N". 6639.
Zaterdag 8 October.
A". 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURAST
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per postU40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
STADS-BEBICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien art. 8, 1ste alinea, der Wet van 2 Juni 1875
Staatsblad n°. 95), tot regeling van het toezicht bij het
oprichten van inrichtingen, welke gevaar, schade of hinder
kannen veroorzaken;
Brengen bij deze ter algemeene kennis dat door hen op
heden vergunning is verleend aan L. H. B. REUTHER,
spekslager alhier, en zijne rechtverkrijgenden tot het oprich
ten van eene slachterij en rookery in het perceel aan de
Haarlemmerstraat S*. 89.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
7 October 1881. E. KIST, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN, -
Gezien bet adres van C. H. BACKER, fabrikant alhier, hou
dende verzoek tot plaatsing van een kleurstofabriek door stoom
gedreven, in de panden in de Vrouwenkamp geteekend 5, 7 en 9,
kadastraal bekend onder Sectie H, N°. 348, 349, 1944 en 1887;
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad
n®. 95);
Geven bij deze kennis aan het publiek dat genoemd verzoek,
met de bylagen, op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
is; alsmede dat op Vrijdag den 21sten Oct. a. s., 's voormid
dags te elf oren, op bet Raadhuis gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen dat verzoek in te brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
7 October 1881. E. KIST, Secretaris.
LEIDEN, 7 October.
De heer Th. Enderlé, ex-pensionnaire van
Z. M. den Koning, die als onderwijzer is aangesteld
aan het Conservatoire van den heer Scharwenkate
Berlijn, is benoemd als onderwijzer aan de Muziek
school der Maatschappij voor Toonkunst te Leiden.
Voor onzen stadgenoot den heer J. Van Loghem
was het gisteren een gewichtige dag. Gedurende
een kwart eeuw was hij als leeraar in de wiskunde
aan het Genootschap „Mathesis Scientiarum Geni-
trix" verhonden geweest, welke betrekking hij nog
met toewijding en als met jeugdige kracht vervult.
Geen wonder daarom dat de datum van 6 October
niet onopgemerkt voorbijging. Van vele zijden
mocht de jubilaris ondervinden hoezeer hetgeen
hij in die reeks van jaren voor het Genootschap
had gedaan, werd gewaardeerd. Des middags om één
uur maakte een commissie uit het bestuur, bestaande
uit de heeren prof. J. Van Bemmelen, J. A. Van Dijk
en J. W. Schaap, ten zjjnen huize hare opwachting,
ten einde hem bij monde van don voorzitter to cw>
plimenteeren en hem een cadeau te overhandigen,
zijnde oen bronzen hanglamp met drie lusters voor
negen lichten.
Dat zjjn feest ook bij de verder aan het Genootschap
verbondenen niet onbekend was, ondervond hij mede
in den loop van den dag in de bezorging door een der
leerlingen van een door dezen zeiven zeldzaam fraai
vervaardigde bouquet, in het midden waar vaD met klei
nere bloemen het jaartal 1881 was aangebracht. Toen
hij zich des avonds weder als gewoonlijk voor zijne
klasse bevond, ging het onderwijs zjjn gewonen geregel-
den gang; aan niets en aan niemand was het merkbaar
dat er zich een jubilaris bevond; - doch na afloop
der lessen vielen hem van alle zjjden verschillende
verrassingen te beurt, welke hem daarom des te meer
aangrepen. Zoö werd hij - daartoe in de bestuurs
kamer genoodigd - namens al de leeraren door den
directeur den heer P. Dikshoorn op hartelijke wijze
toegesproken, welke toespraak gevolgd werd met de
aanbieding van een zwarten geheeldhouwden voltaire-
fautenil. Het geheele onderwijzend personeel was
hierbij tegenwoordig.
De oud-leerlingen en de leerlingen der vier hoog
ste klassen lieten zich evenmin onbetuigd. Een com
missie uit laatstgenoemden vereerde hem twee bloe-
menvazen op zilveren voet, met inscriptie, uit de
fabriek der heeren Yan Kempen te Voorschoten.
Op de ééne vaas leest men: „Souvenir van de leer
lingen van M. S. G." en op de andere: „Den Heer
J. Van Loghem 18561881." Eigenaardig is het
dat beide inschriften zjjn gegraveerd mede door
een oud-leerling van den jubilaris, Yé. Van Steen
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17j.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het iacassee-
ren buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
bergen. Bij dit geschenk behoort tevens een
rooktafel en een keurig geschreven album, bevat
tende de namen der geversop de buitenzijde daar
van bevinden zich in zilveren cjjfers de beide toe-
passeljjke jaartallen. Hierbij voegden de bedienden
Noest en Bijtel een sigarenpijp in étni.
Het behoeft natuurlijk niet gezegd te worden
dat het eene geschenk al keuriger of prachtiger was
dan het andere en dat al deze blijken van achting
den heer Van Loghem diép troffen. Hij kon dan
ook niet genoeg ;zijn' dank te kennen geven, en
sprak de beste wenschen uit voor allen en voor
het Genootschap, welks 100-jarig bestaan - d. i.
over vier jaar - hjj o ok als leeraar hoopte me»
te vieren.
Do lichtsterkte van het gas der stedelijke gas
fabriek alhier bedroeg in de afgeloopen maand:
gemiddelde waarde 17.90, grootste waarde 18.78,
kleinste waarde 15.78 kaarsen.
Uit het nader rapport der deskindigen in zake
de gasfabriek blijkt dat in de laatste 20 jaren de
gasproductie steeg met 1,862,000 m3., waarom haar
eene uitbreiding der fabriek tot een vermogen van
4,000,000 m3. per jaar, of 20,000 m3. per etmaal,
gewenscht voorkomt.
Na uiteenzetting van de wijze, hoe de fabriek, na
de voorgestelde veranderingen, in al hare onderdeelen
zal zjjn ingericht, wordt door de commissie op samen
werking van den directeur en den deskundige, met
het onderzoek van het gas belast, aangedrongen
zonder dat zal het den directeur onmogelijk zijn goed
te werken. Men moot daarbij niet uit het oog ver
liezen dat de toestand te Leiden geheel anders is
dan op plaatsen, waar men eene overeenkomst heeft
met eene maatschappij en men den fabrikant een
boete kan opleggen, wat de gemeente zich zelve toch
niet kan doen.
Is het de bedoeling van den Raad om voor ammo
niak en zwavel dezelfde grenzen toe te staan als
aan de fabrieken in Londen, dan dient de inrichting
der fabriek ook dienovereenkomstig gemaakt te
worden, waarvoor aanzienljjke uitgaven onvermjjde-
lijk zouden worden. Op verschillende gronden acht
de commissie voor het electrisch licht wèl een toe
komst weggelegd, doch ziet voorloopig geen gevaar
dat het lichtgas daardoor verdrongen zal worden.
Maar ook in het ergste geval, dat b. v. na een
10-tal jaren het electrisch licht de eerste plaats
inneemt in de rij der kunstlichten, mag, volgens
haar, niet opgezien worden tegen de voorgestelde
veranderingen.
Eindelijk geeft dé commissie de verzekering dat,
wanneer deze alle zullen zijn uitgevoerd, de fabriek
alhier aan de tegenwoordige eischen van ,eene zeer
goed ingerichte fabriek zal blijken te voldoen. Het
rapport is oatworpen en goedgekeurd in overleg
met den directeur der gasfabriek, die daaraan zjjne
geheele adhaesie hecht.
De heer G. Allevi, koninklijk inspecteur der
uitgravingen en monumenten te Offida, van wien
onze Regeering reeds vroeger een aantal vóór-histori
sche oudheden ontving, heeft andermaal ten be
hoeve van 's Rjjks Museum van Oudheden te Leiden
eene verzameling voorwerpen ten geschenke gezon
den. De conservator, waarnemend directeur van ge
meld Museum, dr. W. Pleyte, brengt in de Staats
courant van heden omtrent dit geschenk een ver
slag uit, waarin hij begint met de verklaring dat deze
verzameling op zich zelve belangrijk is, omdat zjj
een vrij volledig beeld geeft van den toestand der
Oost-Italiaansche beschaving, vóór den invloed van
de handelsbetrekkingen met het Oosten en de kus
ten der Middellandsche Zee. Gevoegd hjj de verza
meling, in 1878 door denzelfden G. Allevi toege
zonden, is zjj in het bjjzonder eene aanwinst voor
het Rijks-Museum, daar thans van een belangrijk
deel van Oad-Italië de geschiedenis der beschaving
beoefend kan worden, waarvoor vroeger de gelegen
heid ten eenenmale ontbrak.
In den omtrek van het oude Asculum, Picenum
Colonia, werd het thans toegezondene gevonden,
verpakt in eene kist, die wel wat zwak was om de
reis naar Nederland te maken. De kist bevatte in
stroo verpakt vaatwerk, voor een groot gedeelte
gebroken, drie mandjes en een kistje.
Een der manden bevatte klaarblijkelijk eene af-
zonderljjke verzameling. Het waren overbljjfselen
van beschaving uit eene paalwoning. De paalwonin
gen, Phahlbauten, Palafitte, zijn over een groot
deel van Italië te vinden en sinds een twintigtal
jaren een voorwerp van onderzoek geweest; door
de resten der op de terra maren gevonden voor
werpen, heeft men thans een goed denkbeeld zich
kunnen vormen van den aard der beschaving der
oudste bewoners van Italië en hunnen samenhang
met naburige volken of stammen.
Ofschoon allen overeenkomst vertoonen, zoo zjjn
er kleine verschillen of eigenaardigheden vast te
stellen, en spreekt men van beschavingstypen,
bjjv. de Kampaansche, de Latjjnsche, de Piceensche
enz. Bezat het Rjjks-Museum reeds eene fraaie,
sohooB zeer kleine verzameling van oud bruin aar
dewerk, uit Etrurië van Mont-Alcino, zij was de
eenige uit Italië waaruit men de kennis omtrent
de oudste beschaving moest putten.
Men noemt dit oudste vaatwerk „Brownware",.
naam daaraan gegeven door dr. Birch, in zijn werk
getiteld „Ancient pottery." Van dit vaatwerk, dat
den overgang vormt van het ruwe tot het Bacchero-
nero, zwart aardewerk, onderscheidt men twee
soorten, roodbruin on bruingrijs; deze laatste zjjn
glad gepoljjst. Onder de jongste stukken herkent
men reeds Griekschen invloed, nabootsingen van
den cantharos of beker met twee ooren, de hydria
of waterkruik en de oenachoe of wijnkan.
De heer Allevi heeft nadere toelichtingen hij
zijne bezending beloofd; vóór die gegeven zijn is
het moeieljjk meer in bijzonderheden omtrent de
verzameling te treden. Evenals de voorgaande van
Maart 1878, schjjnt deze voorwerpen te bevatten
uit de paalwoningen en uit graven van mannen en
vrouwen.
Mejn. A. E. S. Michelsen te Leiden, D. H.
A. Van 't Sant te Gorkum, Ch. J. Eilbracht, N.
M. Kruyt en M. Scheltema, te 's-Hage; P. W.
Kleyn te Kedicbem, en M. G. Kramers te Veur,.
hebben met goed gevolg examen afgelegd als onder-
wjjzeres.
In de jongste algemeene vergadering van het
Friesch Genootschap van geschied-, oudheid- en taal
kunde zjjn de heeren jhr. mr. F. J. J. Van Eysinga
en G. H. Van Borsum Waalkes als medebestuurders
herkozen. Benoemd werden tot buitengewone leden,
de heeren dr. J. G. R. Acquoy, hoogleeraar te Leiden,
J. J. Bruinsma, wethouder te Leeuwarden, J. J.
Habets, pastoor te 0*d-Vroonhoven, en dr. W. Pleyte,
te Leiden.
Ds. P. D. Schouw Santvoort, emeritus-predi
kant, is hedennacht te's-Hage overleden. Den 25sten
van de vorige maand nam de overledene afscheid
van zjjne Leiderdorpsche gemeente, om in de resi
dentie eene welverdiende rust te gaan smaken-
Zooals wij toentertjjd reeds mededeelden, werd hjj
die gelegenheid wegens den gezondheidstoestand
van den vertrekkenden leeraar, zijne afscheidsrede
uitgesproken door ds. Brouwer alhier. Slechts tien
dagen mocht hjj in zjjne nieuwe woonplaats door
brengen, toen de dood een einde aan zjjn welbe
steed leven maakte. Onder de standplaatsen van
den overledene behoort ook Arnhem. De marine
officier Schouw Santroort, de kloeke ontdekkings
reiziger, die op jeugdigen leeftjjd, bjj de Sumatra-
expeditie, waarvan hjj aan het hoofd stond, bezweek,
was zjjn zoon.
