JV°. 6045.
Vrijdag 31 October.
A0. 1879.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per S maanden...1.10.
Fnnee per poet.1.40.
Aliondertijte No mm ere0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 18 regelef 1.05.
ledera regel meer...0.17$.
Groolere letten naar plaatsruimte.
i,l In
it
•eld
lbs
:td
cc
IR
LEIDES, 30 October.
het Nutsgebouw alhier zal Zaterdag-avond
bijeenkomst gehouden worden ter bespreking
het nut en voordeel der internationale ten-
F1 nstelling te Melbourne in 18S0. Daaromtrent
p, len dan alle inlichtingen te bekomen zijn, waarom
vooral heeren fabrikanten aansporen deze be-
ijke vergadering bij te wonen en voorts naar
ilerstaande advertentie verwijzen.
'<x - Gisteravond hield het schaakgezelschap „Pa-
icdes" in een der lokalen van de sociëteit
oncordia" zijn gewone jaarvergadering. Opge-
in het jaar 1846 door den in de schaak
met roem bekenden heer C. Naret Oliphant
eenige vrienden, verschaft dit gezelschap sedert
1 en dertig jaren den beoefenaars van het schaak-
de gelegenheid zich te bekwamen. Met iage-
Dcnheid herdacht dan ook de secretaris in zijn
slag de liefde tot het edele spel die sedert
rele jaren hier ter stede bestond en de goede
monie onder zijne leden. Het bestuur gaat
sds voort tegen zeer matige contributie en onder
jzianige bepalingen de schaakliefhebbers van
;elijke krachten in de gelegenheid te stelleu
te oefenen, terwijl het niet-ledeu eenmaal
"(frars des Woensdags-avonds gaarne introduceert.
Naar aanleiding van het dezer dagen in de
bladen voorkomend bericht aangaande een ver
van eenige pachters vau Prins Prederik, ten
de de voorgestelde verhooging hunner paclit-
amen niet te doen doorgaan, mag het, zonder
men zich naar ons inzien behoeft te laten
es aanjagen door overdreven berichten over een
unstigen oogst en aanstaande slechte tijden,
i een punt van ernstige overweging uitmaken,
voor den aanstaanden winter geen voorzorgs-
itregelen moeten genomen worden.
Gebrek aan werk en nijpende behoefte werken
neu tot het plaats grijpen van misdaden, welke
traft moeten worden. En zeker zijn repressieve
de atregelen soms noodig, maar zouden preventieve
nog beter werken? Wij hebben hierbij het
op het bericht dat men onlangs in de dag-
iden vermeld vond aangaande het ingesteld onder-
van den Noorder Lekdijk, in verband met
paaltjes door Rijnland geslagen langs den Hoogen
jndijk, ter aanwijzing van de mogelijke hoogte
het water te bereiken bij doorbraak van
in dijk.
Zooals de toestand nu is, zou bij een strengen
0(|nter en ijsgang, gevolgd door zulk een rampj
schade niet te overzien zijn, en wanneer de
iig'.oopende werklieden daar werk vonden, zou
een dubbel voordeel behalen, door hen werk te
rschaffen en ongelukken voorkomen te hebben,
adat alsdan de put eens gedempt werd, vóór het
If verdronken was.
De directeur der gemeente-gasfabrieken te
Hage heeft in een uitvoerige nota aan bet da-
lijksch bestuur der gemeente zijne bedenkingen
teengezet tegen het rapport va a de commissie
onderzoek der zaken betreffende de gasfabrieken.
Met de opmerking der commissie dat in de
isste fabrieken de kolen worden gewogen, kan
niet instemmen. In 18 van de 21 gemeente-
sfabrieken in Holland worden de kolen gemeten
in slechts 3 gewogen. De Engelsche kolen nu
«den hier gemeten en de Schotsche gewogen,
et eerste is volgens den directeur een algemeen
st gebruik en ook te verkiezen boven het wegen.
controle toch is gemakkelijker en goedkooper;
>k zal men dan geen natte kolen ontvangen, die,
'geslagen zijnde, broeiiDg veroorzaken. Wat de
Si
verdere proeven met Dnitsche kolen betreft, hier
tegen verklaart de directeur zich bepaald de
tweede nu weer beproefde soort viel zeer tegen
zoolang er geen hetere spoorwegverbinding bestaat;
onder de Duitsche kolen, zegt hij, bestaan buiten
twijfel zeer goede soorten, maar die kolen moe
ten, nog zeer versch zijnde, gedistilleerd worden,
en met de bestaande middelen van vervoer is dat
niet goed doenlijk.
Verschillende leden der Tweede Kamer heb
ben in de afdeelingen hunne goedkeuring teken-
nen gegeven, dat de regeering in den toestand
der schatkist geen aanleiding vindt om af te zien
van het voornemen om die openbare werken tot
stand te brengen, welke bestemd zijn om de wel
vaart en de draagkracht der natie te verhoogen.
Vooral bij den tegenwoordigen gedrukten toestand
van handel en nijverheid zou, meende men, het
geld aan openbare werken in meer dan één op
zicht doelmatig zijn besteed.
Blijkens het voorloopig verslag achtte
een zeer aanmerkelijk aantal leden in de afdee
lingen der Tweede Kamer wijziging van eenige
bepalingen der Grondwet noodzakelijk om aan de
eischen van onzen tijd te voldoen. Men wees daarbij
op de dringend gevoelde behoefte der hervorming
van het kiesstelsel en van de parlementaire in
richting in het algemeen, aan eene hetere ver-
deeliug der lasten van de bevolking en aan het
wegnemen van de beperkende bepalingen omtrent
de verplichting tot den krijgsdienst. Sommigen
noemden daarbij nog de voorschriften omtrent de
troonsopvolging en meer algemeen wees men op
het Xlde hoofdstuk. Deze leden deden de vraag
of van de zijde der regeering eenige stap tot grond
wetsherziening gedaan zou worden. Andere leden
achtten het tijdstip voor grondwetsherziening nog
niet gekomen. Er bestonden geen genoegzame
blijken dat de overtuiging van hare onvermijdelijk
heid diep bij de bevolking is doorgedrongen. Hit-
voering der schoolwet en regeling van het finan-
tiewezen, of volgens sommige anderen eene wijziging
der kieswet met. behoud barer grondbeginselen,
behoorden vooraf te gaan.
De Koningin heeft het beschermvrouwschap
der maatschappij tot opvoeding van weezen in het
huisgezin aanvaard, terwijl prinses Marianne hare
jaarlijksche bijdrage aan die maatschappij belang
rijk heeft verhoogd.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft be
noemd tot gewoon hoogleeraar in de geschie
denis van het Christendom aan de universiteit
aldaar dr. J. J. Van Toorenen bergen, predikant
bij de Ned. Hervormde gemeente te Rotterdam,
en tot leeraren aan het gyainasiumin de Neder-
landsche taal en letterkunde en de geschiedenis
des vaderlands, den heer J. G. Frederiks te Zut-
fenin de Fransche taal, den heer E. A. Sunier
te Groningen; in de Latijnsche en Grieksche talen
en hare letterkunde, den heer H. C. Muller,
doctorandus te Amsterdam; in de natuurlijke his
torie en de scheikunde, den heer J. C. C. Lo-
man, candidaat in de wis- en natuurkunde aldaar.
De benoeming van den heer dr. Van Toorenen-
bergen had plaats na eene geheime zitting en wel
met 17 stemmen, terwijl op dr. J. G. R. Aequoy,
eersten candidaat op de voordracht, 15 stemmen
werden uitgebracht.
Te Delft is de akte van bekwaamheid tot
het geven van middelbaar onderwijs in het boet-
seereu uitgereikt aan J. G. Steenbeek. Voor dit
examen hadden zich 4 candidaten aangemeld, van
welke 2 zich terugtrokken en 1 werd afgewezen.
i Voor de wiskunde 1. o. werden gisteren in
Den Haag geëxamineerd 7 candidaten1 trok zich
terug, 4 werden afgewezen en 2 toegelatenJ.
Smits uit Dordrecht en H. De Zeeuw uit Ridder
kerk. Voor het m. o. zijn van de drie candidaten
voor de akte hoogere wiskunde toegelaten A. W.
Gravelaar, van Hoogezand, en S. H. Colen, van
Delft; van de vier candidaten voor boekhouden
toegelaten voor schoolonderwijs P. J. Boer, van
Rotterdam, en voor huisonderwijs J. H. Bekke
ring, van Wildervank, en C. Van Boom, van Rot
terdam; voor de aardrijkskunde is toegelaten de
heer J. J. II. Cornelisse, van Amsterdam.
Daar de Zuidooster-Spoorwegmaatschappij
buiten staat is den spoorweg TilburgNijmegen
te voltooien, heeft de regeering voorgesteld haar
eene subsidie te verleenen in den vorm van rente-
garantie. De Staat waarborgt, nadat de weg vol
tooid en in exploitatie gebracht is, 4'/j percent
van het voor de voltooiing benoodigd kapitaal van
3 millioen, tot een maximum van i 35,000,
indien dc opbrengst dezer lijn, na aftrek der exploi
tatiekosten, minder dan dat bedrag zal zijn. Het
wetsontwerp tot goedkeuring dezer overeenkomst
is bij de Kamer ingekomen.
De gemeenteraad van Groningen heeft be
sloten het Zuiderdiep te dempen en daarop straten
aan te leggen volgens het indertijd gemaakte plan
van den heer Bert Brouwer. In de laatste zes
jaren is te Groningen reeds voor ruim ƒ2,584,000
ten behoeve van publieke werken uitgegeven.
Door den minister van oorlog is bepaald
dat aan het hoofd van den dienst der militaire
administratie bij het leger zal staan een hoofd
intendant met den rang van kolonel of van
generaal-majoor, voor wien het jaarlijksch trakte
ment zal bedragen 4500 in den rang van kolonel
en 5500 in den rang van generaal-majoor.
Men verneemt dat de regeering voornemens
zou zijn, het verbod van invoer van aardappelen
uit de Vereenigde Staten van Noord-Amerikac
dat bij kon. besluit van 3 Juli 1875 werd uit
gevaardigd, in te trekken.
Het stoomschip „Conrad", van Amsterdam
naar Batavia, vertrok Dinsdag van Southampton
de „W. A. Scholten" vertrok gisteren via Maas
sluis van Rotterdam naar Nieuw-York.
Gemengd Nieuws.
Door het omvallen van eene petro
leumlamp is gisteravond te zes uren een begin
van brand ontstaan op den zolder van het stroo-
hoedenmagazijn van den heer Does op de Haar
lemmerstraat. Met eenige emmers water was door
de hulp der buren het brandje spoedig gebluscht.
J. De R. en C. M. van Oegstgeest zijn
door het. kantongerecht alhier niet vrijgesproken,
maar veroordeeld tot geldboete van 3 of 1 dag
gevangenisstraf wegens weiden van vee langs een
openbaren weg.
Uit Haarlemmermeer wordt gemeld:
De schippers ondervinden tegenwoordig maar al
te zeer, hoe slecht de toestand van het vaarwater
is in de Nieuwe Meer bij de Ringvaart. Dage
lijks bijna ziet men schepen, zelfs die, welke niet
eens diep geladen zijn, aan den grond zitten.
Met het oog op de drukke scheepvaart is het
wenschelijk, dat men spoedig tot uitdiepen zal
overgaan.
Ongeveer drie weken geleden zageen
dienstmeisje te Amsterdam in de Leidschestraat
een kind van twee jaar oud tusschen de rails