6591.
Saterdag 13 Augustus.
A0. 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
ran Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCE
DAGBLAD.
1 ri
PRIJS DEZER COURANTI
T#or Leiden per 8 mtendm.1.11k
France per post.1-*®-
Abonderlyke Nommerv64ML
de fiondaagsclio
LEIDEN, 13 Augustus
Heden vóór 50 jaren nam
veldtocht tegen België een einde. De zege onzer
wapenen was volkomen. Tweemalen ontmeetten onze
troepen den vijand, eerst te Hasselt, toen bij Leuven,
en dit was genoeg om de twee Belgische legers
uiteen te slaan en in wanorde op do vlucht te jagen.
De vijandelijke troepen waren van alle stellingen,
waar de onzen ze aantastten, verdreven geworden
en genoodzaakt om in de stad en onder het geschut
van Leuven terug te wijken. Het gevolg was het
vragen van een kortstondigen wapenstilstand, om de
stad Leuven te ontruimen en aan onze troepen over
te geven. Die overgave had den volgenden middag
om twaalf uren plaats.
Onze voorposten stonden op twee uren afstands
van Brussel en geen Belgisch leger was er meer
om den intocht zijner hoofdstad te beletten. Een
Fransch leger, sterk 50,000 man, rukte echter op
om aan den verderen tocht der onzen een einde te
maken.
Ten gevolge van een schikking, door onzen
souverein gemaakt met den koning der Franschen,
keerden onze troepen naar hunne oude grenzen terug.
Het Nederlandsche leger, onder opperbevel van den
Prins van Oranje uitgetrokken, had de eer van het
vaderland verdedigd.
De inval in België had geen wraakoefening bedoeld,
en van een herstel van het vereenigd koninkrijk
maakte men zich toen reeds ook geen illusiën meer.
Maar de wijze, waarop de ter conferentie te Londen
vereenigde Mogendheden de aanspraken van Neder
land op billijke grondslagen van scheiding miskenden,
noodzaakte Noord-Nederland tot een krachtig ge
wapend protest, verbood het anders dan feitelijk
gedwongen toe te geven.
De zonen van Noord-Nederland waren bereid de
«er van het vaderland te verdedigen en op de roep
stem van den Koning volgde een krachtig en met
algemeene instemming begroet „voorwaarts." Het
materiëele doel werd wel niet geheel en dadelijk
bereiktmaar het hoofddoel, de redding der eer van
den Hollandschen naam, zeer zeker.
De eer der vaderlandsche vlag was geredgeheel
Europa moest erkennen dat Nederland had ge
toond te bukken niet uit flauwheid of lafheid,
maar voor de overmacht der feiten en na een moe
digen strijd; de trouw van het volk aan het Vor
stenhuis en de liefde voor het Vaderland waren
schitterend gebleken.
Dat herstel in de achting van Europa; die zede
lijke verheffing in ons eigen oog; die sprekende
bewijzen dat Nederland nog zoovele trouwe en dap
pere zonen bezat - dat alles hebben wij aan de
mannen van 1831 te danken.
Terwijl den nog in leven zijHden op verschillende
plaatsen thans door de burgerij een feestdag wordt
of reeds is bereid, zullen de hier aanwezige leden
van het Metalen Kruis in hun gewoon vereeni-
gingslokaal „Eigenzerg" hedenavond de dagen van
voor 50 jaren in eigen kring herdenken, in afwachting
van de feestviering welke hun in de volgende maand
in Neerlands hoofdstad te wachten staat.
Met recht mogen zij met genoegdoening op die
dagen terugzien, in het bewustzijn dat zij trouw
hun plicht jegens Vaderland en Koning hebben ver
vuld, dat zij gereed zijn geweest, toon het vaderland
hen noodig had.
Moge het jongere geslacht hunner waardig blijven
Bjj de dd. schutterij alhier ontbreken thans
2 kapiteins en 12 tweede luitenants.
In de 20ste zitting der Algemeene Synode
weed na langdurig debat besloten goed te keuren
de handeling der synodale commissie, die geweigerd
had hare goedkeuring te verleenen aan het reglement
op de provinciale weduwenbeurs te Groningeo, omdatt
daaruit ook uitkeeringen werden gedaan aaa emeriti
predikanten. De synodale commissie was van gevoelen
dat de beurs daardoor niet behoort tot die, welke
in art. 1 van het Synodale reglement voor de clas-
sicale en provinciale weduwenbeurzen zijn opgenoemd.
Een voorgestelde toevoeging aan dat artikel, waar
door de bestemming der fondsen ook zou kunnen
uitgebreid worden, werd afgewezen.
Een voorstel van het provinciaal kerkbestuur van
N.-Brabant en Limburg en van de classicale ver
gadering van Eindhoven tot aanvulling van art. 38
kerkelijk opzicht en tucht werd afgewezen, omdat
de Synode van oordeel was, dat het geen doel zou
treffen. Het gold de mogelijkheid van opheffing van
tuchtmiddelen, voor onbepaalden tijd uitgesproken,
bij „met redenen omkleede uitspraak van het college,
dat hierin besliste". De voorstellers hadden het oog
op een vonnis, waarbij schorsing over ouderlingen
was uitgesproken, omdat zij predikanten verhinderden
hun plicht overeenkomstig do reglementen te doeD,
en dat was opgeheven, nadat het bestuur, dat het
geveld had, van meerderheid was veranderd. Zij
wenschten dergelijke handelingen te voorkomeD,
waardoor alle eerbied voor kerkelijk recht in gevaar
werd gebracht, en stelden tot voorwaarde van op
heffing, dat de gronden, waarop het vonnis oorspron
kelijk was geveld, moesten zij» opgeruimd. De Synode
was van oordeel dat een kerkbestuur, dat een eind
beslissing ophief zonder dat aan de voorwaarde van
die uitspraak was voldaan, en dit een met „redenon
omkleede" uitspraak achtte, ook niet door een nieuwe
voorwaarde gebonden zou zijn. Het vinden van een
meer afdoend middel werd daarbij door sommigen
niet onmogelijk geacht.
Het nieuw gebouwde schoollokaal van de
Hulpvereeniging voor Chr. Nationaal Schoolonderwijs
te "Wassenaar is feestelijk geopend.
Het Hbl. meldt dat het plan bestaat om aan
prof. dr. N. J. B. Kappeyne Tan de Coppello, ter
gelegenheid van den veertigsten herinneringsdag
zijner promotie tot doctor in de letteren aan de
hoogesehool te Leiden (20 N»v. 1881), eene gepaste
hulde te brengen. Dit plan heeft reeds ruimen steun
gevonden bij oud-leerlingen, die den buitengewoon
verdienstelijken man, als een hunner beste en harte
lijkste vrienden, in gedachtenis hielden. De heer
N. A. Calisch, Keizersgracht bij de Reguliersgracht,
647 te Amsterdam, is secretaris der commissie, die
zich met de regeling heeft belast. Met het einde
dezer maand zou men de lijst wenschen te sluiten.
De minister van waterstaat heeft ter kennis
van belanghebbenden gebracht, dat in de maand
November 1881 te 's-Gravenhage een vergelijkend
onderzoek zal plaats hebben van personen, die wen
schen te diDgen naar de betrekking van klerk bij
de Rjjks-telegraaf. Zij, die zich aan dat onderzoek
verlangen te onderwerpen, moeten zich daartoe vóór
of op 15 October aanmelden bij het departement
van waterstaat enz. door een op zegel geschreven
verzoek, met nauwkeurige opgaaf van naam, voor
namen en woonplaats.
Te beginnen met heden zullen door de Neder-
landseho Rijnspoorwegmaatschappij aan de hoofd
stations goedkoope retourbiljetten naar Kleef worden
uitgegeven tegen betaling van éénmaal de vracht
en geldig voor acht dageü.
Tot lsten adsistent bij het physïologisch
laboratorium aan de universiteit van Amsterdam is
benoemd dr. J. Yan Rees.
In plaats van den machinist-leerling der 1ste
kl. P. N. Petri, zal de machinist-leerling der lste
kl. H. U. H. Boi*nan worden begrepen onder het
detachement machinisten, dat den lOden Sept. a. s.
per stoomschip „Voorwaarts" van Amsterdam naar
Oost-Indië zal vertrekken.
Bij den gemeenteraad van Rotterdam is inge
komen een adres van den heer Van der Garden,
te Gouda, houdende aanvraag om concessie voor
PRIJS DER ADYERTENTIENi
Tn 1—6 n|tltk.1.06»
Iedere regel meer0.17J»
Grootere letten neer plaatsrnimte.
een stoomtram in de gemeente. - Tot leeraar in de
wiskunde aan de H. B.-school met vijfjarigen cur
sus aldaar is benoemd dr. P. Zeeman Jr., leeraar
aan de H. B.-school te 's-Hage.
Van de ingekomen antwoorden op de prijs
vraag voor plannen van zalen voor een vogelentuin
te Arnhem zijn bekroond: met den eersten prijs,,
het plan onder het motto „Phoenix", van Posthumus
Meyjes Brenner te Amsterdam; met den tweeden
prijs, dat onder het motto „Ocnus", van B. J.
Ouwendag te Amsterdam; met den derden prijs,
dat onder het motto „Yereeniging", van J. Th.
Schmitz Jr. te Amsterdam.
Bij de gisteren te Gorkum gehouden hard
draverij met paard en chais werd de prijs ad ƒ400'
behaald door de bruine witvoet-merrie „Freule",
van den heer J. Smits te Dubbeldam, bereden door
den eigenaar, en de premie ad 100 door de schim
mel-merrie „Prinses", van den heer P. Smit Jr. te
Rotterdam, pikeur P. Van Santen.
Dinsdag a. s. vertrekken van Kampen onge
veer veertig korporaals naar verschillende regi
ment infanterie, na hunne opleiding te hebben ont
vangen bij het instructie-bataljon, en Woensdag a. s.
worden weder verscheidene jongelingen als volontair
bij genoemd bataljon in dienst genomen.
Te Kampen zijn gisteren een 00-tal mannen
van het „Metalen Kruis" op gulle wijze van gemeente
wege onthaald. Het feest werd bijgewoond door
onderscheidene burgerlijke en militaire autoriteiten.
De muziek van het instructie-bataljon liet zich bij
afwisseling hooren.
De luit. ter zee der lste kl. H. L. Cadet,
dienende aan boord van Zr. Ms. wachtschip te
Hellevoetsluis, wordt met den 20sten dezer op
non-activiteit gesteld en met den 24sten daaraan
volgende vervangen door den luit. ter zee lste kl.
A. G. I. baron Van Plettenberg.
Z. M. heeft aan W. B. G. Molkenboer, met
1 Sept., op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als leeraar aan de R. H.-S. te Leeuwarden.
Gemengd Nienvvs,
In het vorige jaar hebben hier 44 brau-
don plaats gehad, waaronder 7 van ernstigen aard.
Tachtig personen vielen in het water, van welke 13
verdronken. 41 personen bekwamen door onvoorzich
tigheid kwetsuren of verwondingen van meerdere of
mindere beteekenis. Een persoon is op de openbare
straat doodgevallen, terwijl twee plotseling dood zijn
gebleven en een zich door ophanging van het leven
heeft beroofd. Twee personen zijn ten gevolge van be
komen brandwonden overleden. 490 personen moesten
ter zake van dronkenschap in voorloopige politiebewa-
ring worden gesteld en aan 479 personen werd
nachtverblijf verleend, die vervolgens naar hunne
woonplaats jwerden voortgeholpen.
Op den stoomtramweg Leiden - Ka t-
wijk hebben gisternamiddag twee allerdroevigste
ongelukken plaats gehad. Nabij Katwijk aan Zee is
een vijfjarig kind aan hoofd en borst overreden, met het
gevolg dat het onmiddellijk een lijk was, en later
viel tusschen Katwijk-buiten en Katwijk-binnen een
schoolknaap van het balkoD, waardoor de wielen
over zijn been gingen. Na in het hulpkantoor door
een juist mederijdenden dokter uit Leiden verbon
den te zijn, werd de knaap per rijtuig naar de
woning zijner ouders te Oegstgeest vervoerd.
Een schuit met ongebluschte kalk, die
gistere» te 's-Hage aan de Veenkade werd gelost,
kreeg een lek en raakte in brand. Tal van welwil
lende handen hielpen dadelijk om de kalk op den
wal en in een andere schuit te werpen, waardoor
het zinken van het vaartuig voorkomen werd. Voor
den schipper, wiens inboedel grootendeels vernield
werd, die zoolang de reparatie van zijn schuit duurt,