IV0. 6075. Vrijdag 5 December. A°. 1879.
Tweede Blad.
LEIDSCH fÉll DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden.f 1.10.
Franco per post.t 1.40.
Afzonderlyke Hommers0.05.
LEIDEN, 4 December.
Maandag-avond werd te Noordwijk de ge
wone jaarltjksche algemeene vergadering van leden
der VereemgiDg „de Werkinrichting" aldaar ge
houden. Uit de balans, door den penningmeester
overgelegd, bleek o. a. dat in 1878/79 aan con
tribution minder dan in hel jaar 1877/78 was
ontvangen de som van ƒ225 005, daar de bijdra
gen van ƒ593.826 tot op ƒ368 82 daalden. Ook
de winst op het fabrikaat verkregen was ƒ125,34!
minder dan in 1877 78. Door eene toevallige
bate, legaat van wijlen ds. Groeneveld, werd toch,
niettegenstaande de mindere gewone inkomsten,
eene kapitaalsvermeerderiug van 1871 ll6 ver
kregen, zoodat volgens de balans de Vereeniging
eigenares is eener ronde som van ƒ4600.
Het is duidelijk, zoo meldt men ons verder,
dat de Werkinrichting bij Noordwijks ingezetenen
zeer weinig sympathie heeft. Dit is echter niet
altijd zoo geweest; in het jaar 1869/70 telde de
Vereeniging 180 contribuanten met eene opbrengst
van circa 1100. Successievelijk zijn deze cijfers
evenwel verminderd, zoodat thans nog slechts 38
personen lid der Vereeniging zijn en de opbrengst
der contribuliën tot beneden t/3 is gedaald.
Leverde het fabrikaat het plakken van papieren
zakken in allerlei grootte niet zulke uitstekende
uitkomsten op, dan zou de Werkinrichting reeds lang
hebben opgehouden te bestaau. Gelukkig evenwel
mogen wij ons nog in het bezit der Werkinrichting
verneugeu Of zouden wellicht de velen gelijk hebben
die zich aan de zaak onttrokken? Zou dan toch
werkelijk de Werkinrichting den steun der burgerij
verbeurd hebben, omdat er zoo weinig gebruik
van gemaakt wordt door de klasse wier toevluchtsoord
zij heet te zijn?
Volmondig durven we die vragen ontkennend
beantwoorden. Hoe men moge denken over de ver
schillende stel.-els van armverzorging, dit eene is
zeker altoos wel het beste bevonden: „Hen arme
gelegenheid te geven om doorarbeid in zijn eigen
onderhoud te voorzien." Daardoor immers wordt
de onzedelijke bedelarij geweerd en de armoede
gelenigd. Welnu, eene inrichting waar ieder die
werken wil, werk vindt en daarvoor kost, inwoning
en een kleine som in geld ontvangt, bestaat te Noord-
wijk, en boe ook ieder die gezond redeneert, de instel
ling op prijs moet stellen, toch vermindert de sympa
thie in toenemende mate. Hoe is het mogelijk, zal men
vrageu? Wel, geachte lezer, eenvoudig, door neven
zaken tot hoofdzaken te verheffen maakt men de
goê gemeente diets dat het eigenlijk beter zou zijn
indien de Werkinrichting opging in iets anders,
b. v. een Weesiurichting 1 Men vergeet dan na
tuurlijk dat te N. fondsen bestaan om te gemoet
te komen in de kosten van onderhoud der weezen.
Allerlei argumenten worden aangevoerd om te be
wijzen dat men zeer goed ziet door niet meer aan
de Werkinrichting bij te dragen; ik benevenwel
zoo vrij al die argumenten (zoo ze dien naam
mogen dragen) bij elkaar te nemen en te zeggen
dat de grondtoon van alle is: dat men liever het
geld in den zak houdt en zoo men dan toch wat
geven wil, ook zelf daarvoor den dank wenscht te
ontvangenliefdadigheid oefenen op eigen hand
met uitzicht op dank en erkentenis, altoos na
tuurlijk slechts met den mond, terwijl het hart
niet zelden vreemd er aan blijft
Op een andere plaats zeide ik vroeger reeds
herhaaldelijk hetzelfde zonder tegenspraak te ont
moeten: ik geloof dus te mogen aannemen dat
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
men het vrijwel met mij eens is. In het belang
der zaak die ik van heeier harte voorsta, noodig
ik daarom mijne medeburgers dringend uit, den
steun dien ze vroeger aan de Vereeniging schonken,
te hernieuweu en opnieuw te tonnen dat men door
eendracht hoopt te komen tot het schoone doel
der Vereeniging: „de armoede te lenigen en de
bedelarij te weren door den arme werk te ver
schaffen", te toonen dat men daarvoor behalve zijn
zedelijken steun ook gaarne zijne l>eurs veil heeft.
Op dit oogenbltk zijn 7 personen in de Werk
inrichting opgenomen; houdt de winter aan, dan
zal het getal spoedig vermeerdereu laten we elk
ander helpen om den armen natuurgenoot werk
en daardoor brood te verschaffen, en ons niet ver
schuilen achter punten van zeer ondergeschikt belaug.
Heden melden de nieuwsbladen dat teNijkerk
op de Veluwe de hoofdelijke omslag is verhoogd
om gelden te bekomen ten einde iu dezen winter
den arme werk te verschaffen. Ik neem de ver
dediging van dat raadsbesluit niet op mij, maar
toch is er het bewijs uit te putten dat op andere
plaatsen eveneens gezorgd wordt voor werkver
schaffing en men dus ook daar de bedelarij
tracht te weren. Van harte hoop ik dat deze re
gelen er toe mogen bijdragen om velen te doen
besluiten het lidmaatschap te vernieuwen en daar
door eene zaak te steunen die op de hulp van iederen
weldeukende en onbevooroordeelde aanspraak beeft.
Lie schrijver der „brieven uit de hofstad" aan
de An.h. Crt. herinnert zich een oud verhaal,
dat hem telkens door het hoofd speelde, nl. de
geschiedenis van de canapé van tachtig duizend
gulden. Kent ge 't niet? dau zal ik het u, zegt
hij, vertelleu, want er zijn er in ons land, veel
honger geplaatst, veel machtiger en deftiger dan ik,
die er hun voordeel mede kunnen doen, of al
thans hadden kunnen dien, indien zij intijds aan
de canapé van tachtig duizend gulden hadden ge
dacht. Een heer bezoekt een vriend, dien hij in
geen jaren gezien had, en die inmiddels was ge
trouwd, een fraai huis bewoonde en op grooten
voet leefde. Ztju oog valt op een zeer smaakvolle
canapé in het salon, en hij prijst dat nette meubel.
„Gij raadt nooit, wat me die canapé heeft ge
kost", zegt de gastheer op tragischen toonen
toen de ander hem vragend aanzag, voegde hij
er met nadruk bij: „Tach-tig dui-zend gul-den
Wat was 't geval geweest. Eenigen tijd na zijn
huwelijk wandelde hij met zijn vrouw langs een
meubelwinkel, en zag daar dat „snoeperig meubel"
dat juist nog aan hun meubilair ontbrak. De
jonge vrouw was er over uitmen ging den wiukel
binnen; de koop viel mee; de canapé werd ge
kocht. Het meubel werd geplaatst. Mevrouw be
kijkt het van alle kauten, op alle afstanden, met
't hoofd op den rechter- of linkerschouder, in den
spiegel enz., alles met een onheilspellend stilzwijgen.
„Ja, lieve man," klinkt het eindelijk, ,,'t is een
dotje van een canapétje; daar blijf ik bij. Maar
vindt ge wel dat het heel best bij onze andere
meubels koml? En dan de bekleediug maakt de
gordijnen en het kleed, die al bijna twee jaren
dienst hebben, zoo vaal I" Gij begrijpt al waar
't heen moest. De onverbiddelijke logica der feiten
trad in, en joeg den huisvader van de eene op
de andere uitgave, zoodat het dotje van een cana-
pe'lje (en zijn dotje van een vruuwtje) ten slotte
in een splinternieuwe omgeving, in een splinter
nieuw huis kwam, een en ander ten koste van
ƒ811,000.
En weet ge wie mij altoos aan die canapé
denken doet? De stedelijke universiteit van Atn-
PRIJS DER ADVERTENTLEN:
V«n 18 rvgetsl.Oi.
Iedere regel meer0.17*.
Groolere letten naar plaatsruimte.
sterdam, wier dotje van een canapétje de medi
sche faculteit is. De hoofdstad had het grootste
hospitaal in Nederland, dus moest er de grootste
medische faculteit gevestigd worden. Maar de
grootste medische faculteit met andere kleine
faculteitjes er naast zou het Athenaeum den schijn
geveu van een kind met een waterhoofd, of van
eeu olie- en azijnstelletje. Dus alle faculteiten
uitgebreid en het Athenaeum tot universiteit ver
heven, ziedaar de canapé in een passende omge
ving geplaatst! Maar de 80,000 1Gelukkig kan
Amsterdam ze even goed betalen als de huis
vader van het verhaal, of sprookje naar verkiezing.
Maar een recent feit doet vreezen of de hoofdstad
wel den moed zal hebben om bonne mine h mau-
vais jeu te maken, en in plaats van de hand
diep in den zak te steken, misschien de rekening
zal zoeken te betalen door te borgen bij woe
keraars en geldschieters, die hunne diensten duur
in rekening brengen en hunne begunstigers altoos
helpen van den wal in de sloot.
Gemengd Nieuw».
Bij den overweg voorbij het station
Woerden en nabij het aansluitiugspunt der lijn
LeidenWoerden is gisternamiddag een boeren
wagen, waarop twee personen gezeten waren, door
den trein van Amsterdam, die te 6.20 te Rot
terdam aankomt, overreden, met het noodlottig
gevolg, dat de beide personen geheel vermorzeld
werden. Ook de wagen werd verbrijzeld.
Dinsdag-nacht is te Del ft i n gebroken
in de houten loods van den steenkolenhandelaar
Zellekens, aan de West-vest. Uit een lessenaar is
ƒ241 en uit een houten kast 15.75 ontvreemd.
De leden van het Y i c tor i a -1 h e a te r
zouden Dinsdag-avond te Dordrecht eene voor
stelling geven; doch in plaats van naar Dordrecht
te komen waren zij regelrecht van Delft naar
Hamburg vertrokken.
Te Haarlemmermeer en omstreken
doet varkensziekte nogal wat schade. Vooral de
zoogenaamde „overloopers" sterven bij hokken
vol. Er is een voorbeeld, dat één boer tot twee
maal toe het hok ledig kreeg door deze ramp.
Een gedeelte van een tas werd verleden jaar en
nu weder met tarwe gevuld. Bij het dorschen
verkreeg men toen 200, nu slechts 60 hectoliter.
Of de pachtpenningen, waarvan gewoonlijk de
eene helft met Kerstmis en de andere helft tegen
primo Mei betaald moet worden, wel alle gereed
zullen komen, is wel te hopen, maar niet waar
schijnlijk.
Baas boven baas. Een goochelaar
ontdekte Zaterdag-avond in een herberg te Amster
dam waar hij zat kaart te spelen, dat een han
dige zakkenroller zijn portemonnaie had wegge-
goocheld.
Zaterd ag-middag was op het eiland
Rozenburg een meisje vau ruim twee jaar eenige
oogenbltkken alleen gelaten in het woonvertrek,
en had een lucifersdoos in handen weten te krijgen.
Toen de moeder binnenkwam, bleek het dat het
kind van een twintigtal lucifers de koppen had
afgezogen; dadelijk werd geneeskundige hulp inge
roepen, doch Zondag-avond is het kind aan de
gevolgen overleden.
Gelukkig, zegt nu weder de Dord.
Crt., kunnen wij thans ook zelf mededeelen, dat
het bericht, omtrent de aanranding onder Waar-
deuburg en alles wat verder daaromtrent vermeld
is, geheel onwaar en verzonnen is. Het is nl. ge-
