N°. 6493.
Dinsdag 19 April.
A". 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nojiimer bestaat uit DRIE BLADEN,
Eerste Blad.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Vor.r Leiden per 3 maanden1.10.
Fra nco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommers0.03.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1S regels.1.08.
Iedere regel meer0.17J.
Grootere letters naar plaatsruimte.
VDS-BERICHTEN.
Steiiolijh Museum In de Lakenhal.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN bren
gen ter algemeene kennis dat bet Mltsenin, wegens een geval
van mazelci ten huize van den concierge, tot nadere aankondi
ging zal gr loten zijn.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
16 April 1S81. E. KIST, Secretaris.
Wetsverkrachting?
Ieder ingezeten heeft het recht om verzoeken
aan de bevoegde macht schriftelijk in te dienen,
mits die persoonlijk en niet uit naam van meer
worden onderteekend, welk laatste alleen kan ge
schieden door of vanwege lichamen wettelijk samen
gesteld of als zoodanig erkend, en in dat geval niet
anders dan over onderwerpen tot hunne bepaalde
werkzaamheden behoorende.
Zoo luidt art. 9 der Grondwet, der wet dus,
waaraan geen andere wetten of besluiten mogen
derogeeren, waarmee ze niet mogen in strijd zijn.
Maar al worden er nu juist geen wetten gemaakt
of besluiten vastgesteld, die in strijd mochten zijn
met den grondslag onzer wetgeving, deze kan
daarom langs omwegen wel eens tot een doode
letter worden gemaakt, b. v. door huishoudelijke
bepalingen bij sommige lichamen, bepalingen, waar
door men het enkelen zoogoed als onmogeljjk maakt
van het .echt van petitie gebruik te maken.
Een treurig voorbeeld daarvan levert de gerucht
makende zaak betreffendo het adres der schrijvers
aan 's Rijks marinewerf te Amsterdam, die - men
weet het - de indiening van hun request aan den
minister moesten boeten mot een betrekkelijk be
langrijke korting gedurende langer of korter tijd op
hun toch reeds zoo schrale inkomsten - een korting
op verdiensten dus als antwoord op een bescheiden
verzoek om verhooging daarvan. Kan het wel grie-
vender tegenover huisvaders, die, gelijk in het adres
wordt gezegd, rijks- en stadslasten moeten dragen,
waar een werkman met veel hooger daggeld dan zij,
over het hoofd wordt gezien?
En waarom die straf? Om verschillende redenen.
1°. Omdat adressanten, zoo meldde de Amsterdam-
sche Courant, bij de inzending van hun adres ver
zuimden de voorschriften op te volgen, die daarom
trent aan 's lands werven bestaan. Ziedaar dus een
van de omwegen om een artikel der Grondwet tot
een doode letter te maken. Of waar wordt in art. 9
melding gemaakt van voorschriften, daaromtrent aan
's lands werven bestaande? De autoriteiten, die der
gelijke voorschriften invoerden of wel handhaven,
hebben dus niets meer of minder gedaan dan zich
stellen boven de Grondwet, die door alle machten
in den staat, hoe hoog ook geplaatst, moet worden
geëerbiedigd.
Men heeft beweerd dat de geëmployeerden aan
's rijks werf onder een zeker militair régime staan.
Aangenomen voor eon oogenblik, dat hij, die dienst
doet bij leger en marine, in vredestijd buiten art. 9
der Grondwet is gesloten, dan zal men toch wel
schrijvers, die blijkens hun adres op het stuk van
belastingen wel degelijk tot de ingezetenen gerekend
worden, niet met militairen kunnen gelijkstellen.
2°. Omdat de toon van het adres ongepast zou
zijn. In de eerste plagits blijkt uit het adres, dat
thans in zijn geheel bekend is, dat er op den toon
niets valt aan te merken. Maar al ware die toon
minder gepast geweest, dat zou adressanten nog niet
mogen verkorten in hun recht van petitie en aller
minst hen, die daarvan gebruik maakten, mogen
blootstellen aan een grievende, ja in de omstandig
heden, waarin de Amsterdamsche marine-schrijvers
verkeeren, omnenscholijke straf, gelijk die op hen
word toegepast. Andermaal verwijzen wij naar art. 9
en vragen: "Waar wordt in dat artikel de eisehge
steld van een gepasten toon voor schriftelijke ver
zoeken aan de bevoegde macht? Nergens, en terecht;
want men mag toch aannemen, dat hij, die een ver
zoek heeft te doen aan de bevoegde macht, zijn zaak
niet zal bederven door dat verzoek in te kleeden in
een ongepasten toonja men mag verder gaan en
onderstellen, dat een hooggeplaatste autoriteit, die
een uit onkunde in ongepasten toon opgesteld ver
zoekschrift mocht ontvangen, op zijn hoog standpunt
en uit eerbied voor de Grondwet de argumenten
zwaarder zou doen wegen dan den toon.
In deze geheele treurige zaak zien wjj dus niets
meer of minder dan een verkrachting van de grond
wet, en hot opleggen der meer dan grievende straf,
in de nijpende gevolgen een barbaarsche lijfstraffe
noemen, getuigt van algeheel gebrek aan humaniteit,
om er niets ergers van te zeggen.
Gelukkig, dat allereerst het centraal bestuur van
het Algemeen Nederlandsch Werkliedenverbond zich
de zaak der verdrukten heeft aangetrokken door
zich in deze bij verzoekschrift tot de Tweede Kamer
te wendengelukkig dat mannen van naam, wien
het hart op de rechte plaats zit, gebruik makende
van een andere, niet minder te waardeeren bevoegd
heid, bij de Grondwet (art. 8) verleend, tot de pers
hun toevlucht hebben genomen om onder eigen ver
antwoordelijkheid de hun tot eer strekkende ge
voelens op dit punt te openbaren. De uitslag van
die vereende pogingen kan alleen voor hen twijfel
achtig zijn, die niet genoeg besef van recht en billijk
heid bezitten om, tenzij eigen belangen bedreigd
worden, den handschoen op te nemen ter verdedi
ging der gekrenkte rechten van vrije medeburgers.
Maar zelfs zij zullen wèl doen niet te vergeten dat
door het onrecht, door een bevoegde macht aan
enkele ingezetenen aangedaan, alle andere mede
burgers worden getroffen.
Ten slotte nog deze vraag: Hoe zou het er in
onze dagen in het vrije Nederland wel uitzien zonder
recht van petitie en openbaarheid door de drukpers?
LEIDEN, 1G April.
In de drie eerste maanden van dit jaar is
het Rijksmuseum van Oudheden alhier bezocht door
587 personen en het Rijkskabinet van Prenten en
Pleisterbeelden door 74. Het Rijks-Ethnographisch
Museum was dien tijd gesloten.
Voor de Transvaal is aan ons bureel nog
f 5 ontvangen.
Hedenmiddag ontvingen we per Fransche mail
de Indische bladen van 12 tot en 16 Maart.
De lste luit. W. B. Slotboom, van het 3de
reg. huzaren te 's-Hage, is bij het depot te Leiden
overgeplaatst.
Gedurende de eerste helft der maand Maart
zijn aan het postkantoor alhier bezorgd de volgende
brieven, welke wegens onbekendheid der geadres
seerden niet besteld konden worden:
Wedding, A. Koning, wed. Kling, Amsterdam;
mej. E. J. Van der Reyden, 's-GravenhageM.
Picaar, Groningen; Bruning, Haarlem; mej. A. P.
Van Aken, Hazerswoude; A. Overbeek, 's-Herto-
genboschmevr. H. E. v. d. Oevere Engelaan, Kra
lingen; J. Boes, Leiden; Hoogerwerf, Leidschen-
dam; v. HoefF, Oegstgeest; mej. A. De Graaf, niet
vermeld. - BriefkaartenM. A. Koning, D. A. Corte-
wegh, Amsterdam; J. Van Caspel, mej. J. Van den
Berg, 's-Gravenhage.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 57—66 volwassen
personen en van 710 kinderen.
De therm. Fahr. teekende gisteravond om 5 u.
50°, 8 n. 46°, 10 u. 44°hedenmorgen om 5 u. 42°,
8 u. 47°, 12 u. 56° en 's nam. 4 n. 60°. WindN.-O.
Voor Nederlandsche geneeskundigen bestaat de
gelegenheid om, onder genot eener toelage van 200
's maands, vrjj van contributie ten behoeve der
burgerlijke pensioenen, belast te worden met de
uitoefening van den burgerlijken geneeskundigen
dienst in een of ander door den gouverneur-generaal
aan te wjjzen gedeelte van Nederlandsch-Indië,
terwijl zij daar tevens particuliere praktijk kunnen
waarnemen.
De toestand van prinses Hendrik was heden
redelijk wel. De afgeloopen nacht was voor de zieke
minder rustig.
Men schrijft ons uit Noordwijk
In de gemeenteraadszitting van eergisteren was'eene
zeer belangrijke zaak aan de orde. - Men herinnert
zich ongetwijfeld dat den heer S. A. Klaasen te
Utrecht in het laatst van 1880 vergunning werd
verleend om gebruik te maken van de gemeente
wegen voor het aanleggen en exploiteeren van een
stoomtram Noordwijk aan ZeeLeiden, en dat bij die
vergunning als voorwaarde werd gesteld dat de
heer K. op 1 April 1881 4/5 van het benoodigd
kapitaal voorhanden zou moeten hebben. - Uit een
ter raadszitting voorgelezen schrijven van den con
cessionaris bleek evenwel dat het gevorderde deel
van het kapitaal niet voorhanden is en dat vele en
velerlei omstandigheden hem hebben verhinderd
de daartoe noodige stappen te doen. - Ten slotte
vraagt de heer K. verlenging van den termijn met
6 maanden. - Burgemeester en Wethouders stellen
voor, behoudens eenige bepalingen, termijnsverlen
ging te verlcenen. In de volgende raadsvergadering
zal in deze zaak eene beslissing worden genomen.
Ik heb hoop dat Noordwijk aan Zee weer zijn
aandeel in het bestuur der gemeente zal verkrijgen.
In do vergadering van de dezer dagen geconsti
tueerde „Gemengde Kiesvereeniging" is met 14 van
de 20 stemmen een ingezetene van Noordwijk aan
Zee, de heer A. Marbus, candidaat gesteld voor
het lidmaatschap van onzen gemeenteraad. Die can-
ditatuur vond vooral daarom steun bij de vergade
ring, wijl men het billijk en noodig vond dat ook
bet zeedorp een vertegenwoordiger in den raad
heeft, trouwens ieder die weet dat Noordwjjk aan
Zee 1/3 van de geheele gemeente uitmaakt, zal
dit billijkheidsargument moeten steunen.
De Staatscourant van heden bevat het beBluit
van den 12den April 1881, houdende vernietiging
van het besluit van den gemeenteraad van Woerden,
waarbij den gemeente-ontvanger is bevolen geen
betalingen te doen voor het jaagpad langs den Rijn
van Woerden tot Bodegraven, enz.
Naar men verneemt, zal worden benoemd tot
inspecteur over het handelsbuskruit de kapitein
magazijnmeester der artillerie Wilkens, aan wien
als adjudant zal worden toegevoegd de 2de luit.-
magazijnmeester Hotz. De standplaats van den
inspecteur is Wierickerschans.
De majoor A. J. F. Egter, toegevoegd aan
den commandant der bereden artillerie, is overge
plaatst bij het 2de regiment veld-artillerie.
Weder is uit Nederlandsch-Indië, door tus-
schenkomst van de Nederlandsch-Indische Handels
bank, voor de noodlijdenden in de Transvaal een
gift ontvangen en ter dispositie van het hoofdcomité
gesteld. Zij bedraagt de aanzienlijke som van 8000.
In de rijkspostspaarbank is van 1 tot 10
dezer voor een bedrag van ruim f 42,000 belegd
over de verschillende kantoren.
De Koning en de Koningin waren gister
middag aan de voorbereiding voor het H. Avondmaal
in de Kloosterkerk, onder gehoor van ds. Gerth
Yan Wijk.
Het stoomschip „Drente", van Java naar
Rotterdam, vertrok Donderdag-avond van Port-Said
de „Utrecht", van Rotterdam naar Batavia, pas
seerde gisteren Aden,
