Woensdag lO Augustus.
A". 1881.
i\°. 6588.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
fan Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Een belangrijk adres.
r
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Teor Leiden per 8
France per post...U4(X
Attooderlgke Noouner*.
PRIJS DER ADYERTEKTIEKi
Van 1—regeta.1.0».
0-iT*.
Iedere regel
Grooten leUen naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTF.1V.
De Burgemeester, Hoofd van het Gemeentehestnur van Leiden,
brengt ter kennis van de ingezetenen dat door hem op heden
aan den ontvanger der directe belastingen alhier is ter hand
gesteld het op den 8sten Augustus jl. invorderbaar verklaard
kohier van het patentrecht van Wijk 5, voor den dienst 1881/82,
en dat een ieder verplicht is zijnen aanslag op den bij de wet
bepaalden voet te voldoen.
Leiden, De Borgemeester voornoemd,
9 Augustus 1881. DE KANTER.
DE BURGEMEESTER van LEIDEN;
Gelet op de mededceling van den Inspecteur voor het genees
kundig Staatatoezicht in de provincie Zuid-Holland;
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat de Epidemie van
Mazelen in deze gemeente heeft opgehouden.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
9 Augnstns 1881. DE KANTER.
Ondanks alle wijzigingen, in den laatsten tijd in
de rechtsbedeeling gebracht, ondanks - om slechts
dit ééno te noemen - de inkrimping van het aan
tal rechtscolleges, die zeker niet ten bate van de
justitiabelen komt, ondanks dat alles is ook in
Nederland het recht nog altijd duur en langwijlig
gebleven.
Wie in het burgerlijk leven zich verongelijkt
acht, bedenkt zich dan ook nog wel tweemaal, eer
hij er toe overgaat langs den weg van rechten zijn
tegenpartij er toe te dwingen aan hare verplichtin
gen te voldoen, wel wetende dat, ook al heeft hij
het geluk zijn zaak te winnen, hij groote kans
loopt dat het daardoor verkregen voordeel geheel of
gedeeltelijk door proceskosten enz. verzwolgen wordt.
Dus, kan het er maar eenigszins door, dan ge-
gg troost hij zich liever een werkelijk of vermeend
onrecht, dan de toevlucht te nemon tot de zoo kost
bare en zoo langzaam zich bewegende Themis, en
hij berust. Men mag daarom veilig aannemen dat,
ware de rechtsbedeeling goedkooper en sneller, er
heel wat meer processen zouden worden gevoerd.
Nu willen wij volstrekt niet beweren dat het
zoo'n gelukkig verschijnsel zou zijn, indien de rechts
colleges werden overstelpt met talloos tal van ge
dingen over allerlei nietige zaken, maar evenmin
streelt ons do gedachte dat thans menigeen, die
het geluk niet heeft een tamelijk fortuin te bezit
ten, zonder daarom nog juist tot de bepaald onver-
mogenden te behooren, in voorkomende gevallen
maar in een onrecht berust, omdat het dure recht
voor hem onbereikbaar is.
Dit wat den particulier, den stillevenden burger
betreft. Erger nog wordt het, indien men tot den
handel- of neringdrijvendea stand behoort. Daar
waar men dagelijks zich in velerlei, meestal gel
delijke transacties begeeft met burgers of wel met
andere handelspersonen, kan het niet missen of men
komt nu en dan in somtijds zeer gecompliceerde
verwikkelingen, die niet altijd langs minnelijken
weg zijn op te lossen, ook omdat er niet zelden
onwil of kwade trouw in het spel komt.
Dan moet men zijns ondanks wel eens de
toevlucht tot de kostbare en trage rechtspraak
nemen, ook om het prestige van den eerlijken han
del te handhaven, maar ondervindt dan ook in
dubbele mate al het nadeel, aan de hooge kosten
en den langen duur der gewone wijze van rechts-
pleging verbonden, een nadeel, vooral voor den han
del zoo groot, omdat daar het geld, zoo terecht de
„ziel van de negotie" genoemd, een dubbele waarde
heeft en daar, nog veel meer dan elders, het spreek
woord van kracht istijd is geld.
Ia Frankrijk en België verkeert de handel in dat
opzicht in vrij wat gunstiger toestand: daar heeft
men rechtbanken van koophandel, waar partijen
in persoon kunnen verschijnenwaar de zaken ter
stond zonder inachtneming van termijnen worden
behandeld; waar eisch en tegenspraak geschieden
in dezelfde terechtzittingwaar de uitspraak in
den regel acht dagen na de verschijning van par
tijen in rechten volgt; waar de kosten bovendien
betrekkeljjk zeer gering zijn.
Ook hier te lande bestonden eenmaal, vóór 1
October 1838, dergelijke rechtbanken; dat zij wer
den opgeheven, moet zeker bevreemding wekken,
als men ziet hoe groot nut zij in het buitenland
stichtenmeer verwondering echter moet het wellicht
baren dat zij in het tegenwoordige tijdperk van
zucht tot vereenvoudiging der rechtspraak niet weder
werden ingevoerd.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te 's-Gra-
venhage deed dan ook naar onze bescheiden meening
een flinken stap in de goede richting door zich tot
den Minister van Justitie te wenden met het ver
zoek de rechtbanken van Koophandel hier te lande
weder in te voeren.
Na in haar adres te hebben gewezen op het he
ling, dat de handel heeft hij goed en goedkoop
recht, twee vereischten die in Nederland ten eenen-
male ontbreken, herinnert zij er aan dat men zoo
dra het zaken geldt van eenig belang, die niet meer
bij het kantongerecht worden aangebracht, de toe
vlucht moet nemen tot een procureur; dat ook de
tegenpartij procureur kan stellendat ieder der par
tijen pleidooi kan vragen en wederzijdsche conclu-
siën wisselen met aanneming der termijnen, bij de
wet voorgeschrevendat de gedaagde van den vreem
deling, eischer zijnde, zekerheid kan vorderen, waarop
vooraf en afzonderlijk uitspraak moet worden ge
daan. Met een en ander verloopen in den regel
maanden, voordat er, zelfs in eersten aanleg, een
uitspraak kan volgen. Yerklaart zich de schuldenaar
failliet, voordat een tegen hem verkregen vonnis
kan worden geëxecuteerd, dau kan de eischende
crediteur niet bij preferentie de kosten op hem ver
halen en is hij voor die kosten slechts concurrent.
Ons dunkt, de laugwijligheid der tegenwoordige
wijze van procedeeren is hier duidelijk genoeg in
het licht gesteld. Stippen wjj nog aan, dat de
Haagsche Kamer van Koophandel en Fabrieken nog
de aandacht vestigt op de ongunstige conditie,
waarin onder de thans vigeerende procedure de
meergegoede gedaagde verkeert tegenover den onver-
mogenden eischer, die de vergunning heeft verkre
gen om gratis te procedeeren en op wien eerstge
noemde bij voor hem gunstigen uitslag toch de kos
ten niet kan verhalen.
Ziedaar in hoofdtrekken den inhoud van het adres.
Wij willen daaraan nog de volgende opmerking toe
voegen. In den laatsten tijd heeft men van verschil
lende zijden twijfel uitgedrukt aan het nut en de
reden van bestaan van lichamen als de Kamers van
Koophandel. Ons dunkt, dat meergemeld adres,
waarin zoo duidelijk op een voor den handel hoogst
nadeeligen toestand wordt gewezen, het sprekend
bewijs levert dat er voor dergelijke corporaties,
mits zij hare roeping en de behoeften van haren tijd
goed begrijpeu, nog wel wat nuttigs te doen valt.
Het zou in dit geval dan ook zeker gewen scht zijn
dat de meerderheid der Kamers Yan Koophandel en
Fabrieken in ons land haar adhaesie betuigde aan
het belangrijk adres harer Haagsche zuster.
LEIOEX, O Augustus.
Yoor de hoeveelste maal en door hoevelen is
niet reeds gewezen op de gebrekkige wijze waarop
de postdienst hier te lande is ingericht, met name
wat het brievenvervoer betreft. Tal van gelegenheden
worden er ongebruikt gelaten, terwijl men zich wel
met de uniformpetten der brievenbestellers bemoeit;
bet hoorntje o. a. op de nieuwe petten moest door
een van ander model vervangen worden.
Zou men der hoofdadministratie inderdaad niet
meer dankbaar zijn wanneer zij zich van deze klein
geestigheden onthield, maar integendeel eens ferm
de handen aan het werk sloeg om den inwendigen
dienst zeiven te verbeteren! De kleinere gemeenten
konden met hare stoomtrams daar mede van profi
teered Men schijnt daaraan, althans voor hier in
den omtrek, vooreerst nog niet te denken, hoewel
de diensten toch reeds vrij geregeld gaan.
Keulen en Aken zjjn echter niet op één dag ge
bouwd en vóór men het nieuwe onderhanden neemt,
dient men eerst het oude in orde te brengen. Wan
neer zal men daartoe eindelijk overgaan! Reeds
jaren bestaat - om slechts één voorbeeld te noemen -
de gemeenschap per spoor tusschen Leiden en Rot
terdam. Er rijden zelfs dagelijks van hier 15 treinen
naar de tweede koopstad des lands. En welk gebruik
wordt daarvan door de koninklijke Nederlandsche
brievenposterij gemaakt
Een prachtig staaltje daarvan levert heden het
Rott. Nbl., dat vóór een paar dagen een brief uit
Leiden ontving, alhier per post bezorgd - blijkens
de stempels - des namiddags tusschen 5 en 6 uren.
Yijf a zes uren had die brief noodig om te Rot
terdam te komenaan het postkantoor aldaar werd
hij des avonds tusschen 10 en 12 uren afgestem
peld en daar de laatste bestelling reeds was ge
schied, eerst den volgenden morgen besteld. Dit
had voorkomen kunnen worden wanneer ook van
de andere treinen - en niet van slechts 5 in het
geheel - gebruik gemaakt werd en een brief hier
niet aan het postkantoor 4'/2 uur stil moest blijven
liggen: niet omdat er geen gelegenheid voor ver
zending was.
Het antwoord op bovenbedoelden brief ging den
dag daarna te Rotterdam op de post, blijkens de
afstempeling tusschen 12 en 6 uren 's voormiddags.
Die brief kwam - alweer blijkens de stempels -
des avonds van dien dag tusschen 7 en 8 uren hier
aan en had dus 14 uren noodig gehad om een weg.
af te leggen, waarvoor men in dat tijdsverloop niet
minder dan elfmaal gelegenheid zou hebben gevon
den per spoor.
Mocht zulk een toestand nog wel één etmaal
blijven voortduren, en dit terwijl de posterij den
Staat - die het monopolie van het brievenvervoer
aan zich behoudt - jaarlijks een aanzienlijke som
oplevert Het zou volstrekt geen weelde zijn, wanneer
de afzenders of geadresseerden een weinig meer zeker
heid haddon om hunne correspondentie op een meer
bepaalden tijd bezorgd te zien. Zij hebben er zelfs
recht op.
Het standbeeld van Yan der Werf, de vorige
week in de fabriek van de heeren Enthoven Co.
te 's-Hage gegoten, is thans geheel van den vorm
ontdaaD. Daarbij is gebleken dat het geheele werk
met den besten uitslag bekroond is.
Voordat de Algemeene Synode in hare 16de
zitting het voorstel aannam, om aan gemeenten met
rijke diaconie- en arme kerkefondsen, onder de nood
zakelijke waarborgen dat de noodige hulp aan be-
hoeftigen is verleend, recht te geven uit batige saldo's
de kerkekas te steunen, verwierp zij een ander voor
stel van wijdere strekking. Het laatste wilde de
mogelijkheid openen, om, waar zoowel diaconie- als
kerkefondsen hun batige saldo's niet konden ge
bruiken, dio voor andere noodlijdende gemeenten te
kunnen aanwenden. Het reglement voor de diaconieën
verbiedt dit thans, naar do meening van den voorstel
ler geheel in strijd met het Christelijk beginsel, dat
inzonderheid de huisgenooten mocht aanbevelen,
maar het weldoen aan allen op den voorgrond stelt.
Met alle waardeering van de bedoeling was de Synode
van oordeel, dat het voorstel tot wijziging van de
bestemming der diaconiefondsen van zoo groot ge
wicht was, dat het in ieder geval op zich zelf
moest blijven staan en afgescheiden blijven van het
geen nu was voorgesteld, om do plaatselijke kerkekas
te hulp te komen.
Na uitvoerig debat werd in de 17de zitting afge
wezen het voorstel van de classicale vergadering
