N". 6032.
Donderdag 16 October.
A\ 1870.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PEIJS DEZEB COURANT:
Voor Leiden per 8 meenden.if U0.
fresco per poet.1-W-
iizonderiijke Nosunixso tLOS.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
Tan Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEIJS DEB ADVERTENTIES:
Ten 16 regob1.08.
todora regel meer0.17J.
Grootere letten neer pleaternlmte.
LEIBEN, IA October.
Heden is afkondiging geschied van de ver
ordening regelende het getal der leeraren, verbon
den aan de gemeente-instellingen van middelbaar
onderwijs alhier.
De commissie van financiën heeft geene be
denkingen tegen de voordrachten van Burg. en
Weth.: tot wijziging van de verordening regelende
de invordering van collegegeld op de gemeente-
inrichting voor de opleiding van O.-I. ambtenaren
tot tijdelijke voorziening in de vaceerende betrek
king van leeraar in de Engelsche taal aan de
hoogere burgerschooltot tijdelijke voorziening in
het onderwijs in de Engelsche taal aan de kweek
school voor onderwijzers en tot uitbreiding van
het hulppersoneel aan de school N°. 1 voor min
vermogenden, de school N°. 3 voor minvermo
genden en de meisjesschool 1ste klasse.
Ook met het voorstel van Burg. en Weth. om
aan den leeraar van het gymnasium, den heer Van
Deventer, boven zijn jaarwedde eene personeele
toelage van f 200 per jaar te verleenen tot 1 Sep
tember 1884, ter tegemoetkoming in de voor dien
leeraar verplichte bijdrage voor het rijkspeusioen-
fonds, kan de commissie zich wel vereenigen,
omdat het hier een buitengewoon geval geldt,
hetwelk zich in het vervolg niet meer kan voordoen.
Zij kan zich evenwel in geenen deele vereeni
gen met het voorstel van Burg. en Weth. om eene
som van 2400 beschikbaar te stellen voor de
aanschaffing van gaskronen in de raadzaal en twee
andere vertrekken van het raadhuis. Die uitgaaf
komt haar toch voor te zijn eene zaak van luxe,
waarvoor allerminst noodzakelijkheid bestaat. Zij
ontraadt derhalve de aanneming van het voorstel.
Met de voordracht tot den aanleg van trottoirs
in enkele straten, met het oog op de exploitatie
van den paardenspoorweg, kan de commissie zich
wel vereenigen, op grond dat bij den bestaanden
toestand ongelukken zouden te wachten zijn. Zij
betreurt het evenwel dat bij de aanvrage om con
cessie voor den aanleg niet aan den raad is mede
gedeeld dat een werk als het onderwerpelijke het
gevolg zoude moeten ziju van het verleenen der
concessie.
Ter benoemiüg van een onderwijzer in de gym
nastiek voor de openbare middelbare en lagere
scholen wordt de volgende voordracht aangeboden
G. J. Mullers te Wageningen, A. G. Montfoort
te Schiedam, J. N. Leget te Amsterdam.
De commissie van financiën raadt tot goedkeuring
van de rekeniDg der plaatselijke schoolcommissie
over 1878, in ontvangst en in uitgaaf ad 195,34.
Curatoren van het gymnasium te Leiden
hebben zich, naar men verneemt, tot den minister
van binnenlandsche zaken gewend met het verzoek
om eene aanschrijving van den vorigen minister
in te trekken, waarbij bepaald werd dat er na 1
October 1881 geen suppletoir propaedeutisch examen
zou mogen worden afgenomen. Na te hebben aan
gewezen dat de wetsinterpretatie van dien vorigen
minister willekeurig is, dringen de curatoren ook
om deze reden op intrekking der bedoelde aan
schrijving aan, dat de faculteiten zich waarschijnlijk,
ondanks de ministeriëele opvatting, toch niet ge
rechtigd zouden achten hen terug te wijzen, die
zich uit 1 October 1881 voor het propaedeutisch
examen mochten aanmelden. De faculteiten hebben
enkel de wet toe te passen; de wet nu gebiedt
alleen dat er nit 1 October 1881 geen admissie-
examens worden afgenomen en geen promotie van
het gymnasium naar de hoogeschool op den ouden
voet plaats grijpe; zij zegt niets aangaande een
termijn, binnen welken men, na met goed gevolg
admissie-examen afgelegd te hebben of van het
gymnasium te zijn gepromoveerd, ook het zooge
naamd propaedeutisch examen behoort af te leggen.
Men behoudt dus zijn leven lang het recht pro
paedeutisch examen af te leggen, mits men maar
vóór 1 Oct. 1881 zich op ééne van de twee moge
lijke manieren, door admissie-examen of door
gymnasiale promotie, den toegang tot dat examen
verwerft.
Dezer dagen werd gemeld dat voor de
vacature-Vissering aan de Leidsche universiteit
door de rechtsgeleerde faculteit aan curatoren waren
aanbevolen de heeren Van Houten, Kerdijk en
Borgesius. Het bericht was niet geheel juist. Niet
de heer Van Houten, maar mr. Kerdijk stond de
eerste op de voordracht. Wij kunnen er nog
bijvoegen, zegt de N. It. Crt., dat curatoren zich
met den weusch der faculteit hebben vereenigd,
en den heer Kerdijk aan de regeering hebben
aanbevolen.
Uit het verslag van hetgeen het laatste
jaar door de hier ter stede gevestigde Maat
schappij van Weldadigheid ten behoeve van die
Leidsche ingezetenen gedaan werd, welke om de
een of andere reden gedrongen waren hulp in
te roepen, blijkt dat die hulp dikwerf inge
roepen werd, ten bewijze waarvan strekt de be
langrijk hoogere som die dit jaar voor ondersteu
ning werd uitgegeven, en welke ƒ1100 meer
bedroeg dan het vorige jaar. Gelukkig was men
in staat aan alle aanvragen te voldoen, die na
ingewonnen informatiën bleken te behooren tot
die categorie welke de Maatschappij zich ten doel
stelt. Het totale bedrag dat voor ondersteuning
besteed werd beliep eene som van ƒ6099.49.
Door den laugdurigen en nijpenden winter werd
menig gezin gedwongen de hulp der Leidsche
Maatschappij in te roepen en klom het getal on
dersteunden daardoor dit jaar tot 305hiervan
waren 106 eenloopende personen, terwijl de ove
rige 199 hetzij een grooter of kleiner huisgezin
hadden.
Voor de ouden van dagen, die zeiven niet meer
in staat zijn geheel in hun onderhoud te voor
zien, werd ƒ1087 besteed. Voor tijdelijke hulp
werd dit jaar ruim 100 meer besteed, waarvan
zoo niet geheel toch het grootste gedeelte ten
laste van den langdurigen winter komt.
De belangrijkste vermeerdering van uitgaafhad
ten behoeve van het onderwijs plaats. Door het
aanzienlijk batig saldo van het vorig jaar ge
voelden bestuurderen vrijheid om in enkele buiten
gewone gevallen, bij uitzondering, ter bevordering
van dit middel tot welvaart baar hulp te verke
ren en zoodoende voor de toekomst van hen te
zorgen, die door aanleg en vlijt daarop volgens
hunne overtuiging met recht aanspraak mochten
maken. De verkregen uitkomsten hebben hen dan
ook niet beschaamd. Evenals het vorig jaar werden
ook nu weder aan een gedeelte der arbeiderswo
ningen verbeteringen aangebracht. Men stelt zich
voor daarmede ook dit jaar voort te gaan.
De afdeeling arbeid verschafte ook dit jaar aan
heizelfde aantal personen als vroeger onafgebroken
werk, waardoor zij in staat waren te zamen eene
som van f 18,786.52 te verdienen. Dit bedrag
is echter f 2000 minder dan het vorige jaar.
Tot 1 Januari a. s. is er voorloopig werk genoeg.
De gemeenteraad van Oegstgeest heeft be-
slotên op het daartoe gedaan verzoek eervol ont
slag en aanvulling van het hem toekomend wettig
pensioen te verleenen aan den hoofdonderwijzer den
heer W. Renaud aldaar; den hoofdonderwijzer
aan de Morsch, den heer P. J. de Jong, over te
plaatsen naar de openbare lagere school in de
Leidsche Buurt en sollicitanten op te roepen
voor de dientengevolge vaceerende betrekking van
hoofdonderwijzer aan de school voor lager onder
wijs aan de Morsch.
Voor den duur van den winterdienst, aan
vangende den 15den October, zijn de telegraaf
kantoren op de spoorwegstations der Hollandsche
IJzeren Spoorwegmaatschappij open als volgtAlk
maar, Amsterdam (Westerdok), Amsterdam (Oos
terdok), Delft, 's-Gravenhage, Haarlem, Den Hel
der, Hilversum, Leiden, Schiedam en Utrecht
(Maliebaan), van 7 uren voor- tot halfelf namid
dag; Anna Panlowna, Apeldoorn, Baarn, Barne-
veld, Beverwijk, Bussum, Castricum, Halfweg,
Noordscharwoude, Piet Gijzenbrug, Schagen, Uit
geest, Veenenburg, Velzen, Vogelenzang, Voor
schoten, Vorden, Weesp, Winterswijk, Wormer-
veer, Zaandam, Zaandijk en Zandpoort, van 8
uren voor- tot 1 uur namiddag, en van 3 tot 9
uren namiddag.
Op de tentoonstelling te 's-Gravesande, die
heden en morgen gehouden wordt, is een 2de
pr., bronzen medaille, toegekend aan J. Prissel
te Boskoop voor groene heesters en aan J. Van
der Breggen Az. te Waddingsveen voor machi
nale kaas, een bestuursprijs aan J. Van Tol te
Hillegom voor eene verzameling pompoenen.
Op de thans geopende tentoonstelling van
zuivelbereiding te Londen is aan de Hollandsche
boter de 1ste en 2de prijs toegekend, aan de
Deeusche de 3de. Pieter Huisman, te Maasland,
verkreeg een zilveren medailleHarmens Zonen,
te Harlingen, een bronzen.
Voor de Eransche taal werden gisteren in
Den Haag 3 candidaten toegelaten, alsA. Bouman,
uit Vlaardingen; J. De Haan, uit Barendrecht;
W. Korteweg, uit IJselmonde. Voor het teekenen
4 candidaten allen toegelaten, alsIt. B. Beeuwkes,
J. C. Bignell, G. II. Heyligers, uit 's-HageP.
Ilaverhorst, uit Rotterdam. Voor de landbouw
kunde 2 candidaten, die beiden werden afgewezen.
Voor de akte als hoofdonderwijzer werden gcëxam.
11 candidaten; 8 afgewezen en 3 toegelaten, als
K. Benjert en K. Oh. Van Waalwijk uit Leiden
A. Waasdorp uit Leiderdorp.
Ofschoon de inschrijving als student van
degenen, die de lessen aan de Groningsche hooge
school willen bijwonen, nog niet is gesloten, blijkt
toch reeds, dat dit jaar het aantal weder is toe
genomen. Onder de ingeschrevenen zijn er namelijk
46, die voor het eerst die academie bezoeken, een
getal, zoo hoog als wellicht in dertig jaren niet
is bereikt.
De inschrijving vau studenten voor de Delft-
sche instelling van onderwijs in de taal-, land- en
volkenkunde van Ned.-Indië heeft het verrassende
resultaat opgeleverd, dat tot heden een getal van
112 studenten zich voor de lessen heeft aangemeld.
De heer Eranz Küster te Amsterdam is tot
ridder in de orde van de Eikekroon benoemd.
Door het departement van oorlog is, ten
aanzien van het buitengewoon met verlof zenden
van een deel der militie, nader bepaald, dat, ver
mits de eerste oefeningstijd der lichting 1879 op
12 maanden is vastgesteld, bij het teekenen van
dit verlof elk begrip van loten moet worden uit
gesloten. Zij die niet deelen in dit verlof kunnen
namelijk, volgens de aanschrijving, in geen geval
beschouwd worden als blijvend gedeelte ter voor
ziening in het gebrek aan vrijwilligers. Ingeval de