Vrijdag 9 Januari.
A\ 1880.
N\ 6102.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANTS
Voor Leiden per 3 maasden.f 1.10.
1-40.
Franco per post
Afzondtrlyke Nommers0.05.
PRIJS DER AD VERTEN TIEN:
Van 16 regels
Iedere regel meer
Grootere letten naar plaatsruimte.
1.05.
0.17$.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN;
Gezien art. 6 der verordening van den 27sten November 1879
(gemeenteblad n°. 10);
Brengen ter algemeene kennis dat door hen benoemd zijn:
tot Heer der Gebuurte n°. 20 of n°. 2 van Wijk VI de beer
G. F. JAPIKSE, in de plaats van den heer M. W. WIJN
KOOL, die overleden is
tot Raad dier gebuurte de beer J. MOOTEN, in de plaats
van den heer F. L. FEEN8TRA, aan wien op zijn verzoek, een
eervol ontslag is verleend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, V. u. BRANDELER, Burgemeester.
8 Januari 1880. E. KIST, Secretaris.
LEIDEN, 8 Januari.
Door de liberale kiesvereeniging „Het alge
meen Belang" alhier is candidaat gesteld voor
het lidmaatschap der Tweede Kamer de heer
W. Rooseboom, kapitein bij den generalen staf,
leeraar aan de krijgsschool te 's-Hage. In tal van
geschriften heeft hij zijne denkbeelden omtrent de
inrichting van ons krijgswezen, zoowel van de
militie als van de schutterij, ontwikkeld, waaruit
o. a. blijkt dat hij een minimum van lasten met
een maximum van weerbaarheid verlangt. De heer
Rooseboom werd in 1861 benoemd tot. luit.-inge
nieur; van 1 Nov. tot 1 Mei 1874 maakte hij
zijne verdere studiëuaau de stafschoolin 1872 werd
hij benoemd tot kapitein, later bij den generalen
staf, en vervult sedert 1875 zijne tegenwoordige be
trekking bij de krijgsschool.
In de toelichting hunner begrooting voor
een stoomtram van Leiden naar Katwijk zeggen de
concessie-aanvragers dat men niet mag vergeten
dat het personenvervoer bij een stoomtram hoofd
zaak is. Werd dus het goederenvervoer in het
gisteren medegedeelde zeer laag geraamd, zelfs dat
vervoer van Katwijk met het oog op de stoom
bootjes geheel buiten rekening gelaten, dan ge-
looven zij zonder overdrijving ook eene hoogere
opbrengst van reizigers te mogen verwachten, en
te meer wanneer men bedenkt dat op de lijn
ZutfenWinterswijk slechts drie personentreinen
daags heen en weer loopen en dat spoortreinen
alleen reizigers opnemen aan de stations, terwijl
een stoomtram het in- en uit-stappen op alle
punten van de lijn toelaat, waardoor haar een zeer
uitgebreid plaatselijk verkeer zal ten goede komen.
Evenmin is bij de begrooting rekening gehou
den met vermoedelijke baten, zooals het vervoer
van de post. Het lijdt toch zeker geen twijfel of
het Rijk zal gaarne van dit verbeterd vervoermid
del gebruik maken voor het brievenvervoer in
plaats van de tegenwoordige postboden. Deze bij
drage zal men zeer zeker op minstens f 1000
mogen stellen. Het plan is reeds in gereedheid
voor een postrijtuig dat zoodanig ingericht wordt
dat het eene gedeelte geheel ten dienste zal zijn
van de posterij, terwijl het andere gedeelte zal
dienen tot rook-compartiment, zoodat men bij
ongunstig weder, om te rooken, niet op de balkons
behoeft plaats te nemen.
De weg, waar die niet binnen de kom der ge
meenten valt, zal zooveel mogelijk aangelegd wor
den op de bermen langs den weg, waardoor de
passage voor gewone voertuigen geheel vrij blijft.
Voor de rails op de bermen wordt het gewone
profiel voor spoorwegrail genomen, terwijl op alle
plaatsen, waar de baan over den gewonen weg gaat,
gezonken spoor zal worden gebruikt. Men zal
's avonds en zoo noodig ook gedurende den dag,
naar de behoefte, extra-treinen doen loopen, om
zoodoende Katwijks zeestrand voor Leiden en om
streken te maken wat dat van Scheveningen voor
Den Haag is. De rijtuigen zullen zoo comfortabel
mogelijk worden ingericht en des winters behoor
lijk verwarmd.
De heeren Crans Co. wijzen verder in hunne
beschrijving van het ontwerp op de tegenwoordige
middelen van vervoer tusschen Leiden en Katwijk,
nl. de stoombootjes, uit welker goede resultaten
men hel belangrijke verkeer tusschen beide plaatsen
kan nagaan. Deze bootjes voldoen evenwel volgens
hen niet aan de behoefte. Onder de nadeelen zijn
voornamelijk te noemente lange reis, weinig
comfort aan boord, dienststaking bij besloten water
en geen directe en geregelde verbinding met de
twee grootc spoorweglijnen te Leiden. Bovendien
worden door den geprojecteerden stoomtram de ge
meenten Rijnsburg en Oegstgeest gebaat, en wordt
deze lijn voor Leiden en omstreken de in den
zomer zoo gewenschte verbinding met de badplaats
Katwijk. Zooals de ondervinding reeds overal el
ders bewezen heeft, zijn stoombooten voor spoor
wegen geen gevreesde concurrenten, en mag men
ook hier met zekerheid aannemen dat het groote
vervoer weldra geheel in handen van deze onder
neming zal komen. Bovendien is het eene onbe
twistbare waarheid, dat, waar de communicatie
middelen verbeteren, het vervoer en de lust tot
reizen ook belangrijk toenemen.
Bij de opmaking der begrooting van exploitatie
kosten en vermoedelijke baten is rekening gehou
den met den toestand zooals die is en niet zooals
die verwacht zal kunnen worden. Daarmede hopen
adressanten aan de vier gemeenteraden de overtui
ging te geven dat de renlegarantie van 4'/2 pet.[voor
Leiden en Katwijk elk tot een maximum van
3000, voor Oegstgeest en Rijnsburg elk f 1500]
die gevraagd wordt, niet bezwarend is, doch het
middel om de totstandkoming dezer zoo hoogst
belangrijke zaak ten spoedigste en op den meest
soliden grondslag te verzekeren. De wijze van
terugbetaling der eventueel te storten renten zal
bij nadere overeenkomst geregeld worden.
Aangezien het de bedoeling van concessionaris
sen niet is, deze zaak tot een voorwerp van speculatie
te maken, doch haar bij genoegzamen steun uit
te voeren en in exploitatie te brengen, en door
een goed en zuinig beheer, bij bevordering der
algemeene welvaart, haar ook te maken tot een
gezonde zaak en eene solide geldbelegging, zoo
meenen zij zich op het zuiverste standpunt te
plaatsen door aan de belanghebbende gemeenten
eene bijdrage te verzoeken in de kosten van op
neming en in kaart brenging ten bedrage van f 100.
Bij de begrooting der kosten van aanleg is van
de veronderstelling uitgegaan dat van de openbare
wegen gebruik zal zijn te maken, en dus zonder
in kosten van onteigening of kunstwerken van
eenig aanbelang te vèrvallen.
Mr. H. Ameshoff', directeur van de Ned. Rijn
spoorweg-maatschappij, gaf reeds bij missive van 10
November 1879 aan den burgemeester van Katwijk
o. a. het volgende oordeel over deze zaak „Gaarne
bevestig ik u hiermede de verklaring mondeling
door mij afgelegd, dat naar mijne overtuiging eene
stoomtram-ouderneming van Katwijk aan Zee naar
Leiden levensvatbaarheid bezit, wanneer zij met
oordeel wordt gedreven en de noodige ondersteu
ning ondervindt om er eene gezonde zaak van te
maken. Ik blijf daarbij de voorkeur geven aan de
door mij aanbevolen richting van Katwijk aan Zee
langs Katwijk-binnen, Rijnsburg en Oegstgeest
naar Leiden tot aan het centraal personenstation
aldaar, en van daar verder tot de Beestenmarkt."
Er wordt op 347,065 passagiers per jaar ge
rekend a 2'/j cent per kilometer. Daar nu de geheele
lijn 8.6 KM. is, zal een rit van Leiden naar
Katwijk dus nog geen 25 cents kosten. De 5
machines zijn elk uitgetrokken op f 9200, elk der
4 dubbele rijtuigen op f 4500, elk der 4 enkele
op f 2250, elk der 4 open op f 1800 en elk der 10
goederenwagens op f 950.
In de gemeente Waddingsveen werden in
1879 geboren 100 kinderen van het m. en 113
van het v. geslacht, totaal 213zijn overleden54
m. en 78 v., te zamen 132levenloos aangegeven
4 m. en 2 v., te zamen 6. Er werden 31 huwelijken
gesloten en 1 door echtscheiding ontbonden. In
den loop van het jaar vestigden zich aldaar 144
m. en 153 v., totaal 297terwijl 145 m. en 192 v.
in het geheel 337, de gemeente metterwoon ver
lieten. De bevolking op den 31 sten December be
droeg 2145 m. en 2137 v., te zamen 4282 zielen.
Het beroep naar de Chr.-Geref. gemeente
te Noordwijk aan Zee is aangenomen door den heer
J. J. Yan Walsem, candidaat.
Een voorstelling, gegeven door de onder
officieren van het 4de bat. 4de reg. infanterie
te Haarlem, ten voordeele der algemeene armen
aldaar, heeft netto opgebracht de som van f 524.21.
De theologische school te Kampen heeft bij
gelegenheid van haar 25-jarig bestaan als feest
gaven outvangen: f 1000 aan aandeelen in de
rentelooze geldleening en f 2150 aan geld.
Prinses Marianne is uit Duitschland te Voor
burg weder teruggekomen.
De kiesvereeniging „Recht voor allen" te
Amsterdam heeft candidaat gesteld voor de Tweede
Kamer den heer Aug. M. J. Hendrichs, en de
kiesvereeniging „Nederland en Oranje" den heer
H. W. Van Marle, majoor der artillerie te Naarden.
Het stoomschip „Torrington", van Batavia
naar Rotterdam, vertrok gisteren van Bataviade
„Gelderland", van Rotterdam naar Batavia, arri
veerde gisteren te Port-Saïd.
Gemengd Nieuws.
Als eene bijzonderheid wordt ons uit
Stompwijk gemeld, dat, niettegenstaande de strenge
koude van de vorige maand, in de Stompwijksche
meer het gras even groen staat als in den zomer
en door den landbouwer C. Olsthoorn aldaar,
in het begin van dit jaar gras is gemaaid, dat
door de koeien mét graagte wordt genuttigd.
Te Haarlem is door de politie proces
verbaal opgemaakt tegen een 21-jarigen brigadier
der huzaren, die beschonken, bij ingezetenen in de
Plantage met zijn sabel een 30-tal glasruiten, be
nevens de roeden heeft stukgeslagen; bovendien
verwondde hij twee burgers, zonder dat hem tot
deze baldadigheid eenige aanleiding was gegeven.
Te Amsterdam is gisteravond o m -
streeks negen uren een geweldige brand uitge
broken in de groote stoomsuikerfabriek van de
firma Beuker en Hulshof op de Lauriergracht. De
vlammen verhieven zich huizenhoog, zoodat weldra
aan blusschen niet meer te denken viel, niette
genstaande er gelukkig geen wind was. De gloed
was zóó hevig, dat het aan de overzijde der gracht
niet was uit te houden, en de lucht was zelfs op
verren afstand als bezaaid met vuur, hetwelk den
geheelen omtrek zóódanig verlichtte, dat men ge
makkelijk het uur op de wijzerplaat van den Wester
toren kon zien. Aan de fabriek werkten ongeveer,
vierhonderd man. Er moeten echter geen persoon
lijke ongelukken te betreuren zijn, wel werden,
velen met levensgevaar gered. Duizenden menschen
stroomden in alle richtingen, zelfs naar de buiten
wijken, om het indrukwekkend schouwspel te zienj
Alle brandspuiten waren in werking.