dat men dit maar zoo dadeljjk zou doen
na er nog maar slechts 2 kinderen meer dan het
bepaalde cjjfer op die school zjjn. Evenals dat tot
vermeerdering van het personeel op de school N#. 3
der 3de klasse werd het echter met 17 tegen 6 stem
men goedgekenrd. De tjjdeljjke voorziening in de
betrekking van hoofdonderwjjzeres der bewaarschool
in de Scheistraat en het verzoek van commissarissen
der Nieuwe Sociëteit om vrijstelling tot plaatsiog
van een steenen schuur werd zonder hoofdelijke stem
ming toegestaan.
Met algemeene stemmen werden goedgekeurd de
begrootingen van de gesubsidieerde instellingen van
weldadigheid voor 1882, t.w. van het Roomsch-Katho-
liek Wees- en Oudeliedenhuis, het Evangelisch
Luthersch Wees- en Oudeliedenhuis, Nederlandsch
Israëlietisch Armbestuur, het Heilige Geest of Arme
Wees- en Kinderhuis; die van de niet-gesubsidieerde
instellingen van weldadigheid, als het Roomsch-
Katholiek Armbestuur, het Gereformeerd Minne- o
Arme Onde- Mannen- en Trouwenhuis en van
Tronwen Kraammoeders, en eindeljjk ook die van
het Stedelijk Werkhuis en der Bank vam Leening.
Daarna kwam aan de orde de gemeente-begroo
ting van 1882.
De heer Verster stelde voor de werkzaamheden
thans te staken, daar de begrooting heden op één
dag toch niet afgehandeld zal knnnen worden.
Dit voorstel werd voldoende ondersteund, doch
verworpen met 18 tegen 5 stemmen.
Bjj de algemeene beschouwingen besprak de heer
Scheltema eenige in de M. v. A. van B. en Ws.
voorkomende cjjfers, omtrent de waarheid waarvan
hjj meende te moeten twjjfelen, ook wat betreft
de niet-toeneming van den hoofdeljjken omslag. Er
zjjn cjjfers van rekeningen van andere jaren door
de aangehaalde genomen, die hem gevolgtrekkingen
deden uiteD, welke den Voorzitter aanleiding gaven
hem tot de orde te roepen. De heer Derek sen hecht
geen waarde aan de verklaring hoeveel per hoofd
betaald wordt, maar wel door wie. De wjjze waarop
tot heden de. penningen der belastingschuldigen ge
vonden worden, keurt hjj ten sterkste af.
De heer Le Poole bespreekt de M. v. A. wat het
onderwjjs betreft, dat door B. en Ws. het voor
naamste en gewichtigste belang wordt genoemd
waarvoor de gemeente te zorgen heeft. De stoffeljjke
belangen der gemeente worden daarentegen veel
minder verzorgd, waarom spr. tegen de begrooting
zal stemmen. De heer Bool is van een tegenover
gesteld gevoelen. Men kan voor het onderwijs niet
te veel doen. Wjj moeten er een eer in stellen dat
ons nageslacht zal zeggen dat wjj waardige nazaten
van onze voorouders uit de 16de eeuw zjjn. Volgens
den heer Hartevelt had de heer Dercksen getoond
al heel weinig repect voor de door den Raad genomen
besluiten te hebben hetgeen door don heer Dercksen
werd ontkend. Maar mag men dan niet meer zeggen
bjj de algemeene beschouwingen wat men meent?
Dan legt men den leden een sleutel op den mond
en kan men zich wel alleen bepalen tot het aannemen
of verwerpen van voorstellen. Daar volgens den
heer Buys de algemeene beschouwingen nu een
zeker personeel karakter begonnen aan te nemen,
huiverde hij eeningszins het woord te nemen, het
geen hjj zou willen doen wat de financiën betreft.
Immers, ook z. i. bevoordeelt men het onderwijs te veel
tegenover andere takken van dienst. Leiden ver
keert niet in denzelfden gunstigen finantiëelen toe
stand als Utrecht en andere gemeenten, welke zich
belangrijk uitbreiden. Hjj erkent de gunstige resul
taten door het onderwjjs verkregen; maar voor
nieuwe uitgaven moet men voorzichtig zjjn. Men
moet niet vergeten dat men in onbegrjjpeljjk korten
tjjd een aanzienljjk kapitaal dezer gemeente heeft
vernietigd. Daartegen merkte de Voorzitter op dat
de rente van gebouwen en andere eigendommen
thans nog hooger is dan vroeger die van kapitalen.
B. en Ws. hebben met de in de begrooting voor
komende voorstellen de stoffeljjke en intellectueels
belangen der gemeente behartigd, hetgeen ook de
heer Do Fremery met cijfers trachtte aan te toonen,
zoomede dat onze middelen niet zjjn achteruitge
gaan. De heer Donner kon hetgeen is gezegd, als
zou men hier nog gebleven zijn binnen de grenzen
der Wet, niet onbeantwoord laten. De Wet schrijft
o. a. toch geen H. B.-S. voor meisjes voor. Eischt
de billijkheid daarom niet dat men ook wat voor
het bjjzonder lager onderwijs doe?
Het eerst kwamen nu in behandeling de Uitgaven.
Bij hoofdstak I: huishondeljjk bestuur, werd naar
aanleiding der in de sectiën gedane opmerking be
sloten een 4den opzichter voor de gemeentewerken
op een jaarwedde van 800 aan te stellen. De
traktementsverhooging van de heeren De Haas,
Eyndhoven en Kokxhoorn, ambtenaren ter secre
tarie, met f 200 werd met 18 tegen 5 st. goedge
keurd, nadat de bezwaren waren in het licht ge
steld om alleen een jaarlgksche toelage toe te
kennen. Een voorstel van B. en Ws. om don post
van f 700 voor het onderhoud enz. van het Ste
delijk Museum van oudheden met f 100 te ver-
hoogen voor meerder toezicht op de dagen waarop het
Museum kosteloos te bezichtigen is, werd met 17
tegen 4'st. toegestaan.
Alvorens nu tot hot tweede hoofdstuk werd over
gegaan, stelde de heer Buys met het oog op d»
daarin voorkomende gewichtige posten en de daar
over mogelijk ontstane uitvoerige disonssiën voor
om de zitting te eindigen, waartoe werd besloten,
waarna de volgende vergadering op Maandag-middag
te één uur werd bepaald.
De heer F. Van Dixhoorn te Katwjjk-binnen
is geslaagd voor het examen in de Engelsche taal,
lager onderwjjs.
J. F. V., die zeven jaren geleden te Koewaoht
den zoon van zjjn buurman G. door een gewèer-
schot het leven benam, is heden door het gerechts
hof te 's-Gravenhage, ter zake van moedwilligen
doodslag tot 20 jaren tuchthuisstraf veroordeeld.
Dat deze misdaad met voorbedachten rade zou ge
pleegd zjjn, achtte het hof niet voldoende rechtens
bewezen.
De minister van justitie heeft aan den burge
meester der gemeente Wedde de tot hem gerichte
vraag, of de woorden tol gaarder en Mpachter ten
opzichte van art. 3, n#. 9, der drankwet als van
gelijke beteekenis beschouwd moeten worden, in
bevestigenden zin beantwoord.
Telegrammen.
LUXEMBURG, 19 October. De curatoren in het
faillissement der Nationale Bank hebben de aandeel
houders opgeroepen om de vijf percent te storten,
die nog op de aandeelen gefourneerd moeten worden.
LONDEN, 19 October. De „Times" meldt uit
Pietermaritzburg dat, bljjkens daar ontvangen be
richten uit de Transvaal, bjj het publiek nog niets
bekend is van het antwoord door den Volksraad
naar Londen gezonden, doch dat men het voor
vredelievend hondt.
BELGRADO, 19 October. De heer Metajovic,
minister van buitenlandsche zaken en van finan
ciën, heeft ontslag genomen.
LONDEN, 20 October. Gladstone is hersteld. -
Naar Ierland worden nog meer troepen gezonden.
Het gerechtshof begint heden zijne zitting te Du
blin. Reeds hebben 340 pachters herziening hunner
pachtvoorwaarden gevraagd.
De Daily News verneemt uit Maritzburg„De*
overtuiging wint veld, dat de Volksraad de over
eenkomst met Engeland eerstdaags zal goedkeuren.
Ik heb reden om te gelooven dat de Boeren door
hunne eigene vrienden zijn aangeraden, om haar
onveranderd te bekrachtigen."
BUDAPEST, 20 October. In het Lagerhuis is het
door den minister van financiën, den heer Szapary,
gegeven overzicht van 's lands financieelen toestand
over het algemeen gunstig ontvangen. Uit 's ministers
mededeeling bljjkt o. a. het volgende: In de eerste
acht maanden van 1881 hebben de directe belastingen
fl. 4,400,000 boven de raming en de indirecte belas
tingen fl. 2,370,000 boven de raming opgebracht. Tot
behoeve van den Budapest-Semlin-spoorweg zal eene
subsidie van veertien millioen worden verleend. Tot
dekking van het tekort stelt de minister voor:
heffiDg van een recht op den invoer van petroleum
en van een belasting op het gebruik dezer vloeistof,
herziening van het toltarief, verhooging van de
brandewijnbelasting, eene belasting op de uitoefening
van het tappersbedrjjf, welke middelen te zamen
fl. 8,800,000 zullen opbrengen. Indien in 1882 niet
meer dan de helft dezer som beschikbaar mocht zjjn,
zullen 21 millioen gedekt worden door een leening.
Tot dus verre zjjn 240 millioen aan 4 pets. goud-
rente verkocht, en met de opbrengst is voor een
bedrag van fi 176,750 5 pets. stukken ingetrokken.
De eonversiemaatregei is bjjna voor de helft afge-
loopen.
