Maandag 23 Februari.
A'. 1880.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
ran Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DRIE BLADEN.
Eerste Blad.
Met 1 Maart begint een nieuw kwartaal
van het Leidsch Dagblad. Zij die zich als
dan op deze Courant abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschijnende num
mers gratis.
De stoomtram LeideuKatwijk.
N'. 6140.
LEIDSOH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden.1.10.
Franco per post1.40.
Aliooderipe Rotnmen.s 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES
tm 1—6 racala
Iedere rafel meerv..
Grootera letter* naar phauntata.
1.05.
0.17*.
8TADS-BERICHTEN.
KOSTELOOZE VACCINATIE.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden herinnerea
bij dese den ingezetenen, dat da gelegenheid tot kostelooze
vaccinatie en revaccinatie voor onTermogenden, in het
lokaal der Stadswaag, bij voortduring is opengesteld, en wel op
Maandag. Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Zaterdag van elke
week, des namiddags te één nnr.
Bargemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, V. b. BR AN DELER, Bargemeester.
21 Februari 1880. E. KIST, Secretaris.
De BURGEMEESTER van Leiden,
Gelet op art. 21 der wet van 4 December 1872 (Staatsblad
N». 134),
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat gedurende de week
van 15 tot en met 21 Februari zijn aangegeven als door rood
vonk aangetast 4 personenals aan die ziekte overleden geene.
Leiden, D« Burgemeester voornoemd,
21 Februari 1880. V. d. BRANDELER.
Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden
op Donderdag 26 Februari 1880.
Wat al geschrijf en gewrijf, eer de Leidsche
duinwaterleiding tot stand kwam, wat al twijfelin
gen, eer de „goede luiden" der grijze veste zich
met eigen oogen konden overtuigen van het feit
dat er tramwagens rolden door de straten der
sleutelstad. Beide nuttige zaken intusschen zijn
er gekomeD, en niemand kan zich de academie
stad eigenlijk nog goed voorstellen zonder water
leiding en tram beiden.
Uit die waarheid valt een wiize les te putten,
nl. om nooit te wanhopen aan het tot stand komen
van eene of andere ontworpen onderneming in of
nabij onze goede stad, al wordt van de bezwaren
in den aanvang ook nog zoo hoog opgegeven, al
wordt de minste medewerking of tegemoetkoming
terstond voor roekelooze opoffering uitgekreten.
Niet anders is het ook thans weder gelegen
met eene dergelijke zaak, die in de laatste weken
hier ter stede druk werd besproken, het in 't leven
roepen van een stoomtramdienst van Leiden op
Katwijk, een zaak en ziedaar het hoofdbe
zwaar waarvoor van de gemeente Leiden eene
gedeeltelijke rentegarantie wordt gevraagd. En toch,
-dergelijke garantie werd door den Raad meermalen
verleend aan eene maatschappij van algemeen nut,
o. a. voor de waterleiding. Het beginsel behoeft
dus niet meer te worden uitgemaakt, het antecedent
is aanwezig.
Maar waartoe is die garantie noodig, indien
aanleggers en geldschieters want met deze beide
factoren heeft men rekening te houden de over
tuiging hebben dat het bier een zaak geldt, welke
levensvatbaarheid bezit?
Het antwoord op die vraag is eenvoudig. Zulk
eene gemeentelijke garantiegeeft steun, geeft prestige
en bespoedigt daardoor de totstandkoming, gelijk
de ondervinding leert, en dat laatste vooral is een
punt van groot belang. Ieder toch, die de eischen
des tijds begrijpt, zal er zich in verheugen dat
de voorgestelde verbinding met het nijvere Katwijk
tot stand komt niet alleen, maar spoedig tot
stand komt. Of trachten niet alle steden, wier
ligging dat gedoogt, eene versnelde gemeenschap te
verkrijgen met het dichtstbij gelegen strand.
We behoeven daartoe niet op zoo menige stad
in het buitenland te wijzen, terwijl het streven
van Amsterdam en Haarlem ten opzichte van
Zandvoort van die neiging zoo lnide getuigt, of,
meer nog in onze nabijheid: 's-Gravenhage en
Scheveningen. Toch, zoo durven wij beweren, had
de residentie niet half zooveel behoefte aan eene
zelfs dubbele tram way-verbinding met het strand
als Leiden. Immers, in de hofstad: tal van ver
mogenden met eigen equipages, die de trams
kunnen ontberen, en bovendien veel gegoede in
gezetenen, voor wie de kosten van een huurrijtuig
over den geringen, dikwijls ook te voet afgeleg-
den afstand geen bezwaar is hier ter stede daar
entegen weinig of geen bezitters van eigen rijtuig
en eene meerderheid van ingezetenen, die zich de
vrij hooge kosten van een huurrijtuig over zoo
aanzienlijk grooteren afstand slechts bij uitzondering
kan of wil veroorloven.
Uit dat oogpunt beschouwd wordt de stoom
tram op Katwijk eene volkszaak voor onze ge
meente, eene zaak van werkelijk algemeen belang,
en die overweging zal bij den Raad dezer stad
zeker veel gewicht in de schaal leggen.
De winter begint zich gelukkig allengs tot den
aftocht gereed te makenmet de nadering van
het zachter jaargetij begint men tevens meer aan
Katwijks strand te denken, en spoedig zal men
weer ach! en wee! roepen over den dienst en de
inrichting der booten, over het gebrek aan uit
spanning, aan muziek aan het strand. Ware het
niet veel beter thans, nu het tijd is, te bedenken
dat aan al die bezwaren zal zijn te gemoet geko
men indien Leiden meewerkt tot het tot stand
komen van een stoomtramdienst, waardoor wij op
heerlijke zomerdagen tegen een geringen prijs met
ons geheele gezin naar Katwijks verfrisschend
strand kunnen worden overgevoerd in den tijd
van slechts ruim een half uur, daar de tram, de
Groenesteeg volgende, niet afhankelijk zal zijn
van spoorbruggen des zomers of van het ijs
des winters?
Dat is in waarheid een hygiënisch belang, om
van andere voordeelen, b. v. voor neringdoenden,
niet te spreken.
Maar, zal men wellicht zeggen, het belang der
zaak is voor Katwijk heel wat grooter dan voor
Leiden. Misschien ja, maar waartoe vergelijkingen,
daar het hier inderdaad een wederzijdsch belang
geldt? En bovendien: in welke verhouding strekt
de garantie, van onze gemeente met een begrootings-
cijfer van rnim zes tonnen gouds gevraagd, tot die,
welke wordt aangeboden door het kleine, maar
nijvere Katwijk met eene begrooting van slechts
f 80,000?
Inderdaad, de energie, die de kleine gemeente
ook thans weder ten toon spreidt, spoort tot mede
werking, ja tot mededinging aan, in stede van den
gevraagden steun af te wijzen, een steun, die wel
licht louter van zedelijken aard zal blijken te zijn.
Immers onze gemeentekas zal krachtens die garan
tie eerst dan kunnen worden aangesproken, indien
de ontworpen zaak geen voldoende renten mocht
opleveren.
En nu vragen wij of niet reeds de naam der
firma Crans, die de concessie heeft aangevraagd,
dezelfde, die ons paardenspoor heeft aangelegd en
thans exploiteert eenigen waarborg oplevert
dat de door haar beoogde zaak alle kans op wel
slagen aanbiedt. Het is voor haar niet slechts een
punt van persoonlijk belang, maar ook een pnnt
van eer, om te toonen vrat zij op het gebied van
dergelijke ondernemingen vermag.
Wanneer men met een globaal cijfer aanneemt
dat de vijf in de vaart zijnde bootjes per jaar
f 40,000 opbrengen, behoeft men waarlijk niet te
twijfelen of een stoomtram-onderneming zal al heel
spoedig voldoende renten afwerpen, afgezien ook
van de thans nog zelfs bij benadering niet op te
geven vermeerdering van het verkeer, welke door
het goedkoope en versnelde middel van gemeenschap
zal worden in het leven geroepen.
Waar tegen een zoo geringe risico een zoo be
langrijk middel tot verhoogiag van bloei en wel
vaart, van levensgenot en gezondheid kan worden
verkregen, kan, dankt ons, de kenze niet moei
lijk vallen.
LEIDEN, 21 Februari.
Door de commissie tot de zaken der Waalsche
kerken is aan den heer J. A. Yan Hamel te
Leiden op zijn verzoek, na bijna 44-jarigen dienst,
tegen 1 Juli a. s. eervol emeritaat verleend.
Gedeputeerde Staten van Gelderland heb
ben, op een bezwaarschrift van den heer H. C.
A. Thieme te Nijmegen tegen den aanslag voor
een Molenwerk, dienende tot het in beweging
brengen van drie snelpersen en een pietpers
11de klasse van tarief A, de volgende beslissing
genomen
„Overwegende dat tot de uitoefening van het
bedrijf van boekdrukker benoodigd zijn drukper
sen dat wegens deze werktuigen geen afzonder
lijk recht bij de wet wordt gevorderd, en deze
veel minder als molens worden aangeslagendat
snelpersen zijn verbeterde drukpersendoor an
dere krachten dan die van menschen in bewe-
wing gebracht en alzoo, daarlatende de vraag in
hoeverre boekdrukkerijen onder fabrieken zijn te
rangschikken, evenmin als gewone drukpersen,
kunnen geacht worden molens te zijndat zelfs
in het geval dat de snelpersen als molens kon
den aangemerkt worden, het daarvoor heffen van
een afzonderlijk recht niet met de bepalingen
der wet overeen te brengen zoude zijndaar toch
de met patentrecht belaste molens in tabel IY
zijn opgegeven en snelpersen, wat hun aard be
treft, niet de minste overeenkomst hebben met
eenige dier molens en mitsdien daarmede niet
kunnen geassimileerd wordenoverwegende voorts,
dat de pietpersen, bij boekdrukkers in gebrnik,
gebezigd worden tot het gelijkmaken der onef
fenheden in het papier bij het drukken ontstaan
en deze bewerking alzoo geacht moet worden
een onmisbaar deel van het geheele bedrijf uit
te maken; dat pietpersen, door menschenhanden
in werking gebrachtdan ook niet afzonderlijk
worden aangeslagen en evenmin als snelpersen
kunnen worden geacht molens te zijn, al worden
zij door andere krachten dan die van menschen
gedreven; en dat zoo al de pietpersen ook nog
tot andere einden mochten gebezigd worden, de
werking daarvan toch altijd als een met het
boekdrukken verwant bedrijf niet afzonderlijk be
hoort te worden aangeslagen; overwegende ein
delijk dat de gasmotor dient om de verschillende
persen in beweging te brengen en derhalve wat
zqn aard betreft hoegenaamd geen overeenkomst
heeft met eenigen bij de wet belastbaar gestelden
molen en alzoo evenmin voor eenige assimilatie
daarmede vatbaar is; overwegende mitsdien dat
noch snelpers, noch pietpers, noch gasmotor kun
nen gerekend worden te zijn molens in den zin