Leidsch Dagblad,
jV. (1203.
Maandag ÏO
De Familie Onller-Belmonte,
A°. 1880.
Dom Courant wordt dagelijks, met aitsondering
na Zoo- ea Feestdagen, uitgegeven.
Dit Nonuner bestaat uit TWEE BLADEN.
Eerste Blad.
LEIDEN EN OMSTREKEN.
Premie toot 1880! een nieuwe roman ran
Yerk e er s belemmering.
DAGBLAD.
PRIJS DEZES COURANT:
Voor LeiAee per 4 mumtah.L10.
Franco per poel.1.40.
Aliotéerlgke Nonuneri(LM.
PRIJS DES ADVERTENTIES:
Ta 1-4
Udtra rafel mm
OiMtara VaUara
1.08.
0.17|.
Nieuws- en Advertentieblad
VOOR
Prijs per 8 maanden 1.10, franco per post 1.40.
Het LEIDSCH DAGBLAD is het goedkoopste dag
blad van Nederland. Het wordt door iedereen gelezen,
onverschillig welke beginselen men is toegedaan. Zijn
oplaag bedraagt tegenwoordig 3250 exempt; 't is
het meest gelezen blad in Leiden en de talrijke
welvarende dorpen der Rijnstreek.
Dr. JAN TEN BRINK:
welke in den loop dezer maand zal worden aange
boden, voor Abonné's te Leiden tegen vergoeding van
60 Cents en voor Abonné's buiten de stad a ÏO Cents
franco tehuis bezorgd.
Nieuwe Abonné's hebben het recht om de vorige
premie: Wet verloren Kind van Dr. JAN TEN
BRINK (waarop „de Familie MullerBelmonte" het
vervolg uitmaakt) op dezelfde voorwaarden (5O of
ÏO Cents) te ontbieden.
Deze beide romandeelen kosten in den handel f9
per stuk.
Later zal een bon worden verkrijgbaar gesteld.
Alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven
gaarders nemen abonnementen aan.
Leiden. A. W. SIJTHOFF.
Toen in September jl., terwijl in het buiten
land het protectionisme van alle zijden het hoofd
weer opstak en niet zonder succes den strijd met
de vrijheid van verkeer aanvaardde, het fiere
woord der troonrede klonk dat Nederland trouw
zou blijven aan zijn vrijhandelsstelsel, overeenkom
stig onze geheele traditie, heeft de groote meer
derheid des volks die verklaring toegejuicht. Wel
is waat ontbreekt het ook hier te lande niet aan
vooratanders van bescherming, maar zij gevoelen
zich nog zoo zwak, dat zij door bijvoeging van
het woordje „verstandige" bescherming hunne
plannen trachten te bedekken. Gelukkig blijven
deze „verstandige beschermers" nog sterk in de
minderheid, doch mochten zij meerderheid worden,
ja zelfs al werden zij „beschermers", zonder „ver
standig", stellig zou nog geen hunner de verde
diging op zich durven nemen eener verkeersbe-
lemmering, die niets beschermt en slechts een ieder
tot hinder en last is.
Wij bedoelen de tollen, de belasting, die op
het gebruik van Jand- en waterwegen geheven
wordt, naar het heet als eene vergoeding voor de
kosten van aanleg en onderhond dier wegen. Het
is zeer de vraag of die vergoeding niet op bil
lijker wijze te verkrijgen zou zijn, doch hoe
moet men wel deiken over een tol, die niet
dienst doet als vergoeding En een der zoodanige
hebben wij thans op het oog.
Wanneer men uit Leiden komende, de stads
lucht door verfrisschende landlucht willende vervan
gen, zich moedig aangordt en een zoogenaamd groot
„Endegeestje" omwandelt, verkeert men in de nood
zakelijkheid, zoo men niet op zijne schreden terug
wil keeren, den Rijn over te steken. Daartoe be
staat bij „het Haagsche Schouw" de ge
legenheid in den vorm van een sierlijke klapbrng.
De argelooze wandelaar wil de brug overgaan, doch
nauwelijks heeft hij er een voet op gezet of eene
verschoning springt te voorschijn, die hem op
hoogst beleefde wijze de tegenwoordige tol
gaarder is bijzonder beleefd om 2'/a cent brugge-
geld komt vragen. Heeft onze wandelaar indertijd
de geschiedenis bestudeerd, dan zal onwillekeurig
de herinnering bij hem oprijzen van de roofridders,
die in de middeleeuwen van uit hnnne burchten
de voorbijgangers overvielen en slechts voor een
losgeld hen en hunne goederen lieten passeeren.
Onze beleefde tolgaarder is geen roofridder
het zij verre van ons zulks te beweren; zijne heffing
is geen afpersing, maar steunt op een erkend
recht. Waarop steunt dat recht? Stellig niet op
de billijkheid.
Niets toch is onbillijker dan een tol voor voet
gangers, daar weinige belastingen zoo geheel ver
keerd zullen drukken. Onzen wandelaar zal het
waarschijnlijk in zijne financiën niet hinderen,
dat hij zich hier de uitgave van een halven stui
ver moet getroosten, maar zij, die voor hnnne zaken
zich herhaaldelijk over die brng moeten begeven,
welke de verbinding van twee groote, belangrijke
rijkswegen vormtzij, voor wie die halve stuivers
allengs tot een belangrijk bedrag opklimmen,
zullen hoofdzakelijk de boeren uit den omtrek zijn,
of hnnne arbeiders, of we1 venfars, die evenmin
uit weelde langs den weg loopen. Bijna alle voet-
gangerstollen zijn dan ook afgeschaft en met de
poortgelden naar het verledene verhuisdhet zijn
zaken, niet meer passend voor onzen tijd. Dat zich
aan dit hooge bruggegeld voor voetgangers een
buitensporig hooge tol voor rijtuigen paart, spreekt
van zelf.
Doch wij wezen er reeds op, niet dit is het
onrechtvaardigste in deze heffing, maar het ergste
is: dat het tarief in plaats van zoo te zijn ge
steld, dat het onderhoud der brug er juist uit
betaald kan worden, zóó hoog is, dat in waarheid
deze tol de waarde van het object nitmaakt. Dit
blijkt ook uit de aanplakbiljetten, waarbij brug
en woonhuis en koffiehuis enz., enz., en vooral
het recht van tolheffing, te koop worden aange
boden. Terwijl toch de andere gedeelten van het
perceel zich bij de opsomming met een gewone
letter moeten vergenoegen, is er geen drukinkt ge
spaard om met dikke vette letters dat recht elk
kooplustige in het oog te doen vallen.
Die verkoop is de aanleiding van ons schrijven.
De volgende week zal hij worden gehouden en
wij rekenden het ons ten plicht op deze schoone
gelegenheid te wijzen om een even onrechtmatige
als kwellende belemmering van het verkeer in
Leidens omstreken voorgoed op te ruimen. Wij
dachten ons de mogelijkheid over de wensche-
lijkheid zal wel bij niemand twijfel beslaan dat
de besturen der gemeenten, wier verbindingswegen
over deze brug loopen, zooals Leiden, Katwijk,
Oegstgeest, Voorschoten, enz. met elkaar zich
zouden vereenigen om het geheele perceel en dns
ook het recht van tolheffing te koopen. Zij zonden
dan natuurlijk dat gekochte recht onmiddellijk
moeten vernietigen.
Mochten nu sommigen meenen, dat de hieraan
verbonden financiëele bezwaren te groot znllen zijn,
dan willen wij dit reeds bij voorbaat weerleggen,
door er op te wijzen dat bij de vorige veiling
het geheele perceel slechts f 15,000 opbracht en
dat het koffiehuis onder dezen prijs begrepen, na
opheffing van den tol zeer in waarde zal rijzen,
daar het dan aan een veel meer bezochten weg zal
liggen. Een gedeelte van den koopprijs zal uit
den verkoop hiervan dus kunnen worden terug
gevonden, en bovendien wordt het overige over
eenige gemeenten in evenredigheid met haar belang
omgeslagen, doch ook, indien zelfs dan nog eene
dier gemeenten eene betrekkelijk hooge opoffering
zich zon moeten getroosten, is toch stellig dit
voordeel bereikt, dat een hoogst verkeerde be
lasting verdwenen en tot de gewone teruggebracht is.
Eene zoo schoone gelegenheid tot die conversie
als thans wordt aangeboden, komt niet spoedig
terug en wij vertrouwen dan ook, dat zij zal
worden aangegrepen en na 1 Juli a. s. nering
doende en wandelaar met onaangetaste beurs en
ongestoorde gemoedsrust bij „het Haagsche schonw"
den Grootvorst van Enropa's stroomen znllen kun-
nen passeeren.
LEIDEN, 8 Mei.
De commissie van financiën raadt tot goedkeu
ring der rekening van de stedelijke gasfabriek
over 1879, als de exploitatie-rekening in ontvangst
tot 242,021.81, in uitgaaf tot f 223,790.80,
alzoo met een voordeelig saldo van f 18,231.51;
de rekening van het nitbreidings- en vernieuwings
fonds in ontvangst tot 25,816.29'/j, in uitgaaf
tot f 25,452.33, derhalve met een batig s^ofr
van f 363.961/jvoorts, het zuiver overschot 0f
batig saldo, dat volgens de rekening f 70,172..30ya
bedraagt, te storten in de gemeentekas eji daar
mede te handelen zooals bij de gemeente,oegrooting
voor 1879 is bepaald.
B. en Ws. stellen voor een bedrag van ƒ4.08
over te schrijven op de begrooting voor 1879,
van het art. Onvoorziene Uitgaven op den post
Kosten van brandverzekering der gebouwen. De
commissie van financiën vereenigt zich met die
voordracht. Zij deelen aan den raad mede
(thans in druk) het adres van den gemeente-advo
caat aangaande de voorgestelde overdracht van de
concessie der paardenspoorwegen aan de Tramway-
Trust-company te Londen, waarop door den raad
in zijne zitting van 30 April jl. afwijzend werd
beschikt. Tevens deelen zij mede het door den
hoogleeraar dr. Rijke uitgebracht verslag omtrent
het lichtvermogen, gedurende de drie eerste maan
den van dit jaar, van het gas der stedelijke gas
fabriek, nadat het hun gebleken was dat tegen
die openbaarmaking bij den hoogleeraar geenerlei
bezwaar bestond.
Van den heer G. Wilhelmy Damstó, lid van
den gemeenteraad, is een voorstel ingekomen tot
wijziging van de aangeboden nieuwe verordening
op de heffing van brnggegeld van vaartuigen. Dat
voorstel strekt in het belang van den handel.
Ter benoeming van een onderwijzer 2de kl. aan
de school N®. 2 voor minvermogenden, op eene
jaarwedde van 800, is de volgende voordracht
opgemaaktAdriaan Goudswaard te Westzaan, F. P.
P. Lazarom te Zwolle en J. G. Meier te Arnhem.
De commissie van financiën heeft geene beden-
king tegen den door B. en Ws. aangeboden staat
van af- en overschrijving eener som van 4757.01
op de gemeentebegrooting voor 1879. Over
eenkomstig het uitgedrukt verlangen van mr. A.
Van Hettinga Tromp geven B. en Ws. in over
weging» tot de benoeming van een tijdelijk lid
dier commissie, ter vervanging van dien heer,
over te gaan.
