Donderdag IS Maart.
A*. 1880.
N'. Ci 61
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD:
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandetu1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommeraw. 9 0.65.
PRIJS DER ADVERTENTIES i
Vn 1—8 nfaii
leder, regel
Grooter* letten
pbaUntmt*.
1.05.
0.17*.
STADS-BERIOHTEN.
De BURGEMEESTER der Gemeente LEIDEN herinnert bij
deze den geestelijken en studenten iu de godgeleerd
heid, die bij de Nationale Militie zijn ingelijfd, alsmede hnn
die daartoe kunnen worden opgeroepen, dat zij tot bet bekomen
der ontheffing van den werkelijk™ dienst, bedoeld bij de lste
zinsnede van Art. 127 der Wet van den 19den Augnstus 1861
(Staatsblad N®. 72), verplicht zijn tnsschen den 20sten Maart
en den lsten April dezes jaare, hunne aanvrage, met het daarbij
behoorende bewijsstuk, bij hem Bnrgemeester in te dienen.
Leiden, De B.rgemeeater voornoemd,
17 Maart 1880. V. d. BRANDELER.
LEIDEN, 17 Maart.
Het wetsontwerp tot verhooging van hoofd
stuk Y der staatsbegrooting voor 1880 (subsidiën
voor historische monumenten) heeft, blijkens het
voorloopig verslag, in de afdeelingen der Tweede
Kamer verschillende bedenkingen uitgelokt. Naar
veler oordeel zijn de vroegere bezwaren door deze
voordracht nog geenszins geheel opgelost. "Wel
was nu een specificatiestaat overgelegd, maar de
inlichtingen waren niet zoo volledig als men wen-
schelijk en noodzakelijk moest achten. Men vroeg
of er nog meer thans niet vermelde monumenten
zijn, waaromtrent eeuige toezegging is gedaan en
de regeering dus geacht kon worden zedelijk ver
bonden te zijn. Men verlangde voorts een speci-
fieken stnat van de uitgaven die gedurende de
laatste drie of vier jaren uit het begrotings
artikel zijn bestreden voor elk monument. Men
drong a n op splitsing van den begrotingspost in
uitgaven voor onderhoud van rijksmonumenten,
subsidiën voor reeds aangevangen restauratiën en
nieuwe subsidiën. Volgens vele andere leden ging
men te ver om op den post van 75,000 iets
te willen afdiDgen; die post was, in vergelijking
van hetgeen naburige landen ter bevordering van
kunstzin bij de natie ten beste geven, waarlijk
miniem. De opname der specificatie van de sub
sidiën in het ontwerp zou ten eenenmale afwijken
van hetgeen voor veel aanzienlijker sommen sedert
jaren in de begrotingen van binnenlandsche zaken
en van waterstaat geschiedt. Het ware wantrouwen
tegenover den minister daarop aan te dringen, te
minder gerechtvaardigd nu de minister positieve
verklaringen heeft afgelegd, zich niet te zullen binden
voor de toekomst.
De Haaggche gemeenteraad heeft besloten
tot den openbaren verkoop van afbraak van de
gebouwen, machinerieën en toestellen behoorende
tot de oude gasfabriek, alsmede tot den bouw
eener school voor minvermogenden in de Duin
straat te Scheveningen.
Prins Albert van Pruisen is gisteren weder uit
Voorburg naar Duitschland vertrokken.
Men schrijft uit RotterdamHans Makarts
schilderij „De intocht van Karei V te Antwerpen"
lokt dagelijks een groot aantal kunstminnaars naar
het Verkooplokaal. Wanneer men de ruime, flink
verlichte zaal binnentreedt, en een blik werpt op
het doek, dan wordt men in de eerste plaats
getroffen door de ongewone afmetingen, iu de
tweede plaats door het groot aantal figuren, die
als om strijd de aandacht vorderen. De hoofd
figuur, Karei V (te paard), treft door zijn ziekelijk,
bleek gelaat en achtelooze houding, waarbij de
fiere tred der hem voorafgaande jonge vrouw,
gedost in donkergroen fluweel met goud en die
een lauwerkrans draagt, scherp afsteekt. Twee
meisjes, bijkans geheel naakt, schrijden rechts van
den keizer voort, terwijl twee kloeke in donkerrood
en violet gekleede mannen gaan ter weerszijden
van het paard, typen van mannelijke kracht, zooals
de beide meisjes van vrouwelijke schoonheid. Door
de nauwe straat, tnsschen de dichte groepen, be
weegt zich de stoet voort, waarin men o. a. een
kardinaal en een reeds bejaard krijgsman, beiden
te paard, opmerkt. Uit de huizen steken de hoofden
van tal van nieuwsgierigen en de balkons zijn
dicht bezet. Onder de toeschouwers ziet men ook
Albert Durer, aan zijn lokkenpracht dadelijk ken
baar; kijklustig ziet bij er echter niet uit. Zeer
fraai zijn twee groepen één van eene moeder met
een kind, dat een bloem in de hand houdt die
het Karei V toesteekt, en één bestaande uit een
grijsaard, eene vrouw en een kind. Beide groepen
zijn rechts van Karei V de linkerhelft van de
schilderij is minder boeiend dan de rechterhelft;
het geheel maakt, ondanks de groote verscheiden
heid van kleuren, een zeer harmonischen indruk.
Ten gevolge van den gunstigen toestand
der kas van het Officiers-weduwenfonds zal op
den lsten April a. s. aan elke weduwe, die op
den lsten Januari j. 1. in het genot van pensioen
was, eene gratificatie voor éénmaal worden uitbe
taald, ten bedrage van 25 pet. van het haar toe
komend jaarlijksch pensioen.
Een aantal oud-leden der vroegere phar-
maceutische vereenigingen van „Luctor et Emergo"
zijn Maandag uit verschillende plaatsen des lands
in het chemisch laboratorium te Amsterdam bijeen
gekomen om de tweede pharmaceuten-reunie te
vieren. De vergadering werd gepresideerd door
prof. Gunning, die haar met prof. Oudemans bij
woonde. Besloten werd, dat het genootschap eene
pbarmaceutische boekerij zal aanleggen, en dat
daarbij eene verzameling monsters van pbarmaceu
tische handelsartikelen zal gevoegd zijn.
Het dividend van de Amsterdamsohe Om
nibus-maatschappij voor 1879 is op 10 pet. bepaald.
Bij de laatste voorstelling van „La Juive"
die gisteravond te Amsterdam werd gegeven door
het Eransche opera-gezelschap uit Den Haag, werd
aan mevrouw Laville-Eerminet, in een corbeille
de fleur, een prachtige gouden ketting met zwart
medaillon, omzet met brillanten en met de inscrip
tie: „Aan mevrouw Laville-Eerminet, van eenige
kunstliefhebbers", aangeboden.
Den 28sten April zal aan het departement
van waterstaat te 's-Hage worden aanbesteed het
maken van de landhoofden en pijlers van de brug
over de Beneden-Merwede te Baanhoek. De raming
bedraagt f 981,000.
De minister van waterstaat brengt ter
kennis vau belanghebbenden dat ter opleiding
tot telegraphist 2de kl. bij den rijkstelegraaf, na
vergelijkend onderzoek, in de maand Aug. a. s.,
leerlingen kunnen worden toegelaten, aanvankelijk
op een daggeld van één gulden. Deze leerlingen
kunnen, na voldoende blijken van geschiktheid
gegeven te hebben, dingen naar de betrekking van
telegraphist 2de kl., aan welke betrekking aan
vankelijk eene jaarwedde van negenhonderd gulden
is verbonden. Zij, die zich aan het bovenbedoelde
onderzoek wenschen te onderwerpen, moeten zich
vóór of op 31 Juli a. s. bij het departement van
waterstaat daartoe aanmelden.
Z. M. heeft benoemd bij het wapen der
cavalerie, tot lsten luit. bij het lste reg. huza
ren, de 2de luits. R. H. O. baron Van der Ca-
pellen en jhr. A. S. E. Van Tets, beiden van
het corps; den lsten luit. G. M. Trip, van gen.
regiment, op non-activiteit gesteld, in afwachting
•at omtrent hem nader zal worden beschikt.
Een kleine veertig weezen van „Neerbosch"
bij Nijmegen gaven gisteravond in de Stadszaal
de aangekondigde muziek- eu zanguitvoering, waar
van de opbrengst moet strekken tot het stichten
van een vluchtheuvel en de uitbreiding van hun
kerklokaal. Op het platform gezeten, leverden zij
een eigenaardigeu aanblik op en aan belangstelling
ontbrak het hun ook niet, want zoowel de be
nedenzaal als de galerij waren flink bezet. De
jeugdige zangers en zangeressen kweten zich eer
vol van hunne taak. De uitvoering hunner
wel eenvoudige, maar daarom soms te meer tref
fende liederen, muntte uit door vastheid en zui
verheid. Op verlangen herhaalden zij er een paar,
terwijl zij er ook eenige die niet op het programma
of in het tekstboekje vermeld stonden, ten beste
gaven. Twee meisjes droegen bovendien ieder een
solo-nommer voor, welke niet minder dan de
andere voordrachten de algemeene goedkeuring
der aanwezigen wegdroegen. Van de jongens
vormden er dertien een orkest. Alleraardigst was
het om te hooren hoe goed zij hun koperen instru
menten, hetzij trompet, hoorn, trombone of bas,
meester waren. Ook zij verwierven algemeenen
bijval, zoodat onze jeugdige „concertgevers", onder
leiding staande van hnn onderwijzer den heer
Sneep, zeker nog wel lang bij de bezoekers in
aangename herinnering zullen blijven.
De samenkomst werd geopend met een inleidend
woord van onzen stadgenoot den heer J. H.
Donner, die in korte trekken het bekende doel
van deze uitvoering nader uiteenzette en een
vluchtigen blik op Neerbosch en de omgeving
dezer instelling deed slaan. Deze schets werd,
om zoo te zeggen, meer in bijzonderheden uit
gewerkt door den heer J. Van 't Lindenhout,
stichter en directeur van het toevluchtsoord voor
ouderlooze en arme weezen. Hij herinnerde er
aan hoe men vóór achttien jaren met ééne wees
begon. Nu worden er ruim 500 verzorgd, in een
aautal bij elkaar gestichte gebouwen of woningen.
Zij worden er voor allerlei vakken of handwerken
opgeleid. Men vindt er timmerlui, landbouwers,
klompen-, kleer- en schoenmakers, ververs, sme
den, zetters en zelfs heeft men er een drukkerij
met drie snelpersen. Geen opvoeding echter zon
der onderwijs; ook daarvoor wordt zorgvuldig
zorg gedragen. Er zijn thans niet minder dan zes
onderwijzers. Kapitaal heeft Neerbosch nochtans
niet. Neen, maar toch, zelfs ook wanneer b. v. door de
mislukking van den oogst de nood zeer hoog
gestegen was, kwam er uitkomst. Spr. haalde ver
schillende voorbeelden aan van giften, ook van
bekeerde inlanders uit Indië, waarmede de weezen
dan werden verblijd. Telkens bleek hun de god
delijke genade en christelijke barmhartigheid. Zoo
heeft men ook geen middelen voor het doel waar
mede deze uitvoeringen gegeven werden. Ieder der
verpleegden heeft zich echter bereid verklaard
door het maken van het een en ander in zijne
vrije uren er iets voor bij te dragen, terwijl de
meest ontwikkelden in zang en muziek zich
aanboden om te voldoen aan de reeds meermalen
ontvangen uitnoodiging om deze kleinen eens te
zien en te hooren. En zoo kwamen zij door tus-
schenkomst van de jongelingsvereeniging „Obadja"
ook te Leiden. De weezen zijn uit verschillende
plaatsen van ons land, vooral van dorpen, waar
geen weeshuizen zijn en de onderloozen das bij
particulieren zouden moeten besteed worden.
Met een slotwoord van ds. Joh. Drost, waarin
hij den kleinen o. a. dank zeide voor den lieve
uitvoering hunner stichtelijke liederen en dat hij met
