K°. 6634.
Maandag 3 October.
A0. 1881.
Derde Blad
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCÏÏ
PRIJS DEZEB COURANT:
Voor Leiden per 3 maande».f 1.10.
Franco per post.l.AO.
Afzonderijjke Nommers0.05.
PRIJS DEB ADVERTENTIEN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
LEIDEN, 1 October.
We ontvingen heden het 57ste verslag van
bet Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbe
tering der gevangenen. Daarnit blijkt dat het getal
leden der Leidsche afdeeling in het laatste jaar met
7 is achteruitgegaan en thans 121 bedraagt. Bij hare
correspondentschappen te Alphen, Voorschoten en
het nienw opgerichte te Katwijk telt men 7 leden.
Het ledental der afd. Noordwijk verminderde met
1 lid en dat der afd. Woubrngge en omstreken met
9 leden, zoodat het daar bedraagt resp. 36 en 24.
In het geheel werden aangewonnen 18 nieuwe leden,
maar verloren 164; daardoor komt het totaal nn
op 2487 leden.
De afwisselende bevolking der Militaire Strafge
vangenis alhier bedroeg 540 personen; op 31 Dec.
11. waren er aanwezig 381. Aan 61 ontslagenen werd
op de eene of andere wijze hulp verleend. Zoo
werd door een som van f 85.26'/j aan 9 personen
gelegenheid gegeven tot het uitoefenen van eenig
handwerk of bedrijf, door hen aan gereedschap of
materialen te helpen; aan 14 ontslagenen werd tot
een bedrag van f 107 kleeding of huisraad verstrekt,
terwijl aan 38 personen kleine giften, tot een ge
zamenlijk bedrag van f 77.60, werden uitgereikt,
waardoor zij in staat waren, hetzij in dadelijke be
hoeften te voorzien, hetzij hunne reis- en verblijf
kosten te voldoen.
Onze dichterljjke stadgenoot, de heer P. J.
Baale, wiens hart tevens zoo warm klopt voor het
lief en leed van Oranje, bljjkbaar door de gelegen
heidsverzen die bjj alle gewichtige familiegebeurte
nissen in dat Huis uit zijne pen vloeien, en waardoor
hij in de laatste jaren al menigen treurzang moest
doen hooren, heeft zich ook bij het afsterven van
prins Frederik der Nederlanden niet onbetuigd ge
laten. Van onzen Kroonprins, prinses Hendrik der
Nederlanden, prinses Marianne, prins en prinses Von
Wied, en de kroonprinses van Denemarken mocht hij
hartelijke dankbetuigingen voor de door hem uitge
drukte gevoelens ontvangen.
Het vergunningsrecht voor de tappers te Lisse
is bepaald op f 20 van iedere f 100 of gedeelten
daarvan der geschatte huurwaarde van de lokalen,
waar sterke drank in het klein wordt verkocht.
De luit.-kolonel A. W. Greve, commandant
van het 5de bat, 4de reg. infanterie te Gouda, zal
worden belast met het bevel over het lste bat. van
het regiment grenadiers en jagers*
Te Utrecht is een brief ontvangen van den
beroemden Nordenskjöld, die velerlei inlichtingen
verstrekt omtrent de Noordpooltochten en zijn hulp
en raad welwillend belooft, opdat Nederland de
plaats bij het internationale poolonderzoek inneme,
welke het verdient.
INGEZONDEN.
Le mleux eat l'ennenal dn blen.
Het schrijven van het bestuur der Leidsche
Stoombootmaatschappij „Volharding", voorkomende
in het Leidsch Dagblad van 26 dezer, schenkt mij
eene welkome gelegenheid eene onjuistheid te ver
beteren in het verslag van onzen gemeenteraad
dd. 13 dezer.
Uw verslaggever liet mij de schuld van het ver
nielen der oeverwerken alleen werpen op de „Vol
harding" oh dit is het geval niet geweest.
Blijkens het stenographisch verslag, dat omtrent
de behandeling der tramooncessie bestaat, heb ik
bij het motiveeren mijner stem het volgende gezegd
„Ik ben bepaald voor den stoomtram, al was
het oak maar alleen om de stoombooten. De kosten,
door de booten, en vooral door dia van de aVol-
harding" veroorzaakt, zijn door het wegspoelen der
oevers als anderszins, enorm.
„Ik zeg het ronduit, ik wensch van harte dat de
stoomtram ze eens flink in het vaarwater zit.
„Verleden week gebeurde het nog dat er een met
zooveel geweld bij mij doorkwam, dat een schuit,
die aan den kant lag, op den wal werd gewerpen
en de ketting brak."
Het verschil is nogal in het oog loopend, zoo
dat het mij onverklaarbaar is, dat het bestuur
der „Volharding", dat bij de bedoelde raadszitting
vertegenwoordigd was, het courantenverslag tot
basis zijner redeneeringen neemt en niet het verslag
van zijn vertegenwoordiger
Het eerste gedeelte van het schrijven is bestemd
mij een brevet van nalatigheid uit te reiken om
trent het toezicht op de stoomvaart. De directie
zal, evenals een ieder die toezicht moet honden op
het geregeld varen, weten dat de voorschriften
gegeven zjjn door de regeering, die bepaald heeft
dat de afstand van Leiden tot hier aan de brug mag
afgelegd worden in minstens 10 minuten en van
de brug tot Koudekerk in 38 minuten. Contröle
hierop is dus alleen uitvoerbaar door een ambte
naar die meevaart, en wordt een politieman aan
boord gezien, dan is de gezagvoerder wel zoo wijs
aan die bepaling de hand te houden. Om een voort
durend toezicht te hebben, zouden hier minstens 6
man niets moeten doen dan met de booten mee
varen van de grensscheiding met Oegstgeest aan
de spoorbrug over de Haarlemmervaart tot den
Singel, van die met Alkemade aan de Zijl en van
die aan den Rjjn te Koudekerk tot aan de Zijl
poort en de Plantage te Leiden. Znlk een uitge
breide politiemacht heb ik hiertoe niet beschikbaar
en het Kijk bepaalt zich alleen het toezicht aan
de gemeentebesturen op te dragon. Controle van af
den wal is onmogelijk.
Verder roemt het bestuur zijne eigen handelingen
ten zeerste en schijnt daardoor geheel voorbij te
zien dat ik den stoomtram gaarne in plaats der
menigvuldige booten zal zien komen, omdat dan de
uitgaaf van duizenden guldens, die thans aan de
oeverwerken besteed moeten worden, achterwege
konde blijven.
Ik geloof dat deze wensch niet misplaatst is in
den mond van iemand, die geroepen is het alge
meen belang te behartigen en dat het belang van
enkele aandeelhouders in stoombooten, die, bij de
hooge rente die zij genieten, nog minder aan divi
dend deelen, dan zij onkosten aan de oeverwerken
veroorzaken, kan opgeofferd worden.
Zoo heb ik trekschuiten en diligences zien ver
dwijnen voor stoombooten en spoorwegen, zonder
de eerste terug te wenschen, en als nu de booten
de vlag moesten strijken voor den stoomtram, die
geroepen schijnt te zijn om aan plattelandsgemeen
ten het voordeel eener snelle gemeenschap te be
zorgen, dan geloof ik dat de communicatie er nog
bij zal winnen, het algemeen belang behartigd is
en de nationale rijkdom zal toenemen.
C'e9t le ton, qui fait la m uaiq ne. Dat de burgemees
ter van Leiderdorp in zijne philippics tegen de booten, die van
den stoomtram in het verschiet hnn straf te wachtea hebben voor
de schade, welke ze der gemeente aandoen, nitslnitend de
etoomers van de „Volharding" op het oog had, zal, geloof ik,
niemand der toen aanwezigen, in de eerste plaats ZEAb. zelf
niet, ontkennen.
Ten overvloede geeft de heer Van Geer daarvoor hieronder
het klaarste bewijs, waar hij zegt: „Wie een staaltje wil zien
van het onderhoud dat de booten der „Volharding" en een enkele
sleepboot veroorzaken, vare mede", enz.
Geen der talrijke passagiers-, goederen- en veebooten, langs
den Rijn, valt dns in de termen en „de enkele sleepboot" zal
toch, naar menechelijke berekening, voor den stoomtram wel niet
de vlag behoeven te strijken.
Eindelijk wijs ik er nog op dat een enkel brokstuk, hier en
daar nit een rede gerokt, al een neer weinig afdoend argument
mag genoemd werden.
W*oi «ia dtn venUggever*
Hoeveel vaartuigen door do stoombooten zijn in
den grond gevaren of beschadigd, weet ik niet meer
precies - in de afgeloopen maand nog twee; - ten
vorigen jare liet ik er nog een voor een armen
drommel lichten.
Rijnland heeft in de 14 jaren, dat ik burgemeester
ben, reeds tweemaal een stoombaggermolen moeten
zenden om de ondiepten op te rnimen die door den
afslag der oevers gevormd waren en dit waterschap
bemoeit er zich alleen mee, wanneer de waterafvoer
naar zee belemmerd wordt.
Wie een staaltje wil zien van het onderhond dat
de booten der „Volharding" en een enkele sleep
boot veroorzaken, vare mede om de schoeiing te
zien die dezen zomer op de hoogte der fabrieken
„Ouderzorg" en „Welgelegen" is gesteld, waar de
weg op sommige punten 2 meters was ondermjjnd.
Toen voor drie jaren de gemeenten Leiden en
Utrecht het onderhoud van het jaagpad hadden
opgegeven, deden wij het noodzakelijkste herstellen
voor p. m. f 1000. Vroeger was er bijna geen
onderhoud aan dan het pad.
In 11 jaren betaalde ik voor de eigendommen
van de firma W. Van Geer en Zonen met eene
oeverlengte van 270 meters 1200, - dit is niet gering.
Als men nu weet dat de Rijnoevers onder deze
gemeente eene lengte hebben van circa 8000 meters,
waarbij de linkeroever, die tot andere gemeenten
behoort, niet meetelt, is het gemakkelijk te be-
oordeelen welk eene enorme uitgaaf tot onderhoud
gevorderd wordt, al stolt men die nog zoo laag.
Daarom blijf ik den aanstaanden stoomtram be
groeten als het vervoermiddel dat beter en ge
riefelijker is dan de stoombooten en volstrekt niet
meer gevaar oplevert. Ik hoop den eersten rit nog
mede te maken en zal dan de voldoening hebben
dat ik heb mogen medewerken tot daarstelling eener
reisgelegenheid die ons en achtergelegen gemeenten
met Leiden en het groote spoorwegnet verbinden
en minder ingrijpend zal zijn voor de beurzen van
hen, wier eigendommen aan den Rijn liggen.
Mijnheer de Redacteur, UEd. dankzeggende voor
de afgestane plaatsruimte, blijf ik met hoogachting,
Uw dienstw. Dienaar,
G. Van Geek.
Mijnheelde Redacteur
In het Leidsch Dagblad van 30 Aug. las ik dat
hier gloeiend feestgevierd zou worden indien
Maandag 3 Oct. nog de eerste steen gelegd kon
worden voor het monument van Van der Werft
Ik zon wel eens willen weten waar dat gloeiend»
feest vieren te Leiden in zon bestaan
Ik ben sedert drie jaren Leidsch inwoner en heb
van echt burgerlijk feestvieren (uitgezonderd feesten
door studenten gegeven) nog nooit iets gemerkt.
Waar op andere plaatsen vuurwerken en open
bare volksspelen gegeven worden, blinkt Leiden uit
door niets doen en jaagt, in plaats van de inwo
ners hier in de stad te houden, ze weg om elders
hun genot te zoeken. Waar andere plaatsen, vooral
des Zondags, vreemdelingen trekken door hier «ff
daar in openbaar muziekuitvoeringen ©f, iets derge
lijks te geven, wordt in Leiden niets gedaan om
het den inwoners, laat staan vreemdelingen, aange
naam te maken.
Neen, M. de R.; wanneer de gemeenteraad van
Leiden niet wat meehelpt en wat voor de inwo
ners overheeft, kan hier van gloeiend feestvieren
geen sprake zi^i.
Het zal me benieuwen hoa Leiden a, s. Maandag
zijn gedenkdag weder zal -meren en of dit nu eens
een weing overeenkomst zal hebben met dat te
Groningen (28 Aug).
DA&r weet men dien dag te vieren t
Leiden, 1 October. 1881, X.