Maandag 21 Maart.
A0. 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nomnier bestaat uit DRIE BLADEN.
Eerste Blad.
Publiciteit.
i\°. 6470.
LEID
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franc© per post1*^0«
Afzonderlijke Nommersn 0.05.
PB1JS DEB ADYERTENTIEN:
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer...,0.11\.
Grootere letters naar plaatsruimte.
In een onzer groote dagbladen vonden wij onlangs
een ingezonden artikel met het opschriftde publieke
zaak dient publiek behandeld te worden en waarvan
de eerste zinsneden aldus luidden: „De pers heeft
sedert eenige jaren een rubriek geopend voor een
statistiek der rechtzaken. Ook de geschillen voor den
Baad van State deelen in dat voorrecht. Maar in
gemeenten, waar geen publiciteit door de pers aan
de debatten noch aan zeer vele raadsbesluiten wordt
gegeven, blijven deze, ook wanneer ze voer de vier
schaar van Gedeputeerde Staten komen, als met een
geheimzinnig waas omtogen." Dat artikeltje was
onderteekend door „een bewoner eener plattelands
gemeente, waar meer licht hoogst wenschelijk is."
Ziedaar alweer een voorrecht voor bewoners van
grootere gemeenten. Daar toch kan men, zonder ooit
eön voet te zetten op de voor het publiek bestemde
tribune der raadszaal, zich gemakkelijk op de hoogte
stellen van de debatten, in de raadsvergaderingen
gevoerd. Immers ieder, die belang heeft bij de publieke
aangelegenbeden dor gemeente - en dat hebben alle
ontwikkelde ingezetenen - kan door middel van de
officiëele, door den druk verkrijgbaar gestelde ge
meenteraadsverslagen op de hoogte komen van het
geen er zoo al in den boezem der gemeentevertegen
woordiging omgaat.
Men moet ten plattelande hebben gewoond en al
het ongerief van dat gemis aan publiciteit hebben
gevoeld om de verzuchting naar meer licht door bo ven
genoemden „bewoner eener plattelandsgemeente" ge
uit, ten volle te begrijpen. Doch voor zulke klachten
bestaat in gemeenten als de onze, waar geregeld
officiëele verslagen verschijnen, niet de minste grond.
Toch worden er nu en dan klaagtonen aange
heven, dan over dit, dan weer over wat anders;
doch zij, die ze uitbrengen, vergeten maar al te vaak
dat zij eigenlijk zich zelf beschuldigen van onver
schilligheid. In een gemeente, waar officiëele publi
citeit door middel der pers bestaat, hebben de ont
wikkelde burgers zelf het bestuur in handen. Zij
hebben slechts geregeld kennis te nemen van de ge
drukte gemeenteraadsverslagen om precies te weten
welke der door hen ter raadszaal afgevaardigde ver
tegenwoordigers in hun geest de gemeentebelangen
behartigen, welke daarentegen in dat opzicht in be
ginsel met hen verschillen. Met die uit de gemeente
verslagen geputte kennis gewapend, zullen de inge
zetenen in staat zijn bij de periodieke gemeenteraads
verkiezingen diegenen als hunne vertegenwoordigers
af te vaardigen, die hun „uit de stukken" - die
woorden schrijven wij hier in den letterlijken zin
neder - gebleken zijn mannen naar hun hart te wezen,
terwijl zij aan de anderen slechts hun stem hebben
te onthouden.
Zóó zal het in een gemeente gaan gelijk het be
hoort, nl. dat de gemeentebelangen worden behartigd
en beheerd in overeenstemming met de wenschen
van de meerderheid der ingezetenen. De vraag of
dat hier ter stede thans werkelijk het geval is, willen
wij voor het oogenblik buiten bespreking laten, maar
zooveel is zeker, dat, wanneer die benijdenswaardige
toestand zich hier werkelijk voordoet, dat niet te
danken is aan de zoo nuttige kennis, uit de officiëele
gemeenteraadsverslagen geput. En voor die bewering
hebben wij goede gronden.
Dezer dagen nl. had een openbare aanbesteding
van de levering van het „Verslag der Handelingen
van den Gemeenteraad" plaats. Het aantal inschrij
vers was één. Nu begrijpt men licht, dat, behoorde
het verslag tot die lectuur, welke talrijke lezers
vindt, het aan mededingers niet zou hebben ont
breken. Toch was de som, waarvoor ditmaal werd
ingeschreven, meer dan het dubbele van het bedrag,
dat daarvoor op de gemeentebegrooting werd uitge
trokken. Voorwaar een treurig bewijs voor het alge
heel gebrek aan belangstelling, dat tot dusver hier
ter stede heerschte ten opzichte van de vergaderin
gen, waarin de algemeene belangen worden behan
deld en zoo menige beslissing wordt genomen, die
een gewichtigen invloed kan hebben op den gang
van zaken binnen de gemeente, waarvoor geen enkel
ingezetene onverschillig mag zijn- een gebrek aan
belangstelling, dat ook allesbehalve vleiend mag
heeten voor de gemeentelijke vertegenwoordigers
zelf, die hun tijd en krachten ten beste geven ter
bevordering van den bloei en de welvaart van de
plaats hunner inwoning.
Men beschuldige ons hier niet van overdrijving.
Wie dien tijd en die moeite wilde afmeten naar den
duur der gemeenteraadszittingen, zou zich deerlijk
vergissen. Een enkele blik in de eveneens tot het
officiëel verslag behoorende „ingekomen stukken"
zou voldoende zijn om hem te overtuigen dat de
woordvoerders, die bij de openbare debatten met
kennis van zaken blijken te spreken, zich vooraf
niet zelden een langdurig en moeilijk onderzoek
hebben moeten getroosten. Het nalezen van het ver
slag der gemeenteraadszittingen is dan ook het beste
middel om te weten te komen, welke gemeenteraads
leden de hun door het vertrouwen hunner mede
ingezetenen opgedragen taak met den meesten ernst
vervullen.
Neemt men dat alles in aanmerking, dan zal men
instemmen met de gevolgtrekking, dat hoe grooter
de belangstelling der ingezetenen in de openbare
aangelegenheden zal zijn, hoe sterker ook het aan
tal lezers van het officiëel verslag zal toenemen.
Dat aantal lezers kan in zekeren zin de thermometer
worden genoemd, die den meer of minder hoogen
graad van openbaar leven in de gemeente aanwijst.
Yan harte hopen wij daarom, dat het in zoo sterke
mate moge toenemen, dat bij een volgende aanbe
steding - die echter eerst na verloop van vijfjaren
zal plaats hebben - de mededinging heel wat grooter
moge zijn en de aannemingssom heel wat lager,
dank zij de belangstelling der ingezetenen in het
officiëel verslag.
LEIDEK, 19 Maart.
Yoor de Transvaalsche Boeren is aan ons bureel
nog ontvangen: van de leerlingen der Hoogere
Burgerschool alhier f 68.27 ]/2 en als winst van
een quadrille-partijtje N E 12 1.26, te zamen
f 69.53y2, welk bedrag wij aan jhr. mr. Beolaerts
Van Blokland te 's-Hage hebben overgemaakt.
De openbare overgangsexamens van de leer
lingen der scholen van het Genootschap „Mathesis
Scientiarum Genitrix", in het gebouw op de Pie-
terskerkgracht, zullen de volgende week Maandag,
Dinsdag en Woensdag, des avonds, plaats hebben.
Tijd en plaats van de tentoonstelling der teekeningen
en werkstukken zullen later bekendgemaakt worden.
Aan het einde der zittingen van de commissie
voor Volksbijeenkomsten, tot het uitreiken van bons
voor stekplanten, door het volk te kweeken, is
gebleken dat door 456 aanvragers 2400 planten
worden verlangd, welke in de maand Mei zullen
worden afgegeven.
Om den lust tot kweeken te bevorderen, zijn de
plantjes voor gering bedrag verkrijgbaar gesteld;
de uitkomst heeft de verwachtingen niet beschaamd.
Bij den bloemist moet men ze echter met meer
dan het dubbele betalen. Daartoe, en tot dekking
van de verdere kosten der onderneming: tentoon
stelling, bekroningen enz., hoopt de commissie niet
tevergeefs op de finantiëele hulp van hare stad-
genooten te mogen rekenen. Zij zal daartoe dezer
dagen de inteekenlijsten rondzenden.
Een onzer industriëelen heeft op eigen kosten
aan 80 zijner werklieden 400 planten toegezegd,
onder beding dat zjj ze zoo mogelijk allen op de
tentoonstelling zullen aanbieden. Ook heeft de com
missie met blijdschap voldaan aan de aanvrage van
een tweetal hoofden van openbare scholen en aan
eene aanvraag vanwege den huismeester van het
H. Geest- of Arme- Wees- en Kinderhuis om planten
ter opkweeking te mogen ontvangen.
Het buffet aan het station alhier is verpacht
aan den heer E. K. Hollmann, thans ook buffet-
houder, voor f 5100 'sjaars.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 5773 volwassen
personen en van 812 kinderen.
De stemgerechtigden der Ned.-Herv. gemeente
te Warmond hebben het beroepingswerk den kerke-
raad blijven opdragen. - Door ds. N. Osti aldaar
is gecollecteerd f 43.87'/, voor de gewonde Trans-
valers en de weduwen en weezen der verslagenen,
welk bedrag aan ds. F. Lion Cachet is overgemaakt.
De gemeenteraad van Gouda heeft op verzoek
van den heer A. Kaptein te Woerden den termijn,
binnen welken hij zich omtrent de aanvaarding moest
verklaren van de hem verleende concessie tot aanleg
en exploitatie van den stoomtram tusschen Gouda
en Bodegraven, tot 10 Juni a. s. verlengd.
Men schrijft ons uit Oudewater: Naar men
verneemt, zal iD de maand April alhier een concert
worden gegeven, waarop zich zal doen hooren de
talentvolle violist de heer C. Coenen te Utrecht,
die voor eenigen tijd op het studenten-concert
„Sempre Crescendo" te Leiden door zijn geache
veerd spel zich zeer heeft onderscheiden en wien
tevens voor de viering van het 50-jarig bestaan
daarvan is opgedragen een feestouverture te com-
poneeren, - alsmede met vei-eerende medewerking
van de heeren J. E. Bekker, viool, A. C. Schenkel,
alt, B. J. Eehl, violoncel, allen te Utrecht, en
J. H. Neu, piano, alhier.
Naar men verneemt, zal de tentoonstelling van
schilderijen van oude meesters ten behoeve der
watersnoodlijdenden te 's-Hage aanst. Maandag te
tien uren voor het publiek geopend worden. De toe
gangsprijzen zullen zijndes Zondags 25 cents, des
Woensdags één gulden, en de overige dagen 50 cents.
Aan de inzenders, die de schoone kunstgalerij door
hunne bereidwilligheid als 't ware mogelijk maakten,
zal de commissie a. s. Zondag te drie uren gelegen
heid aanbieden, het geheel in oogenschouw te nemen.
Gedurende de eerste zes dagen zal de beeltenis
van de Koningin en van de jeugdige prinses, door mej.
Schwartze geschilderd, ter bezichtiging zjjn gesteld.
Yan den gouverneur-generaal van Ned.-Indie
is het telegraphisch bericht ontvangen dat, ingevolge
de koninklijke machtiging, verleend in Oct. 1879,
het burgerlijk bestuur in Atjeh is ingevoerd, dat
onder nadere goedkeuring van het opperbestuur een
volledige gewestelijke organisatie en een regeling
van het rechtswezen zijn vastgesteld, en dat tot
gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden is be
noemd de heer Pruys Yan der Hoeven.
Naar men meldt, zijn door onze regeering als
gedelegeerden ter Munt-Conferentie te Parijs aan
gewezen dr. Vrolik te 's-Gravenhage en mr. N. G.
Pierson te Amsterdam.
Zr. Ms. vertegenwoordiger bij de plechtige
begrafenis van den keizer van Rusland, de adju
dant-generaal en vice-admiraal jhr. Yan Capellen, zal
den 228ten a. s. de reis naar St.-Petersburg aannemen.
Bij de regeering is in onderzoek een aanvraag
van de Hollandsche Spoorwegmaatschappij om con
cessie tot het aanleggen en exploiteeren van een
stoomtram van het station in Den Haag naar Scho-
veningen en het Badhuis. De lijn moet zich in een
zuidwestelijke richting om de stad heenbuigen,
langs de nieuwe gasfabriek door de duinen naar
Scheveningen gaan en daar langs de naald, het
