Maandag 15 Maart.
N°. 6158.
A°. 1880.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
Tan Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DRIE BLADEN,
Eerste Blad.
Den Abonné's buiten de stad wordt
verzocht de abonnementsgelden over het
afgeloopen kwartaal per postwissel of in
blauwe postzegels over te maken.
Oorlog aan de drinkebroers.
LEIDSCH
DAGBLAD.
i i r~ -*
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden.f 1.10.
Franco per post1-40-
Afzonderlijke Nonuner»a 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Va 1—nc*LM.
Ieder* r*jel BMr.....m.-rt.»oT»T.«... s 0.17J.
Grootera letten aaar plaatsstate.
STADS-BERICHTEN.
HER-IJK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
gezien het besluit van de Gedeputeerde Staten der pro
vincie Zuid-Holland, van den 23sten December 1879, n°.
1/1 Provinciaal Blad n°. 72), houdende bepaling van de
tijdstippen van den her-ijk der maten en gewichten in de
verschillende gemeenten in deze provincie, voor het jaar
1880; herinneren den ingezetenen dezer gemeente hunne
verplichting, overeenkomstig art. 15, lett. a., der Wet van
den 7den April 1869 Staatsblad n6. 57), tot het doen her
ijken van alle reeds in gebruik zijnde maten en gewich
ten, onder raededeeling dat daartoe door den ijker zitting
wordt gehouden in het lokaal van den ijk, op de Aalmarkt,
naast de Gemeente-apotheek, en wel:
Voor de gewone gewichten, benevens de maten en strijkers,
voor wijk VIII en de buitenwijk, op den 18 en 19 Maart;
voor de gewichten voor fijne weging, in gebruik bij medi-
cijnbereiders, goud- en zilversmeden, speciehandelaars,
en verdere in goud en zilver handelende personen,
voor wijk I, II, III, IV en V, op den 23, 21 en 25 Maart,
VI, VII, VIII en de buitenwijk, op den 26, 30 en
31 Maart,
telken dage van des morgens 9 tot des namiddags 3 uren.
Vervolgens wordt ter kennis van de belanghebbenden
gebracht, dat volgens besluit van den Minister van Water
staat, Handel en Nijverheid, van den 6den December 1879,
de letter P in den gewonen drukvorm, schuin gesteld, be
stemd is tot goedkeuringsmerk zoowel bij den ijk als
den her-ijk der maten en gewichten, de Koninklijke
kroon, bij den yk van weegwerktuigen voor gewoon gebruik
en van gasmeters; en eene vijfstralige ster, bij den ijk,
van weegwerktuigen voor fijnere wegingen terwijl het kan-
toormerk voor de gemeente Leiden is het cijfer 7.
Eindelijk dat aangezien bij sommige, vooral ijzeren weeg
werktuigen, door roest en andere oorzaken, de indruk van
den overgangsstempel spoedig wordt uitgewischt, op de
dagen waarop de herijk plaats heeft, gelegenheid wordt
gegeven, die balansen, waarvan bedoeld stempel ondui
delijk is en dreigt te verdwijnen, ter overstempeling aan
te bieden.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN
Herinneren bij deze den ingezetenen der gemeente aan de be
paling van Art. 201 der Algemeene Politieverordening van den
6den November 1879 (Gemeenteblad N°. 9), houdende, dat ten
min9te tweemaal in het jaar, en wel eens in het voor- en eens
in het najaar, op kennisgeving van Burgemeester en Wethouders,
schoorsteenen en stookplaatsen gereinigd moeten worden.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, V. d. BRANDELER, Burgemeester.
10 Maart 18S0. E. KIST, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van G. A. H. GOES, spekslager,
wonende alhier, houdende verzoek tot oprichting van eene
bergplaatt van varkent in het pand in de Haarlemmerstraat
N». 13.
Gelet op art. 152 der Algemeene Politieverordening van
6 November 1879;
Doen te weten, dat tot het hooren der eigenaars en be
woners van de naast bijgelegen en belendende panden, ten
opzichte der informatiën de commodo et incommodo, door
Burgemeester en Wethouders zal worden gevaceerd op
het Raadhuis dezer gemeente, op Donderdag den 18den Maart
aanat., 's voormiddags te elf uren; zullende de belangheb
benden verplicht zijn hunne bezwaren tegen dat verzoek
op dien tijd in te brengen, terwijl, bij verzuim daar
van, zij gehouden zullen worden zich tegen de inwilliging
niet te hebben verzet.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, Y. d. BRANDELER, Burgem.
13 Maart 1880. E. KIST, Secretaris.
Wanneer we het vraagstuk; de beperking van
het sterke-drank-misbrnik een van de vele
„brandende quaestiën" waaraan onze gelukkige
eeuw bijzonder rijk is zoo onder ons, wij zeggen
niet bespreken, maar bepraten, dan zijn
er onderscheiden punten, die vrijwel door allen
worden beaamd. Om er slechts enkele te noemen
1». Een dronkaard is iemand, die gerespecteerd
wordt door niemand.
2°. Drankmisbruik is een ruïne voor onze na
tionale welvaart.
3*. De vrouw en dc kinderen van een drinke
broer zijn beklagenswaardige wezens.
4°. Een dronkaard, die op straat spektakel maakt,
de orde verstoort, ruzie zoekt met de voorbijgan
gers, enz., behoort te worden ingerekend.
5®. De jaarlijks klimmende opbrengst van den
jenever-accijns is een hoogst bedenkelijk verschijnsel.
6*. Wanneer het middel mocht gevonden worden,
het gebruik van gedistilleerd te beperken, dan zou
dit een weldaad voor ons vaderland zijn te noemen.
We zouden dit half dozijn stellingen, die we allen
geneigd zijn als axiomata aan te nemen, met nog
eenige kunnen vermeerderen, maar veel verder gaat
de overeenstemming niet. Zoodra er sprake is van
maatregelen tot beteugeling, begint eene Babyloni
sche spraakverwarring, die genoegzaam aantoont
dat het universeel middel niet gemakkelijk te
vinden is. De één verwacht slechts heil van de
toenemende beschaving door betere volksopvoeding
een tweede meent dat het kwaad zal verdwijnen
als de volksvoeding beter wordt; een derde
wacht de beste resultaten van beperking van het
aantal drankwinkels; een vierde verlangt straf
bedreiging tegen dronkenschap; een vijfde dringt
aan op scherper politie-toezicbteen zesde ein
delijk is va» meening dat hier het een bet ander
niet uitsluit, en dat wie het doel wil, niet een
zijdig moet zijn in de keus der middelen, doch
ze zooveel mogelijk alle te gelijk in werking moet
brengen.
Deze laatste beschouwing is, gelooven we, de
ware. De vijand dien we te bestrijden hebbe», is
zeer machtig. Zijne verschansingen zijn zoodanig
versterkt, dat hij met gerustheid een kloeken
aanval kan afwachten. Daarom moet hij van alle
kanten te gelijk worden aangegrepen, met gebruik
making van alle beschikbare wapens. Wie geen
mitrailleuse of Beaumont-geweer kan banteeren,
bediene zich maar van een hooivork, als de
strijd slechts ernstig gemeend is.
Ware reeds bij het publiek de overtuiging diep
genoeg doorgedrongen, dat dronkenschap misdadig
is! Doch belaas, in dit opzicht zijn we nog lang
niet waar wij komen moeten. „Beter dronken
dan gek", luidt het volksgezegde, en daarmee
maakt men zich van de zaak af. Men is altijd
geneigd verzachtende omstandigheden te pleiten
voor wandaden, in een roes gepleegd, precies als
de gewone rechter
Zelfs de handhavers der openbare veiligheid
gaan in deze nogal verschoonend te werk, ten
minste in de stad onzer inwoning. Een paar dagen
geleden zagen we een man mogen we zoo
iemand wel den eernaam van man geven?
haveloos gekleed, langs een onzer voornaamste
straten de wonderlijkste zigzaglijnen beschrijven;
zijn hoofd hiDg op de borst, zijne oogen waren
bijna gesloten, zijn mond, kortom, 't was een
afschuwelijk gezicht. Eindelijk stuitte hij op een
maar en bleef daar half staan, half hangen, in
eene alles behalve aesthetische houding. Een agent
ging voorbij en deed juist als de priester en de
Leviet tegenover den man op den weg naar Jericho.
Klaarblijkelijk onthield de politie-dienaar zich op
grond van zijne instructie. Als straks de drinke
broer, bij het voortzetten zijner wandeling, te
water was geraakt, ja, natuurlijk, dan zou men
hem, levend of dood, er uitgehaald hebben. Als
hij bij u door de glazen was gerold, dan zoudt
gij ze hebben kannen betalen, want van een delin
quent «oo arm als een rot is niets te halen.
Een poos geleden 't was Zondag-middag
ontmoetten we een knap gekleed meisje, dat
haar stomdronken vader vrnchteloos uit de kroeg
naar huis poogde te voeren. De nare schoft strui
kelde ieder oogenblik, en dan begon het arme kind
bitter te schreien. Er sprak een wereld van jammer
uit dat vrij alledaagsch tafereeltje. De kleeding
van het meisje deed denken aan eene zorgvul
dige moeder, die alle krachten inspant om een
schijn van welvaart te bewaren, terwijl haar
natuurlijke beschermer zich verliederlijkt en ver
dierlijkt. Een paar voorbijgangers hadden mede
lijden met het arme kind en namen den tegen
stribbelenden ellendeling onder de armen. Misschien
heeft hij, thuis gekomen, zijn meubilair nog wat
nagekeken.
Geen vijf minuten later zagen wij een kerel
in de alleronbetamelijkste houding bij een boom
staan, op een plaats waar aanhoudend vrouwen
en kinderen voorbijgingen. Hij scheen zoowat zijn
bewustzijn te hebben verloren
Wij vertellen deze dingen, niet om hunne
zeldzaamheid ieder weet dat men in Leiden zoo
min als ergens eldera met een lantaarn naar dron-
kenlui behoeft te "moeken maar alleen om de
vraag te opperenMogen zulke schandalen, zulke
voor het zedelijkheidsgevoel beleedigende vertoo
ningen op de openbare straat worden geduld?
Kan de polit ie lijdelijk blijven tegenover deze
dagelijks wed^rkeerende ergernissen?
Het antw/oord geven wij niet: wij wachten het
van de pn'olieke opinie.
LEIDEN, 13 Maart.
Heden is aan de hoogeschool alhier de heer W.
B. A.. Donker Curtius, geb. te 's-Gravenhage, be
vorderd tot doctor in de rechtswetenschap, met
academisch proefschrift, get.: „De nietigheid des
huwelijks."
Januari heeft ook weer tal van oude men-
schen ten grave gesleept. Boven de 65 jaren stier
ven te Amsterdam 170, te Arnhem 24, te
Dordrecht 26, te 's-Hage 66, te Leiden 23, te
Rotterdam 74 en te Utrecht 39 personen. Aan
lichaamszwakte, keel- en lo.ngtering, acute en chron.
ziekten der ademhalingsorganen bezweken te Am
sterdam 492, te Arnhem 47, Je 's-Hage 121, te
Leiden 53, te Maastricht 46, te Rotterdam 222
en te Utrecht 69 personen. Aan waterzucht en
schenrbuik stierven te Amsterdam Ife1 te Leiden 1
en te Maastricht 10aan mazelen te Ams. *erc*am 7^>
te 's-Hage 14 en te Leiden 0 pers. Dooi 8eweld"
dadigen dood en verdrinken kwamen om k
sterdam 12, te 's-Hage 2, te Leiden 2 t te
Rotterdam 7 pers. De verhouding der overleden
tot 1000 inw. per jaar was te Amsterdam 38.14,
te 's-Hage 30.3, te Dordrecht 37.5, te Leiden
35.5, te Maastricht 45.8, te Rotterdam 32.9 en
te Leeuwarden 24.15. In Amsterdam overtrof in
Januari de sterfte zelfs de geboorten. Aan roodvonk
stierven er daar 6 en te Leiden 7 personen.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 6379 volwas
sen personen en van 812 kinderen.
Men meldt uit Den Haag dat de synodale
commissie gistermiddag hare vergadering heeft
geëindigd. Zij heeft geene besluiten willen nemen,
die iets zouden kunnen praejudiciëeren. Er zal
eene buitengewone vergadering van de algemeene
synode worden bijeengeroepen in April a. s.