Jlr. 6057.
3.
A0. 1871).
T.
Vrijdag 14- november.
lij
EIDSCH
DAGBLAD.
p-i PEIJS DEZER COURAHT:
'ven/ui v#or Leiden per S meenden.1.10.
Franco per poet.1.40.
Aüonderüjke Nommers0.0S.
Deze Courant wordt dagelijkB, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEIJS DER ADVERTENTIES:
?«b 16 regels1.05.
Iedere regel meer°«i-
Grootere letters naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTEN.
burgemeester en wethouders van leiden,
fER. IGezien Bet adres van P. VAN der meer Hz., Sigaren-
Bbrikant, woDende alhier, hoodende verzoek tot oprichting van
*me sigarendrogerij in het pand in de Vrouwenkamp n°. 57;
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad
- 95>;
Geven bij deze kennis aan het publiek dat geBoemd verzoek,
a| let de bijlagen, op do Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
vl U: alsmede dat op Donderdag den 27ste.n Nov. a. s., 's voormid-
iga te elf ureo, op het Raadhuis, gelegenheid zal worden gegeven
bezwaren tegen dat verzoek in te brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, V. e. BRANDELER, Burgemeester.
aedel3 November 1879. E. KIST, Secretaris.
LEIOENp 13 November.
De Leidsche schilder- en teeken-academie
mder de zinspreuk „Ars Aemula Naturae" hield
listeravond hare eerste kunstbeschouwing van de
'ier, welke dezen winter zullen gegeven worJeu.
'oor de eerste maal had ze thans in de Stadszaal
>la»ts. De kleine benedenzaal was geheel ingenomen
loor vier groote lessenaars, waarop ruim een zes-
igtal aquarellen uit de portefeuille van de firma
roupil en Co. waren gerangschikt. Ten einde deze
leekeningen in al hare schoonheid te kunnen be-
scliouweu was er een voor deze gelegenheid afzon-
lerlijke gasleiding aangebracht. De verscheidenheid
lie er in het tentoongestelde werd aangeboden,
■as groot, evenals het bezoek dat er zoowel door
;unstminuaars en kunstmiunaressen aan gebracht
talrijk. Het was dan ook inderdaad een
Igeuot eenigen tijd te midden van de vele
juweeltjes van meestal Nederlandsche meesters
vertoeven en onder anderen voor Meskers
boekenstalletje, Mauve's koe, Apols winterge-
zicht of het bloemstuk van mej. Van de Sande
Bakhuyzen in stille bewondering te blijven staan.
Gaarne rustte men dan in de aangrenzende conver
satie-kamer eenige oogenblikken nit. Van het oog
toch werd zooveel gevorderd.Of de plaatsing of liever
de misschien te kleine kappen van het licht daarop
soms ook van invloed konden zijn? Zonder ons
tot een critiek gerechtigd te achten ook al
ware deze bij een rijkdom als gisteren werd aan
geboden mogelijk meenen we toch het be
stuur met den gunstigen uitslag van deze eerste
kunstbeschouwing te mogen gelukwenschen. Met
belangstelling zien wij de volgende te gemoet.
Over dezelfde kunstbeschouwing ontvingen we
een artikeltje, te laat echter om nog in dit nommer
op te nemen.
Maandag-avond zal alhier een nieuw looneel-
stuk van den heer H. G. Roodbuyzen, de „Roof
vogels", worden opgevoerd. Dinsdag had er te
Rotterdam de eerste opvoering van plaats. De titel
schijnt eigenlijk minder juist te zijn. Want het
zijn geen roofvogels, geen menschen die azen op het
goed van anderen, welke de schrijver laat* zien,
maar hel zijn speculantenmenschen, die zaken
doen als de meeste, maar door winzucht, licht
zinnigheid, onkunde verleid, een al te gewaagde
onderneming op het touw zetten, honderden dien
tengevolge ongelukkig maken en zeiven zoo be
dorven raken, dat ze op de vlucht medenemen
zooveel als er nog overig is van hetgeen hun
werd toevertrouwd. Deze geschiedenis herinnert
levendig de ramp, welke Rotterdam in het begin
van den laatsten zomer trof, en die herinnering
wordt sterker opgewekt, omdat de hoofdrollen iu
dit drama worden vervuld door de heeren Gruvema
en Bolder, wier persoonlijkheid meer dan één trek
gemeen heeft met die der firmanten, welke bedoelde
ramp brachten over die stad. Bolder is een zwak,
karakterloos man, Gruvema ondernemend, licht
zinnig en wildhun onderneming ligt in Brazilië
alle toeschouwers verplaatsen haar naar Afrika.
Het stuk is nochtans geen speculatie op schandaal.
De verslaggever der N. R. Crt. althans verklaart
dat reeds in het, voorjaar, toen nog niemand aan
den val der firma Kerdijk en Pincofis dacht, de
directie van de Nieuwe Rotterdamsche schouwburg-
vereeniging dit stuk van den heer Roodbuyzen
reeds had ontvangen en aangenomen. De groote
actualiteit van het stuk, voorwaar, geene kleine
deugdis dus uitsluitend hiervan het gevolg
eensdeels dat dergelijke catastrophen in den grond
steeds elkander gelijk zijn, anderzijds van de nauw
keurigheid, waarmede de schrijver Nederlandsche
personen en toestanden weergeeft.
In de maand October zijn binnen deze ge
meente geboren 159 kinderen, als: 81 zoons en
78 dochters, waaronder zijn begrepen 3 tweeling-
geboorten; overleden 191 personen, als: 16 mannen,
19 vrouwen, 93 zoons en 63 dochtersdaarenboven
als levenloos aangegeven 8; gehuwd 27 paren.
Het tijdschrift van geneeskunde geeft een
saniteits-overzicht betreffende twaalf groote ge
meenten in Nederland, over de maaud September
1879. Ook met het greintje zout, waarmede men
wijselijk statistieken van dien aard moet lezen,
kan zij voor Leiden geeu gunstig aanzien krij
gen. Per 1000 zielen overleden in September te
Haarlem 15.9, Leeuwarden 18, 's-Hertogenbosch
21.8, Amsterdam 22.5, Rotterdam 22 7, 's-Hage
22.8, Groningen 23, Arnhem 26, Dordrecht 27.9,
Utrecht 28.5, Maastricht 33.6, Leiden 56.3. Aan
aanhoudende koortsen stierven iu die maand te:
Rotterdam 1, 's-IIage 2, Haarlem 2, Utrecht 3,
Amsterdam 7, Leiden 12 personen; aan roodvonk
te: 's-Hage 1, Groningen 1, Rotterdam 1, Dor
drecht 2, Amsterdam 2, Maastricht 4, Leiden 42
personen. Het is niet benijdenswaardig in deze rij
vooraan te staan.
Aan lichaamszwakte en tering overleden te:
Amsterdam 112, 's-IIage 28, Leiden 18 en Rot
terdam 66 personenaan hersenziekten en krank
zinnigheid: te Amsterdam 27, 's-Hage 12, Leiden
16, Rotterdam 17; keel- en longtering: te Am
sterdam 60, 's-Hage 11, Utrecht 15, Rotterdam
21; aan ziekten der spijsverteringswerktuigente
Amsterdam 69, 's-Hage 30, Maastricht 25, Rot
terdam 22, Utrecht 36 personendoor geweldda-
digen dood en verdrinken: te Amsterdam 18,
's-Hage 2, Leiden 3, Rotterdam 9. Boven de 80
jaren oud stierven er te Amsterdam 13, te's-Hage
5, te Leiden 8, te Rotterdam 8 en te Utrecht 5.
De heer J. L. Creyghton alhier zal dezer
dagen in de vuurtorens op de koppen der hoofden
van de haven van IJmuiden een proef nemen met
zijne nieuwe uitvinding van electrische kustver-
lichting, doch met het licht naar den duinkant
gekeerd, daar een proefneming met het licht naar
zee, bij eventueel uitdooven, zeer gevaarlijk voor de
scheepvaart zou kunnen zijn.
Ds. F. Van Spall te Leimuiden heeft voor
de beroepen naar Hoogeveen en Aalsmeer bedankt.
Onder het opschrift „Pensioenfonds" schrijft
de heer Kraan in de „Gemeentestem" dat de
gevallen zich menigvuldig voordoen, dat, bij
overlijden van den secretaris, gemeente-ontvanger
of ambtenaar ter secretarie, vroaw en kinderen
geheel onverzorgd, soms der armoede ten prooi,
achterblijven. Ook bij eervol ontslag wegens ouder
dom, ziekte of gebreken van den titularis, vooral
ten plattelande, komt zoodanig gezin veelal in
benarde omstandigheden, daar de gemeentebesturen
in de behoeften niet voldoende of in het geheel
niet voorzien. In dezen staat van zaken acht de
heer Kraan het wenschelijk, dat een pensioenfonds
worde opgericht, waaraan een weduwenfonds behoort
te worden verhonden. Eerst wanneer dit denkbeeld,
dat zeker niet nieuw is, levensvatbaarheid blijkt
te bezitten door algemeene instemming en deel
neming, kan een nader plan ter tafel worden ge
bracht, waartoe eene vergadering te 's-Hage ware
te houden. Zij die sympathie voor dit plan ge
voelen, worden uitgenoodigd dit te betoonen door
toezending van een brief kaart, met vermelding van
naam, qualiteit en woonplaats, aan de redactie der
„Gemeentestem" aldaar, die het denkbeeld van den
geëerden inzender bij belanghebbenden aanbeveelt.
Voor 1. o. zijn gisteren in Den Haag ge
ëxamineerd: Voor het teekenen 3 candidaten, die
allen werden toegelaten, mej.J. Croiset van der
Kop en H. J. Van Hove van 's-Hage, en W.
Scheffer, van Leiden. Voor de Fransche taal 4
candidaten; toegelaten mej.: E. F. Ente van Gils,
S. Van der Spek en E. C. Verwohlt uit 's-Hage.
Voor de Hoogduitsche taal 7 candidaten6 toe
gelaten, mej.M. J. Blok van Sliedrecht, S. jE.
Böger van Dordrecht, J. E. Van Ilettinga Tromp
van Leiden, L. Roorda van Rijswijk, E. M. Tel-
ting van 's-IIage en M. Velthuyzen van Rotter
dam. Voor de vrouwelijke handwerken 19 candi
daten; 8 werden afgewezen en 11 toegelaten, waar
onder mej. M. J. Coster uit Leiden voor nut en
smaak. Voor m. o. werden toegelaten voor boek
houden schoolonderwijs B. H. Ten Raa van Am
sterdam en huisonderwijs C. P. J. Reclaire en P.
C. F. Reyneker van Rotterdamvoorts J. H. Van
der Voort, van Haarlem, voor Engelscbe taal- en
letterkunde.
Bij hetexamen der teeken-academie „Minerva"
te Groningen heeft eene der leerlingen, mej. C.
Bruins, voor verschillende afdeelingen vier medailles
behaald, waaronder de groote zilveren medaille van
Z. M. den Koning.
Ook de raadsleden mr. Herin. J. Van Len-
nep en Smidt van Gelder maken deel uit van de
commissie uit het Amsterdamsche gemeentebestuur,
welke zich naar Berlijn, Hamburg en Bremen be
geven heeft ter bestudeering van de beurs-systemen
aldaar, terwijl het lid der Tweede Kamer mr. Van
der Kaay hen vergezelt.
De volgende onderofficieren van den hoofd
cursus te 's-Bosch hebben in Den Haag voldaan
aan het examen voor 2den luit.Bays en De
Visser van het 3de, jhr. Siberg van het 4de, en
Amiot, Buyze, De Chalmot, Noordberg, Umland
en Vink van het 6de reg. infanterie.
Het stoomschip „Prins Hendrik", van Ba
tavia naar Amsterdam, passeerde gisteren Ouessant
de „Voorwaarts", van Amsterdam naar Batavia,
vertrok gisteren van Southampton, en de „Drente"
van Batavia naar Rotterdamde „W. A. Schol
ten" arriveerde Dinsdag te Nieuw-York.
Gemengd Nieuws.
Bij den brandvangistermiddagwaren
het vooral de spuit en het personeel van het
spoorwegstation, die spoedige en uitstekende diensten
hebben bewezen.
Te Zoetermeer geraakte gistermiddag
omstreeks drie uren in de dorpsstraat een paard
op hol, doordien het lemoen van den wagen brak
waarvoor het gespannen was. De berijder G. B.
werd al spoedig van den wagen geslingerd, doch
bekwam geen letsel. Het paard kwam in zijn weg
in aanraking met een wagen, geladen met steenkolen,